Kontent qismiga oʻtish

Yevropa davlatlari roʻyxati

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Yevropa — dunyoning 6ta qismidan biri boʻlib, Osiyo bilan birga hududi va aholisi boʻyicha eng katta materik, Yevro osiyoni tashkil etadi. Yevropaning maydoni 10 million km², aholisi 730 million kishi.

Geografik jihatdan Yevropa gʻarbda Atlantika okeani va shimolda Shimoliy Muz okeani, janubda Qora, Marmar va Oʻrta dengizlar, janubda Bosfor va Dardanel boʻgʻozlari bilan chegaralangan. Yevropaning sharqiy va janubi-sharqiy chegaralari sifatida, odatda, Ural togʻ tizmasining sharqiy etaklari, Emba daryosi va Kaspiy dengizi, Kavkazortining shimoliy chegarasi Kuma, Manych, Don daryolari boʻylab hisoblanadi.

Yevropa davlatlarining siyosiy xaritasi

Yevropa mamlakatlari 4 mintaqaga boʻlingan: Gʻarbiy, Sharqiy, Shimoliy va Janubiy. Baʼzi geograflar beshinchi mintaqani ajratib koʻrsatishadi — Markaziy. Sovuq urush davrida kapitalistik mamlakatlar Gʻarbiy mintaqaga, sotsialistik mamlakatlar esa Sharqiy mintaqaga tegishli edi.

Yevropa yarim shar xaritasida

Yevropada jami 65 ta davlat joylashgan: ulardan 50 tasi mustaqil davlat, 9 tasi qaram hudud va 6 tasi tan olinmagan respublika. 14 ta davlat orollar, 19 tasi ichki davlatlar, 32 tasi dengiz va okeanlarga keng chiqish imkoniyatiga ega.

Uchta davlat — Rossiya, Turkiya va Qozogʻiston, barcha nufuzli manbalarga koʻra, Yevropada ham, Osiyoda ham hududlarga ega;

yana ikkita davlat — Ozarbayjon va Gruziya — koʻplab nufuzli manbalar, xususan, rus[1][2] va Gʻarbiy Yevropa[3][4] manbalari talqiniga koʻra, butunlay Osiyoga kiradilar; Amerikaning bir qator manbalari bu davlatlar kichik Yevropa qismlariga ega deyishadi[5][6][7][8].

Geografik jihatdan butunlay Osiyoda joylashgan Armaniston[9] va Kipr bir qator geosiyosiy va madaniy mezonlarga koʻra Yevropaga tegishli boʻlishi mumkin[10].

Shuningdek, koʻplab manbalar Kavkazorti va Kipr mamlakatlari Yevropa bilan chambarchas bogʻliqligiga ishonch hosil qiladi[11].

Islandiya orol davlati boʻlib, kontinental Yevropadan Atlantika okeani bilan ajralib turadi va toʻgʻridan-toʻgʻri Amerika qitʼasi bilan chegarada, Yevroosiyo va Shimoliy Amerika tektonik plitalari bilan tutashgan joyda joylashgan[12][13].

Xuddi shu narsa Afrikadan Oʻrta dengiz bilan ajratilgan, ammo Shimoliy Afrika mintaqasiga nisbatan yaqin joylashgan Malta uchun ham amal qiladi[14][15] .


Bir qator Yevropa davlatlari Afrikada oʻz hududlariga ega: Ispaniya (Kanar orollari va Marokash sohilidagi „Ispaniyaning suveren hududlari“), Portugaliya (Madeyra) va Fransiya (Mayot va Reunionning chet el departamentlari).

Amerikada ikkita Yevropa davlatining hududlari bor: Daniya (Grenlandiya avtonom viloyati) va Fransiya (Fransuz Gvianasi, Gvadelupa, Sent-Martin, Sent-Bartelemi, Martinika va Sent-Pyer va Mikelonning chet eldagi departamentlari va jamoalari).

Shuningdek, Yevropa Oʻrta dengizning barcha orol davlatlari va hududlarini oʻz ichiga oladi (Kipr va Shimoliy Kipr bundan mustasno).

27 ta davlat Yevropa Ittifoqiga, 25 tasi NATO blokiga, 47 tasi Yevropa Kengashiga aʼzo.

Yevropa hududida dunyodagi eng katta (Rossiya) va eng kichik (Vatikan) davlatlari joylashgan.

Birlashgan Millatlar Tashkiloti nuqtai nazaridan Yevropaning mintaqalarga boʻlinishi

Tushuntirishlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asosiy mintaqalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gʻarbiy Yevropa

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gʻarbiy Yevropa — bu asosan lotin tilida soʻzlashuvchi mamlakatlarni, shuningdek, Yevropa yarim orolining gʻarbiy qismida joylashgan keltlar va nemislar mamlakatlarini birlashtirgan geosiyosiy mintaqadir. Dunyoning iqtisodiy jihatdan eng rivojlangan mintaqalaridan biri.

Mintaqaning shakllanishining boshlanishi Rim imperiyasining mavjudligining tugashi va uning Gʻarbiy va Sharqiy imperiyalarga boʻlinishi deb hisoblanadi.

Mintaqada lotin alifbosi ustunlik qiladi. Mintaqadagi asosiy dinlar katoliklik va protestantizmdir.

Nomi
(Rasmiy nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Rasmiy til(lar) Pul birligi Maydoni
km²----dunyodagi
oʻrni 		Aholisi----Zichligi
odam/km² 		YaIM
(mlrd $)----odam boshiga
YaIM ($) 		Xaritadagi oʻrni
Avstriya
(Avstriya Respublikasi) 		Vena Nemis Yevro 83 879----113 8 935 112----101,4 441,0----0
Belgiya
(Belgiya Qirolligi) 		Bryussel Nemis;
golland;
fransuz 		Yevro 32 545----136 11 203 992----344,3 529,2----0
Buyuk Britaniya
(Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligi) 		London Ingliz Funt sterling 244 820----78 64 308 261----262,7 2,925.0----0
Fransiya
(Fransiya Respublikasi) 		Parij Fransuz Yevro 547 030----48 63 928 608----116,9 2,856.0----0
Germaniya
(Germaniya Federativ Respublikasi) 		Berlin Nemis Yevro 357 022----62 80 780 000----226,3 4,199.0----100
Irlandiya
(Irlandiya Respublikasi) 		Dublin Irland;
ingliz 		Yevro 70 273----118 4 604 029----65,5 353,3----100
Lixtenshteyn
(Lixtenshteyn Knyazligi) 		Vaduts Nemis Shveysariya franki 160,4----189 37 129----231,5 5,0----100
Lyuksemburg
(Buyuk Lyuksemburg Gersogligi) 		Lyuksemburg Lyuksemburg;
nemis;
fransuz 		Yevro 2 586,4----167 549 680----212,5 62,1----100
Monako
(Monako Knyazligi) 		Monako fransuz;

ligur

Yevro 1,95----193 38 066----19 521,0 7,7----100
Niderlandiya
(Niderlandiya Qirolligi) 		Amsterdam Golland Yevro 41 526----132 16 887 700----406,7 924,4----100
Shveysariya
(Shveysariya Konfederatsiyasi) 		Bern Nemis;
italyan;
romansh;
fransuz;

lotin

Shveysariya franki 41 290----133 8 136 689----197,1 523,1----100

Sharqiy Yevropa

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sharqiy Yevropa — Yevropaning sharqiy qismida joylashgan geosiyosiy mintaqadir . Hududi boʻyicha eng katta Yevropa mintaqasi.

Hudud Vizantiya imperiyasining gullagan davrida shakllangan.

Asosiy dinlar — pravoslavlik va katoliklik, islom anʼanaviy ravishda keng tarqalgan mintaqalar mavjud. Mintaqada kirill yozuvi (pravoslavlar hukmron boʻlgan slavyan davlatlari) va lotin alifbosi qoʻllanadi.

Nomi
(Rasmiy nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Rasmiy til(lar) Pul birligi Maydoni
km²----dunyodagi
oʻrni 		Aholisi----Zichligi
odam/km² 		YaIM
(mlrd $)----odam boshiga
YaIM ($) 		Xaritadagi oʻrni
Belarus
(Belarus Respublikasi) 		Minsk Belarus;
rus 		Belarus rubli 207 600----84 9 349 645----45 179,4----0
Bolgariya
(Bolgariya Respublikasi) 		Sofiya Bolgar Lev 110 910----103 7 245 677----65,3 153,5----0
Moldova
(Moldova Respublikasi) 		Kishinyov Moldavan (Konstitutsiyaga muvofiq) yoki
rumin (Konstitutsion sud qarori bilan) 		Ley 33 843----135 3 555 200----119,8 23,7----0
Polsha
(Polsha Respublikasi) 		Varshava Polyak Zlotiy 312 685----69 38 495 659----123,1 1,126.0----0
Rossiya
(Rossiya Federatsiyasi) 		Moskva Rus Rubl 17 125 200----1 146 838 993----8,6 4,016.0----0
Ruminiya
(Ruminiya) 		Buxarest Rumin Ley 237 500----80 19 942 642----84 483,4----0
Slovakiya
(Slovakiya Respublikasi) 		Bratislava Slovak Yevro 48 845----127 5 412 008----110,8 179,7----0
Ukraina
(Ukraina) 		Kiyev Ukrain Grivna 603 628----47 42 590 900----74,1 369,6----0
Vengriya
(Vengriya) 		Budapesht Venger Forint 93 030----108 9 879 000----106,2 289,6----0
Chexiya
(Chexiya Respublikasi) 		Praga Chex Chexiya kronasi 78 866----115 10 512 419----133,3 375,9----0

Shimoliy Yevropa

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shimoliy Yevropa — Yevropaning shimoliy qismida joylashgan Skandinaviya va Boltiqboʻyi davlatlarini birlashtiruvchi geosiyosiy mintaqadir .

Hudud eramizning I ming yilligining ikkinchi yarmida german mustamlakachilari negizida tashkil topgan boʻlib, bu xalqning koʻpgina xususiyatlarini meros qilib olgan.

Mintaqadagi hukmron dinlar lyuteranlik va protestantizmning boshqa konfessiyalaridir.

Nomi
(Rasmiy nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Rasmiy til(lar) Pul birligi Maydoni
km²----dunyodagi
oʻrni 		Aholisi----Zichligi
odam/km² 		YaIM
(mlrd $)----odam boshiga
YaIM ($) 		Xaritadagi oʻrni
Daniya
(Daniya Qirolligi) 		Kopengagen Dan Dat kronasi 43 094----131 5 627 235----130,6 287,8----100
Estoniya
(Estoniya Respublikasi) 		Tallin Eston Yevro 46 227----130 1 312 252----28,4 41,6----0
Finlandiya
(Finlandiya Respublikasi) 		Xelsinki Fin;
shved 		Yevro 338 145----64 5 465 000----16,2 244,9----0
Islandiya
(Islandiya) 		Reykyavik Island Island kronasi 103 125----106 325 671----3,2 18,2----100
Latviya
(Latviya Respublikasi) 		Riga Latish Yevro 64 589----122 1 985 600----30,7 54,0----0
Litva
(Litva Respublikasi) 		Vilnyus Litva Yevro 65 200----121 2 916 443----44,7 91,5----0
Norvegiya
(Norvegiya Qirolligi) 		Oslo Norveg;

bukmol; nyunorsk

Norveg kronasi 385 199----67 5 146 800----13,4 381,2----100
Shvetsiya
(Shvetsiya Qirolligi) 		Stokgolm Shved Shved kronasi 449 964----55 9 644 864----21,4 518,0----100

Janubiy Yevropa

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Janubiy Yevropa — Yevropaning janubiy qismida joylashgan janubiy slavyan, rim va yunon tilida soʻzlashuvchi davlatlarni birlashtirgan geosiyosiy mintaqadir .

Mintaqa miloddan avvalgi 2 ming yillikda Qadimgi Yunoniston davrida shakllana boshlagan va nihoyat Rim imperiyasining gullagan davrida shakllangan. Bu Yevropaning eng qadimgi mintaqasi.

Diniy tarkib asosan pravoslavlik, katoliklik va islom bilan ifodalanadi.

Nomi
(Rasmiy nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Rasmiy til(lar) Pul birligi Maydoni
km²----dunyodagi
oʻrni 		Aholisi----Zichligi
odam/km² 		YaIM
(mlrd $)----odam boshiga
YaIM ($) 		Xaritadagi oʻrni
Albaniya
(Albaniya Respublikasi) 		Tirana Alban Lek 28 748----139 2 831 741----98,5 36,5----0
Andorra
(Andorra Knyazligi) 		Andorra-la-Velya Katalon Yevro 468----178 76 246----162,9 3,3----0
Bosniya va Gersegovina
(Bosniya va Gersegovina) 		Sarayevo Bosniya;
serb;
xorvat 		Convertible Marks 51 197----125 3 836 377----74,9 44,8----0
Gretsiya
(Gretsiya Respublikasi) 		Afina Grek Yevro 131 990----95 10 992 589----83,3 299,3----0
Ispaniya
(Korolevstvo Ispaniya) 		Madrid Ispan Yevro 504 030----51 46 507 760----92,3 1,778.0----0
Italiya
(Italiya Respublikasi) 		Rim Italyan Yevro 301 318----71 60 782 668----201,7 2,317.0----0
Malta
(Malta Respublikasi) 		Valletta Malta;
ingliz 		Yevro 316----185 425 384----1 346,2 19,3----0
Portugaliya
(Portugaliya Respublikasi) 		Lissabon Portugal Yevro 92 391----109 10 427 301----112,9 314,1----0
San-Marino
(San-Marino Respublikasi) 		San-Marino Italyan Yevro 61----190 31 637----518,6 2,1----0
Serbiya
(Serbiya Respublikasi) 		Belgrad Serb Serb dinari 88 361----111 9 468 378----107,2 105,7----0
Sloveniya
(Sloveniya Respublikasi) 		Lyublyana Sloven Yevro 20 273----150 2 072 870----102,2 71,2----0
Vatikan
(Shahar Davlat Vatikan) 		Vatikan Lotin
 Yevro 0,44----234 821----1 780 ----
Xorvatiya
(Xorvatiya Respublikasi) 		Zagreb Xorvat Kuna 56 542----125 4 246 700----75,1 102,1----0
Shimoliy Makedoniya
(Shimoliy Makedoniya Respublikasi) 		Skopye Makedon Makedoniya denari 25 713----145 2 065 769----80,3 31,0----0
Chernogoriya
(Chernogoriya) 		Podgoritsa Chernogor Yevro 13 812----155 624 335----45,2 11,1----0

Maxsus hududlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qisman Yevropada joylashgan davlatlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hududining koʻp qismi Osiyoga tegishli boʻlgan davlatlar, dunyoning bir qismi chegaralaridan oʻtishning barcha umumiy qabul qilingan variantlariga koʻra (Rossiya bundan mustasno).

Nomi
(Rasmiy nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Rasmiy til(lar) Pul birligi Maydoni
km²----dunyodagi
oʻrni 		Aholisi----Zichligi
odam/km² 		YaIM
(mlrd $)----odam boshiga
YaIM ($) 		Xaritadagi oʻrni
Qozogʻiston
(Qozogʻiston Respublikasi) 		Nur-Sulton Qozoq;

rus

Qozogʻiston tengesi 2 724 900----9 18 833 100[16]----6,9 478,6----0
Turkiya
(Turkiya Respublikasi) 		Anqara Turk Turk lirasi 780 580----36 76 667 864----98,2 2,186.0----0


Yevropa va Osiyo chegaralarini Kuma-Manich choʻqqisi boʻylab oʻtish variantiga koʻra, butunlay Osiyoda joylashgan davlatlar, ammo Kavkazda Yevropaning bir qismi chegaralarini kesib oʻtish variantiga koʻra, ular kichik geografik Yevropadagi hududlar[17][18]:

Nomi
(Rasmiy nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Rasmiy til(lar) Pul birligi Maydoni
km²----dunyodagi
oʻrni 		Aholisi----Zichligi
odam/km² 		YaIM
(mlrd $)----odam boshiga
YaIM ($) 		Xaritadagi oʻrni
Gruziya
(Gruziya) 		Tbilisi Gruzin Lari 69 700----118 4 490 500----65 39,8----0
Ozarbayjon
(Ozarbayjon Respublikasi) 		Boku Ozarbayjon Ozarbayjon manati 86 600----112 9 477 100----109,4 172,2----0


Geografik jihatdan toʻliq Osiyoda joylashgan, lekin geosiyosiy va madaniy jihatdan Yevropaga tegishli boʻlgan davlatlar[19][20]:

Nomi
(Rasmiy nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Rasmiy til(lar) Pul birligi Maydoni
km²----dunyodagi
oʻrni 		Aholisi----Zichligi
odam/km² 		YaIM
(mlrd $)----odam boshiga
YaIM ($) 		Xaritadagi oʻrni
Armaniston
(Armaniston Respublikasi) 		Yerevan Arman Dram 29 743----138 3 017 100----101,4 28,3----0
Kipr Respublikasi
 Nikosiya Grek

turk

Yevro 9 250----162 1 142 575----117 31,8----0

Qaram hududlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Boshqa davlatning nazorati ostidagi, lekin rasman uning tarkibiga kirmaydigan hududlar, shuningdek, rasmiy ravishda davlatlar tarkibiga kiruvchi, lekin maxsus xalqaro maqomga yoki xalqaro yuridik shaxs[21][22] ga ega boʻlgan hududlar roʻyxati.

Nomi
(Rasmiy nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Davlat Rasmiy til(lar) Pul birligi Maydoni
km²----dunyodagi
oʻrni 		Aholisi----Zichligi
odam/km² 		YaIM
(mlrd $)----odam boshiga
YaIM ($) 		Xaritadagi oʻrni
Aland orollari Mariyexamn Finlandiya Shved Yevro 13 517 28 502----2,11 ----
Farer orollari Torsxavn Daniya Farer;
dan 		Dan kronasi 1 399 48 159----34,4 2,0----0
Gernsi
(Beylivik Gernsi) 		Sent-Piter-Port Buyuk Britaniya Ingliz Gernsi funti,
Funt sterling 		78 63 085----808,8 3,5----100
Gibraltar Gibraltar Buyuk Britaniya Ingliz Gibraltar funti,
Funt sterling 		6,8 30 001----4 411,9 2,0----100
Jersi
(Beylivik Jersi) 		Sent-Xelier Buyuk Britaniya Ingliz;
fransuz 		Jersi funti,
Funt sterling 		116 97 857----843,6 5,6----100
Men oroli Duglas Buyuk Britaniya Men;
ingliz 		Men oroli funti,
Funt sterling 		572 86 475----151,2 6,8----100
Shpitsbergen Longyir Norvegiya Norveg Norvegiya kronasi 61 022 2 655----0,04 ----

Tan olinmagan va qisman tan olingan davlatlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

De-fakto toʻliq oʻzini oʻzi boshqarishni amalga oshiruvchi tan olinmagan va qisman tan olingan davlatlar roʻyxati.

Nomi
(Rasmiy nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Davlat Rasmiy til(lar) Pul birligi Maydoni
km²----dunyodagi
oʻrni 		Aholisi----Zichligi
odam/km² 		YaIM
(mlrd $)----odam boshiga
YaIM ($) 		Xaritadagi oʻrni
DXR
(Donetsk Xalq Respublikasi) 		Donetsk Ukraina Rus;
ukrain 		Rossiya rubli 8 539 2 312 448----271 ----
Kosovo
(Kosovo Respublikasi) 		Prishtina Serbiya Alban;
Serb 		Yevro 10 887 1 733 872----159 19,6----0
LXR
(Lugansk Xalq Respublikasi) 		Lugansk Ukraina Rus;
ukrain 		Rossiya rubli 8 596 1 222 950----142 ----
Pridnestrovye
(Pridnestrovye Moldova Respublikasi) 		Tiraspol Moldova Moldavan;
rus;
ukrain 		Pridnestrovye rubli 4 163 475 665----114,3 ----


Baʼzan Yevropaga kirishi aytiladigan davlatlarning bahsli hududlari:

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Osiyoda joylashgan qisman tan olingan va tan olinmagan davlat tuzilmalari roʻyxati, ammo ular chegaralari ichida joylashgan BMTga aʼzo davlatlar baʼzan Yevropa deb ataladi.

Nomi
(Toʻliq yoki alternativ nomi) 		Bayrogʻi Poytaxti Davlat Rasmiy til(lar)i Pul birligi Maydoni
(km²) 		Aholisi,
(kishi) 		Xaritadagi oʻrni
Abxaziya

(Abxaziya Respublikasi)

bezramki Suxumi Gruziya Abxaz; rus Abxaz apsari, Rossiya rubli 8665 245 424 bezramki
Togʻli Qorabogʻ Respublikasi

(Artsax Respublikasi)

bezramki Xonkandi Ozarbayjon Arman;

rus

Qorabogʻ drami 3170[23] 150 932 bezramki
Shimoliy Kipr Turk Respublikasi

(Shimoliy Kipr)

bezramki Shimoliy Nikosiya Kipr Turk Turk lirasi 3355 294 906 bezramki
Janubiy Osetiya

(Alaniya Davlati)

bezramki Sxinvali Gruziya Osetin;

rus; gruzin

Rossiya rubli 3900 56 405 bezramki

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Русское географическое общество. А. А. Чибилёв. Евро-Азиатская граница: история вопроса и современные представления. Феномен Евразии: две части света на одном материке“. 2013-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyul.
  2. ↑ Поспелов Е. М. „Европа“, . Географические названия мира : Топонимический словарь : Ок. 5000 единиц, 2-е изд., стереотип, М.: Русские словари, Астрель, АСТ, 2002. ISBN 5-93259-014-9, 5-271-00446-5, 5-17-001389-2. 
  3. ↑ Europe(ingl.) — Britannik ensiklopediyasida
  4. ↑ Merriam-Webster’s Geographical Dictionary / 1997 g. str. 97(1387) ISBN 0-87779-546-0, 9780877795469
  5. ↑ „Europe Map / Map of Europe - Facts, Geography, History of Europe - Worldatlas.com“. www.worldatlas.com.
  6. ↑ Martin W. Lewis, Kären Wigen. The myth of continents: a critique of metageography. University of California Press, 1997 — 28-bet. ISBN 0-520-20743-2. 
  7. ↑ CIA Factbook 2011 (Wayback Machine saytida 2017-01-08 sanasida arxivlangan)(ingl.)
  8. ↑ National Geographic Atlas of the World, 7th, Washington, DC: National Geographic Society, 1999. ISBN 0-7922-7528-4.  „Europe“ (pp. 68-9); „Asia“ (pp. 90-1): „A commonly accepted division between Asia and Europe … is formed by the Ural Mountains, Ural River, Caspian Sea, Caucasus Mountains, and the Black Sea with its outlets, the Bosporus and Dardanelles.“
  9. ↑ Yevropa kengashi rasmiy sayti
  10. ↑ CIA factbook, 2011 (Wayback Machine saytida 2017-01-08 sanasida arxivlangan)(ingl.)
  11. ↑ worldatlas., The Middle East „The Middle East“. — „As a point-of-interest, Armenia and Azerbaijan have long been associated with the Middle East, but in recent years, some sources now consider them to be more closely aligned with Europe based on their modern economic and political trends. We have moved in that direction, and the same applies for the island country of Cyprus, as it does for Georgia, the former Russian republic.“.
  12. ↑ „Iceland | History, Maps, Flag, Population, Climate, & Facts | Britannica“ (en). www.britannica.com.
  13. ↑ „Understanding plate motions [This Dynamic Earth, USGS“]. pubs.usgs.gov.
  14. ↑ „Malta | History, Language, & Points of Interest | Britannica“ (en). www.britannica.com.
  15. ↑ „Geological Development of the Sicilian-Tunisian Platform held in Italy (University of Urbino) on November 4, 5, 6, 1992.“. web.archive.org (2011-yil 22-iyul). 2011-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyul.
  16. ↑ „Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан“ (ru).
  17. ↑ „Definition of Georgia“ (en). www.merriam-webster.com.
  18. ↑ „Definition of Azerbaijan“ (en). www.merriam-webster.com.
  19. ↑ „Armenia country profile“. BBC News (2018-yil 20-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 13-aprel.
  20. ↑ „Cyprus country profile“. BBC News (2018-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 13-aprel.
  21. ↑ List of countries, territories and currencies
  22. ↑ CIA. The World Factbook, 2018-12-14da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2022-07-15
  23. ↑ Кавказский Узел. „Территориальные потери Арцаха в результате второй Карабахской войны (статистика и карты)“. Кавказский Узел. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Yevropa_davlatlari_roʻyxati&oldid=5405227" dan olindi