Falastinda Ahmadiya ta'limoti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Ahmadiya harakati(taʼlimoti)ning ramziy belgisi
Ahmadiya harakatining dunyo b`ylab tarqalish darajasi (qancha toʻq boʻlsa, shuncha koʻproq odamni qamrab olgan)
Ahmadiya harakati (taʼlimoti) tarqalgan mamlakatlar
Davlatlar
Afrika

JazoirAngolaBeninBotsvanaBurkina FasoBurundiKamerunKabo-VerdeMarkaziy Afrika RespublikasiChadKomor orollariKot-d’IvuarKongo DRKongo RespublikasiJibutiMisrEkvatorial GvineyaEritreyaEfiopiyaGabonGambiyaGanaGvineyaGvineya-BisauKeniyaLesotoLiberiyaLiviyaMadagaskarMalaviMaliMavritaniyaMavrikiyMarokashMozambikNamibiyaNigerNigeriyaRuandaSenegalSeyshel orollariSyerra-LeoneSomaliJanubiy AfrikaSudanSvazilendTanzaniyaTunisUgandaZambiyaZimbabve

Osiyo

AfgʻonistonBahraynBangladeshButanBruneyBirmaKambodjaXitoyGonkongHindistonIndoneziyaIroqEronIsroilIordaniyaQozogʻistonKoreyaQuvaytQirgʻizistonLaosLivanMalayziyaMaldiv orollariMoʻgʻulistonNepalUmmonShimoliy KoreyaPokistonFalastinFilippinQatarRossiyaSaudiya ArabistoniSingapurJanubiy KoreyaShri-LankaSuriyaTayvanTojikistonTailandKurkaTurkmanistonBirlashgan Arab AmirliklariOʻzbekistonVetnamYaman

Yevropa

AlbaniyaAndorraArmanistonAvstriyaOzarbayjonBelarusBelgiyaBosniya va GertsegovinaBolgariyaXorvatiyaKiprChexiyaDaniyaEstoniyaFinlandiyaFransiyaGruziyaGermaniyaGretsiyaVengriyaIslandiyaIrlandiyaItaliyaJersiKosovoLatviyaLixtenshteynLitvaLyuksemburgMaltaMoldovaMonakoChernogoriyaNiderlandiyaShimoliy MakedoniyaNorvegiyaPolshaPortugaliyaRuminiyaRossiyaSan-MarinoSerbiyaSlovakiyaSloveniyaIspaniyaShvetsiyaShveysariyaUkrainaBirlashgan Qirollik

Amerika

Antigua va BarbudaBarbadosBelizBraziliyaKanadaChiliKolumbiyaKosta-RikaKubaDominikaDominik RespublikasiEkvadorSalvadorGvatemalaGayanaGaitiGondurasYamaykaMeksikaNikaraguaPanamaParagvayPeruSurinamTrinidad va TobagoQoʻshma Shtatlar

Okeaniya

AvstraliyaSharqiy TimorFijiKiribatiMarshall orollariMikroneziyaNauruYangi ZelandiyaPalauPapua-Yangi GvineyaSamoaTongaTuvaluVanuatu

Falastin hokimiyatidagi Ahmadiya Gʻarbiy Sohil va Gʻazo sektorining Falastin nazoratidagi hududlaridagi kichik islom mazhabi. Asosiy musulmonlar tomonidan haqiqiy islomiy deb tan olinmagan Jamiyat quvgʻinlarga duchor boʻlmoqda va mahalliy shariat sudlari tomonidan qoʻyilgan nikoh cheklovlarini boshdan kechirmoqda. Aniq hisob-kitoblar mavjud boʻlmasa-da, xabarlarga koʻra, Gʻarbiy Sohilda „oʻnlab“ Falastinlik Ahmadiy musulmonlar boʻlishi mumkin.[1]

Falastin milliy ma’muriyati
دولة فلسطين
Dawlat Filasṭīn
ShiorYoʻq
Madhiya: "فدائي"
"Fida'i"
Location of Falastinda Ahmadiya ta'limoti
Poytaxt Ramalloh, Quddus
Eng katta shahar Gʻazza
Rasmiy til(lar) Arabcha
Hukumat Prezidentlik Respublika
• Prezident
Mahmoud Abbas
Rami Hamdallah
Maydon
• Butun
6,020 km2 (164-oʻrin)
• Suv (%)
3.5
Aholi
• 2014-yilgi roʻyxat
4,550,368 (123-oʻrin)
• Zichlik 6,020/km2
YIM (XQT) 2008-yil roʻyxati
• Butun
AQSh$11,950,000,000 (129-oʻrin)
• Jon boshiga
AQSh$2,900
Pul birligi Misr Funti, Yangi Isroil Shekel, Iordaniya dinori (EGP, ILS, JOD)
Vaqt mintaqasi UTC+2
• Yoz (DST)
UTC+3
Qisqartma PS
Telefon prefiksi 970
Internet domeni .ps


Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Falastindagi Ahmadiya Musulmon Jamiyati oʻzining eng qadimgi tarixini Isroildagi Ahmadiya Musulmon Jamiyati tarixi bilan bir davrda boshlaydi. Jamiyatning ikkinchi xalifasi Mirzo Bashiriddin Mahmud Ahmad 1924-yilda Yaqin Sharq boʻylab sayohat qilib, Britaniyaning Falastin mandati boʻlmish Quddusga tashrif buyurgan. Harakatni birinchi qabul qilganlar Quddusning shimoli-gʻarbiy qismida joylashgan Ni’lin qishlogʻidan kelib chiqqan Ode qabilasiga tegishli edi. 1950-yillarda, Isroil tashkil etilganidan soʻng, koʻplab falastinlik Ahmadiylar Ni’linni tark etib, Isroilning Hayfa shahriga joylashdilar.[2]

Zamonaviy holat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Falastin (1947)

Gʻarbiy Sohil[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hamjamiyat Gʻarbiy Sohil boʻylab tarqalgan va gubernatorliklarning koʻpchiligida mavjud.[3] Isroildagi Ahmadiya Musulmonlar Jamiyati Prezidentining soʻzlariga koʻra, „Gʻarbiy Sohildagi falastinliklarning Ahmadiya jamoasiga qoʻshilish tendentsiyasi kuchaymoqda“.[4] Ahmadiya taʼlimotlari Falastin Milliy maʼmuriyati tomonidan tayinlangan ulamolar tomonidan murtadlik deb atalgan va uning koʻplab aʼzolarini taʼqibga uchragan. Garchi oʻlim jazosini talab qiluvchi murtadlik qonunlariga qaramay, Falastin Ahmadiylariga oʻlim jazosi qoʻllanilmagan boʻlsa-da, Ahmadiylar kaltaklangan va mulklari vayron qilingan. Falastin maʼmuriyati rasmiylari Ahmadiy musulmonlar huquqlarini himoya qilishga chaqiriqlarni rad etib, ularning maqomi sudlar qoʻlida ekanini aytib keladi.[5]

Cheklovlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ahmadiy musulmonlar mahalliy shariat sudlari bir necha Ahmadiy juftlikning nikohini buzgan va ularning koʻpchiligini qonuniy noaniqlikda qoldirgan holatlar haqida xabar berishgan.[6] Tulkarim shahrida er-xotin Ahmadiyni mahalliy sud murtad deb topib, ularning nikohini bekor qildi. Xuddi shu shahardan, faqat eri Ahmadiy boʻlgan yana bir er-xotin ham xuddi shunday taqdirga duch kelishdi.[7] Ahmadiy rahbarlarining soʻzlariga koʻra, Shakamlik ismli Ahmadiy musulmon erkak xotinini taloq qilib, mol-mulkini qoʻyib yuborishni buyurgan.[5]

Xevrondagi sud ishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2014-yil fevral oyida Xevrondagi Falastin Bosh Tergov xizmati 3 nafar Ahmadiy musulmonni oʻz eʼtiqodiga oid varaqalar tarqatish uchun ruxsat olishga uringanida hibsga oldi. Mazhablararo nizo qoʻzgʻatishda ayblanib, tergov uchun Bosh prokuraturaga yuborilgan. Sud ularni tergovgacha qamoqqa olish muddatini uzaytirish haqida qaror chiqardi. Bir necha kun ichida Xevrondagi Falastin politsiyasi yana 8 nafar Ahmadiy musulmonni varaqalar tarqatganlik aybi bilan hibsga oldi. Ularning barchasi keyinroq Xebron magistratura sudi huzurida boʻlib, ularning hibsda saqlash muddatini yana 15 kunga uzaytirish toʻgʻrisida qaror chiqarildi.[8]

Gʻazo sektori[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hamjamiyat Gʻazo sektoridagi yirik shaharlarda, jumladan, Gʻazo, Xon Yunis va Rafahda mavjud.[9]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Falastindagi Islom

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Maayana Miskin. „PA's Moderate Muslims Face Threats“. Israel National News (31-may 2010-yil). Qaraldi: 11-mart 2015-yil.
  2. Emanuela C. Del Re (15–mart 2014–yil). „Approaching conflict the Ahmadiyya way: The alternative way to conflict resolution of the Ahmadiyya community in Haifa, Israel“. Springer. 116-bet. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)CS1 maint: date format ()
  3. „Kababir“. Israel and You. 30-yanvar 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-mart 2015-yil.
  4. Revital Hovel. „Muslim sect celebrates 25 years since Koran translated into Yiddish“. Haaretz (28-avgust 2012-yil). Qaraldi: 11-mart 2015-yil.
  5. 5,0 5,1 Maayana Miskin. „PA's Moderate Muslims Face Threats“. Israel National News (31-may 2010-yil). Qaraldi: 11-mart 2015-yil.Maayana Miskin (May 31, 2010). „PAʼs Moderate Muslims Face Threats“. Israel National News. Retrieved March 11, 2015.
  6. „Report on the Occupied Territories“. U.S. Department of State. Qaraldi: 14-mart 2014-yil.
  7. „Palestinian court forcibly divorces 'apostates'“ (6-yanvar 2011-yil). Qaraldi: 14-mart 2015-yil.
  8. „PCHR is Concerned over the Arrest of Dozens of Civilians on the Grounds of Freedom of Opinion, Expression and Belief in the West Bank“. Palestinian Center for Human Rights (13-fevral 2014-yil). 2-aprel 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-mart 2015-yil.
  9. „Kababir“. Israel and You. 30-yanvar 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-mart 2015-yil. „Kababir“. Israel and You. Archived from the original on January 30, 2015. Retrieved March 12, 2015.