Helsinki

Xelsinki fin: Helsinki shvedcha: Helsingfors
respublika ahamiyatiga ega shahar
Bayroq Gerb
60°10′15″N 24°56′15″E
Mamlakat	Finlyandiya
Hukumat
Asos solingan	1550-yil
Avvalgi nomlari	Gelsinki, Gelsingfors
Maydon	2,138 km2 (825 kv mi)
Rasmiy til(lar)i	Fin tili, Shved tili
Aholisi  (2021)	658 864
Zichligi	3071 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+2
Telefon kodi	+358 9
[[File:|290px|Xelsinki xaritada]] Xelsinki

Xelsinki yoki Gelsinki, Gelsingfors (fincha: Helsinki, shvedcha: Helsingfors) - Finlyandiya poytaxti. Usima lyanining maʼmuriy markazi. Aholisi 551,1 ming kishi (1999). Transport yoʻllarining muhim chorrahasi. Fin qoʻltigʻi sohilidagi port. Malmi aeroporti xalkdro ahamiyatga ega. Mamlakatning muhim iqgisodiy, moliya va madaniyat markazi. Yetakchi sanoat tarmogʻi — mashinasozlik (asosan, kemasozlik, elektrotexnika, koʻtarish kranlari va sellyulozaqogʻoz sanoati uchun jihozlar ishlab chiqarish). Toʻqimachilik, kimyo va keramika, koʻnpoyabzal, poligrafiya, oziq-ovqat sanoati korxonalari mavjud. Intlar, Musiqa akademiyasi, opera va milliy teatrlar, milliy, shahar, badiiy, tarixetnografiya muzeylari, zoologiya va botanika bogʻlari, yirik konsert zallari bor. Metropoliten kurilgan.

Xelsinkiga 1550-yilda Vanta Yoki daryosining quyilish joyida asos solingan va dastlab Gamelstat deb atalgan. Finlyandiya Rossiyaga qoʻshib olinib (1809) Buyuk Finlyandiya knyazligi tuzilgach, 1812-yilda mamlakat poytaxti Turku (Abo) shahridan Xelsinkiga koʻchirildi. 1917-yil dekabrda mamlakat mustakllligi eʼlon kilingach, Xelsinki Finlyandiya Respublikasi poytaxti. Xelsinkida xalqaro uchrashuv, sʼyezd, konferensiya va kengashlar boʻlib oʻtadi, Jahon Tinchlik kengashi kotibiyati joylashgan.

Xelsinki — zamonaviy shahar. Shahar markazida Shved teatri binosi, Sokos univermagi, Parlament binosi joylashgan. Meʼmoriy yodgorliklardan sobor, universitet binosi, prezident saroyi, ratusha, Shahar dumasi uyi va boshqa saqlangan. Xelsinki — turizm markazi.

Xelsinki (fin. Helsinki; shved. Helsingfors) — Finlyandiyaning poytaxti va katta shahri. Mamlakatning janubida, Fİn koʻrfazi qirgʻogʻida joylashgan.

Havolalar

• Xelsinki sharining rasmiy vebsayti (Wayback Machine saytida 2010-05-23 sanasida arxivlangan) ^{(ingl.) (olm.) (frans.) (rus.) (isp.) (turk.)}
• Xelsinki sharining suratlari