Afriqiyah Airways

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Afriqiyah Airways
arabcha: الخطوط الجوية الأفريقية
IATA ICAO Identifikatori
8U AAW AFRIQIYAH
Tashkil topgan 2001
Baza aeroporti Tripoli xalqaro aeroporti
Havo tuguni Tripoli xalqaro aeroporti
Park hududi 14 (+10 buyurtma)
Parvoz yoʻnalishlari 28
Egasi Libyan African Aviation Holding Co.
Bosh qarorgohi Janzur Liviya Liviya Liviya
Muhim shaxslar Abobakr Mohammed Alfortiya
Sayti afriqiyah.aero

Afriqiyah Airways (arabcha: الخطوط الجوية الأفريقية) — Liviya davlat aviakompaniyasi, shtab-kvartirasi Tripoli shahrida[1] boʻlib, Tripoli va Bengʻozi oʻrtasidagi ichki tijorat havo transporti bozorida faoliyat yuritadi va Yevropa, Osiyo, Afrika va Yaqin Sharqning 25 dan ortiq mamlakatlariga muntazam xalqaro reyslarni amalga oshiradi. Aviakompaniyaning asosiy aeroporti va uning asosiy tranzit markazi Tripoli xalqaro aeroporti hisoblanadi[2].

Afriqiyah Airways Arab Aviakompaniyalari Tashkilotining toʻliq aʼzosi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2001—2011-yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Afriqiyah Airways 2001-yil aprel oyida tashkil etilgan va 2001-yil 1-dekabrda rejali reyslarni amalga oshira boshlagan. Afriqiyah nomi arabcha „afrikalik“ soʻzidan kelib chiqqan. U toʻliq Liviya hukumatiga tegishli va 287 xodimga ega (2007-yil mart holatiga koʻra). Aviakompaniya oʻz faoliyatini Boeing 737-400 samolyotlari bilan boshlagan, ammo 2003-yilda butun Airbus parki joriy etilgan. Italiyaning Blue Panorama Airlines aviakompaniyasi Liviya hukumati bilan hamkorlikda aviakompaniya yaratdi[3]. Afriqiyah Airways oʻz reyslarida alkogolli ichimliklar taklif qilmaydigan kam sonli aviakompaniyalardan biridir[4].

2006-yil natijalariga koʻra, aviakompaniya 120 million AQSh dollari miqdorida sof foyda koʻrganini eʼlon qildi[5].

Dyusseldorf xalqaro aeroportidagi Afriqiyah Airways aviakompaniyasining Airbus A320 samolyoti eski boʻyoqda.

Afriqiyah Airways oltita Airbus A320 va uchta Airbus A319 va uchta Airbus A330-200 samolyotlarini sotib olish boʻyicha oʻzaro anglashuv memorandumini imzoladi[6].

Yangi A320 va A319 samolyotlari Afriqiyahning oʻsib borayotgan xalqaro tarmogʻiga xizmatga kirdi, u Tripolidagi bazasidan Shimoliy, Gʻarbiy va Markaziy Afrika va Yaqin Sharqdagi oʻn yetti yoʻnalishga, shuningdek, Parij, Bryussel, London, Rim, Amsterdam kabi Yevropadagi yoʻnalishlarni qamrab oladi. A319 Afriqiyah ikki toifali konfiguratsiyada 124 yoʻlovchini, A320 esa ikki toifali konfiguratsiyada (J16/Y128) 144 yoʻlovchini tashiydi. A330 samolyoti Janubiy Afrika, Osiyo va Yevropaga shaharlararo parvozlarni amalga oshiradi va 230 oʻrinli (J30/Y200) ikki toifali konfiguratsiyaga ega. 2015-yildan boshlab aviakompaniya ushbu yoʻnalishlarning ayrimlariga reyslarni amalga oshirmadi.

2009-yil 20-avgustda Air Afriqiyah samolyoti — polkovnik Qaddafiyning shaxsiy samolyoti — Abelbasset al-Megraxini (1988-yilda Lokerbi portlashida ayblangan va Shotlandiya hukumati Adliya Vazirlar Mahkamasining hamdardligi tufayli ozod etilgan) olib kelish uchun Glazgo aeroportiga uchdi. U toʻgʻridan-toʻgʻri Glazgodan Tripoliga yetkazilgan[7].

2009-yilda yetkazib berilgan uchta A330 samolyotlari Dakka, Yoxannesburg va Kinshasaga yangi yoʻnalishlarni ochish uchun ishlatilgan[8]. 2010-yilning qishida aviakompaniya tarmogʻiga ikkita yangi yoʻnalish — Pekin va Nuakshot qoʻshildi[9].

2010-yil oktyabr oyi oʻrtalarida Afriqiyah Airways va Libyan Airlines (Liviyaning boshqa aviatashuvchisi) bitta aviakompaniyaga birlashishi kutilgan edi[10] va bu kechiktirilgan boʻlsa-da, birlashish hali ham rejalashtirilmoqda[11][12].

2011-yil[tahrir | manbasini tahrirlash]

Liviyadagi fuqarolar urushi va natijada NATO tomonidan mamlakat ustida tashkil etilgan parvozlar taqiqlangan hudud natijasida, BMT Xavfsizlik Kengashining 1973-sonli rezolyutsiyasiga muvofiq, Afriqiyah Airways aviakompaniyasining barcha reyslari 2011-yil 17-martda toʻxtatildi[13].

2011-yildan keyin[tahrir | manbasini tahrirlash]

Urush paytida koʻp azob-uqubatlardan soʻng, Afriqiyah Airways 2012-yil 12-noyabrda toʻrtta A350-900 samolyotiga yangi qatʼiy buyurtma eʼlon qilib, oltita A350-800 samolyotiga asl buyurtmani oʻzgartirib, A350 samolyotlariga buyurtmani oshirib, kelajakka yangi optimizm bildirdi. A350larning umumiy sonini 10 taga yetkazdi. Yetkazib berish 2020-yilga moʻljallangan va aviakompaniya samolyotni AQSh, Yaqin Sharq va Osiyoga yangi yoʻnalishlarda joylashtirishni rejalashtirgan[14].

2012-yilning 19-dekabrida aviakompaniya oʻzining oq fyuzelyaji va qora dumli qanotli gʻurraklarning boʻyin belgilarini ifodalovchi uchta koʻk chiziq bilan bezatilgan yangi okraskani taqdim etdi.

Afriqiyah Airways hozirda Mitiga xalqaro aeroportidan kichik yoʻnalishlar tarmogʻini boshqaradi[15].

Logotip[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aviakompaniyaning eski logotipi.

Afriqiyah samolyoti bortida Qaddafiy davridagi 9.9.99 logotipi 1999-yil 9-sentabr, Sirt deklaratsiyasi imzolangan sanani anglatadi. Deklaratsiya Afrika Ittifoqining tashkil etilishini belgilab berdi. Muammar Qazzofiyning buyrugʻiga koʻra, barcha samolyotlarning fyuzelyajida aviakompaniya tashkil etilgan sana koʻrsatilgan. „Libya Herald“ gazetasi muxbiri Tom Littl "Qazzofiy bu bayonotni oʻzining eng gʻururli yutugʻlaridan biri deb hisobladi", degan.

2012-yilda aviakompaniya avvalgisini Qazzofiyning ohanglari bilan almashtirish uchun yangi brendingdan foydalanishga qaror qildi. Said Al-Baruniy, parvoz xizmatlari va ovqatlanish boʻyicha menejeri oltmishta boshqa nomzod orasidan tanlab olingan yangi logotipni yaratdi. Al-Baruniyning yangi logotipi kaptarning belgilariga asoslangan. Yangi brend 2012-yil 19-dekabrda Tripolidagi Rixos Al Nasr mehmonxonasida taqdim etilgan.

Flot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Otaturk aeroportidagi Afriqiyah Airwaysning Airbus A320

2021-yil yanvar holatiga koʻra Afriqiyah Airways aviaparki quyidagi samolyotlardan iborat edi[16][17]:

Afriqiyah Airways aviakompaniyasi floti
Samolyot turi Soni Buyurtma qilingan Optsion Yo'lovchilar
(Biznes-klass/Ekonom-klass)
Boshqa
Airbus A319-100 3 0 0 112 (16/96)
Airbus A320-200 7 0 0 142 (16/126)
Airbus A330-200 2 0 0 230 (30/200)
Airbus A330-300 1 0 0 340 (40/300)
Airbus A350-900 0 10 0 noma'lum 2019-yilda Airbus A350-800 dan 6 ta buyurtma qilindi.[18][19]
Afriqiyah Airways Cargo floti
Airbus A300-600RF 1 0 noma'lum [20][21]
Jami 14 10 0


2008-yil dekabr oyida aviakompaniya parkining oʻrtacha yoshi 6,9 yoshni tashkil etdi[22].

Ilgari foydalanilgan[tahrir | manbasini tahrirlash]

Airbus A340 Afriqiyah Airways, Muammar Qazoofiyning shaxsiy samolyoti sifatida ishlatilgan, 2007-yil.
  • Boeing 737-400
  • Airbus A300-600
  • Airbus A340-200[23][24]

Aviahalokatlar va baxtsiz hodisalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 2010-yilning 12-may kuni UTC boʻyicha soat 04:10 da (mahalliy vaqt bilan 06:10) rejalashtirilgan 771-reysni amalga oshirayotgan Airbus A330-200 O. R. Tambo xalqaro aeroporti — Tripoli xalqaro aeroporti belgilangan aeroportga qoʻnayotganda halokatga uchradi. Dastlabki maʼlumotlarga koʻra, 93 yoʻlovchi va 11 ekipaj aʼzosi halok boʻlgan[25][26]. Keyinchalik ommaviy axborot vositalarida Niderlandiyadan omon qolgan sakkiz yoshli bola haqida maʼlumot paydo boʻldi[27].
  • 2016-yilning 23-dekabrida kompaniyaga tegishli A320 samolyoti oʻgʻirlab ketilgan .

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. "Contact Us, Retrieved on 9 November 2009.
  2. Directory: World Airlines. Flight International (2007-yil 27-mart), s. 51.
  3. "Libya enters Africa airline dogfight, BBC.
  4. „Major Airlines that Don't Serve Alcohol“. ShawnVoyage.
  5. „„Political, visa issues driving Libyaʼs Airbus orders““. 2017-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 12-avgust.
  6. „Afriqiyah Airways Orders“. 2007-yil 24-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 12-avgust.
  7. „Photo 6650762“.
  8. New Routes, Afriqiyah Website
  9. (May 20, 2008), Endres, Gunter, „Libya to restructure air transport sector“, FlightGlobal
  10. Shuaib, Ali. „Libya's airlines expect to merge soon“. Reuters (2010-yil 19-sentyabr). 2018-yil 17-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 12-avgust.
  11. „Rebuilding Libya's aviation industry crucial to economic recovery | CAPA“. Centre for Aviation.
  12. Reuters "Libya wants to merge national airlines: minister (Wayback Machine saytida 2015-10-02 sanasida arxivlangan), Reuters.
  13. United Nations „Security Council Approves 'No-Fly Zone' over Libya, Authorizing 'All Necessary Measures' to Protect Civilians, by Vote of 10 in Favour with 5 Abstentions“.
  14. „Libya's economy recovers as airlines restore networks post-revolution“. CAPA - Centre for Aviation (2012-yil 10-dekabr).
  15. „Foreign travel advice Libya“. UK Government.
  16. planespotters.net — Afriqiyah Airways
  17. „Afriqiyah Airways fleet“. flightradar24.com.
  18. „Afriqiyah Airways Orders 4 A350-900s“. Libyaninvestment.com (2012-yil 19-noyabr). 2014-yil 21-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 12-avgust.
  19. Rivers, Martin „Afriqiyah Airways Targets 20-Strong Fleet In Revised Airbus Deal“ (en). Forbes.
  20. „Afriqiyah Airways Airbus A300 photo by L.Y.S AVIATION PHOTOGRAPHY“.
  21. „Afriqiyah Airways 5A-ONS (Airbus A300 - MSN 788) (Ex A6-MXA A6-SRI B-18503) | Airfleets aviation“. www.airfleets.net.
  22. „Afriqiyah Airways — Details and Fleet History — Planespotters.net Just Aviation“. 2018-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 12-avgust.
  23. "https://www.planespotters.net/airframe/Airbus/A340/151/5A-ONE-Libya-Government (Wayback Machine saytida 2016-08-22 sanasida arxivlangan)
  24. aviation-safety.net — Criminal Occurrence
  25. „Libya plane crash 'kills all 105 on board'“. BBC News (2010-yil 12-may).
  26. „Afriqiyah Flight 771 crash“. Afriqiyah Airways (2010-yil 12-may). 2010-yil 15-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 12-avgust.
  27. Anne Barker, Andrew Geoghegan. „Boy survives Libya plane disaster“. ABC News (2010-yil 12-may).

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]