Antaliya aeroporti
 | Bu maqola oʻzbek tilining imlo qoidalariga muvofiq yozilmagan. Qarang: VP:ORFO. |
Antaliya aeroporti (IATA) :AYT,ICAO :LTAI),Turkiyaning Antaliya viloyatiga xizmat koʻrsatuvchi xalqaro aeroport. Aeroport,ayniqsa yozda Turkiyaning janubiy qirg'oqlaridan millionlab turk va chet ellik sayyohlarni kutib oladi.Xalqaro aeroportlar kengashi (ACI) 2018 maʼlumotlariga koʻra ,[1] Yevropaning yoʻlovchilarning harakatchanligi boʻyicha tuzilishi eng faol 14 ta aeroportdan biridir. 2019-yil dekabr oyi oxiri holatiga koʻra, Davlat aeroportlari bosh boshqarmasi[2] maʼlumotlariga koʻra, bu Istanbul aeroportidan keyin Turkiyaning ikkinchi yirik aeroportidir.
Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aeroport dastlab harbiy maqsadlarda qurilgan.Aeroport 1985-yilda,Turk Havo Yo'llari kichik hududda va 1960-yilda 300 kvadrat metrlik terminal binosida rejali reyslarni amalga oshira boshlaganida xalqaro qatnovga ochilgan[3]. Ichki va xalqaro turizmni rivojlantirish bilan birga,aeroportning birinchi xalqaro terminalining qurilishi 1996-yil iyul oyida Bayındır Holding tomonidan boshlangan va 1998-yil aprel oyida foydalanishga topshirilgan.[4]Bu terminal Turkiyadagi yig'ish-ishlash-uzatish modelining birinchi terminalidir. 1999-yilda Bayindir xalqaro terminal operatori Fraport terminal operatsiyalarini birja aktsiyalarining ellik foizini[5] 25 million evroga sotib oldi va 2006-yil aprel oyida aktsiyalarning qolgan qismi muvaffaqiyatli xarid orqali terminal biznesiga sotildi[6].
DHMI mintaqadagi eng tez o'sib borayotgan xalqaro yo'lovchi tashishni boshqarish uchun ikkinchi xalqaro terminalni qurish va ishlatish bo'yicha tender o'tkazdi,g'olib bo'lgan Chelebi Holding-IS Holding konsorsiumi 2004-yil may oyida qurilishni boshladi va terminal 2005-yil aprel oyida foydalanishga topshirildi[4]. Chelebi-IS konsorsiumi terminaldan 2009-yil sentabrigacha,shartnoma muddati tugaguniga qadar ishlagan[7]. Ikki xalqaro terminal 50 yil ichida Qurilish muhandislari palatasida 50 ta ish o'rinlarini o'z ichiga olgan.
2007-yil may oyida Fraport-IC konsorsiumi aeroportning birinchi ichki va xalqaro terminallari,VIP va CIP terminallari hamda 2009-yildan 2024-yil oxirigacha ikkinchi xalqaro terminalini boshqarish huquqini qoʻlga kiritdi[8]. Konsorsium qurilish boshlanganidan 11 oy oʻtgach,2010-yil aprel oyida ish boshlagan mavjud ichki terminalni modernizatsiya qilish uchun 100 million yevro sarmoya kiritdi[9]. 2018-yilning may oyida TAV Airports Ichtash IC aksiyalarini sotib olib, Fraportning teng huquqli hamkoriga aylandi.
Aeroport 2011-yilda Xalqaro aeroportlar kengashi tomonidan “10-25 million yoʻlovchi” nominatsiyasida “Yevropaning eng yaxshi aeroporti” deb tan olingan[10][11].
Parvozlar yopiq[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Aviakompaniya | Manzillar |
|---|---|
| Atlasglobal | Istambul |
| Air Astana | Yozgi: Olmati, Nur-Sulton |
| Austrian Airlines | Vena |
| Azerbaijan Airlines | Baku
Yozgi: Gyanja |
| Borajet | Istambul (Sabixa Gekchen) |
| Brussels Airlines | Yozgi: Bryussel (Milliy) |
| Condor | Berlin (Schönefeld), Gannover, Dyusseldorf, Myunxen, Frankfurt-na-Mayn, Shtutgart
Yozgi: Gamburg, Kyoln/Bonn, Paderborn/Lippstadt, Leyptsig/Xalle |
| Corendon Airlines | Amsterdam, Berlin (Tegel), Dortmund, Drezden, Dyusseldorf, Gamburg, Gannover, Leypsig/Xalle, Manchester, Myunxen, Nyurnberg, Frankfurt-na-Mayn, Shtutgart, Eyndxoven, Erfurt/Veymar
Yozgi: Bratislava, Bremen, Bryussel (Milliy), Vena, Groningen, Karachi, Maastrixt/Axen, Memmingen (2016-yil 5-avgust), Myunster/Osnabryuk, Tabriz, Tehron (Imom Xomayniy), Tirana, Syurix |
| Corendon Dutch Airlines | Amsterdam |
Bekor qilingan reyslar[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Aviakompaniya | Manzillar |
|---|---|
| Onur Air | Adana, Izmir |
Yuk[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Aviakompaniyalar | |
|---|---|
| Turk havo yo'llari | Istanbul |
Statistika[tahrir | manbasini tahrirlash]
|
|
Eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- 2000 - Xalqaro terminalda birinchi marta umumiy yo'lovchilar soni 9 mln[14].
- 2003-yil - xalqaro terminalda birinchi marta umumiy yo'lovchilar soni bo'yicha - 10 mln.
- DHMI Antaliya aeroportiga ko'ra, 2019-yil dekabr oyi oxirida Turkiya xalqaro aeroportlardan xalqaro yo'lovchilarning qariyb 26 foizini qabul qilgan[2].
Transport[15][16][17][tahrir | manbasini tahrirlash]
| Tarmoq | Yo'nalishlar | To'lov |
|---|---|---|
| 600 | Antaliya avtobus terminali | |
| 800 | Lara | |
| Hawash | Shahar markazi | 13.00 lira |
| Tarmoq | Yo'nalishlar |
|---|---|
| Tramvay | G'olib |
Turar joy xizmatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Kompaniya | Aviakompaniyalar |
|---|---|
| TGS | Turk havo yo'llari, AnadoluJet, SunExpress |
| Hawash | Pegasus |
| Chelebi | Onur Air |
Baxtsiz hodisalar va hodisalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- 2002-yil 9-noyabr - Antonov An-26 yuk kemasi Rossiyaning Tyumen aviakompaniyasidan Misrning Xurgada aeroportidan Antaliya aeroportiga soat 19:00 da uchish-qoʻnish yoʻlagigacha 300-400 metr masofada joylashgan[18]. U elektr simlarini ulash orqali yiqildi. Hodisa oqibatida 20 kishi jabrlangan[19].
- 2019-yil 26-yanvar - Noqulay ob-havo tufayli soat 11:00 da sodir bo'lgan dovul aeroport minoralarini vayron qildi,[20] aeroport platformasida ikkita samolyot va politsiya vertolyotiga qisman zarar etkazdi; Ikki avtobus, bitta mikroavtobus va ikkita zinapoya qulagan. Antaliya gubernatori Munir Karalo'g'lu voqeada 12 kishining jarohatlanganini ma'lum qildi[21][22].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Top 30 European Airports 2018“ (İngilizce). aci-europe.org. Airports Council International (6 şubat 2019). 25 ocak 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 ocak 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Gelen-Giden Yolcu Trafiği (2019 Aralık sonu itibarıyla)“. dhmi.gov.tr. DHMİ. 25 ocak 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 ocak 2020.
- ↑ „Antalya Havaalanı“. sabah.com.tr. Sabah (11 ocak 2016). 25 ocak 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 ocak 2020.
- ↑ 4,0 4,1 „50. Yılda 50 Eser, Ulaştırma Yapıları“. imo.org.tr. İnşaat Mühendisleri Odası (20 nisan 2007). 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 ocak 2020.
- ↑ „Antalya'da, ikinci havalimanı tartışması“. arkitera.com. Arkitera (19 nisan 2002). 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 ocak 2020.
- ↑ „'Havalimanlarındaki bu işletme süreleriyle yabancılar zor gelir'“. radikal.com.tr. Radikal (13 aralık 2006). 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 ocak 2020.
- ↑ „Çelebi Hava Servisi A.Ş. 30 Eylül 2009 Tarihinde Sona Eren 9 Aylık Ara Döneme Ait Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu“. kap.org.tr. Kamuoyunu Aydınlatma Platformu. 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 ocak 2020.
- ↑ „Şirket“. antalya-airport.aero. 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 ocak 2020.
- ↑ „Antalya Havalimanı 45 milyon kapasiteye ulaştı“. haberturk.com. Habertürk (18 nisan 2010). 17 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27 ocak 2020.
- ↑ „ACI awards Turkey's Antalya airport as best airport in Europe“ (İngilizce). worldbulletin.net. World Bulletin (19 temmuz 2011). 26 ocak 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 ocak 2020.
- ↑ „Türkiye'nin en yoğun ikinci havalimanı Antalya'da“. aa.com.tr. Anadolu Ajansı (28 haziran 2015). 26 ocak 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 ocak 2020.
- ↑ 12,0 12,1 Andoza:Web kaynağı
- ↑ Andoza:Web kaynağı
- ↑ „Antalya Airport International Terminal“. aytport.com (Arşivlenmiş) (2007). 2020-yil 22-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 ocak 2020.
- ↑ http://www.havas.com.tr/tr/Hizmetlerimiz/OtobusHizmetleriVeOtopark/OtobusServisNoktalari/Pages/Antalya.aspx
- ↑ https://www.antalya-airport.aero/yolcu-ve-ziyaretciler/ulasim-ve-otopark/otobusler-ve-toplu-tasima
- ↑ https://www.antalya-airport.aero/ulasimharitasi/index.html
- ↑ „Antalya'da Rus uçağı düştü“. hurriyet.com.tr. Hürriyet (9 kasım 2002). 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27 ocak 2020.
- ↑ „Kazayı soruşturacak Türk uzmanlar da Rus yapımı uçakla Irak'a gitti“. gazetevatan.com. Vatan (10 ocak 2007). 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27 ocak 2020.
- ↑ „Son dakika: Antalya Havalimanı'nda hortum faciası... Antalya Valisi: Zaruri olmadıkça dışarı çıkmayın“. hurriyet.com.tr. Hürriyet (26 ocak 2019). 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 ocak 2020.
- ↑ „Antalya'da şiddetli yağış ve hortum nedeniyle zor anlar yaşanıyor“. aa.com.tr. Anadolu Ajansı (26 ocak 2019). 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 ocak 2020.
- ↑ „Antalya Havalimanı'nda hortum: 12 yaralı“. trthaber.com. TRT Haber (26 ocak 2019). 15 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 ocak 2020.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manba xatosi: <ref> tags exist for a group named "not", but no corresponding <references group="not"/> tag was found