Qirol Abdulaziz xalqaro aeroporti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Qirol Abdulaziz xalqaro aeroporti
مطار الملك عبدالعزيز الدولي
Mataar Al-Malik Abdulaziz Al-Duwaly
Fayl:Jeddah — King Abdulaziz International (JED — OEJN) AN1219204.jpg
IATA kodi: JEDICAO kodi: OEJN
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Egasi/Operator Saduiya Fuqarolik aviatsiyasi bosh boshqarmasi
Xizmat doirasi Jidda va Makka, Saudiya Arabistoni
Joylashuvi Jidda, Saudiya Arabistoni
Havo yoʻli tuguni * flyadeal
Dengiz sathidan balandligi 15 m / 48 ft
Koordinatalari 21°40′46″N 039°09′24″E / 21.67944°N 39.15667°E / 21.67944; 39.15667 G OKoordinatalari: 21°40′46″N 039°09′24″E / 21.67944°N 39.15667°E / 21.67944; 39.15667 G O
Vebsayti www.kaia.sa
Xarita
JED (Saudiya Arabistoni)
JED
Aeroportning Saudiya Arabistoni xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
16L/34R 4,000 13,123 Asfalt
16C/34C 4,000 13,123 Beton
16R/34L 3,800 12,467 Asfalt
Maʻlumotlar (2018)
Yoʻlovchilar soni 41,200,000[1]
Parvozlar soni 340,333[1]
Iqtisodiy taʼsiri (2012) 51,5 mlrd[2]
Ijtimoiy taʼsiri (2012) 126,700[2]

Qirol Abdulaziz xalqaro aeroporti (arabcha: مطار الملك عبدالعزيز الدولي) (IATA: JEDICAO: OEJN), shuningdek Jidda xalqaro aeroporti (arabcha: مطار جدة الدولي) nomi bilan ham tanilgan, Saudiya Arabistonining Jidda shahriga xizmat koʻrsatuvchi xalqaro aeroportdir .

Aeroport Saudiya Arabistonining uchinchi yirik va eng gavjum aeroporti boʻlib, 2018-yilda 41 milliondan ortiq yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan[3]. Saudiya Arabistoni asoschisi Qirol Abdulaziz as-Saud nomi bilan atalgan aeroport 1981-yilda ochilgan boʻlib, u eng koʻp xalqaro sayyohlarga xizmat koʻrsatadi va Saudiya Arabistoni flagmani Saudia uchun eng yirik markaz hisoblanadi. Aeroportda ziyoratchilar va umra ziyoratiga boruvchilarga xizmat koʻrsatish uchun zarur shart-sharoitlar yaratilgan. Unda uchta yoʻlovchi terminali mavjud: Shimoliy terminal, Haj terminali va yangi 1-terminal. Haj terminali har yili Makkaga hajga boradigan musulmon ziyoratchilar uchun maxsus qurilgan. Janubiy terminal boʻlgan toʻrtinchi terminal 2020-yilda COVID-19 vaksina markaziga aylantirildi.

Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroport 105 square kilometre (41 kvadrat mil) maydonni egallaydi. Ushbu maydon tarkibiga aerovokzaldan tashqari, qirollik terminali, Saudiya qirollik havo kuchlari uchun Qirol Abdulla aviabazasi va aeroport xodimlari uchun turar joylar kiradi. JED aeroportida qurilish ishlari 1974-yilda boshlangan va 1980-yilda yakunlangan. Nihoyat, 1981-yilning 31-mayida aeroport 1981-yil aprel oyida rasman ochilganidan keyin xizmatga ochildi.[4]

Yangi 1-terminal[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yilda Qirol Abdulaziz xalqaro aeroportidagi yangi 1-terminalning yengil ochilishi boʻldi va bir qator ichki reyslar undan amalga oshirildi. Maydoni 810,000 square metre (8,700,000 kv. ft), yangi terminal dunyodagi eng katta aeroport terminal binolaridan biri hisoblanadi[5]. Mehmonlar va yoʻlovchilar bir qator qulayliklardan bahramand boʻlishadi, jumladan, yangi zallar, 18,000 square metre (190,000 kv. ft) markaziy bogʻ hududi va bino va avtoturargoh va temir yoʻl vokzalini bogʻlaydigan transport markazi[6]. Bundan tashqari, terminalda diametri 10 metr (33 ft), balandligi 14 metr (46 ft) va suv sigʻimi million litr boʻlgan akvarium mavjud[6]. Bundan tashqari, aeroportda 3732 nafar namozxonga moʻljallangan masjid barpo etilgan[6]. 2019-yil avgust oyida aeroport Saudia tomonidan amalga oshiriladigan bir qator xalqaro reyslarni yangi terminalga koʻchirishni boshladi[7] va 18-noyabrda Etihad yangi terminalga koʻchgan Saudiya Arabistonidan roʻyxatdan oʻtmagan birinchi aviakompaniya boʻldi[8].

Imkoniyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shimoliy terminal

Haj terminali[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jidda Makka shahriga yaqin boʻlganligi sababli aeroportda yillik Haj bilan bogʻliq marosimlarda ishtirok etuvchi ziyoratchilarni qabul qilish uchun qurilgan maxsus Haj terminali mavjud. U bir vaqtning oʻzida 80 000 sayohatchiga xizmat koʻrsata oladi.

Skidmore, Owings & Merrill LLP (SOM) meʼmorchilik shirkatining bangladesh-amerikalik muhandisi Fazlur Rahmonxon tomonidan ishlab chiqilgan terminal Geiger Berger Associates tarkibiga kirganda Horst Berger tomonidan ishlab chiqilgan chodirga oʻxshash tom tuzilishi bilan mashhur[9]. Har biri tirgaklarga osilgan oq rangli teflon qoplamali shisha tolali matodan yigirma bitta „chodir“ dan tashkil topgan oʻnta modul besh moduldan iborat ikkita blokga birlashtirilgan va bloklar orasidagi peyzajli savdo markazi bilan ajratilgan. Konditsionerli binoda faqat bojxona, yuklarni tashish va shunga oʻxshash obyektlar joylashgan. „Terminalni qoʻllab-quvvatlash hududi“ deb nomlangan majmuaning katta qismi qishloq kabi ishlash uchun moʻljallangan, bozor va masjid bilan jihozlangan moslashuvchan, ochiq hududdir. Devor bilan oʻralmagan, bu hudud kuchli quyoshdan himoyalangan va tabiiy shamollatish imkonini beradi; shu sababli, baʼzilar uni yashil, ekologik toza bino deb hisoblashadi.

Haj terminali 1983-yilda meʼmorchilik boʻyicha Ogʻa Xon mukofotiga sazovor boʻlgan. Hakamlar hay’atining fikriga koʻra, „tom yopish tizimining ajoyib va xayoliy dizayni bu ulkan makonni beqiyos nafislik va goʻzallik bilan qoplashning dahshatli muammosiga javob berdi“.

Boshqa terminallari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fayl:M6aar-jeddah.JPG
Janubiy terminal
Shimoliy terminalning ichki qismi
Haj terminali

Jidda aeroporti dastlab Janubiy terminaldan eksklyuziv foydalangan Saudia uchun asosiy markaz vazifasini oʻtaydi. 2007-yilda Saudiyaning Flynas va Sama Airlines aviakompaniyalariga ham undan foydalanishga ruxsat berildi. Sama Airlines yopilganligi sababli terminaldan faqat Saudia va Flynas tomonidan foydalanilgan. Terminal endi Flyadeal va Garuda Indonesia tomonidan ham qoʻllaniladi. Jidda aeroportidagi Shimoliy terminaldan boshqa barcha xorijiy aviakompaniyalar foydalanadi. Janubiy terminal hozirda ichki reyslar uchun ishlatiladi. Ayni paytda 1-terminal xalqaro reyslar uchun foydalaniladi[10].

Kengaytirish loyihasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yangi Qirol Abdulaziz xalqaro aeroportining uch bosqichli qurilishi 2006-yilda boshlangan va 2019-yilning oʻrtalarida rasmiy ochilishi rejalashtirilgan edi[11]. Biroq, 2018-yildan boshlab aeroportga mahalliy reyslar qoʻnmoqda[12]. Loyiha aeroportning yillik sigʻimini 13 milliondan 80 million yoʻlovchiga yetkazishga moʻljallangan[manba kerak].

Kengaytirishga yangi yoʻlovchi terminali binosi, balandligi 136 metr boʻlgan havo harakatini boshqarish minorasi (dunyodagi eng kattasi), aerodromning qattiq va asfaltlangan hududlari, yoritish, yonilgʻi tarmoqlari tizimlari, yoʻlovchilarni boshqarishning elektron tizimi va yangi yomgʻir suvi drenaj tarmogʻi. Shuningdek, yangi qurilgan qoʻllab-quvvatlash xizmatlari binosi va mavjud uchish-qoʻnish yoʻlagi va aerodrom tizimlarini modernizatsiya qilish. Saudiya Arabistoni fuqaro aviatsiyasi bosh boshqarmasi GACA maʼlumotlariga koʻra, uch bosqich yiliga 30 million, 60 million va 80 million yoʻlovchiga bosqichma-bosqich oshirish bilan belgilanadi.

Yangi aeroport 1-terminaliga Haramayn tezyurar temir yoʻl loyihasi tarmogʻi orqali kirish mumkin. Shahzoda Majid koʻchasi Al-Layt avtomagistrali bilan bogʻlanib, shimoldan janubga tez tranzit yoʻnalishini tashkil qiladi.

Boshqa imkoniyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Saudiya Fuqaro aviatsiyasi bosh boshqarmasi aeroportda GACA angariga (364-bino) ega[13].

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻlovchi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aviakompaniya Manzillar
Aegean Airlines Afina[14]
Afriqiyah Airways LivanMisrata[15], LiviyaTripoli-Mitiga
Air Algérie JazoirJazoir
Air Arabia MisrAl-Uqsur[16], MisrAsyut[17], Iskandariya, Qohira, Birlashgan Arab AmirliklariRas al-Xayma[18], MisrSavhoj, Sharja
AirAsia X, Malayziya bayrogʻi Malayziya Kuala Lumpur-Xalqaro
Air Astana Olmaota (2023-yil 1-oktabrdan boshlanadi)[19]
airblue, Pokiston bayrogʻi Pokiston Islomobod, Lohur, PokistonMoʻlton, PokistonPeshovar
Air Cairo MisrAl-Uqsur[20], MisrAsyut, MisrGiza[21], Iskandariya, Qohira, MisrSavhoj
Mavsumiy: Sharm ash-Shayx[22]
Air China Mavsumiy: Urumchi
Air India, Hindiston bayrogʻi Hindiston Dehli, HindistonHaydarobod, HindistonKojikode, HindistonMumbay
Air India Express, Hindiston bayrogʻi Hindiston HindistonKannur[23], HindistonKojikode
Air Sial, Pokiston bayrogʻi Pokiston Islomobod, Lohur[24]
AlMasria Universal Airlines, Misr bayrogʻi Misr Qohira
AnadoluJet, Turkiya bayrogʻi Turkiya Istanbul-Sabiha Goʻkchen[25]
Azerbaijan Airlines Boku[26]
Azman Air, Nigeriya bayrogʻi Nigeriya Mavsumiy: Kano (Nigeriya bayrogʻi Nigeriya )
Badr Airlines, Sudan bayrogʻi Sudan SudanXartum (toʻxtatilgan)
Batik Air, Indoneziya bayrogʻi Indoneziya IndoneziyaMakasar, IndoneziyaMedan[27]
Mavsumiy: IndoneziyaSolo
Batik Air Malaysia Kuala Lumpur-Xalqaro (2023-yil 19-avgustdan boshlanadi)[28]
Biman Bangladesh Airlines Dakka, BangladeshChittagong
Mavsumiy: BangladeshSilhet
Centrum Airlines, Oʻzbekiston bayrogʻi Oʻzbekiston Namangan, Toshkent[29]
Citilink, Indoneziya bayrogʻi Indoneziya IndoneziyaJakarta-Sukarno-Hatta[30], IndoneziyaSurabaya
Mavsumiy: IndoneziyaMedan, IndoneziyaPalembang[30], IndoneziyaSolo[31]
Cyprus Airways KiprLarnaka[32]
Daallo Airlines, Somaliya bayrogʻi Somali SomaliyaGarove, SomalilandHargeysa, SomaliyaMogadisho
Egyptair MisrAl-Uqsur, Iskandariya, Qohira
Mavsumiy: Sharm ash-Shayx[33]
Emirates Dubay-Xalqaro
Eritrean Airlines EritreaAsmera
Ethiopian Airlines Addis-Abeba (Efiopiya bayrogʻi Efiopiya)
Etihad Airways Abu-Dabi
Mavsumiy: Birlashgan Arab AmirliklariAl-Ayn[34]
flyadeal, Saudiya Arabistoni bayrogʻi Saudiya Arabistoni Saudiya ArabistoniAbxa[35], IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya, Ar-Riyod, Saudiya ArabistoniDammam[36], Saudiya ArabistoniQosim[36], Saudiya ArabistoniHail, Saudiya ArabistoniHufuf, Istanbul[37], Saudiya ArabistoniJizan, Qohira[38], Saudiya ArabistoniTabuk[39], SudanXartum (toʻxtatilgan)[38]
flydubai Dubay-Xalqaro
FlyEgypt, Misr bayrogʻi Misr MisrAsyut, Iskandariya, Qohira, MisrSavhoj[40]
Flynas, Saudiya Arabistoni bayrogʻi Saudiya Arabistoni Abu-Dabi, Adana, IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya, Bahrayn, HindistonBangalor[41], LivanBayrut, IroqBagʻdod, Bishkek (2023-yil 2-sentabrdan boshlanadi)[42], TurkiyaBodrum, Boku[43], Saudiya ArabistoniDammam, Doha[44], Dubay-Xalqaro, IroqErbil[45], MisrGiza[46], TurkiyaHatay, Saudiya ArabistoniHufuf[47], Istanbul-Sabiha Goʻkchen[48], JazoirJazoir, Saudiya ArabistoniJizan, Kano (Nigeriya bayrogʻi Nigeriya ), Karachi, MarokashKasablanka, QuvaytKuvayt, Lohur, Madina, FransiyaMarsel, Olmaota[49], Ar-Riyod, UmmonSalala, MisrSavhoj[50], Saudiya ArabistoniTabuk, Tbilisi, AlbaniyaTirana[51], Toshkent[52], TurkiyaTrabzon, SudanXartum (toʻxtatilgan), Saudiya ArabistoniYanbu[53], Oʻsh (2023-yil 21-avgustdan boshlanadi), Sharja, Sharm ash-Shayx[42]
Mavsumiy: Batumi[43], IndoneziyaJakarta-Sukarno-Hatta, HindistonKojikode[54], IndoneziyaMakasar, IndoneziyaMedan, Bosniya va GersegovinaSarayevo, IndoneziyaSurabaya, AlbaniyaTirana[55], AvstriyaVena, AvstriyaZalaburg[56]
Garuda Indonesia IndoneziyaJakarta-Sukarno-Hatta
Mavsumiy: IndoneziyaBanda Acheh, IndoneziyaBanjarmasin, IndoneziyaKertajati[57], IndoneziyaMakasar, IndoneziyaMedan, IndoneziyaPadang, IndoneziyaPalembang, IndoneziyaSolo, IndoneziyaSurabaya, IndoneziyaYogyakarta-Xalqaro[58]
Gulf Air, Bahrayn bayrogʻi Bahrayn Bahrayn
IndiGo, Hindiston bayrogʻi Hindiston HindistonAhmadobod[59], Dehli, HindistonHaydarobod[60], HindistonKojikode[61], HindistonMumbay
Iran Air, Eron bayrogʻi Eron Mavsumiy: EronAhvoz, EronArdabil, EronBandar-Abbos, EronBirjand, EronBushehr, EronGoʻrgon, EronHamadon, EronIsfahon, EronKirmon, Mashhad, EronQeshm, EronRasht, EronSari, EronSheroz, EronTabriz, Tehron-Imom Xumayniy, EronUrmiya, EronYazd, EronZohidon, EronZanjon
Iraqi Airways Mavsumiy: IroqBagʻdod, IroqBasra, IroqErbil, Najaf, IroqSulaymoniya[62]
Jazeera Airways, Quvayt bayrogʻi Quvayt QuvaytKuvayt
Jordan Aviation IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya
Jubba Airways, Somaliya bayrogʻi Somali Dubay-Xalqaro, SomaliyaGalkayo
Kam Air, Afgʻoniston bayrogʻi Afgʻoniston Kobul[63], AfgʻonistonQandahor
Kuwait Airways QuvaytKuvayt
Libyan Airlines LiviyaBingʻozi, LiviyaTripoli-Mitiga
Libyan Wings Mavsumiy: LiviyaTripoli-Mitiga
Lion Air, Indoneziya bayrogʻi Indoneziya Mavsumiy: IndoneziyaBatam[64], IndoneziyaJakarta-Sukarno-Hatta, IndoneziyaKertajati, IndoneziyaMakasar, IndoneziyaPadang, IndoneziyaPekanbaru[65], IndoneziyaSemarang[66], IndoneziyaSolo, IndoneziyaSurabaya, IndoneziyaYogyakarta-Xalqaro[67]
Malaysia Airlines Kuala Lumpur-Xalqaro
Mavsumiy: MalayziyaAlor Setar, MalayziyaJoxor-baru[68], MalayziyaKuala Terengganu, MalayziyaPenang
Max Air, Nigeriya bayrogʻi Nigeriya Mavsumiy: Kano (Nigeriya bayrogʻi Nigeriya )
Middle East Airlines, Livan bayrogʻi Livan LivanBayrut
Nesma Airlines, Misr bayrogʻi Misr Saudiya ArabistoniHail[69]
Nile Air, Misr bayrogʻi Misr MisrAl-Uqsur[70], MisrAsyut[70], Iskandariya, Qohira, MisrSavhoj[70]
Oman Air UmmonMaskat
Pakistan International Airlines Islomobod, Karachi, Lohur, PokistonMoʻlton, PokistonPeshovar, PokistonSialkot
Pegasus Airlines, Turkiya bayrogʻi Turkiya Istanbul-Sabiha Goʻkchen, TurkiyaIzmir
Mavsumiy: TurkiyaTrabzon[71]
Qanot Sharq, Oʻzbekiston bayrogʻi Oʻzbekiston Toshkent[72]
Qatar Airways Doha[73]
Royal Air Maroc, Marokash bayrogʻi Marokash MarokashKasablanka
Mavsumiy: Marrakesh
Royal Brunei Airlines Mavsumiy: BruneyBandar-Seri-Begavan
Royal Jordanian IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya
SalamAir, Oman bayrogʻi Ummon UmmonMaskat, UmmonSohar[74]
Saudia Abu-Dabi, Saudiya ArabistoniAbxa, Addis-Abeba (Efiopiya bayrogʻi Efiopiya), Saudiya ArabistoniAl-Baha, Saudiya ArabistoniAl-Jouf, Saudiya ArabistoniAl-Ula, Saudiya ArabistoniAl-Vaj, IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya, Amsterdam, Anqara[75], Saudiya ArabistoniArar, Ar-Riyod, Bahrayn, HindistonBangalor, IspaniyaBarselona[76], LivanBayrut, IroqBagʻdod[77], Bangkok-Suvarnabhumi[78], Birmingem, Saudiya ArabistoniBisha, Dakka, Saudiya ArabistoniDammam, Saudiya ArabistoniDavadmi, Dehli, Doha[79], Dorussalom[80], Dubay-Xalqaro, Frankfurt, XitoyGuanchjou, HindistonHaydarobod, Saudiya ArabistoniHail, Saudiya ArabistoniHufuf, Iskandariya, Islomobod, Istanbul, IndoneziyaJakarta-Sukarno-Hatta, JazoirJazoir, ShveysariyaJeneva, JibutiJibuti[81], Saudiya ArabistoniJizan, Kano (Nigeriya bayrogʻi Nigeriya ), Karachi, MarokashKasablanka, HindistonKojikode[82][83], HindistonKochi, Kuala Lumpur-Xalqaro, QuvaytKuvayt, HindistonLaknau, Lohur, AngliyaLondon-Gatvik, London-Hitrou, Qoʻshma ShtatlarLos-Anjeles, Madina, Madrid, Malè (Maldivalar bayrogʻi Maldiv ), FilippinManila, UmmonMaskat, Mavritsiya bayrogʻi Mavrikiy, Manchester, Milan-Malpensa, HindistonMumbay, Myunxen, PokistonMoʻlton[84], Saudiya ArabistoniNajran, KeniyaNayrobi-Jomo Kenyatta, Saudiya ArabistoniNeom, Nyu-York–JFK, Parij-Sharl de Goll, XitoyPekin-Dasin[85], PokistonPeshovar, SudanPort Sudan (toʻxtatilgan)[86], Saudiya ArabistoniQaysuma, Qohira, Saudiya ArabistoniQosim, Saudiya ArabistoniQurayyat, Saudiya ArabistoniRafha, Rim-Fiumichino, Seul-Inchxon[87], Singapur, Saudiya ArabistoniTabuk, Toif, TunisTunis, Saudiya ArabistoniTurayf, Qoʻshma ShtatlarVashington–Dalles, Saudiya ArabistoniVodi ad-Davosir, AvstriyaVena, Janubiy AfrikaYoxannesburg-O. R. Tambo (2023-yil 1-dekabrdan qayta tiklanadi)[88], SudanXartum (toʻxtatilgan), Sharm ash-Shayx, Saudiya ArabistoniSharura
Mavsumiy: Adana, Afina, MarokashAgadir, JazoirAnnoba, IndoneziyaBatam, JazoirGardaya, TurkiyaIzmir, IndoneziyaMakasar, IspaniyaMalaga[89], Marokash, IndoneziyaMedan, JazoirQusantina, UmmonSalala, IndoneziyaSurabaya, ShveysariyaSyurix[90], JazoirVahron
SCAT Airlines Olmaota[91]
Scoot, Singapur bayrogʻi Singapur Singapur
SereneAir, Pokiston bayrogʻi Pokiston Islomobod, PokistonPeshovar
Somon Air Dushanbe
SpiceJet, Hindiston bayrogʻi Hindiston Delhi, HindistonHaydarobod[92], HindistonKojikode, HindistonMumbay
SriLankan Airlines Shri LankaKolombo-Bandaranaike[93]
Sudan Airways SudanXartum, SudanPort Sudan (ikkalasi ham toʻxtatilgan)
Syrian Air Mavsumiy: SuriyaDamashq
Tarco Aviation, Sudan bayrogʻi Sudan SudanXartum (toʻxtatilgan)
Thai Airways Bangkok-Suvarnabhumi[94]
Tunisair TunisTunis
Turkish Airlines Istanbul
Mavsumiy: Adana, Anqara, Antaliya, TurkiyaArzirum, TurkiyaBursa, TurkiyaDenizli, TurkiyaDiyorbakır, TurkiyaGaziantep, TurkiyaIsparta, TurkiyaIzmir, TurkiyaKoʻniya, TurkiyaQayseri, TurkiyaSamsun, TurkiyaSivas, TurkiyaTrabzon, TurkiyaVan
Turkamiston havo yoʻllari Ashxobod[95]
Utair Mavsumiy: RossiyaMagas
Oʻzbekiston havo yoʻllari Toshkent[96]
Vistara, Hindiston bayrogʻi Hindiston HindistonMumbay[97]
Wizz Air[98] RuminiyaBuxarest-Otopeni, VengriyaBudapesht, KiprLarnaka, Milan-Malpensa, Rim-Fiumichino, AvstriyaVena, ItaliyaVenetsiya
Yemenia YamanAdan, YamanSayun

Yuk[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aviakompaniya Manzillar
Aerotranscargo, Andoza:MLD GonkongHong Kong, Sharja[99]
Air France Cargo Saudiya ArabistoniDammam, GonkongHong Kong, Parij-Sharl de Goll
DHL Aviation, Olmoniya bayrogʻi Germaniya Bahrayn
Ethiopian Airlines Cargo, Efiopiya bayrogʻi Efiopiya Addis-Abeba (Efiopiya bayrogʻi Efiopiya)[100]
Lufthansa Cargo, Olmoniya bayrogʻi Germaniya Frankfurt, Sharja
Qatar Airways Cargo Doha
Saudia Cargo Addis-Abeba (Efiopiya bayrogʻi Efiopiya), Amsterdam, Ar-Riyod, HindistonBangalor[101], BelgiyaBrussel, Saudiya ArabistoniDammam, Dakka, Frankfurt, XitoyGuanchjou, GonkongHong Kong, HindistonKojikode, NiderlandiyaMaastrixt/Aaxen, Lagos (Nigeriya bayrogʻi Nigeriya ), HindistonLaknau, Milan-Malpensa, HindistonMumbay, KeniyaNayrobi-Jomo Kenyatta, Nyu-York-JFK[102], ChadNjamena, SudanXartum, Janubiy AfrikaYoxannesburg-O. R. Tambo, Shanxay-Pudong, Sharja

Baxtsiz hodisalar va falokatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1979-yil noyabr oyida Pokiston xalqaro havo yoʻllari 740-reysi, Boeing 707 samolyoti havoga koʻtarilgandan soʻng, bortda yongʻin boshlanganida qulab tushdi. Omon qolganlar yoʻq edi.
  • 1986-yilda bir guruh eronlik ziyoratchilar sumkasida C4 portlovchi moddalari bilan ushlangan. Portlovchi moddalar Eron hukumati tomonidan qoʻyilgan; ular portlovchi moddalarning koʻp odamlarni oʻldirishini xohlashdi. Ziyoratchilar portlovchi moddalar haqida hech narsa bilmasliklarini aytishdi[103].
  • 1991-yil 6-fevralda Amerika Qoʻshma Shtatlari Havo kuchlarining Boeing KC-135 Stratotanker KC-135 samolyotining toʻrtta dvigatelidan ikkitasi ishdan chiqqan, qoʻnish vaqtida ikkita shinasi yorilib ketganidan keyin bazaga favqulodda qoʻnishni amalga oshirdi.
  • 1991-yil 11-iyulda Nigeria Airways 2120-reysi Duglas DC-8-61 samolyoti kabinadagi bosim bilan bogʻliq muammolarga duch keldi, soʻngra qoʻnish moslamasining ishdan chiqishi tufayli yongʻin chiqdi. Uchuvchilar aeroportga qaytishga harakat qilishgan, biroq yetib bora olmagan va samolyot halokatga uchragan, natijada barcha 247 yoʻlovchi va 14 ekipaj halok boʻlgan[104].
  • 2004-yil 1-martda Pokiston xalqaro havo yoʻllari 2002-reysi, Airbus A300 B4-200 samolyoti parvoz paytida ikkita shinani yorib yubordi. Shinaning boʻlaklari dvigatellar tomonidan yutilib, dvigatellar yonib ketishiga olib keldi va parvoz toʻxtatildi. Dvigatel va chap qanotning jiddiy shikastlanishi samolyotning hisobdan chiqarilishiga olib keldi. Barcha 261 yoʻlovchi va 12 ekipaj aʼzosi tirik qolgan[105].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Haramayn tezyurar temir yoʻli
  • Saudiya qirollari nomi bilan atalgan narsalar roʻyxati
  • Qirol Fahd xalqaro aeroporti
  • Yaqin Sharqdagi eng gavjum aeroportlar roʻyxati

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 „Record 41 million passengers visit Jeddah airport in 2018“ (2019-yil 27-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 23-sentyabr.
  2. 2,0 2,1 „King Abdulaziz International airport – Economic and social impact“. Ecquants. Qaraldi: 2013-yil 7-sentyabr.
  3. „Record 41 million passengers visit Jeddah airport in 2018“ (en). Arab News. Qaraldi: 2022-yil 30-iyul.
  4. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named KAIAinfoatGACA
  5. „Saudia starts second phase of domestic operation from new Jeddah airport“ (en). Saudigazette (2019-yil 31-mart). Qaraldi: 2019-yil 1-iyul.
  6. 6,0 6,1 6,2 Khal. „Jeddah's new airport, a delightful song“ (en). Saudigazette (2018-yil 2-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 1-iyul.
  7. @KAIAirport. „المسافرين الكرام :يبدأ مطار الملك عبد العزيز الجديد ( الصالة رقم 1) اعتباراً من الجمعة المقبل 9 اغسطس 2019م ، تشغي…“ (2019-yil 7-avgust).
  8. @KAIAirport. „يبدأ #مطار_الملك_عبدالعزيز_الجديد (صالة رقم1) اعتباراً من الاثنين المقبل 18 نوفمبر 2019م. تشغيل 3 رحلات يومياً لش…“ (ar) (2019-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 12-noyabr.
  9. „SOM's Hajj Terminal Wins AIA 25-Year Award“. fabricARCHITECTURE. 2014-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 1-oktyabr.
  10. „After 40 years of service, Jeddah bids farewell to its old airport“. Saudigazette (2020-yil 27-iyun).
  11. „King Abdulaziz International Airport Development Project“. 2015-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 1-iyun.
  12. „More flights shifted to new Jeddah airport“ (en). Saudigazette (2018-yil 18-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 23-dekabr.
  13. "Sectors — Safety & Economic Regulations > Contact Information." General Authority of Civil Aviation. Retrieved on 25 February 2012. „1- GACA HANGAR BLDG.364, KAIA, JEDDAH“ — Arabic: „1- مبنى رقم 364 — مطار الملك عبد العزيز الدولي -جدة“
  14. „Low Fare Calendar - Aegean Airlines“. Aegean Airlines.
  15. „Afriqiyah Airways resumes Misurata – Jeddah service in 1H19“. Routesonline. Qaraldi: 2019-yil 9-sentyabr.
  16. „Flights to Luxor“. airarabia.com.
  17. „Air Arabia Egypt adds Assiut – Jeddah service from March 2019“. routesonline.com.
  18. „Air Arabia“.
  19. „Air Astana Adds Jeddah Service From Oct 2023“ (en-CA). AeroRoutes (2023-yil 5-iyul). Qaraldi: 2023-yil 5-iyul.
  20. „Air Cairo to resume Luxor-Jeddah service“. aaco.org (2023-yil 24-iyul).
  21. „AIR CAIRO BEGINS GIZA SPHINX INTERNATIONAL SERVICE IN DEC 2022“. aeroroutes.com (2022-yil 29-noyabr).
  22. „AIR CAIRO NS23 EMBRAER E190 NETWORK – 12MAR23“. aeroroutes.com (2023-yil 13-mart).
  23. „Jeddah - Kannur Air India Express begins service“ (2022-yil 6-noyabr).
  24. „AIR SIAL ADDS JEDDAH SERVICE IN NS23“.
  25. Liu, Jim „Turkish Airlines confirms AnadoluJet network transition from late-March 2020“. Routesonline. Qaraldi: 2020-yil 14-yanvar.
  26. „Azerbaijan Airlines adds regular service to Jeddah in S19“. Routesonline. Qaraldi: 2019-yil 9-sentyabr.
  27. „Batik Air outlines A330 Saudi Arabia service from Dec 2019“. Routesonline. Qaraldi: 2019-yil 9-sentyabr.
  28. „Batik Air Malaysia Adds A330 Jeddah Service From August 2023“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 6-iyul.
  29. „Private airline Centrum Air launches flights to Jeddah“.
  30. „Citilink Kini Layani Penerbangan Umrah Solo-Jeddah“ (2019-yil 18-aprel).
  31. „CYPRUS AIRWAYS SUMMER 2022 NETWORK ADDITIONS“.
  32. „Weekly Flights from Jeddah and Madinah to Sharm Elsheikh“. Egypt Air (2019-yil 9-iyun). [sayt ishlamaydi]
  33. Etihad Airways to operate scheduled flights from Al Ain to Jeddah during busy Ramadan period
  34. „flyadeal plans Abha launch in Feb 2018“.
  35. 36,0 36,1 „flyadeal launches new routes to Dammam and Al-Qassim“ (2017-yil 24-oktyabr).
  36. „The Most Notable New Airline Routes This Week“ (2022-yil 29-noyabr).
  37. 38,0 38,1 „Flyadeal Schedules New Routes From Jeddah In Mar/Apr 2022“. Aeroroutes. Qaraldi: 2022-yil 31-mart.
  38. „flyadeal brings affordable air travel to Tabuk“. Flyadeal.com. Qaraldi: 2018-yil 18-iyul.
  39. „Fly Egypt Airlines“. booking.flyeg.com.
  40. „Starting next month, fly to 3 new international destinations“. Bangalore Mirror (2020-yil 2-fevral). Qaraldi: 2020-yil 4-fevral.
  41. 42,0 42,1 „flynas Adds Jeddah – Kyrgyzstan Routes in 3Q23“ (en-CA). AeroRoutes (2023-yil 28-iyun). Qaraldi: 2023-yil 28-iyun.
  42. 43,0 43,1 Liu, Jim „flynas S20 Network Expansion“. Routesonline (2020-yil 26-fevral).
  43. „flynas: 6 daily flights to Doha from Riyadh, Jeddah from Nov. 20“ (2022-yil 27-oktyabr).
  44. „First international flight lands at Erbil airport from Saudi after ban lifted“.
  45. (2023-yil 26-may). „Flynas operates weekly direct flights to Sphinx International Airport in Egypt from Riyadh and Jeddah“ (en). Press-reliz.
  46. Liu, Jim „flynas W19 network expansion“. Routesonline. Qaraldi: 2019-yil 13-sentyabr.
  47. „FLYNAS TO RESUME JEDDAH – ISTANBUL SERVICE FROM AUGUST 2022“. Aeroroutes. Qaraldi: 2022-yil 24-iyun.
  48. „flynas Adds A330 Central Asia Service From Sep 2023“ (en-CA). AeroRoutes (2023-yil 26-iyul). Qaraldi: 2023-yil 26-iyul.
  49. https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:6978229285673152512/ Andoza:Self-published source
  50. „flynas expands seasonal European network from Jeddah and Riyadh“. CAPA. Qaraldi: 2022-yil 21-aprel.
  51. „Flynas Schedules Tashkent Launch in mid-Sep 2022“.
  52. „flynas adds new domestic routes in late-Jan 2017“.
  53. „Saudi Arabia's Flynas launches flights to Tbilisi from June“. agenda.ge (2018-yil 13-aprel). Qaraldi: 2018-yil 18-aprel.
  54. „flynas expands seasonal European network from Jeddah and Riyadh“. CAPA. Qaraldi: 2022-yil 21-aprel.
  55. „flynas Flight Schedule“. flynas.com (2021-yil 26-fevral).
  56. „Garuda Indonesia Now Serves Regular Umrah Flights at Kertajati Airport“. Kompas. Qaraldi: 2023-yil 6-avgust.
  57. „Mulai 12 Agustus 2023, Garuda Indonesia Terbangi YIA-Jeddah dan Madinah“. Traveldetik. Qaraldi: 2023-yil 23-iyun.
  58. „IndiGo announces six new international routes“ (en). Moneycontrol (2023-yil 19-may). Qaraldi: 2023-yil 16-iyun.
  59. „Effective 2 March, IndiGo will start non-stop flights between Hyderabad and Jeddah“ (en). JetArena (2023-yil 11-fevral). Qaraldi: 2023-yil 11-fevral.
  60. „Flight Schedule“. IndiGo. Qaraldi: 2023-yil 25-mart.
  61. „Live Flight Tracker - Real-Time Flight Tracker Map“. Flightradar24.
  62. „Kam Air adds Kandahar – Jeddah from late-March 2018“.
  63. „Lion Air Opens Direct Umrah Flight from Yogyakarta to Saudi Arabia“. Tempo.co. Qaraldi: 2023-yil 7-iyul.
  64. „Lion Air Buka Penerbangan Langsung dari Pekanbaru ke Madinah“ (2017-yil 27-sentyabr).
  65. „Layani Jemaah Umrah, Penerbangan Langsung dari Jateng ke Arab Saudi Segera Dibuka“. Kompas.id (2023-yil 11-iyul).
  66. „Lion Air Opens Direct Umrah Flight from Yogyakarta to Saudi Arabia“. Tempo.co. Qaraldi: 2023-yil 7-iyul.
  67. „Malaysia Airlines starts Hajj charter“. The Edge Markets (2017-yil 24-iyul).
  68. „Nesma Airlines expands Hail service in Nov 2016“.
  69. 70,0 70,1 70,2 „Nile Air adds Jeddah from Dec 2018“. RoutesOnline (2018-yil 26-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 26-dekabr.
  70. „PEGASUS NS23 NETWORK ADDITIONS – 16APR23“. aeroroutes.com (2023-yil 18-aprel).
  71. „Qanot Sharq at Jeddah“.
  72. „Qatar and Saudi Arabia to resume direct flights“. Reuters (2021-yil 9-yanvar).
  73. „SalamAir launches Suhar-Jeddah flights“.
  74. „Saudia adds regular Ankara service from Nov 2016“. routesonline. Qaraldi: 2016-yil 22-avgust.
  75. „Saudia set to launch year-round flights to Barcelona“. Airline Geeks (2022-yil 7-avgust). Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  76. „Saudi Airlines to operate regular Baghdad route late October“. Arab News (2017-yil 21-oktyabr). Qaraldi: 2017-yil 24-oktyabr.
  77. „Saudi flag carrier announces to launch 10 new global destinations, including Beijing - People's Daily Online“. En.people.cn (2022-yil 17-fevral). Qaraldi: 2022-yil 12-may.
  78. @Saudi_Airlines. „سافر مع #الخطوط_السعودية من #جدة و #الرياض إلى #الدوحة ابتداءً من يوم الإثنين الموافق 11/1/2021 Fly with #SAUDIA…“ (2021-yil 9-yanvar).
  79. „Saudia Adds Dar es Salaam Service in NS23“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 24-yanvar.
  80. „SAUDIA ADDS DJIBOUTI SERVICE FROM JUNE 2023“. AeroRoutes (2023-yil 9-aprel). Qaraldi: 2023-yil 9-aprel.
  81. „Saudi Airlines to operate wide-body planes from Kozhikode from Dec 3“. Manorama Online. Qaraldi: 2018-yil 15-noyabr.
  82. „Saudia to operate wide-bodied aircraft from December“. The Hindu (2018-yil 13-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 13-noyabr.
  83. „Saudia plans Multan launch in April 2017“.
  84. „Saudia Schedules August Beijing Launch“. Aeroroutes (2023-yil 15-may).
  85. „Saudia plans Port Sudan launch in S17“.
  86. „SAUDIA OPENS SEOUL BOOKINGS FOR MID-AUGUST 2022 LAUNCH“. AeroRoutes (2022-yil 15-iyun).
  87. „Saudia NW23 International Service Adjustment – 06AUG23“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 7-avgust.
  88. „Saudia resumes Jeddah – Malaga service in S20“. Routesonline. Qaraldi: 2020-yil 16-mart.
  89. „SAUDIA REVISES 1Q23 JEDDAH – ZURICH OPERATIONS“.
  90. Liu, Jim „SCAT adds Saudi Arabia service in W19“. Routesonline. Qaraldi: 2019-yil 4-noyabr.
  91. „SpiceJet's Flight Schedules and Network“. SpiceJet. Qaraldi: 2023-yil 19-iyun.
  92. „SriLankan Airlines Resumes Jeddah Service From August 2023“. AeroRoutes (2023-yil 16-iyun). Qaraldi: 2023-yil 16-iyun.
  93. „THAI AIRWAYS INTERNATIONAL MOVES JEDDAH LAUNCH TO LATE-AUGUST 2022“. 2022-05-26.
  94. Liu, Jim „Turkmenistan Airlines Jeddah / Kuala Lumpur 1H20 adjustment as of 29JAN20“. Routesonline. Qaraldi: 2020-yil 30-yanvar.
  95. „Uzbekistan Airways adds 2 routes from late-Oct 2018“.
  96. John Benny.. „India's Vistara to launch Jeddah flights from August 2“ (en). Gulf News (2022-yil 2-iyun). Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
  97. „Wizz Air signals Saudi expansion with 20 new routes“.
  98. „Home“. Aerotranscargo.
  99. ET cargo schedule (Wayback Machine saytida 11 April 2014 sanasida arxivlangan). Ethiopianairlines.com.
  100. „Sauda Cargo network“. 2022-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  101. „Saudia Cargo Resumes New York Service from Sep 2015“. Airlineroute.net (2015-yil 23-sentyabr). Qaraldi: 2015-yil 23-sentyabr.
  102. „Amid New Revelations, 1986 Hajj Terror Plot Must Finally Be Fully Investigated“. En.radiofarda.com (2018-yil 31-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 12-may.
  103. „Nationair Flight 2120 accident“. Aviation-safety.net. Qaraldi: 2010-yil 16-mart.
  104. „PIA Flight 2002 accident“. Aviation-safety.net. Qaraldi: 2010-yil 16-mart.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]