Kontent qismiga oʻtish

Bobur nomidagi Oʻsh davlat akademik oʻzbek musiqali drama teatri

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Bobur nomidagi Oʻsh davlat akademik oʻzbek musiqali drama teatri
Teatr binosi — Oʻsh shahri, Lenin shohkoʻchasi 326 uy
Address
723500, Lenin street 326
KG
Oʻsh shahri, tel = +9963222 5-57-85, 2-12-41, 4-94-36,
Maʼlumot
Asos solingan sanasi 1914
Asoschi Rahmonberdi Madazimov
Direktor Nabijon Mamajonov

Bobur nomidagi Oʻsh davlat akademik oʻzbek musiqali drama teatri — Qirgʻizistonning eng keksa professional teatri, Markaziy Osiyoning eng keksa teatrlari ichida ikkinchi. Rahmonberdi Madazimov tomonidan 1914 yili asos solingan.

Teatr tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1914 yili Rahmonberdi Madazimov rahbarligida Oʻsh shahrida rus-tuzem maktabi oʻqituvchisi Boltihoji Sultonov bilan birgalikda teatr toʻgaragi tashkil etilgan[1][2].

1918 yili Mirzo Rahmonberdi hoji Muhammadaʼzim aʼlam oʻgʻli (Madazimov) rahbarligida Ibrohim Musaboyev, Beknazar Nazarov, Joʻraxon Zaynobiddinov, Nazirxon Kamolov, Abdurashid Eshonxonov, A.Saidovlar bilan birga Qirgʻizistonda birinchi boʻlib musulmon aktyorlardan iborat Turkiston fronti harbiy kengashi qoshidagi konsert brigadasi negizida Oʻshda havaskor teatr toʻgaragini tuzgan. Rahmonberdi Madazimov Markaziy Osiyo va Qirgʻizistondagi teatr harakatining birinchi asoschisi va Oʻshdagi oʻzbek teatrining birinchi direktori, badiiy rahbari, bosh rejissyori va asoschisi boʻlgan. 1919 yili teatr toʻgaragi teatr drama truppasiga aylantirilgan. Keyinchalik bu truppaga Abduqodir Isxoqov, Isroiljon Ismoilov, Jalil Sobitovlar qoʻshilishgan. Ushbu truppa Qirgʻizistonning janubida nafaqat teatr sanʼatini, balkim professional musiqa sanʼatining rivojlanishiga ham yuksak hissa qoʻshgan[3]. Chunki truppaning repertuarida drama asarlaridan tashqari, koʻplab konsert dasturlari namoyish etilardi, shuningdek musiqali spektakllar qoʻyilardi, bu professional musiqachilar yetishib chiqishiga alohida bosqich boʻldi. Teatr truppasi Bobur (Kirov) nomli Oʻsh Davlat akademik oʻzbek musiqali drama teatrini tuzishga asos boʻlgan.

Ushbu teatr Toshkentdagi Hamza nomli Oʻzbek milliy akademik drama teatridan (1913-27-fevral 1914 yillari tuzilgan) keyin Markaziy Osiyodagi eng keksa teatrdir[4][5][6]. Rahmonberdi hoji Madazimov teatr truppasi bilan Oʻshning barcha tumanlarini aylanib, konsert va spektakllar qoʻyib chiqdi va sanʼat quroli orqali Qirgʻiziston janubida Sovet hokimiyatini oʻrnatishga faol ishtirok etdi.

Truppaning sahnasida Rahmonberdi Madazimov tomonidan qoʻyilgan oʻsha kezlardagi yirik asari Mannon Uygʻurning „Turkiston tabibi“ komediyasi reaksionerlar tomonidan nafrat va adovat bilan qarshi olindi. Oʻsha vaqtda truppada ayollar boʻlmaganligi sababli spektakldagi ayol obrazini Joʻraxon Zaynobiddinov zoʻr mahorat bilan yaratgan. 20-yillar oxirida sahnada birinchi marta ayol aktrisalar paydo boʻldi. Ularning baʼzilari oʻz hayoti bilan vidolashdilar. Aktrisalar N. Yoʻldosheva va R. Parpiyevalar bosmachilar tomonidan shafqatsizlarcha oʻldirilgan[7].

Fuqarolar urushi davrida Oʻsh xududi va uning tevarak-atrof tumanlari front maydoniga aylandi. Truppa ham shu frontning ishtirokchisi, partiyaning targʻibotchisi boʻldi. Maʼrifatchi va inqilobchi Boltihoji Sultonov va Fozilbek Qosimbekovlar teatr truppasini oyoqqa turgizishda teatr truppasining asoschisi, direktori, badiiy rahbari va rejissyori Rahmonberdi Madazimovga yordam berdilar[8]. Boltihoji Sultonovning qudasi teatrning asoschisi, direktori va badiiy rahbari Rahmonberdi hoji Madazimov shunday hikoya qilgan edi: — Qurboshi Madaminbek Andijon atrofida izgʻib, xalqni talab yurgan edi. Oʻsh garnizoni Andijon harbiy qismiga qurol-yarogʻ bilan yordam qilmoqchi boʻldi. Lekin qurollarni qanday yetkazish mumkin? Bu mushkulni teatr artistlari hal qildilar. Soyabon arava bezatilib, qurol-yarogʻlar tekis taxlandi. Ustiga polos, koʻrpa-toʻshaklar solindi. Rahmonberdi Madazimov grim bilan katta eshon qiyofasiga kirdi. Yana ikki artist uning „muridlari“ boʻldi. Uchchalasi ham oldiga eski kitoblardan ochib, „xatmi-xoʻja“ qilganday yoʻlga tushishdi. Arava Xoʻjaobodga yaqinlashganda miltiq ovozi eshitildi. Oʻn nafar bosmachi kelib aravani oʻradi. Shunda aravakash bosmachilarga qarab, „jim“ ishorasini qildi va pardani qiya ochdi. Bosmachilar „eshon“ va „muridlar“ni koʻrib, taʼzim qilishdi. Soʻngra hurmat bilan Andijonga kuzatib qoʻydi. Qizil armiyani qurol bilan taʼminlash maqsadida truppaning bunday „postanovkalari“ bir necha marta takrorlandi.

Teatr davrning dolzarb masalalarini koʻtarib chiqish, eng yaxshi pesalarni sahnalashtirishga asosan 1929 yildan boshlab kirishdi. Qirgʻiziston xalq komissarlari Kengashining qaroriga binoan shu yildan teatr professional jamoa sifatida ish boshladi. 1929-1931 yillarda teatr sahnasida teatr rahbari Rahmonberdi Madazimov tomonidan qoʻyilgan Komil Yashinning „Lolaxon“, „Aji-aji“ nomli pesalari sahnalashtirildi. Bu asarlar gʻoyaviy muxoliflarning kirdikorlarini fosh etishda muhim rol oʻynadi. „Lolaxon“ spektakli Oʻsh, Aravon, Oʻzgan, Qorasuv, Xoʻjaobod mehnatkashlariga qayta-qayta namoyish etildi. Reaksion elementlar teatr tashkilotchilariga qarshi bir necha marta fitna uyushtirdilar. Bosh rollarni oʻynagan Rahmonberdi Madazimov, Oʻrinboy Rahmonov, Tojixon Xasanova, Laylixon Moidovalarni ushlash va koʻzlarini oʻyib olish uchun qotillar tayinlagan edi. Artistlarni qurol bilan qoʻriqlashga toʻgʻri keldi.

Boltihoji Sultonov
Joʻraxon Zaynobiddinov, Oʻsh taʼlim boshqarmasi boshligʻi profsoyuz ishchilari birinchi sʼezdi ishtirokchilari bilan, 1920-yil

Tashkiliy qiyinchiliklarga qaramay, teatr oʻz repertuarini yangi, gʻoyaviy badiiy yetuk asarlar hisobiga kengaytirib bordi. Bu ishda teatrga SSSR xalq artisti Rahim Pirmuhamedov, Oʻzbekiston xalq artistlari Hikmat Latipov (1932-1933-yillar), Qudrat Xoʻjayevlar katta amaliy yordam koʻrsatdilar. Ularning kuch-gʻayratlari bilan Oʻsh teatri sahnasida Rahmonberdi Madazimov tomonidan „Ikki kommunist“, „Gulsara“, „Oʻrtoqlar“, „Alisher Navoiy“ kabi koʻplab yirik asarlar sahnalashtirildi. Komil Yashin va Muzaffar Muhamedovning „Gulsara“ musiqali dramasi sahnaga qoʻyilishi katta voqea boʻldi. Gulsaraning inqilobiy shijoati, erk va or-nomus uchun kurashi, minglab xotin-qizlarning koʻzini ochdi, ozodlikka intilish tuygʻusini kuchaytirdi.

1934 yil avgust oyida yetmish kishidan iborat teatr jamoasi Leningrad shahriga gastrolga bordi. Teatr repertuari „Farhod va Shirin“, „Layli va Majnun“ kabi oʻzbek asarlaridan iborat edi. Ammo leningradlik sanʼat shinavandalari ularni shu qadar qizgʻin, shu qadar samimiy kutib oldilarki, ozgina muddatga moʻljallangan gastrol salkam bir oy davom etdi. Ijodiy jamoa korxonalarda, oʻquv yurtlarida, afsonaviy „Avrora“ kreyserida ijodiy uchrashuvlar oʻtkazishdi, 22 ta konsert berishdi. Gastrol soʻnggida artistlarni Leningrad viloyati partiya qoʻmitasining birinchi kotibi S. M. Kirov qabul qildi va oʻynalgan spektakllar, konsertlar leningradliklarda chuqur taassurot qoldirganini alohida taʼkidladi. Qabul marosimida Oʻrinboy Rahmonov ham ishtirok etdi va suhbat tugagach, teatr jamoasi bilan birga Sergey Kirov bilan rasmga tushdi. S. M. Kirov 1934 yili vafot etgandan soʻng, 1936 yili teatr uning nomi bilan ataldi.

1934 yili Toshkentda ilgʻor paxtakorlarning slyoti oʻtkazildi. Slyotda konsert berish uchun Oʻzbekiston Markaziy ijroiya qoʻmitasining raisi Yoʻldosh Oxunboboyevning taklifi bilan Oʻsh teatri Toshkentga ijodiy safarga ketdi. Slyot qatnashchilari hofiz Abdulla taroq Fayzullayev, artistlar Oʻrinboy Rahmonov, Tojixon Hasanova, Roziyaxon Moʻminova, Laylixon Moidova, Qodirjon Hamidov, Gʻulomjon Isroilovlarning chiqishlarini zoʻr olqishlar bilan kutib oldilar. 1934 yili teatr Moskvaga ham gastrolga borib keldi. 26-may-4-iyun 1939 yili Moskvadagi qirgʻiz sanʼati birinchi dekadasida qatnashib keldi va M. I. Kalinin bilan uchrashdi. 1939 va 1940 yillari Oʻrinboy Rahmonov[9] teatr jamoasi bilan birga Bishkekka (Frunzega) gastrolga bordi[10].

1939 yili teatrning yetakchi artistlari Roziyaxon Moʻminova va Abdulla taroq Fayzullayev Qirgʻizistonda birinchi boʻlib Kirgiz SSRda xizmat koʻrsatgan artist faxriy unvonini olishgan[11]. Ikkinchi jahon urushi boshlanganidan soʻng, koʻplab teatr aktyorlari oʻz ixtiyori bilan frontga ketishdi. Oʻrinboy Rahmonov urush maydonida jiddiy yaradorlanib, Oʻshga yuborildi va 1942 yili teatrning badiiy rahbari etib tayinlandi va u 1949 yilgacha teatrga rahbarlik qildi.

Ikkinchi jahon urushi davrida teatr sanʼatkorlari oʻzlarining Vatan oldidagi burchlarini chuqur his etib, frontda boʻlib, soldatlarga madaniy xizmat koʻrsatdilar. Oʻrinboy Rahmonov, Tojixon Hasanova, E. Boʻtayeva, M. Otaboyevlar jangchilarni mardlikka, qaxramonlikka undadilar. Shu yillarda Oʻrinboy Rahmonov tomonidan Komil Yashinning „Boʻron“, „Oʻlim bosqinchilarga!“, Sobir Abdullaning „Qurbon Umarov“, Uygʻunning „Hayot qoʻshigʻi“, Bil-Belotserkovskiyning „Chegarachilar“, Korneychukning „Front“ asarlarini sahnaga qoʻyib, teatr jamoasi mehnatkashlarni harbiy vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga munosib hissa qoʻshdilar.

Ijodiy jamoaning kamolotga erishuvida teatrning badiiy rahbari Oʻrinboy Rahmonov tomonidan Hamzaning „Boy ila xizmatchi“, „Maysaraning ishi“, K. Trenyovning „Lyubov Yarovaya“, Shillerning „Makr va muhabbat“, Sobir Abdullaning „Tohir va Zuhra“, Oʻrdubodiyning „Besh soʻmlik kelin“, Hurshidning „Farhod va Shirin“, Komil Yashinning „Gulsara“, Uygʻunning „Navbahor“, „Oltinkoʻl“ asarlarini sahnalashtirilishi alohida bosqich boʻldi.

Teatrda shuningdek Ch. Aytmatovning „Momo yer“, K. Yashinning va M. Muhamedovning „Dilorom“, V. Shekspirning „Otello“ asarlari sahnalashtirildi. Teatr ellikinchi-olmishinchi yillarga kelib mustamlaka va qaram mamlakatlarda milliy ozodlik harakatining avj olishi, mazlum xalqlarning ozodlik, demokratiya uchun kurashi mavzuiga, aniqrogʻi xorijiy Sharq yozuvchilarning shu mavzudagi asarlariga murojaat etdi. Yozuvchi Sohib Jamolning „Guli siyoh“, „Afsonaviy shaxs“ asarlari asosida ishlangan musiqali dramani tomoshabinlar mamnuniyat bilan kutib oldilar. Ijodiy jamoa kamolot pillapoyalaridan dadil koʻtarilib borib, jahon va rus adabiyoti klassiklarining asarlariga murojaat qila boshladi. Birdaniga uchta klassik asar: N. Gogolning „Revizor“ va „Uylanish“, Karlo Gotssining „Malika Turandot“ sahnaga qoʻyildi va teatrning yetakchi aktyori Joʻraxon Rahmonov ularda bosh rollarni ijro etdi. Keyingi yillarda Sh. Rashidovning „Qudratli toʻlqin“, K. Trenyovning „Lyubov Yarovaya“, „Qizil galstuk“, F. Shillerning „Makr va Muhabbat“, K. Goldonining „Ikki xoʻjayinning bir quli“, A. Ostrovskiyning „Momaqaldiroq“, N. Boytemirovning „Urqiya“, „Toʻy oldidan toʻpolon“, „Sevgi, jaz va shayton“ asarlari sahnada muvaffaqiyatli qoʻyildi. Teatrning yetakchi artisti Joʻraxon Rahmonov qirgʻiz tilini aʼlo darajada bilgani uchun Oʻsh shahrida qirgʻiz drama teatri (1974 yili qurilgan) tuzilguncha qirgʻiz yozuvchilarining klassik va zamonaviy dramalarini Bobur nomli teatrida sahnalashtirishida faol qatnashgan. Joʻraxon Rahmonov qirgʻiz dramaturglari pesalaridagi rollarni sof qirgʻiz tilida ijro etgan. Bu bilan u mustaqil Qirgʻiziston tuzilguncha qirgʻiz tilini teatr sahnasida targʻibot-tashviqot qilgan. 14-25-oktyabr 1958 yili teatr jamoasi Moskva shahrida Qirgʻiziston sanʼati va adabiyoti ikkinchi dekadasida qatnashdi. 1967 yili teatr qardosh Tojikistonda gastrolda boʻldi. Gastrol muvaffaqiyatli oʻtganligi uchun jamoa Tojikiston SSR madaniyat vazirligining faxriy yorligʻi bilan taqdirlandi va teatr aktyori Dildorbek Rahmonov ijrosidagigi rollar yuqori baholandi. Jamoa 11-17-iyul 1967 yili Moskvada Qirgʻiziston madaniyati va sanʼati kunlarida qatnashdi. 4-14-sentyabr 1969 yili Oʻzbekistonda Qirgʻiziston adabiyoti va sanʼati dekadasida qatnashdi. 2-10-aprel 1970 yili Vladimir Lenin 100-yilligiga bagʻishlangan SSSR xalqlari sanʼati bayramida qatnashdi. 1-10-iyun 1974 yili Qirgʻiziston SSR va Qirgʻiziston Kompartiyasi 50-yilligiga bagʻishlangan SSSR xalqlari sanʼati „Olatogʻ bahori“ 5-festivalida qatnashdi.

Teatr jamoasi 1974 yili qardosh Oʻzbekiston poytaxti Toshkentda gastrolda boʻldi. Teatr jamoasi ilgari bir necha marta Oʻzbekiston poytaxtida gastrolda boʻlsa-da, bu safargisi dastur koʻlami jihatidan birinchi katta gastrol edi. Toshkentlik sahna muxlislariga toʻrt spektakl — Sharof Rashidovning „Qudratli toʻlqin“ musiqali dramasi, Joʻra Mahmudovning „Sohibjamol“ lirik fojiasi, Qosimali Jontoʻshevning „Moʻylovli qiz“ musiqali komediyasi va Umarjon Ismoilovning „Rustam“ musiqali dramasi hamda katta konsert dasturi namoyish etildi. Tomoshabinlar har bir spektakl va konsertni mamnuniyat bilan kutib oldilar. Safar davomida teatr jamoasi sanʼatni targʻib qilishda muxim rol oʻynagan gastrollarni Oʻzbekistonda muvaffaqiyatli oʻtkazganligi uchun Oʻzbekiston SSR Oliy Kengashi rayosatining faxriy yorligʻi bilan mukofotlandi. Hamma oʻynagan bosh rollari yuksak baholanib, teatrning yetakchi aktyori Joʻraxon Rahmonovga Oʻzbekiston SSR Oliy Kengashi rayosatining 5-iyul 1974 yildagi 164 sonli qaroriga asosan „Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan artist“ faxriy unvoni bilan taqdirlandi. Ushbu faxriy unvonni qirgʻizistonlik faqat ikkita artistgina olgan.

1977 yili teatrda quvonchli voqea yuz berdi. Teatr 1977 yilning birinchi yarim yillik yakunlari boʻyicha Butunittifoq sotsialistik musobaqasida Ittifoq teatrlari ichida ikkinchi oʻrinni egalladi. Teatr nomiga KPSS Markaziy Qoʻmitasi Siyosiy byurosi aʼzoligiga nomzod, SSSR madaniyat vaziri P. N. Demichev va madaniyat xodimlari kasaba uyushmalari MQ raisi M. Pashkovdan tabrik telegrammasi keldi va teatr diplom va faxriy yorliq bilan taqdirlandi.

1978 yili SSSR xalqlari dramaturgiyasi va teatr sanʼati ikkinchi Butunittifoq festivalining yakunlari boʻyicha teatr „Urqiya“, „Toʻy oldidan toʻpolon“, „Sevgi, jaz va shayton“spektakllari uchun SSSR madaniyat vazirligi, SSSR yozuvchilar uyushmasi, madaniyat xodimlari kasaba uyushmasi Markaziy Qoʻmitasining diplomi bilan taqdirlandi. Teatr qoshida uchta havaskorlar studiyasi ishlab turibdi. Bu studiyalarning asosiy vazifasi raqsga, ashula aytishga, soz chalishga ixlosmand, qobiliyatli yoshlarni tanlab, ulardagi isteʼdodni tarbiyalash, shu yoʻl bilan teatr uchun munosib oʻrinbosarlar yetkazishdan iborat.

Oʻsh shahrida tugʻilgan, Toshkent viloyati Yangiyoʻl tumani ijroiya qoʻmitasi raisi oʻrinbosari Azizullo Sultonovich Izzatullayev Oʻzbekiston SSR Kompartiya Markaziy Qoʻmitasining birinchi kotibi Sharof Rashidovdan oʻzining bobosi Rahmonberdi Madazimov va togʻalari Oʻrinboy va Joʻraxon Rahmonovlar tashkil etib, ishlab ijod qilgan Kirov nomidagi Oʻsh oʻzbek drama teatrining yangi binosini qurilishiga va jihozlash uchun mablagʻ ajratishga amaliy yordam berishini soʻragan[12]. 1979 yilda, teatr yangi binoga koʻchib oʻtdi.

70 — 80 yillarda teatr SSSR teatr va koʻngilochar muassasalari umumittifoq tanlovida uch marta ikkinchi va uchinchi oʻrinlarni, SSSR madaniyat vazirligi, Oʻzbekiston va Qirgʻiziston Oliy Kengashlari faxriy yorliqlari bilan taqdirlandi. 1980 yili teatrning 50 yillik yubileyi boʻlib oʻtdi.

1984 yil 13-20-oktyabrida teatr jamoasi Leningrad shahriga safarga bordi. Gastrol davomida Leningradning Estrada teatri binosida „Nurxon“, „Qonli sarob“, „Oy tutilgan tunda“, „Birinchi oʻqituvchi“ spektakllari hamda „Biz Oʻshdanmiz“ deb nomlangan konsert dasturi namoyish etildi. SSSR xalq artisti Kirill Lavrov oʻshlik sanʼatkorlarni Aktyorlar uyiga taklif etdi. Bu yerdagi ijodiy muloqot qirgʻizistonlik sanʼat ahlida zoʻr taaʼsurot qoldirdi. 1990 yili teatrning 60 yillik yubileyi nishonlandi. Respublikaning oliy rahbariyati va Oʻzbekiston madaniyati va sanʼati arboblari ishtirokida tantanalar boʻlib oʻtdi. Shu yili Bishkek shahrida oʻtgan xalqaro „Navroʻz“ festivalida teatr „Ravshan va Zulxumor“ musiqali dramasi bilan qatnashib, ikkinchi oʻrinni egalladi. Teatr sahnasida Abdulla Oripovning „Jannatga yoʻl“ dramasi qoʻyildi. Asarga toshkentlik rejissor Hamid Qahramonov rejissyorlik qildi. Hamza nomli Toshkent milliy akademik teatri binosida boʻlib oʻtgan Markaziy Osiyo teatrlari festivalida „Jannatga yoʻl“ spektakli namoyish etildi va festival diplomiga sazovor boʻldi. 1990 yilning 2 va 3-fevral kunlari ijodiy jamoa Toshkentdagi Xalqlar doʻstligi saroyida konsert berdi. 4200 tomoshabin sigʻadigan bu ulkan koshona shu kunlarda tomoshabinlar bilan toʻldi va ular oʻshlik sanʼatkorlarni gulduros qarsaklar bilan olqishladilar.

Teatrning yangi tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1992-yili avvalgi Kirov nomi oʻrniga teatrga Z. M. Bobur nomi berildi. Teatrga Bobur nomi berilishi tantanasida respublika va viloyat rahbariyati, shuningdek, Hamza nomli Oʻzbek milliy akademik drama teatrining aktyori, SSSR xalq artisti Nabi Rahimov hamda Fargʻona vodiysi teatr arboblari, jamoatchilik vakillari ishtirok etdilar.

Ijodiy jamoa Samarqandda „Sharq taronalari“ xalqaro festivalida ishtirok etdi va u yerda sovrinli oʻrinlarni qoʻlga kiritdi. 1996 yili buyuk sarkarda va davlat arbobi Amir Temurning 660 yilligi munosabati bilan, Oʻzbekiston Qahramoni, xalq shoiri Abdulla Oripovning „Sohibqiron“ asari sahnaga qoʻyildi. Asar tomoshabinlar va teatr arboblari tomonidan yuksak baholandi. 1996 yili asar Amir Temurga bagʻishlangan spektakllarning xalqaro festivali doirasida Hamza nomli Oʻzbek milliy akademik drama teatri binosida namoyish etildi va jamoa festivalning mukofotini oldi. 1997 yili teatr jamoasi Andijon, Fargʻona, Namangan viloyatlarida gastrolda boʻldi. Xuddi shunday gastrollar Fargʻona vodiysi boʻylab 1999, 2003 va 2004 yillarda ham muvaffaqiyatli oʻtkazildi. 1998 yili Bishkekda oʻtgan xalqaro „Art-Ordo“ teatr festivalida teatr ikkinchi oʻrin sohibi boʻlib, diplom bilan taqdirlandi. 19-noyabr 1999 yili teatr 70 yillik yubileyi zoʻr tantana bilan nishonlandi. Teatrni Qirgʻiziston Prezidenti Asqar Aqayev va Jogorku Kenesh raisi tabrikladi. Murza Gaparovning „Shoʻr makon“ asari bilan teatr Bishkekda oʻtgan Markaziy Osiyo teatrlari festivalida ishtirok etib, birinchi oʻrinni oldi. Jalil Sodiqovning „Bobur haqida qoʻshiq“ musiqali dramasi bilan Fargʻona vodiysi teatrlarining „Andijon bahori“ festivali hamda Bishkekda namoyish etilib, sovrinli oʻrinni egalladi. 1999 yilda teatr ijodiy jamoasi Uilyam Shekspir qalamiga mansub jahon klassikasi durdonasi „Makbet“ asarini sahnalashtirdi. Bungacha Markaziy Osiyo mintaqasida hech qaysi teatr bu asarni sahnalashtirmagan edi. „Makbet“ asarini Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi Karim Yoʻldoshev sahnalashtirishda rahbarlik qildi. 1996-2012 yillar davrida teatr ijodiy jamoasi: „Manas oʻgʻli Semetey“ (J. Sadikov), „Qurmonjon Dodxo“ (T. Qosimbekov, A. Abdugʻafurov), „Qamchibek“ (S. Jetimishev), „Jannatga yoʻl“ (A. Oripov), „Afandining besh xotini“ (I. Sadikov), „Shoʻr Makon“ (M. Gaparov), „Sohibqiron“ (1996), „Chingizxon olib ketgan sir“ (2002), „Mirzo Ulugʻbek“ (2004), „Bobur haqida qoʻshiq“ (P. Qodirov 2005), „Malikaning koʻz yoshi“ (2006), „Oʻjar chollar“ (O. Hakimov), „Oʻlik-shumtaka“ (X. Xursandov) — kabi asarlarni sahnalashtirgan va bu teatr repertuari asosini tashkil etgan asarlarni toʻliq roʻyxati emas.

2002 yilda ajoyib yozuvchi Chingiz Aytmatovning tavsiyasi bilan teatrda Qozogʻiston dramaturgi Muxtor Shaxanovning „Chingizxon bilan ketgan sir“ asari sahnalashtirildi. Bu asarni sahnaga rejissor Karim Yoʻldoshev qoʻydi. Bu asarni ijodiy jamoa Qozogʻistonning Chimkent viloyati Turkiston va Sayram tumanlarida boʻlib oʻtgan gastrollarda qoʻydi. Shuningdek, teatr ijodiy jamoasi oʻsha kunlarda qozoq yozuvchisi M. Shahanovning 60 yilligini nishonlash tadbirlarida ishtirok etdi. 2002 yil iyun oyida „Teatr sanʼati orqali oʻzaro hamkorlik koʻpriklari“ nomli xalqaro teatr festivali Oʻsh shahrida oʻtkazildi. Festivalda Fargʻona viloyati oʻzbek va rus teatri, Namangan viloyati teatri, Sterlitamak drama teatri, Oloy tumani teatri, Jalolobod viloyati teatri, Xoʻjand viloyati drama teatri, Qozogʻistonning Jetisay teatri, Oʻsh qirgʻiz drama teatri ishtirok etishdi. Oʻsh oʻzbek teatri festivalda ikkinchi oʻrinni qoʻlga kiritdi. Bir necha aktyorlar diplom bilan taqdirlandi. 2003 yilda taniqli shoir va yozuvchi Abdulhamid Choʻlpon 100 yilligi munosabati bilan Oʻzbekiston xalq shoiri Toʻlan Nizom asari asosida „Choʻlpon“ dramasi qoʻyildi.

Qirgʻiziston Respublikasi teatr sanʼatiga qoʻshgan yuksak hissasini hisobga olib 2004 yili Oʻsh oʻzbek musiqali drama teatriga akademik maqomi berildi[13].

Teatr 2004 yili Qirgʻiziston teatrlararo festivalida gʻolib chiqib, teatrga „Qirgʻizistonda eng aʼlo teatr“ diplomi berildi. Mazkur koʻrik yil sayin oʻtkazilib, 2006, 2007, 2009 yillari ham teatr ana shunday faxrli diplomlarga sazovor boʻldi.

2006 yili Qirgʻiziston Respublikasi madaniyat va axborot vazirligi qarori bilan teatrga „Davlat teatri“ maqomi berildi.

2006 yilning mart oyida teatr Turkiyaga safarga ketdi. Jamoa Anqara, Istanbul, Antaliya, Alaniya, Bursa shaharlarida gastrolda boʻldi. Tomoshabinlarga klassik qoʻshiq va raqslardan iborat konsert va T.Nizomning „Choʻlpon“ asari qoʻyildi. 2007 yil aprel oyida Tojikiston Madaniyat vazirligi tashabbusi bilan professional teatrlar xalqaro festivali tashkil etildi. Bu festivalda teatr dramaturg S. Rayevning „Malikaning koʻz yoshi“ asarini koʻrsatdi. Ijodiy jamoa ikkinchi oʻrinni egalladi. Shuningdek, 2007 yilda Tojikiston rejissori Barzu Abdurazzoqov bilan hamkorlikda teatr ijodiy jamoasi Tojikiston dramaturgi Temur Zulfiqorovni „Munojot“ asarini sahnalashtirdi. 2008 yilda Turkmanistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi, rejissor Ovlaquli Hoʻjaquli teatrda Alisher Navoiyning „Layli va Majnun“ asarini sahnalashtirdi.

2009 yili tajribakor — eksperimental teatrlarning xalqaro festivalida qatnashish uchun teatr jamoasi Misr Arab Respublikasining poytaxti Qohira shahriga taklifnoma oldi. 2009 yili 23-28-sentyabr kunlari teatrning 90 yilligi munosabati bilan Bishkek shahrida gastrollar boʻlib oʻtdi. Teatr Chingiz Aytmatov nomli milliy rus drama teatri sahnasida besh spektakl: „Malikaning koʻz yoshi“, "Munojot", „Layli va Majnun“, „Bu chollar yomon chollar“, „Makka sari olis yoʻl“ hamda „Biz Oʻshdanmiz“ deb nomlangan konsert dasturini poytaxt tomoshabinlariga namoyish etdi. Tomoshabinlar ijodiy jamoaning konsert dasturini va chiqishlarini iliq kutib oldi. Teatr jamoasi Qirgʻiziston madaniyat vazirligi, Qirgʻiziston oʻzbek milliy-madaniy markazi, Qirgʻiziston — Oʻzbekiston doʻstlik jamiyati, Oʻzbekistonning Qirgʻizistondagi elchixonasi faxriy yorliqlari bilan taqdirlandi.

Markaziy Osiyo teatrlari orasida, teatr birinchi marta spektakllarni ikki tilda sahnalashtirishni amalga oshirishni yoʻlga qoʻydi. Misol uchun, 1974 yilda SSSR xalq artisti Darqul Quyukova teatr sahnasida rolni qirgʻiz tilida oʻynadi. Bu Chingiz Aytmatovning „Ona dalasi“ asari edi. 2010 yil aprel oyi oxirida Chingiz Aytmatovning „Qiyomat“ asari sahnalashtirildi. Sanʼatkorlarning mahoratini mutaxassislar va tomoshabinlar yuqori baholashdi. 2010 yilning may oyida dramaturg S. Rayevning „Malikaning koʻz yoshi“ asarini sahnalashtirgan edi. 2010 yil oxirlarida jamoa Oʻzbekiston dramaturgi Nasrullo Qobulning „Fitna“ asarini tayyorladi. Keyinchalik teatr ijodiy jamoasi oldin qoʻyilgan asarlar ustida ishladi — „Makkaga olis yoʻl“, „Malikaning koʻz yoshi“, „Layli va Majnun“, „Bu chollar yomon chollar“. 2012 yilda toʻrtta yangi asar sahnalashtirildi: Inom Tursunovning „Ilonlar malikasi“, B. Jakiyevning „Qalbga ozor yetmasin“, dramaturg A. Abdugʻafurovning „Aql va Ochkoʻzlik“, „Yolgʻon imperiyasiga sayohat“. 2012 yil fevral oyida teatr ijodiy jamoasi tomonidan Sharqning buyuk shoirlari va davlat arboblari Alisher Navoiyga va Zahiriddin Muhammad Boburga bagʻishlangan „Nazm va navo“ nomli anjuman va konsert dasturi tayyorlandi. Unda Oʻsh shahrining ziyolilari, oliygoh va maktablar oʻqituvchilari, Oʻzbekistonning Andijon va Fargʻona shaharlaridan kelgan taniqli madaniyat arboblari ishtirok etishdi. Bundan tashqari, teatr ijodkorlari kuchi bilan Sharq mumtoz musiqasiga asoslangan „Shoshmaqom“ katta konsert dasturi tayyorlandi. Ijodiy jamoa Turkiyaning Istanbul shahrida xalq musiqa festivalida ishtirok etdi va u yerda sovrinli oʻrinni qoʻlga kiritdi. Ijodiy jamoaning Qirgʻizistonning janubiy viloyatlari boʻylab oʻtgan gastrollari muvaffaqiyatli oʻtkazildi. Jalolobod shahrida oʻtgan bolalar spektakllari respublika festivali teatrga katta mashhurlik olib keldi. 2012 yil 28-31-may kunlari Bishkek shahrida boʻlib oʻtgan Markaziy Osiyo koʻcha teatrlari uchinchi xalqaro festivalida 14 ta yosh isteʼdodli xonanda oʻzining sanʼatini namoyish qilishdi va sovrinli oʻrinlarni qoʻlga kiritishdi. 2014 yili teatr guruhi Janubiy Koreyada oʻtkazilgan sanʼat va madaniyat arboblari „Ekspo-Aziya“ tadbirida qatnashib keldi.

Bu davr mobaynida teatrda koʻplab iqtidorli aktyorlar, rejissorlar, xoreograflar yetishib chiqishdi: 11 ta xalq, 31 ta xizmat koʻrsatgan artistlar, 7 ta respublikada xizmat koʻrsatgan sanʼat arboblari. Koʻplari orden va medallar, SSSR, Oʻzbekiston, Qirgʻiziston, Tojikiston Respublikalari faxriy yorliqlari bilan taqdirlandi. Teatr bir necha marta Bishkek, Toshkent, Andijon, Olmaota, Sankt-Peterburg, Turkiya shaharlarida oʻtkazilgan xalqaro teatr festivallari gʻolibi boʻldi. Hozirgi vaqtda teatrda 2 ta xalq, 11 ta xizmat koʻrsatgan, 2 ta xizmat koʻrsatgan sanʼat aroblari, 16 ta Qirgʻiziston madaniyat aʼlochilari ijodiy ish bilan shugʻullanadi. Jamoa tashkil boʻlgandan buyon 600 tadan oshiq asarni sahnalashtirdi, rus, oʻzbek, tojik, qirgʻiz va jahon klassikasining eng mashhur asarlariga va shuningdek zamonaviy jahon xalqlari dramaturgiyasiga murojaat etdi.

2014 yil 29-noyabrda Markaziy Osiyoning eng keksa teatrlardan biri boʻlgan Bobur nomli Oʻsh Davlat akademik oʻzbek musiqali drama teatrining 95-yilligi munosabati bilan teatrda yubiley konsert berildi[14]. Teatr ijodiy jarayonining yuksak darajaga koʻtarilishida Oʻzbekiston Respublikasining sanʼat arboblari: Razzoq Hamroyev, Qudrat Xoʻjayev, Asad Ismatov, Abbos Bakirov, Javod Obidov, Tamaraxonim, Soib Xoʻjayev, Galiya Izmaylovalarning, xalq hofizlari Joʻraxon Sultonov, Maʼmurjon Uzoqovlarning hamda Mamajon Rahmonov, Hafiz Abdusamatov, Toshpoʻlat Tursunov, Sotimxon Inomxoʻjayev kabi teatrshunos olimlarning salmoqli hissalari bor. Komil Yashin, Abdulla Qahhor, Uygʻun, Izzat Sulton, Said Ahmad, Maqsud Shayxzoda kabi alloma adiblarning asarlari repertuarini hamisha boyitib kelgan.

Oʻzbekiston sanʼat ustalari Oʻsh oʻzbek teatri uchun ijodkorlar yetishtirishda. tarbiyalashda, ijodiy malakalarini oshirishda chinakam jonbozlik qildilar. Teatr aktyorlarining 50 foizi Mannon Uygʻur nomidagi Toshkent davlat sanʼat institutini tamomlagan. Hozirgi kunda ham Oʻzbekiston sanʼat arboblari Olimjon Salimov, Hamid Qahramonov, Tojiboy Isroilov, Karim Yoʻldoshev, Gʻulomjon Hojiqulov, Yorqinoy Hotamova, Dehqon Jalilov va boshqalarning teatrga koʻrsatayotgan ijodiy yordamlari tahsinga sazovordir. Oʻzbekiston qahramoni, xalq shoiri Abdulla Oripov, Qozogʻiston xalq shoiri, dramaturg Muxtor Shaxanov, Turkmanistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi Avliyoquli Hoʻjaquli, Tojikistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arboblari Joʻrabek Murodov, Joʻrabek Nabiyev, Malika Qalandarova, rejissor Barzu Abdurazzoqov, Qirgʻiziston xalq artisti Almaz Sarliqbekovlar bilan ijodiy hamkorlik, master-klass mashgʻulotlari natijasi oʻlaroq polotno spektakllar yaratildi, ular teatr repertuarini bezadi, aktyorlar mahoratini oshirishga ijodiy zamin boʻldi. 10-16-fevral 2017 yili teatr jamoasining Oʻzbekistonning Andijon, Namangan va Fargʻona viloyatlariga ijodiy gastrollari boʻlib oʻtdi. Fargʻona shahrida boʻlib oʻtgan yakunlovchi tadbirda Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʻrinbosari A. Ikromov va Qirgʻiziston Respublikasi Bosh vaziri oʻrinbosari J. Razakov qatnashdilar[15][16]. Oʻzbekiston Respublikasi hukumati moliyaviy yordamida teatrda Pirimqul Qodirovning „Yulduzli tunlar“ asari asosida „Bobur tugʻyoni“ spektaklini sahnalashtirildi[17].

Teatrda ingliz rejissyori Yuldosh Joʻraboyev (asli Qirgʻizistonlik) jahon klassikasi Uilyam Shekspirning „Richard 3“ spektaklini sahnalashtirdi va Londonda 2-Xalqaro „Ochiq Markaziy Osiyo“ festivalida koʻrsatildi .

2018-yilda Chingiz Aytmatovning 90 yilligi munosabati bilan „Dengiz boʻylab chopayotgan olapar“ asari asosida „Umid yulduzi“ spektakli Oʻzbekistonlik rejissyor Tojiboy Isroilov tomonidan sahnalashtirildi.

Teatr ijodiy jamoasi ijodiy safarlar bilan Namangan shahriga (2018-yil may) va 2018-yilning iyun oyi oxirida Toshkent shahrida borib keldi. „Umid yulduzi“ spektakli Oʻzbek milliy akademik drama teatrining sahnasida namoyish etildi. Teatrda Tojiboy Isroilovning „Osmonning bagʻri keng“ spektakli sahnalashtirildi.

2018-yil 19-21-sentyabr kunlari Toshkentdagi O'zbek milliy akademik drama teatrining ijodiy uchrashuvlari va gastrollari boʻlib oʻtdi. Oʻsh teatri sahnasida ular Oʻzbekiston xalq artisti Dilbar Ikromova, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan artistlar Fathulla Masyudov, Madina Muxtorova, Muyassar Berdikulovalar ishtirokida „Qora olma“ spektaklini sahnalashtirishdi[18].

2018 yili teatr 100 yillik yubileyini nishonlashi kerak edi, lekin moliyaviy qiyinchiliklar tufayli, yubiley tadbirlari boʻlmagan[19].

Oʻzbekiston hukumati teatr binosini rekonstruksiya qilish uchun 7 million dollar ajratdi[20]. 2023 yilda teatrning 105 yillik yubileyini yangi binoda o‘tkazish rejalashtirilgan.

Teatrning ijodiy yutuqlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Teatr artistlarining xotirasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mahalliy hokimiyat qarorlariga asosan teatr asoschilarining nomlari Oʻsh viloyatining koʻchalariga qoʻyilib abadiylashtirildi.

Teatr asoschilari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Rahmonberdi Madazimov (1914 yildan)
  2. Boltihoji Sultonov
  3. Beknazar Nazarov
  4. Ibrohim Musaboyev (baʼzi manbalarda Ibrohim Madazimov)
  5. Joʻraxon Zaynobiddinov
  6. Nazirxon Kamolov[30][31][32][33][34]
  7. Abdurashid Eshonxonov[35]
  8. A. Saidov
  9. Oʻrinboy Rahmonov (1927 yildan)
  10. Joʻraxon Rahmonov.

Teatr artistlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qirgʻiziston xalq artistlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Abdulla taroq Fayzullayev (1940)[36][37]
  2. Roziyaxon Moʻminova (1940)[38][39][40]
  3. Tojixon Hasanova (1940)[41][42][43]
  4. Laylixon Moidova (1953)[44][45]
  5. Tursunxon Soliyeva (1974)[46][47]
  6. Neʼmatjon Neʼmatov (1979)[48]
  7. Tolibjon Badinov (1988)[49][50]
  8. Oytojixon Shobdonova (1988)[51]
  9. Shavkat Dadajonov (1999)[52]
  10. Abdurasuljon (Rasul) Oʻraimjonov (31-oktyabr 2011 yil)[53].

Oʻzbekiston xalq artistlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Abdulla taroq Fayzullayev (1943)[54]
  2. Kifoyat Muslimova[55][56][57]
  3. Yorqinoy Hotamova

Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan artistlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Joʻraxon Rahmonov (5-iyul 1974)
  2. Shavkat Dadajonov (5-iyul 1974)

Qirgʻizistonda xizmat koʻrsatgan artistlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Sarimsoq Karimov
  2. Toʻpaxon Nurboyeva
  3. Sharobiddin Toʻxtasinov
  4. Hoshimjon Hasanov
  5. Qodirjon Hamidov
  6. Gʻanijon Boʻtayev
  7. Bozorboy Yoʻldoshev
  8. Mavlonjon Qurbonov
  9. Yorqinoy Hotamova (1967 yil)
  10. Minura Rasuljonova
  11. Masturaxon Usmonova
  12. Jamila Boʻtaboyeva (1988 yil)[58]
  13. Nigoroy Rasuljonova (1990 yil)
  14. Umarjon Mamirov (1990 yil)
  15. Risolatxon Oʻrunova
  16. Rejabboy Tojiboyev (1990 yil)[59]
  17. Mahmudjon Raxmatov (1990 yil)[60]
  18. Matlyuba Mavlonova (1995 yil)
  19. Ziyoydin Jalolov (1999 yil)
  20. Mavluda Abdujabborova (1999 yil)
  21. Hamidullo Matholiqov (2003 yil)[61][62]
  22. Dilorom Soipova (2004 yil)[63][64]
  23. Alla Asqarova[65]
  24. Samida Xolmatova (2008 yil)[66]
  25. Xayotxon Madraximova (29.08.2019 yil)[67]

Qirgʻizistonda xizmat koʻrsatgan madaniyat arboblari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Tavris Safarov
  2. Faina Anatolyevna Litvinskaya[68]
  3. Salohiddin Umarov (1990)
  4. Zokirjon Shokirov (1990)[69]
  5. Gʻanijon Xolmatov[70]
  6. Nabijon Mamajonov (2017)[71]

Qirgʻiziston madaniyat aʼlochilari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Nurjaxon Gapirova[72]
  2. Olimjon Komilov
  3. Ziyoydin Kamolov
  4. Dilshod Qurchiev
  5. Oybek Yuldoshev
  6. Baxtiyor Xurboyev[73]
  7. Dilshod Azimov[74]
  8. Xayotxon Madraximova
  9. Odina Abbosova (2014)[75]
  10. Maʼmura Asqarova (2014)
  11. Baxtiyorxon Xayitmuxamadova (2017)[76]
  12. Ilhom Ahmad (Mamatoxunov)[77]
  13. Yoqutoy Sharopova[78]

Teatr direktorlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Rahmonberdi Madazimov (1914-1932 yillar)
  2. Solixon Ahmadjonov
  3. Boboxon Ortiqov
  4. Abdugʻani Nurboyev
  5. Salimjon Yodgorov
  6. Fattoh Mansurov
  7. Lutfulla Isaqov
  8. Mahmudjon Umarov
  9. Alixon Joʻrayev
  10. Nurmamat Soliyev
  11. Solijon Roziqov
  12. Muhammadusmon Azizov
  13. Komiljon Vosilov
  14. Hoshimjon Yoʻldoshev
  15. Nabijon Mamajonov (4-may 2015-1-iyul 2019 yillar)
  16. Aʼzam Abdurazzoqov (2019 yildan)

Bosh rejissyorlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Rahmonberdi Madazimov (1914-1932-yillar)
  2. Bolta Mahmudov 1941-yilgacha
  3. Oʻrinboy Rahmonov (1942-1949-yillar)
  4. Gʻulomjon Isroilov
  5. Faina Anatolyevna Litvinskaya (1957-1967)
  6. Sobirjon Yoʻldoshev
  7. Erkin Murodov
  8. Joʻra Mahmudov (1971-1975)
  9. Salohiddin Umarov
  10. Mahmudjon Gʻulomov
  11. Boobek Ibrayev
  12. Abdurashid Boytemirov
  13. Gʻanijon Xolmatov (2007 yilgacha)[79]
  14. Karimjon Yoʻldoshev
  15. Nabijon Mamajonov.

Teatr badiiy rahbarlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Rahmonberdi Madazimov (1914-1932 yillar)
  2. Bolta Mahmudov 1941 yilgacha
  3. S. Grigoryan (1941-1942 yillar)
  4. Oʻrinboy Rahmonov (1942-1949 yillar)
  5. Ziyoydin Kamolov (2016-2018 yillar)
  6. Ravshan Tursunov 2018 yildan

Teatr repertuari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
God Nazvanie Originalnoe nazvanie oʻzbekcha: {{{1}}} Avtor
1919 Otseubiysa Padarkush M.Behbudiy
1919 Lekar iz Turkestana Turkistonlik tabib Mannon Uygʻur
1920 Otravlennaya jizn Zaharli hayot Hamza
1921 Sirota Yetim Gulom Zafariy
1922 Nakazaniye klevetnikov Tuhmatchilar jazosi Hamza
1923 Lolaxon Lolaxon Komil Yashin
1924 Raport s yuga Janubdan raport Mahmud Rahmon
1925 Gulsara Gulsara K.Yashin va M.Muzaffarov
1926 Dva kommunista Ikki kommunist K.Yashin
1927 Druzya Oʻrtoqlar K.Yashin
1928 Vnutri Ichkarida K.Yashin
1929 Xalima Halima Gulom Zafariy
1929 Aji-aji Aji-aji K.Yashin
1930 Istorii na xlopkovom pole Paxta shumgʻiyalari Umarjon Ismoilov
1931 Jenitba Uylanish N. V. Gogol
1932 Perevodchik Tilmoch Mannon Uygʻur
1933 ru:Аршин мал алан Arshin mol olon Uzeir Hojibekov
1934 Revizor Revizor N. V. Gogol
1935 Istoriya zagovorila Tarix tilga kirdi Nazir Safarov, Ziyo Said
1935 Sojjyom Yondiramiz K.Yashin
1936 Vmesto smerti Oʻlim oʻrniga J. Turusbekov
1936 Lyubov Yarovaya Lyubov Yarovaya K. Trenyov
1936 Komsomolskiy vzvod Komsomol vzvodi Tojizoda
1937 Obman i lyubov Makr va muhabbat Friedrich Schiller
1937 Farhod va Shirin Farhod va Shirin Sh. Xurshid
1938 Sluga dvux gospod Ikki xoʻjayinga bir qul K.Goldoni
1938 Sablya Uzbekistana Oʻzbekiston qilichi Sobir Abdulla
1939 Pogranichniki Chegarachilar Bill-Belotserkovskiy
1939 Bay i batrak Boy ila xizmatchi Hamza
1939 Taxir i Zuxra Tohir va Zuhra Sobir Abdulla
1940 Xolisxon Xolisxon Hamza
1940 Buran Boʻron K.Yashin
1941 Gulsara Gulsara K.Yashin va M.Muhamedov (Wayback Machine saytida 2018-08-26 sanasida arxivlangan)
1941 Leyla i Madjnun Layli va Majnun Xurshid
1941 Kurban Umarov Qurbon Umarov Sobir Abdulla
1942 Smert zaxvatchikam! Oʻlim bosqinchilarga! K.Yashin
1942 Prodelki Maysari Maysaraning ishi Hamza
1942 Front Front Aleksandr Korneychuk
1943 Davron ata Davron ota Sobir Abdulla
1943 Zafar Zafar Umarjon Ismoilov
1944 Nurxon Nurxon K.Yashin
1944 Nevesta za 5 som Besh soʻmlik kelin Oʻrdubodiy
1945 Pesnya jizni Hayot qoʻshigʻi Uygʻun
1946 Chest jenщini Ayol nomusi Muxtorov
1947 Vesna Navbahor Uygʻun
1947 Farhod va Shirin Farhod va Shirin Sh. Xurshid
1948 Krasniy galstuk Qizil galstuk K. Trenyov
1948 Pesnya jizni Hayot qoʻshigʻi Uygʻun
1948 Altinkul Oltinkoʻl Uygʻun
1949 Lepestki Gʻunchalar Zinnat Fatxullin
1949 Semurgʻ Semurgʻ Hamid Olimjon
1950 Adolat Adolat Ismoil Akram
1950 Alpomish Alpomish Sobir Abdulla
1951 Toktogul Toʻqtagʻul J. Bokonbayev
1951 Layli va Majnun Layli va Majnun Sh. Xurshid
1952 Yoriltosh Yoriltosh Shukur Saʼdulla
1952 Radost Shodlik Mahmud Rahmon
1952 Shyolkovoe syuzane Shohi soʻzana Abdulla Qahhor
1953 Alisher Navoiy Alisher Navoiy Izzat Sulton
1953 Natalka Poltavka Natalka Poltavka Nikolay Lisenko
1953 Nurxon Nurxon Komil Yashin
1954 Prazdnik na pole Dalada bayram Shukur Saʼdulla
1954 Serdechnie sekreti Yurak sirlari Baxrom Rahmonov
1955 Oftobxon Oftobxon Komil Yashin
1955 Devushka reki Gang Gang daryosining qizi Rabindranath Tagore
1956 Ravshan i Zulxumor Ravshan va Zulhumor Komil Yashin
1956 Lyubov k Rodine Vatan ishqi Zinnat Fatxullin
1956 Sunduk sekretov Sirli sandiq I. Axmedov
1957 Alpomish Alpomish Sobir Abdulla
1957 Yulduz Yulduz Samad Vurgʻun
1958 Oygul i Baxtiyar Oygul va Baxtiyor Hamid Olimjon
1958 Imenem revolyutsii Revolyutsiya nomi bilan M. Shatrov
1959 Orzigul Orzigul Tursun Sobirov
1959 Oshiq Gʻarib va Shohsanam Oshiq Gʻarib va Shohsanam Ahmad Bobojon
1959 Tayfun Tayfun Ahmad Bobojon
1959 Sekreti parandji Paranji sirlari Hamza
1960 Na visokoy zemle Baland yerda Quvonchbek Malikov
1960 Tashbalta vlyublyon Toshbolta oshiq Hamid Gʻulom
1960 Prinsessa Turandot Malika Turandot Carlo Gozzi
1961 Yesli tvoya golova krivaya Basharang qiyshiq boʻlsa Rixsiboy Orifjonov
1961 Dilorom Dilorom Komil Yashin
1962 Dva brasleta Ikki bilakuzuk Shukur Saʼdulla
1962 Sudba otsa Otaning taqdiri Beksultan Jakiyev
1963 Ditya Farzand Muhammadjon Xayrullayev
1963 Golos iz groba Tobutdan tovush Abdulla Qahhor
1963 Meli xobbon, Nabi tovon Meli habbonu Nabi tovon Yahyoxon Mamatxonov
1964 Tragediya poemi Gʻazal fojiasi Ahmad Bobojon
1964 Dorogie devushki Jon qizlar Boyseitov, Shangitboyev
1964 Otello Otello U. Shekspir
1964 Chertova devushka Shayton qiz Qosimali Jontoʻshev
1964 Nimmi Nimmi Premchand
1965 Guli siyox Guli siyoh Sohib Jamol
1965 Lyubov v molodosti Yoshlikda bergan koʻngil Zinnat Fatxullin
1965 Gorniy berkut Togʻ burguti Qosimali Jontoʻshev
1965 Polyot berkuta Burgutning parvozi Izzat Sulton
1966 Neizvestniy chelovek Nomaʼlum kishi Izzat Sulton
1966 Gul i Navruz Gul va Navroʻz Sobir Abdulla
1966 Materinskoe pole Momo er Chingiz Aytmatov
1966 Parvona Parvona Uygʻun
1967 Dilorom Dilorom Alisher Navoiy
1967 Abdulla Nabiyev Abdulla Nabiyev Adham Rahmat
1967 Svati Qudalar Oʻtkir Rashid
1967 Devushka s usami Moʻylovli qiz Qosimali Jontoʻshev
1968 Skorpion iz altarya Mehrobdan chayon Abdulla Qodiriy
1968 Stryapuxa zamujem Pazanda kuyovga chiqdi Anatoliy Sofronov
1968 Novaya nevesta Yangi kelin Mirzabek Toybaev
1968 Mej dvux ogney Ikki oʻt orasida Bekniyozov, Ismoilov
1968 Sojalenie Pushaymon A. Abdugʻafurov
1969 Jenitba Uylanish Nikolay Gogol
1969 Strannie veщi Ajab savdolar Hamid Gʻulom
1969 Moguchaya volna Qudratli toʻlqin Sharof Rashidov
1969 Kogda zarya vzoydyot nad Ferganoy Fargʻonada tong otguncha Mirzakalon Ismoiliy
1970 Kto smeyotsya poslednim Yiqilgan toyganga kular T. Abdumomunov
1970 Nevesta za 5 som Besh soʻmlik kelin M. Oʻrdubodiy
1970 Deshyoviy jenix Arzon kuyov Shuhrat
1970 Trebuetsya ljes Yolgʻonchi darkor Dimitras Psafas
1971 Priklyucheniya Chandu Chanduning sarguzashtlari A. D. Ilovayskiy
1971 Obman po shariatu Hiylai sharʼiy Guntekin
1971 Rustam Rustam Umarjon Ismoilov
1971 Pered rassvetom Tong oldidan Suorun Omolloon
1972 Chertovoe pokolenie Shayton avlod Muxtorov
1972 Devushka Atabeka Otabekning qizi Toktobolot Abdumomunov
1972 Zlo ot appetita Baloyi nafs A. Abdugʻafurov
1973 Nachalo jizni Hayotning boshlanishi Abduqaxxor Mannonov
1973 Groza Momaqaldiroq Aleksandr Ostrovskiy
1973 Tashbalta vlyublyon Toshbolta oshiq Hamid Gʻulom
1973 Gornaya krasavitsa Togʻ goʻzali Saidmurodov
1974 Kuydirmagan kundosh Kuydirmagan kundosh A. Abdugʻafurov
1974 Krasavitsa Sohibjamol Joʻra Mahmudov
1974 Ashirboy Ashirboy Aali Tokombayev
1974 Prestuplenie bez nakazaniya Jazosiz jinoyat Rixsiboy Orifjonov
1974 Bunt nevestok Kelinlar qoʻzgʻoloni Said Ahmad
1975 Orzigul Orzigul Tursun Sobirov
1975 Revizor Revizor Nikolay Gogol
1975 Chelovek izdaleka Uzoqdagi odam Umaroxunov
1975 Stariki s molodimi dushami Koʻngli yosh qariyalar Xutayev
1975 Adolat Adolat Ismoil Akram
1976 Ruka druga Doʻstim qoʻli Mehribon Nazarov
1976 Nikomu ne govori Hech kimga aytma T. Abdumomunov
1976 Shutnik Ali Masxaraboz Ali Boboxonov
1976 Sunduk sekretov Sirli sandiq Ahmedov
1977 Perepolox pered svadboy Toʻy oldidan toʻpolon Papayan
1977 Urkuya Urquya Nasirdin Boytemirov
1977 Nasledstvo otsov Otalar merosi A. Abdugafurov
1977 Jalost k jivotnomu Armonli jonivor Aali Tokombayev
1978 Legendarnaya lichnost Afsonaviy shaxs Sohib Jamol
1978 Razboynik i gonchar Qaroqchi bilan kulol Mehmon Baxtiy
1978 Semurgʻ Semurgʻ Zulfiya
1978 Svyatoy gorod Muqaddas shahar A. N. Arbuzov
1978 Lyubov k Rodine Vatan ishqi Z. Fatxullin
1979 Stariy xolostyak Qari boʻydoq Mirzabek Toybayev
1979 Gul i Navruz Gul va Navroʻz Sobir Abdulla
1979 ru:Васса Железнова Vassa Jeleznova ru:Максим Горький
1979 Vesna Bahor M. Taxmasib
1979 Bunt nevestok Kelinlar qoʻzgʻoloni Said Ahmad
1980 Dva brasleta Ikki bilakuzuk Shukur Saʼdulla
1980 Gipnoz-2 Gipnoz-2 A. Abdugʻafurov
1980 Nerkes Nerkes Berdi Kerbabayev
1980 ru:Мещанин во дворянстве Soxta oqsuyak Molyer
1981 Beliy jerebes Oq tulpor Shatman Sadibakasov
1981 Posmertniy dolg Qiyomat qarz Ulmas Umarbekov
1981 Doroga v Chatkal Chotqolga yoʻl Maksim Karimov
1981 Deshyoviy zyat Arzon kuyov Shuhrat
1982 Priglashaem na svadbu Toʻylar muborak Oʻtkir Hoshimov
1982 Медея Medeya Yevripid
1982 Umar Xayyom Umar Xayyom Guntekin
1982 Ne znaya nastupil kolyuchku Bilmayin bosdim tikonni Izzat Sulton
1983 Izobretatelniy Talmas Topqir Tolmas A. Abdugʻafurov
1983 Krovaviy miraj Qonli sarob Sarvar Azimov
1983 ru:Тахир и Зухра Tohir va Zuhra Sobir Abdulla
1983 ru:Первый учитель Birinchi oʻqituvchi Chingiz Aytmatov
1983 V noch lunnogo zatmeniya Oy tutilgan kunda Mustay Karim
1984 Kones traditsiy Odat halokati Mehribon Nazarov
1984 Dorogie devushki Jon qizlar Bayseitov, Shangitbayev
1985 ru:Похождения Насреддина Xoʻja Nasriddin V. Vitkovich
1985 Puteshestvie v mir tayn Sirlar dunyosiga sayohat Umarjon Olimjonov
1985 Zebuniso Zebuniso Uygʻun
1985 ru:Мещанин во дворянстве Soxta oqsuyak Molyer
1985 Nasledstvo Meros A. Abdugʻafurov
1986 Yesli ne ya, to kto? Men boʻlmasam kim? A. Abdugʻafurov
1986 Polyot Parvoz Uygʻun
1986 Prodelki Maysari Maysaraning ishi Hamza
1987 Krovaviy miraj Qonli sarob Sarvar Azimov
1987 Konfeta drujbi Doʻstlik konfeti Umarjon Olimjonov
1987 Semetey sin Манасa Manasning oʻgʻli Semetey Jalil Sodiqov
1987 Vesna dvadsat pervogo 21-yil bahori Shteyn
1988 Vrata sudbi Taqdir eshigi Sharof Boshbekov
1989 Prekrasnaya prinsessa Tashkenta Toshkentning nozanin malikasi Haydar Muhammad
1989 Zyat Kuyov Said Ahmad
1989 Yoriltosh Yoriltosh Shukur Saʼdulla
1989 Adolat Adolat Ismoil Akram
1990 Vrag naroda Xalq dushmani A. Abdugʻafurov
1990 Sogdiana Sugʻdiyona Umarjon Olimjonov
1990 Ravshan i Zulxumor Ravshan va Zulhumor Komil Yashin
1991 Upryamiy zyat Qaysar kuyov Mehmon Baxtiy
1991 ru:Курманжан Датка Qurmonjon Dodxo A. Abdugʻafurov
1992 5 jyon Afandi Afandining besh xotini Ibrohim Sodiqov
1992 Solyanaya step Shoʻr makon Murza Gaparov
1992 Nodira Nodira Hoshimjon Razzoqov
1993 Put v ray Jannatga yoʻl Abdulla Oripov
1993 Kto smeyotsya poslednim Yiqilgan toyga kular Toktobolot Abdumomunov
1993 Tainstvenniy kolos Sirli boshoq Ravshan Yoriyev
1993 Kogda zemlya gorit Yer yonganda Oʻlmas Umarbekov
1994 Sovremennie zyatya Zamonaviy kuyovlar Komiljon Nishonov
1994 Xasan-Xusan razborщiki Hasan-Husan razborchilar Umarjon Olimjonov
1995 Tashbalta vlyublyon Toshbolta oshiq Hamid Gʻulom
1995 Semetey sin ru:Манасa Manasning oʻgʻli Semetey Jalil Sodiqov
1995 Moguchaya volna Qudratli toʻlqin Sharof Rashidov
1996 Soxibkiron (Vensenoses) Sohibqiron Abdulla Oripov
1996 Xochu umeret, nujen sponsor Oʻlmoqchiman, homiy kerak Murza Gaparov
1996 Semurgʻ Semurgʻ Zulfiya
1997 Choʻlpon Choʻlpon Toʻlan Nizom
1998 Kogda viydet poluchshe Zoʻrdan zoʻr chiqsa Sharof Boshbekov
1998 Kamchibek Qamchibek Suranchi Jetimishev
1998 Zolotoy kuvshin Oltin koʻza Erkin Boynazarov
1999 Protsentщik Lankabay Protsentchi Lankaboy A. Abdugʻafurov
1999 Makbet Makbet U.Shekspir
2000 Pesnya o ky:Бабурe Bobur haqida qoʻshiq Jalil Sodiqov
2001 Yoriltosh Yoriltosh Shukur Saʼdulla
2001 Odolji supruga Eringni berib tur Saylavbay Djumagulov
2002 Tayna, unesyonnaya ky:Чингизханom Chingizxon olib ketgan sir ky:Мухтар Шаханов
2002 Jizn Obi hayot Djamal Akmataliyev
2003 Kogda viydet poluchshe Zoʻrdan zoʻr chiqsa Sharof Boshbekov
2003 Choʻlpon Choʻlpon Toʻlan Nizom
2004 Solyanaya step Shoʻr makon Murza Gaparov
2004 "Lyubov Ulugbeka" Ulugʻbek muhabbati Maqsud Shayxzoda
2005 Pesnya o ru:Бабурe Bobur haqida qoʻshiq Jalil Sodiqov
2005 Zolotaya devushka Oltin qiz Xayitmat Rasul
2006 Slyozi saritsi Malikaning koʻz yoshi Sultan Rayev
2006 Egrivoy i Toʻgrivoy Egrivoy va Toʻgʻrivoy Oybek Yuldoshev
2007 Les chudes Gʻaroyibotlar oʻrmoni Inomjon Tursunov
2007 Ispoved Munojot Temur Zulfiqorov
2008 ru:Лейла и Меджнун Layli va Majnun Xurshid
2008 Druzya petushatniki Xoʻrozboz joʻralar Erkin Boynazarov
2008 Vechnie sudorogi Mangu talvasa U. Shekspir, A. S. Пушкин
2009 Dalyokiy put v Mekku Makka sari olis yoʻl Sultan Rayev
2009 Stariki ozorniki Bu chollar yomon chollar Ohunjon Xakimov (Wayback Machine saytida 2018-08-21 sanasida arxivlangan)
2009 Neblagodarnie Noshukurlar Nasrulla Qobul
2009 Volshebniy meshok Sehrli qop Olimjon Salimov
2010 Plaxa Qiyomat Chingiz Aytmatov
2010 Slyozi saritsi Malikaning koʻz yoshi Sultan Rayev
2010 Lovushka Fitna Nasrulla Qobul
2010 Jarkinay Yorqinoyim Kayrat Imanaliyev
2011 Dalyokiy put v Mekku Makka sari olis yoʻl Sultan Rayev
2011 Slyozi saritsi Malikaning koʻz yoshi Sultan Rayev
2011 ru:Лейла и Меджнун Layli va Majnun Xurshid
2011 Stariki ozorniki Bu chollar yomon chollar Ohunjon Xakimov (Wayback Machine saytida 2018-08-21 sanasida arxivlangan)
2012 Tsaritsa zmey Ilonlar malikasi Inom Tursunov
2012 Bol bolyu ne lechat Qalbga ozor yetmasin B. Jakiyev
2012 Razum i Alchnost Aql va Ochkoʻzlik A. Abdugʻafurov
2012 Puteshestvie v imperiyu Lji Yolgʻon imperiyasiga sayohat A. Abdugʻafurov
2013 Slyozi saritsi Malikaning koʻz yoshi Sultan Rayev
2013 Dalyokiy put v Mekku Makka sari olis yoʻl Sultan Rayev
2013 ru:Лейла и Меджнун Layli va Majnun Xurshid
2013 Bol bolyu ne lechat Qalbga ozor yetmasin B. Jakiyev
2013 Ispoved Munojot Temur Zulfiqorov
2014 Semetey sin Манасa Manasning oʻgʻli Semetey Jalil Sadikov
2014 ru:Слуга двух господ Ikki xoʻjayinga bir qul K.Goldoni
2014 Plaxa (Plach volchitsi) Qiyomat Chingiz Aytmatov
2014 Chasi vremeni Vaqt soati
2014 Prosti menya Kechir meni Gulasal Aliyeva
2015 Barsbek ru:каган Barsbek xoqon Sultan Rayev
2015 5 jyon Afandi Afandining besh xotini Ibroxim Sodikov
2015 Bol bolyu ne lechat Qalbga ozor yetmasin B. Jakiyev
2015 Shest jyon na odnogo vdovsa Bir bevaga olti xotin
2015 Maugli Maugli D. R. Kipling
2016 Barsbek Barsbek Sultan Rayev
2016 Serdse materi Ona yuragi M. Komiljonov
2016 Shest jyon na odnogo vdovsa Bir bevaga olti xotin
2016 ru:Манас Velikodushniy Sahovatli Manas Jalil Sadikov
2017 Dushevnie smyateniya Babura Bobur tugʻyoni Pirimqul Qodirov
2017 Tayni zerkala Koʻzgu siri R. Otarbaev
2017 Richard III Richard III Uilyam Shekspir
2017 Zumrad i Kimmat Zumrad va Qimmat Oʻzbek xalq ertagi
2018 „Zvezda nadejdi“ (Pegiy pyos, beguщiy kraem morya) Umid yulduzi Chingiz Aytmatov
2018 Nebesa polni miloserdiya Osmonning bagʻri keng Sirojiddin Saloxiddinov
2018 Duraki Jinnilar Eron xalq ertagi
2019 ru:Король Лир Qirol Lir Uilyam Shekspir
2020 Korona Toj Sultan Rayev
2020 K staruxe prishla prachka Kir yuvuvchi kampirning oldiga keldi Mukaddas Mamadalieva
2020 Krik aistov Laylaklarning yigʻisi Sultan Rayev
2020 Poslednyaya jertva voyni Urushning soʻnggi qurboni Oʻtkir Hoshimov
2020 Priklyucheniya Buratino Buratino sarguzashtlari Aleksey Tolstoy
2021 Korkut Qoʻrqut Kayrat Imanaliyev
2021 Nadejda Umid Kayrat Imanaliyev
2021 Toska po Baburu Bobur sogʻinchi Xurshid Davron
2021 Poslednyaya jertva voyni Urushning soʻnggi qurboni Oʻtkir Hoshimov
2022 Samar Bonu Samar Bonu Sohibaxon Hoshimova
2022 Nemaya nevesta Soqov kelin Rixsivoy Muhammadjonov
2022 Buratino i Djek Vorobey Buratino va Jek Vorobey Erkin Boynazarov
2023 Attila Attila Yunus Oguz
2023 Pomenyayu svoyo serdse Yuragimni almashtiraman Halima Ahmedova
2023 Naprasnaya klyatva Behuda qasam Erkin Boynazarov
2023 Katastrofa i razum Ofat va aql
2023 Chippolino Chippolino Djanni Rodari

Teatr tuzilgandan beri 600 dan ziyod asarlar sahnalashtirilgan

Bundan tashqari, teatr sahnasida koʻplab konsert dasturlari qoyilgan[81].

Adabiyotlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Театральная энциклопедия, Том IV. Москва: Гос. науч. изд-во "Сов. энциклопедия", 1965 — 241-bet. 
  2. Киргизская Советская Социалистическая Республика: энциклопедия. Фрунзе: Глав. ред. Киргизской сов. энциклопедии, 1982 — 432, 443-bet. 
  3. Энциклопедия Ошской области, Раздел "Театральная жизнь". Фрунзе (Бишкек): Глав. ред. Киргизской сов. энциклопедии, 1987 — 109-111-bet.  BBK 92ya2 (rus.).
  4. Национальная энциклопедия Узбекистана. Ташкент: Государственное научное издательство "Ўзбекистон миллий энциклопедияси", 2000-2006 — 219, буква "Ў"-bet.  (Wayback Machine saytida 2018-07-12 sanasida arxivlangan) (oʻzb.)
  5. Национальная энциклопедия «Кыргызстан», 5 том. Бишкек: Центр Государственного языка и энциклопедии, 2014 — 763-bet.  (qirgʻ.)
  6. Книга Гиннеса Кыргызстана. Бишкек: Центр Государственного языка и энциклопедии, 2008 — 94-bet.  (qirgʻ.)
  7. Кыргызстан: энциклопедия. Фрунзе: Центр Гос. языка и энциклопедии, 2001 — 485, 520-bet. 
  8. Искусство советской Киргизии. Москва; Ленинград: Государственное издательство "Искусство", 1939 — 41, 42, 44-bet.  Mat-li k dekade kirg. iskusstva v Moskve. 1939 g.
  9. Киргизский театр: очерк истории. Москва: Искусство, 1953 — 129-bet. 
  10. Культурное строительство в Киргизии: ч. 1. 1930-1941 гг.: Народное образование. Фрунзе: Киргизское государственное издательство, 1957 — 18, 47-bet. 
  11. Искусство Киргизской ССР, Фрунзе, 1958 — 40, 70-bet. 
  12. "Розияхон Муминова "Декада киргизского искусства и литературы в Москве". Фрунзе: Киргизгосиздат, 1958.  −16 s.: il.; 20 sm.
  13. Таджихон Хасанова: Нар. артистка Киргиз. ССР. Фрунзе: Киргизгосиздат, 1958.  −20 s.: il.; 20 sm.
  14. Вопросы коммунистического воспитания. Фрунзе: Изд-во Академии наук Киргизской ССР, 1963 — 86, 98-bet. 
  15. Нация и национальные отношения. Фрунзе: Илим, 1966 — 91, 92-bet. 
  16. Киргизская ССР в ... году: указатель литературы. Фрунзе: Библиотека, 1966 — 467, 468-bet. 
  17. История Киргизской ССР. Фрунзе: Кыргызстан, 1968 — 64-bet.  UDK 9(S54)
  18. Библиография Киргизии (Том 4,Выпуск 6). Фрунзе: Киргизстан, 1970 — 177-bet. 
  19. История советского драматического театра, Том 6. Москва: Наука, 1971 — 324, 326-bet. 
  20. История киргизского искусства. Фрунзе: Илим, 1971 — 76, 108-bet. 
  21. История советского крестьянства Киргизстана. Фрунзе: Илим, 1972 — 156, 522-bet. 
  22. Вопросы истории Коммунистической партии Киргизии, том 11. Фрунзе: Кыргызстан, 1975 — 251-bet. 
  23. Путешествие по Южной Киргизии. Фрунзе: Кыргызстан, 1978 — 21-bet. 
  24. Второй Всесоюзный фестиваль драматургии и театрального искусства народов СССР: сборник справочных и библиографических материалов. Москва: Гос. центр. театральная библиотека, 1979 — 10-bet. 
  25. Культурное строительство в Киргизской ССР в годы довоенных пятилеток. Фрунзе: Изд-во Илим, 1980 — 243-bet. 
  26. "Ошский узбекский музыкальный драматический театр". Фрунзе: Кыргызстан, 1980.  21 sm, BBK 85.4. (oʻzb.), (rus.) i (qirgʻ.)
  27. "Годы и роли: Творч. портр. нар. артистки Кирг. ССР Т. Салиевой". Фрунзе: Кыргызстан, 1981.  4 l. il.; 16 sm.
  28. "Народное движение в ирригационном строительстве Киргизии, 1939-1941 гг.". Бишкек: Илим, 1991 — 130-bet. 
  29. "Эпос "Манас" и эпическое наследие народов мира". Бишкек: Кыргызстан, 1995 — 192-bet. 
  30. История милиции Кыргызстана, том 1, Бишкек, 1996 — 100-101-bet.  (rus.)
  31. "Видные сыновья Оша". Ош: Ошская областная типография, 2000.  (oʻzb.) i (rus.)
  32. "Социальные тенденции Кыргызской Республики 1999-2003: 2001-2005". Бишкек: Национальный статкомитет, 2007 — 136-bet. 
  33. "Ошский академический театр". Ош: "Азия Принт", 2010.  (oʻzb.)
  34. "Во имя процветания Кыргызстана" Энциклопедическое издание о выдающихся узбеках Кыргызстана. Ош: "Ризван", 2017 — 27-32, 287-309-bet.  UDK 351/354. BBK 66,3(2Ki). (oʻzb.), (rus.) i (qirgʻ.)
  35. "Проблематика поэтического слова в кыргызском зарубежье". Ош: ОшГУ, 2018 — 3-bet.  (Wayback Machine saytida 2018-08-10 sanasida arxivlangan) (rus.)
  36. Одилжон Дадажонов. "Мозийға қайтиб"). Ош: "Ризван", 2021 — 334-335-bet. ISBN 978-9967-9258-6-1.  UDK 821,51. BBK 84.UZ7-4. D14. (oʻzb.)

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Spektakl „Barsbek“ budet predstavlyat Kirgizstan na mejdunarodnom festivale v Tursii
  2. ↑ Osh stareyshiy teatr respubliki otmetil svoyo 95-letie, 2015-10-01da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2015-10-01
  3. ↑ Oni stoyali u istokov, 2015-02-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2015-02-03
  4. ↑ Oʻsh Oʻzbek akademik teatri 95 yilligini nishonladi
  5. ↑ Oʻsh Oʻzbek akademik teatri 95 yilligini nishonladi
  6. ↑ Markaziy Osiyodagi eng keksa professional teatr 100 yoshga toʻldi
  7. ↑ Teatr Kirgizstana v 20-80 godax
  8. ↑ Teatr kutlug 60 yillik tuyini nishonladi
  9. ↑ Lyudi, kotoriye menyali mir
  10. ↑ Aktyorskaya dinastiya, 2015-02-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2015-02-03
  11. ↑ Qirgʻiz Ginnes kitobi 94 bet
  12. ↑ Personi Tsentraziya
  13. ↑ Qirgʻiziston Prezidenti Farmoni № 354 14.10.2004-yil
  14. ↑ Oʻsh oʻzbek akademik teatri 95-yilligini nishonladi
  15. ↑ Demonstratsiya drujbi i sotrudnichestva
  16. ↑ Kollektiv Oshskogo teatra — v Andijane[sayt ishlamaydi]
  17. ↑ Direktor oshskogo teatra: vitse-premer Uzbekistana poobeщal nam $50 tis.
  18. ↑ Toshkentlik va oʻshlik sanʼatkorlar Bobur teatrida uchrashdi
  19. ↑ Teatru Babura skoro 100 let
  20. ↑ Remont Oshskogo teatra, soglasheniye s Uzbekistanom ratifitsiruyut s opozdaniyem
  21. ↑ Oshskiy teatr imeni Babura nazvan luchshim v respublike
  22. ↑ V Bishkeke nazvani imena pobediteley natsionalnoy teatralnoy premii „Erguu“, 2015-12-24da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2015-12-24
  23. ↑ V den teatra opredeleni luchshie, 2015-12-25da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2015-12-24
  24. ↑ Teatralniy festival, posvyaщenniy 85-letiyu pisatelya Jalila Sadikova
  25. ↑ Uvekovechena pamyat vidayuщegosya deyatelya kulturi Kirgizstana Urinboya Raxmonova[sayt ishlamaydi]
  26. ↑ Ulitsa Zaynabidinova pereimenovana, 2019-12-27da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2019-12-27
  27. ↑ „V istoricheskom sentre Osha poyavitsya turisticheskiy kvartal“. 2020-yil 23-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 12-may.
  28. ↑ V Oshe poyavitsya kvartal remeslennikov
  29. ↑ Yest ideya, ili Kak vossozdat v Oshe starinniy kvartal
  30. ↑ „Oʻzbekiston radiosining birinchi diktori Nazirxon Kamolov“. 2018-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  31. ↑ Dastlabki eshittirishlar, 2019-12-27da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2019-12-27
  32. ↑ Radiodagi oʻzbek boʻlimining dastlabki mudiri va suxandoni Nazirxon Kamolov, 2018-03-02da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-02
  33. ↑ Oʻzbek jurnalistikasi tarixidan, 2019-12-27da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2019-12-27
  34. ↑ Istoriya diktorov televideniya, 2019-12-27da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2019-12-27
  35. ↑ Rashid Eshanxanov, 2018-03-02da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-02
  36. ↑ Segodnya v Bishkeke. Informatsionnaya karta
  37. ↑ "Oʻzbekistonda ijtimoiy fanlar" 59 bet, Abdulla taroq Fayzullayev[sayt ishlamaydi]
  38. ↑ Roziyaxon Muminova, 2018-03-02da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-02
  39. ↑ Roziyaxon Muminova
  40. ↑ Muminova Roziyaxon
  41. ↑ Tojixon Xasanova, 2018-03-02da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-02
  42. ↑ Teatralnaya Ensiklopediya str.309, 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03
  43. ↑ Gazeta „Kizil Oʻzbekiston“ № 46 24.02.1960 g.
  44. ↑ Gazeta „Sovettik Kirgizstan“ № 279 5.12.1966 g.
  45. ↑ Laylixon Moidova, 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03
  46. ↑ Gazeta „Sovettik Kirgizstan“ № 108 7.05.1982 g. str.4
  47. ↑ Kollektiv teatra imeni Babura predlagaet nazvat tri ulitsi Osha imenami svoix artistov, 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03
  48. ↑ Nematjon Nematov, 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03
  49. ↑ Tolibjon Badinov
  50. ↑ Tolibjon Badinov
  51. ↑ V Oshskom uzbekskom dramteatre sostoitsya spektakl „Slyozi Alayskoy saritsi“ s uchastiem Narodnoy artistki KR A. Shabdanovoy, 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03
  52. ↑ Oʻzbek sahnasida „Manasning oʻgʻli Semetey“, 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03
  53. ↑ Qirgʻiziston Prezidenti Farmoni № 273 31-oktabr 2011-yil, 2015-12-11da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2015-12-11 {{citation}}: no-break space character in |title= at position 41 (yordam)
  54. ↑ Natsionalnaya Ensiklopediya Uzbekistana, (bukva A, str.23) Abdulla hofiz Fayzullayev (PDF), 2018-09-20da asl nusxadan (PDF) arxivlandi, qaraldi: 2018-08-28
  55. ↑ Kifoyat Muslimova
  56. ↑ Kifoyat Muslimova[sayt ishlamaydi]
  57. ↑ Kifoyat Muslimova, 2019-12-26da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2019-12-26
  58. ↑ Jamila Boʻtaboyeva, 2019-12-27da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2019-12-27
  59. ↑ V konse sentabrya v Oshskom teatre imeni Babura proydet premera novogo spektaklya", 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03
  60. ↑ "Richard III" — jajda vlasti ne budet beznakazannoy", 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03 {{citation}}: no-break space character in |title= at position 21 (yordam)
  61. ↑ Pesni X. Matxolikova
  62. ↑ Pesni X. Matxolikova
  63. ↑ Pesni D. Soipovoy
  64. ↑ Pesni D. Soipovoy
  65. ↑ V Oshe proydet premera spektaklya „Bunt nevest“, 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03
  66. ↑ Munavvar kun Samida Xolmatova
  67. ↑ Familii. Kogo nagradil prezident Jeenbekov?
  68. ↑ F. A. Litvinskaya — Zapiski rejissyora: Teatri i aktyori
  69. ↑ Zokirjon Shokirov
  70. ↑ Mugʻanniy, 2018-03-06da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-06
  71. ↑ Ukaz Prezidenta KR O nagrajdenii Mamadjanova Nabijana zvaniem zaslujennogo deyatelya kulturi Kirgizstana
  72. ↑ Raqqosalar murabbiysi, 2018-08-30da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-09-03
  73. ↑ Baxtiyor Xurboev ijodidan: „Xandon pista“
  74. ↑ Dilshod Azimov 2015 sarhisobi
  75. ↑ Odina Abbosova konsert
  76. ↑ Munavvar kun Baxtiyorxon Xayitmuxammedova
  77. ↑ Ilxom Axmad konsert
  78. ↑ Titanik Yokutoy Sharapova
  79. ↑ Oʻshda Mugʻanniy xotirasi yodga olinmoqda, 2018-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-03-03
  80. ↑ V Oshskom teatre ko Dnyu nezavisimosti KR britanskiy rejissyor Yu. Jurabaev postavit spektakl U. Shekspira „Richard tretiy“
  81. ↑ „V kinoteatre „Mir“ proshli Dni kirgizskogo kino“. 2018-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 26-dekabr.
  82. ↑ "Qirgʻiziston Ginnes kitobi" 94 bet
  83. ↑ Oshskiy uzbekskiy muzikalniy teatr

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Bobur_nomidagi_Oʻsh_davlat_akademik_oʻzbek_musiqali_drama_teatri&oldid=5012147" dan olindi