Milan Malpensa aeroporti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Milan Malpensa aeroporti
Aeroporto di Milano Malpensa
"Città di Milano"
IATA kodi: MXP – ICAO kodi: LIMC
– WMO identifikatori: 16066
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Egasi SEA S.p. A
Operator SEA Aeroporti di Milano
Xizmat doirasi Milan metropolitan hududi
Joylashuvi Ferno, Varese, Italiya
Ochilgan 21-noyabr, 1948-yil (75 yil avval) (1948-11-21)
Havo yoʻli tuguni
Markazi Amazon Air
Qurilgan 27-may, 1910-yil (113 yil avval) (1910-05-27)
Dengiz sathidan balandligi 1 000 ft / 304,8 m
Koordinatalari 45°37′48″N 8°43′23″E / 45.63000°N 8.72306°E / 45.63000; 8.72306 G OKoordinatalari: 45°37′48″N 8°43′23″E / 45.63000°N 8.72306°E / 45.63000; 8.72306 G O
Vebsayti milanomalpensa-airport.com
Xarita
MXP (Italiya)
MXP
Aeroportning Italiya xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
17L/35R 3,920 12,861 Asfalt
17R/35L 3,920 12,861 Asfalt
Maʻlumotlar (2023)
Yoʻlovchilar soni 26,1 million
Yoʻlovchilar sonining oʻzgarishi 22–23 20%
Parvozlar soni 186,626
Parvozlar sonining oʻzgarishi 21–22 57,7%
Assaeroporti statistikasi [2]

Milan Malpensa aeroporti (IATA: MXP, ICAO: LIMC)[3][4] Lombardiya, Pyemont hamda Liguriya viloyatlari hamda Shveysariyaning Tichino kantoniga xizmat koʻrsatuvchi, shimoliy Italiyadagi eng yirik aeroport. Aeroport Milandan 49 kilometr (30 mi) shimoli-sharqda[5], Lombardiya va Pyemontni ajratuvchi Tichino daryosi yonida joylashgan. 1909-yilda Jovanni Agusta va Jianni Kaproni tomonidan oʻzlari yasagan samolyot prototipini sinab koʻrish uchun ochilgan va 1948-yilda fuqarolik maqsadida foydalanila boshlangan.

Malpensa aeroporti toʻgʻridan-toʻgʻri muntazam parvozlarga xizmat koʻrsatadigan mamlakatlar soni boʻyicha jahonning 9-oʻrindagi, Yevropaning 6-oʻrindagi aeroportidir[6]. 2022-yilda Malpensa aeroporti 21,3 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatdi va yoʻlovchilar soni boʻyicha Yevropaning 23-eng gavjum, Rim Fiumichinodan keyin Italiyaning 2-eng gavjum aeroportiga aylandi[7]. Yuk tashish boʻyicha Italiyaning eng gavjum aeroporti boʻlib, 2022-yil holatiga koʻra yiliga 721 254 tonna xalqaro yuklar tashilgan.

Linate va Orio al Serio aeroportlari bilan birgalikda 2022-yilda 42,2 million yoʻlovchiga ega Milan aeroport tizimini tashkil qiladi, yoʻlovchilar soni boʻyicha Italiyaning eng yirik aeroport tizimidir[8].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastlabki davri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malpensa aeroportining hozirgi oʻrni 100 yildan ortiq aviatsiya faoliyatiga guvoh boʻlgan. Birinchisi, 1910-yil 27-mayda, aka-uka Kaproni oʻzlarining „uchar mashinasi“ — Kal biplanida uchganida boshlandi. Keyingi yillarda koʻplab samolyotlar prototiplari ayni joydan uchib ketdi; oxir-oqibat, qishloq xoʻjaligi maydonini yanada rasmiy aerodromga koʻtarishga qaror qilindi. Janni Kaproni ham, Jovanni Agusta ham yangi maydonda zavodlar tashkil etishdi, tez orada aerodrom Italiyadagi eng yirik samolyot ishlab chiqarish markaziga aylandi.

1920- va 1930-yillarda aerodromda Regia Aeronautica Italiana (Italiya havo kuchlari) ikkita eskadroni joylashtirildi. 1943-yil sentyabrda Adolf Gitler tomonidan shimoliy Italiya bosib olinganida Malpensa aerodromi fashistlar Germaniyasi Lyuftvaffe tomonidan egallab olingan. Ularning kelishidan koʻp oʻtmay, nemislar aerodromning birinchi beton uchish-qoʻnish yoʻlagini yotqizdilar.

Ikkinchi jahon urushi paytida harbiy harakatlar toʻxtatilgandan soʻng, Banca Alto Milanese bankiri Benigno Ajroldi boshchiligidagi Milan va Varese mintaqalarining ishlab chiqaruvchilari va siyosatchilari aerodromni tikladilar. Uni Italiyaning urushdan keyingi tiklanishi uchun sanoat tayanch nuqtasiga aylantirishni maqsad qilgandilar. Italiya shimolidan chekinayotgan nemis qoʻshinlari tomonidan katta zarar koʻrgan asosiy uchish-qoʻnish yoʻlagi qayta qurildi va 1800 metrgacha uzaytirildi. Yuklarni va yoʻlovchilarni yomon ob-havodan himoya qilish uchun kichik yogʻoch terminal qurildi.

2-jahon urushidan keyin[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malpensa aeroporti rasman 1948-yil 21-noyabrda Aeroporto Città di Busto Arsizio nomi bilan tijoriy faoliyatini boshladi, garchi Belgiya flagmani Sabena Brusseldan bu yerga bir yil oldinroq ucha boshlagan boʻlsa-da. 1950-yil 2-fevralda Trans World Airlines (TWA) Nyu-York Idlewild aeroportiga (hozirgi JFK) reyslarda Lockheed Constellations samolyotidan foydalangan holda Malpensadan uzoq masofalarga parvozlarni amalga oshirgan birinchi kompaniya boʻldi.

1952-yilda Milan munitsipaliteti aeroport operatori Società Aeroporto di Busto Arsizio nazoratini oʻz qoʻliga olgachm aeroport egaligi oʻzgardi. Operatorning nomi nos ravishda Società Esercizi Aeroportuali SpAga (SEA) oʻzgardi. Toʻliq nazoratni oʻz qoʻliga olgach, SEA Malpensani xalqaro va qitʼalararo shlyuz sifatida rivojlantirishga qaror qildi, Milanning boshqa aeroporti, Linate, esa faqat mahalliy reyslarga xizmat koʻrsatishga moʻljallandi.

1958—1962-yillarda Malpensaga yangi terminal keltirildi va aeroportning ikkita parallel uchish-qoʻnish yoʻlagi 3 915 metrga uzaytirildi va oʻsha payt Yevropasidagi eng uzuniga aylandi. Biroq 1960-yillarning boshiga kelib British Airways, Air France, Lufthansa va Alitalia kabi Yevropaning yirik tashuvchilari oʻz xizmatlarining koʻp qismini Milan shahri markazidan 11 kilometrgina sharqdagi Linate aeroportiga koʻchirdi, bu esa yoʻlovchilarga Milan markaziga yetib olishni qulaylashtirdi. Bu Malpensaga faqat bir nechta qitʼalararo aloqalar, charter reyslari va yuk operatsiyalarini qoldirdi. Malpensa tijoriy transportda pasayib ketdi, yoʻlovchilar soni 1960-yildagi 525 000 dan 1965-yilga kelib atigi 331 000 ga kamaydi. U yana 20 yil davomida Linate aeroportiga ikkinchi skripkada oʻynashga moʻljallangan edi.

Kengaytirilishi va rivojlantirilishi (1995-1998)[tahrir | manbasini tahrirlash]

1980-yillar oʻrtalariga kelib Linate aeroporti yiliga yetti million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatar edi va faqat bitta qisqa uchish-qoʻnish yoʻlagi va cheklangan toʻxtash joylari bilan toʻyinish nuqtasiga yetgan edi. Kengayitirish uchun yer yoʻqligi sababli, muqobil yechim izlandi: Società Esercizi Aeroportuali SpA (SEA) tezda Malpensani rivojlantirish yagona amaliy muqobili ekanligini aniqladi.

1985-yil oxiriga kelib, Italiya parlamenti tomonidan Milan aeroporti tizimini qayta tashkil etish uchun yoʻl ochgan qonun qabul qilindi. Malpensa shimoliy Italiyani qamrab olgan barcha xizmatlar uchun markaz sifatida belgilandi, Linate aeroporti esa mahalliy va qisqa masofali inshootga tushirildi. Reja „Malpensa 2000“ yangi terminal qurishni, shuningdek, Milan shahar markazi bilan tez va samarali aloqalarni rivojlantirishni oʻz ichiga oladi. Yevropa Ittifoqi ushbu loyihani „Ittifoq taraqqiyoti uchun muhim“ 14 ta loyihadan biri sifatida tan oldi va ishni moliyalashtirish uchun 200 million yevro ajratdi. Qurilish 1990-yil noyabr oyida boshlandi, Malpensa aeroporti sakkiz yildan keyin qayta ochildi.

Alitalianing asosiy habi (1998-2008)[tahrir | manbasini tahrirlash]

1998-yil 24-oktyabrdan 25-oktyabrga oʻtar kechasi Alitalia oʻzining asosiy flotini 50 yildan ortiq vaqt davomida uchib kelayotgan Rim Fiumichino aeroportidan Malpensaga koʻchirdi. Aeroport Italiyaning flagman aviakompaniyasining asosiy markazi sifatida yangi hayotini boshladi. Alitalia 1998-yil oxiriga kelib 5,92 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan obyektda kuniga 488 ta harakat va 42 000 yoʻlovchini qoʻshdi (oʻtgan yilgi koʻrsatkichga nisbatan ikki milliondan ortiq oʻsish).

1999-yilda u 16,97 millionga ajoyib sakrashni qayd etdi va 2007-yilga kelib yoʻlovchilar soni 23,9 millionga yetdi. Milandagi ikkita turli bekatdan (Markaziy va Kadorna bekatlari) samarali temir yoʻl aloqalari temir yoʻl orqali oson kirishni taʼminladi, yaqin atrofdagi A8 avtomagistrali esa shahar markaziga va undan tashqariga harakatni tezlashtirish uchun har bir yoʻnalishda qoʻshimcha qatorga ega edi.

2001-yilgacha Malpensada yerda xizmat koʻrsatish xizmatlari SEA (aeroport operatori) va Trans-World Airlines tomonidan taqsimlangan. Oʻshandan beri shartnoma tuzish jarayoni asta-sekin tartibga solindi. 2000-yilda Malpensadagi aeroport xavfsizligi xizmatlari Polizia di Statodan (davlat politsiyasi) SEA ichki boʻlimi, SEA Airport Securityga oʻtkazildi. 2002-yilgacha SEA IVRI tomonidan xavfsizlik xizmatlarini koʻrsatishda yordam bergan, ammo shartnoma muddati tugaganidan keyin yangilanmagan. Shunga qaramay, SEA aeroporti xavfsizligini Polizia di Stato (Italiya davlat politsiyasi), Guardia di Finanza (Italiya harbiy bojxona politsiyasi) va Ente Nazionale Aviazione Civile (Italiya fuqarolik aviatsiyasi boshqarmasi), Carabinieri (Italiya harbiy politsiyasi) nazorat qiladi[manba kerak].

Ramp xizmatlari SEA Handling, ATA va yaqinda Aviapartner tomonidan taqdim etiladi. SEA Handling asosiy mijozi Alitalia tufayli Malpensa aeroportida rampa xizmatlarining 80 foizini taqdim etdi. Biroq, 2006-yil may oyida Italiya fuqaro aviatsiyasi boshqarmasi ikkita rampa boshqaruvchisini cheklashni bekor qildi.

2008-yilda Società Esercizi Aeroportuali SpA (SEA) tomonidan 1,4 milliard yevroga baholangan yangi rivojlanish rejasi ishga tushirildi, unga 1-terminal uchun uchinchi iskala va uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi qurilishi kiradi. Ammo kutilmagan harakat bilan Alitalia, Malpensa aeroportidagi „yuqori operatsion xarajatlar“ tufayli Rim Fiumichino aeroportiga oʻzining asosiy markazi sifatida qaytish qarorini eʼlon qildi. Alitalia Malpensani butunlay tark etmadi va Milandan bir nechta mahalliy va Yevropa qatnovlarini va ikkita qitʼalararo reyslarni (Nyu-York-JFK va Tokio-Naritaga) amalga oshirishni davom ettirdi. Biroq, Malpensa kunlik harakatining taxminan 20 foizini yoʻqotdi, bu 700 dan 550 taga qisqardi, bu 2008-yilda atigi 19,2 million yoʻlovchini oʻtkazdi. Xalqaro moliyaviy inqiroz va yoqilgʻi narxining oshishi tufayli aeroport 2009-yilda zarar koʻrishda davom etdi, oʻsha yili atigi 17,6 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatdi.

2010-yillarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Alitalia kompaniyasining chekinishiga javoban, SEA operatori keng qamrovli reklama dasturini ishga tushirdi va Malpensa aeroportini butun dunyo boʻylab agressiv tarzda sotdi. Natijada, 2008-yildan 2011-yilgacha Malpensa tarmogʻiga jami 34 ta yangi yoʻlovchi va yuk tashish yoʻnalishlari qoʻshildi.

EasyJet arzon tashuvchisi Malpensani London-Gatvikdan keyingi asosiy bazaga aylantirdi, u yerda 20 dan ortiq Airbus A319 va Airbus A320 samolyotlari joylashgan. Aviakompaniya hozirda Malpensadan Italiya va Yevropa boʻylab 70 dan ortiq yoʻnalishlarga parvozlarni amalga oshiradi[9]. Raqobatchi Ryanair 2015-yilning dekabr oyidan boshlab Malpensada dastlab bitta samolyot bilan operatsion baza ochish rejalarini tasdiqladi[10].

2014-yilda temir yoʻl liniyasini 1-terminaldan 2-terminalgacha uzaytirish boʻyicha shartnoma tuzildi. Bu liniya 2016-yil dekabr oyida ochilgan[11]. Yangi Malpensa 2-terminal temir yoʻl vokzali T2 zalidan 200 m shimolda joylashgan boʻlib, unga ochiq yopiq yoʻlak orqali kirish mumkin[12].

Terminallari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malpensa aeroportida ikkita yoʻlovchi terminali bor va ular aeroport shatl avtobuslari va poyezdlari bilan bogʻlangan.

1-terminal[tahrir | manbasini tahrirlash]

1998-yilda ochilgan 1-terminal yangiroq[13], kattaroq va mashhurroq terminaldir. Terminal 3 ta boʻlimga boʻlinadi va koʻproq muntazam, shuningdek, charter reyslarda yoʻlovchilarga xizmat koʻrsatadi:

  • A zal mahalliy va Shengen ichidagi parvozlarga xizmat koʻrsatadi.
  • B zal Shengendan tashqaridagi va qitʼalararo parvozlarga xizmat koʻrsatadi.
  • C (B2) zal, 2012-yil yanvarda ochilgan, Shengen boʻlmagan, qitʼalararo parvozlar va AQSh va Isroilga xavfsizlik nuqtai nazaridan sezgir reyslarni amalga oshiradi.

2-terminal[tahrir | manbasini tahrirlash]

2-terminal eskiroq terminal hisoblanadi[13]. Ilgari u faqat easyJet tomonidan ekskyuziv ravishda foydalanilgan, biroq 2020-yilda COVID-19 pandemiyasi tufayli yopildi[14]. 2023-yil 31-mayda qayta ishga tushirildi. Ilgari ushbu terminalda joylashgan barcha charter xizmatlari, uning ochilishi bilan 1-terminalga koʻchirildi.

Malpensa aeroporti qoʻshimcha ravishda 2-terminalni 1-terminalga bogʻlaydigan bepul transport xizmatlarini taqdim etadi[15].

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻlovchi tashish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyidagi aviakompaniyalar Malpensa aeroportida muntazam va charter yoʻnalishlariga xizmat koʻrsatadi[16]:

Aviakompaniya Manzillar
Aegean Airlines Afina, GretsiyaSaloniki
Aer Lingus Mavsumiy: Republic of IrelandDublin
Air Albania AlbaniyaTirana
Air Algérie JazoirJazoir
Air Cairo Qohira, Sharm ash-Shayx
Mavsumiy: Al-Uqsur, Hurgada
Air Canada KanadaMontreal-Trudeau, Toronto-Pirson
Air China Pekin-Poytaxt, XitoyVenchjou, Shanxay-Pudong
Air Corsica Mavsumiy: FransiyaFigari (2024-yil 1-iyuldan boshlanadi)[17], FransiyaKalvi (2024-yil 27-iyundan boshlanadi)
Air Dolomiti Frankfurt, Myunxen
Air Europa Madrid
Air France Parij-Sharl de Goll
Air Horizont Mavsumiy charter: Lampeduza (2024-yil 25-maydan boshlanadi)[18], Olbiya[19], Sharm ash-Shayx
Air India Dehli
Air Senegal SenegalDakar-Diass
Air Serbia Belgrad
airBaltic Riga
Mavsumiy: Tampere
AlbaStar Mavsumiy charter: Marsa Alam, Sharm ash-Shayx
American Airlines Nyu-York-JFK
Austrian Airlines Vena
Azerbaijan Airlines Boku
Azores Airlines Mavsumiy: PortugaliyaPonta Delgada (2024-yil 5-iyundan boshlanadi)[20]
BeOnd Malé (2024-yil 3-iyuldan boshlanadi)[21]
British Airways London-Hitrou
Brussels Airlines BelgiyaBrussel
Bulgaria Air BolgariyaSofiya[22]
Cathay Pacific Hong Kong[23]
Croatia Airlines Mavsumiy: Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Split
Cyprus Airways Larnaka
Delta Air Lines Qoʻshma ShtatlarAtlanta, Nyu-York-JFK
easyJet Afina, Amsterdam, Bari, IspaniyaBarselona, Birmingem, FransiyaBordo, Brindizi, AngliyaBristol, Kalyari, Kataniya, Komizo[24], DaniyaKopengagen, ShotlandiyaEdinburg, IspaniyaFuerteventura, Hurgada, IspaniyaLa-Korunya, Lameziya Terme, Lanzarote, PortugaliyaLissabon, London-Gatvik, London-Luton, LyuksemburgLyuksemburg, IspaniyaMalaga, Manchester, Marokash, Marsa Alam, Myunxen, FransiyaNant, Neapol, Olbiya, Palermo, IspaniyaPalma de Mallorka, Parij-Sharl de Goll, PortugaliyaPortu, Praga, IslandiyaReykyavik-Keflavík, Tel-Aviv (2024-yil 27-oktyabrdan tiklanadi)[25],IspaniyaTenerife-Janub, Sharm ash-Shayx
Mavsumiy: IspaniyaBilbao, FransiyaBove, Faro, IspaniyaGran Kanariya[26], IspaniyaIbiza, GretsiyaIraklion, GretsiyaKefaloniya, GretsiyaKorfu, GretsiyaKos, Lampeduza, Larnaka, FransiyaLourdes, MaltaMalta, Menorka, GretsiyaMikonos, GretsiyaPreveza/Lefkada, GretsiyaRodos, Salerno (2024-yil 11-iyuldan boshlanadi)[27], GretsiyaSantorini, GretsiyaSitiya (2024-yil 29-iyundan boshlanadi)[28], GretsiyaSkiatos, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Split, FransiyaTuluza[29], Xanya, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Zadar, GretsiyaZakintos
Egyptair Qohira
El Al Tel-Aviv
Emirates Dubay-Xalqaro, Nyu-York-JFK[30]
Ethiopian Airlines Efiopiya bayrogʻi EfiopiyaAddis-Abeba, ShveysariyaSyurix
Etihad Airways Abu-Dabi
EVA Air Taypey-Taoyuan
Eurowings GermaniyaDusseldorf, GermaniyaGamburg, GermaniyaKyoln/Bonn, GermaniyaShtutgart
Finnair FinlandiyaHelsinki
FlyOne Kishinyov, Yerevan
Gulf Air Bahrayn
Mavsumiy: FransiyaNitsa
Hainan Airlines XitoyShenchjen, Chunsin[31]
Iberia Madrid
Icelandair Mavsumiy: IslandiyaReykyavik-Keflavík
Iran Air Tehron-Imom Xumayniy
Juneyao Air XitoyChjenchjou
KLM Amsterdam
Korean Air Seul-Inchxon
Kuwait Airways Kuvayt
La Compagnie Qoʻshma ShtatlarNyuark
LATAM Brasil Andoza:Country data BrasilSan-Paulo-Guarulhos
LOT Polish Airlines PolshaJeshuv[32], Varshava-Shopen
Lufthansa Frankfurt, Myunxen
Lumiwings Fojja
Luxair LyuksemburgLyuksemburg
Middle East Airlines LivanBayrut
Neos Al-Uqsur, Amritsar, SenegalDakar-Diass, IspaniyaFuerteventura, IspaniyaGran Kanariya, KubaGavana, MeksikaKankun, Dominikan RespublikasiLa Romana, Marsa Alam, KeniyaMombasa, XitoyNankin, Nyu-York-JFK, KubaOlgin, Olmaota, Qohira, Kabo VerdeSal, IspaniyaTenerife-Janub, Toronto-Pirson, Sharm ash-Shayx
Mavsumiy: IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya, Kabo VerdeBoa Vista, Brindizi, TunisEnfida, BagamalarFriport, IspaniyaIbiza, GretsiyaIraklion, TunisJerba, Kalyari, GretsiyaKarpatos, Kataniya, Andoza:Country data CuvaKayo Largo, Komizo, GretsiyaKorfu, GretsiyaKos, Lameziya Terme, Lanzarote, Male, Marsa Matruh, MavrikiyMavrikiy, Menorka, GretsiyaMikonos, TunisMonastir, YamaykaMontego Bay, Madagaskar bayrogʻi Madagaskar Nusi Be, Olbiya, Palermo, IspaniyaPalma de Mallorka, GretsiyaPatra, Phuket[33], FransiyaPuint-a-Pitr, GretsiyaRodos, FinlandiyaRovaniemi, UmmonSalala, GretsiyaSamos, GretsiyaSantorini, GretsiyaSkiatos, Tel-Aviv (toʻxtatilgan), NorvegiyaTromsø[34], XitoyTyantszin, KubaVaradero, TanzaniaZanzibar
Nesma Airlines Mavsumiy charter: Marsa Alam (2024-yil 30-iyuldan tiklanadi)[35]
Norwegian Air Shuttle NorvegiyaOslo
Nouvelair TunisTunis
Mavsumiy charter: TunisJerba[36]
Oman Air Maskat
Qatar Airways Doha
Royal Air Maroc MarokashKasablanka
Royal Jordanian IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya
Ryanair Afina[37], Algero, IspaniyaAlikante, Bari, IspaniyaBarselona, FransiyaBove[37], GermaniyaBerlin, Brindizi, Budapesht[37], RuminiyaBuxarest-Otopeni, Republic of IrelandDublin, IspaniyaGran Kanariya, Kalyari, Kataniya, Lameziya Terme, London-Stansted, Madrid, IspaniyaMalaga, MaltaMalta, Manchester, Marokash, Neapol, Palermo, PortugaliyaPortu, IspaniyaSevilya, Tallin[38], IspaniyaTenerife-Janub, IspaniyaValensiya, Vena
Mavsumiy: GretsiyaIraklion, GretsiyaKorfu, GretsiyaKos, Lanzarote, IspaniyaPalma de Mallorka, GretsiyaSantorini, Trapani, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Zadar
Saudia Jidda
Mavsumiy: Ar-Riyod, Madina
Scandinavian Airlines DaniyaKopengagen, NorvegiyaOslo, ShvetsiyaStokgolm-Arlanda
Mavsumiy: NorvegiyaBergen, NorvegiyaStavanger
Singapore Airlines IspaniyaBarselona, Singapore
Sky Express Afina
SunExpress Izmir
Mavsumiy: Antaliya
Swiss International Air Lines ShveysariyaSyurix
TAP Air Portugal PortugaliyaLissabon
Thai Airways International Bangkok-Suvarnabhumi (2024-yil 1-iyuldan tiklanadi)[39]
Transavia Mavsumiy: IspaniyaParij-Orli[40]
Tunisair TunisTunis
Turkish Airlines Istanbul
Turkmenistan Airlines Ashxobod[41]
Twin Jet FransiyaLion, Marsel
United Airlines Qoʻshma ShtatlarNyuark
Mavsumiy: Qoʻshma ShtatlarChikago-OʼHare
Uzbekistan Airways Toshkent
Vueling IspaniyaBarselona, IspaniyaParij-Orli
Mavsumiy: IspaniyaAlikante, IspaniyaBilbao, IspaniyaIbiza
Wizz Air Afina, IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya, RuminiyaBacău,IspaniyaBarselona, FransiyaBove, Budapesht, Giza, Jidda, Kishinyov[42], PolshaKrakov, Kutaisi, London-Gatvik, Madrid, Marokash, Podgoritsa, Praga, AlbaniyaPristina, IslandiyaReykyavik-Keflavík, Shimoliy MakedoniyaSkopye, RuminiyaSuchava[43], Tallin, Tel-Aviv, IspaniyaTenerife-Janub[44], AlbaniyaTirana, Vilnyus, Yerevan, Sharm ash-Shayx
Mavsumiy: Ar-Riyod, GretsiyaIraklion, GretsiyaKorfu, Lampeduza, Olbiya, PortugaliyaPortu, GretsiyaSkiatos, GretsiyaZakintos

Yuk tashish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyidagi aviakompaniyalar Malpensa aeroportida muntazam yuk reyslarini amalga oshiradi:

Aviakompaniya Manzillar
Amazon Air[45][46] Kataniya, Kalyari, Leypsig/Halle
Asiana Cargo[47] Olmaota, Seul-Inchxon
Atlas Air[48] Amsterdam, BelgiyaLyej, Puerto RikoSan-xuan, Seul-Inchxon, Tokio-Narita, Qoʻshma ShtatlarChikago-OʼHare
Cargolux[49] LyuksemburgLyuksemburg
Cargolux Italia[manba kerak] Boku, BraziliyaKuritiba-Afonso Pena, Qoʻshma ShtatlarDallas/Fort Worth, Dubay-Xalqaro, Hong Kong, LyuksemburgLyuksemburg, MeksikaMexiko, Nyu-York-JFK, Novosibirsk, Olmaota, Osaka, Puerto RikoSan-xuan, Vilnyus, XitoyChjenchjou
Cathay Cargo[50] Frankfurt, Hong Kong
DHL Aviation[51] Afina, Ankona, Bahrayn, IspaniyaBarselona, Belgrad, BelgiyaBrussel, Budapesht, RuminiyaBuxarest-Otopeni, AngliyaEast Midlands, GermaniyaKyoln/Bonn, Leypsig/Halle, London-Hitrou, London-Luton, London-Stansted, Madrid, Neapol, Parij-Sharl de Goll, Piza, GretsiyaSaloniki, Seul-Inchxon, Sinsinnati, IspaniyaVitoriya, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Zagreb
Egyptair Cargo[52] Qohira
Emirates SkyCargo[53] Dubay-Al-Maktum
Ethiopian Airlines Cargo[54] Efiopiya bayrogʻi EfiopiyaAddis-Abeba
FedEx Express[manba kerak] Ankona, Dubay-Xalqaro, Guanchjou, Qoʻshma ShtatlarMemfis, Myunxen, Qoʻshma ShtatlarNyuark, Parij-Sharl de Goll, Piza, Venetsiya, Shanxay-Pudong
Hong Kong Air Cargo Hong Kong[55]
Korean Air Cargo[56] Seul-Inchxon
Lufthansa Cargo[57] Frankfurt
MSC Air Cargo Tokio-Narita[58]
Nippon Cargo Airlines[59] Amsterdam, Tokio-Narita
Qatar Airways Cargo[60] Doha, Myunxen[61]
Saudia Cargo[62] Ar-Riyod, Jidda
Silk Way West Airlines[63] Boku
Turkish Cargo[64] Istanbul
Turkmenistan Airlines[65] Ashxobod

Yer usti transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Temir yoʻl[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malpensa Express Milan Kadorna bekatining 1-platformasida
1-terminal va uning temir yoʻl vokzali oʻrtasidagi bogʻlanma

Aeroportga 2 ta temir yoʻl bekati, har bir terminalga bittadan xizmat koʻrsatadi.

Malpensa Express[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malpensa Express 2-terminal, 1-terminal va Milan shahri markazini bogʻlaydigan toʻgʻridan-toʻgʻri poyezd aloqasini tashkil qiladi.

2019-yil holatiga koʻra, uning xizmati har ikki yoʻnalishda ham soatiga toʻrtta xizmat koʻrsatish jadvaliga asoslanadi: ikkita aeroport terminali va Milan Kadorna bekati oʻrtasida ikkita qatnov, qolgan ikkitasi aeroportning ikkita terminali, Milan Garibaldi va Milan Centrale bekatlari oʻrtasida. Barcha xizmatlar Busto Arsizio Nord, Saronno (Como, Novara va Varese uchun ulanishlar) va Milan Bovisa bekatlariga boradi[66].

Sayohat vaqti xizmat turiga va toʻxtashlar soniga qarab 30 dan 50 minutgacha davom etadi.

Boshqa poyezd xizmatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

TiLo Shveysariyadagi Bellinzonaga xizmat koʻrsatadi[67].

Milanning shahar atrofi S10 liniyasi (Milano Rogoredo-Milano Bovisa) 2010-yil iyunidan Malpensa aeroporti/Aeroportogacha borgan[68]. Poezdlar Ferno, Busto Arsizio, Castellanza, Rescaldina, Saronno, Milano Bovisa, Milano Lancetti, Milano Porta Garibaldi M2-M5, Milano Repubblica M3, Milano Porta Venezia M1, Milano Dateo va Milano Porta Vittoriaga borardi. Xizmat 2012-yil oktyabr oyida toʻxtatildi.

Malpensa — Varese — Mendrisio (CH) — Lugano (CH) liniyasi Malpensa aeroporti / Aeroporto va Shveysariyaning janubi-sharqiy qismi oʻrtasida toʻgʻridan-toʻgʻri aloqani taʼminlaydi. Tezyurar xalqaro liniyalarga qulayroq kirishni taʼminlash uchun Gallarate bekati va Milanning markaziy bekatini (FS) ulash rejalashtirilgan.

Avtobus[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Malpensa Shuttle va Malpensa Bus Express aeroportni Milan markaziy bekatiga (Trenitalia milliy temir yoʻl markazi) va Milan metro tarmogʻiga ulaydi. Shuttle avtobusi 1 va 2-terminallarga, Busto Arsizio va Milan yarmarkasiga (soʻrov boʻyicha) olib boradi. Sayohat vaqti 60-70 minut.
  • 24 soatlik bepul avtobus 1-terminaldan 2-terminalga kirish imkonini beradi. Avtobus har 7 daqiqada joʻnaydi. Sayohat vaqti 15-20 minut.
  • Malpensa aeroporti Milanning Linate aeroporti bilan bevosita avtobus aloqasiga ega.
  • 2018-yil mart oyidan boshlab ikkala terminal ham shimoliy Italiyaning yirik shaharlariga ulanadi. Ushbu xizmat BusItalia Fast (Trenitalia va Italian Rail Co. ishtirokidagi jamiyat) tomonidan taqdim etiladi va aeroportni Aosta (Aosta vodiysi), Novara, Santhià, Turin (Pyemont), Sanremo, Savona, Ventimiglia (Liguriya) bilan kuniga bir martalik, Paduya, Venetsiya Marko Polo aeroporti, Verona (Veneto), Triyest (Friuli Venezia Giulia) kuniga ikki martalik, Genuya (Liguriya) kuniga uch martalik jadval bilan bogʻlaydi[69].

Yoʻl[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malpensa aeroportiga A8 (Shveysariyani Milan bilan bogʻlaydigan) toʻrt qatorli avtomobil yoʻli va A4ga besh qatorli avtomobil yoʻli orqali (Turin/Torino, Verona, Venetsiya va Triyest/Triesteni bogʻlovchi) kirish mumkin. Aeroportga mahalliy kirish Busto Arsiziodan SS336 davlat yoʻli va Magentadan SS336dir davlat yoʻli orqali taʼminlanadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ GmbH, DVV Media Group „FedEx Express opens new Malpensa hub ǀ Air Cargo News“. Aircargonews.net (2017-yil 14-fevral). 2017-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 10-mart.
  2. ↑ „Excel 2022.xls“. assaeroporti.com. Qaraldi: 2023-yil 22-mart.
  3. ↑ „Official website of Milan Malpensa airport, flights, parking and services“ (en). www.milanomalpensa-airport.com. 2022-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-mart.
  4. ↑ „Milan Malpensa Airport (MXP)“. www.airportmalpensa.com. 2022-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-mart.
  5. ↑ „EAD Basic“. Ead.eurocontrol.int. 2013-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 7-noyabr.
  6. ↑ Ceresa, Gabriele „Malpensa torna tra i primi 10 aeroporti al mondo per Paesi serviti con voli diretti“ (it-IT). MALPENSA24 (2023-yil 15-fevral). 2023-yil 22-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-fevral.
  7. ↑ „Dati di traffico - 2022“. Assaaeroporti. Associazione Italiana Gestori Aeroporti. Qaraldi: 2023-yil 15-dekabr.
  8. ↑ „Statistiche Dati di Traffico Aeroportuale Italiano“ (it-IT). Assaeroporti. 2013-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 21-fevral.
  9. ↑ „Milan Malpensa Airport Review and History“. 2015-yil 23-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  10. ↑ "Ryanair". Airliner World: 7. November 2015. 
  11. ↑ „Malpensa Terminal 2 rail link contract awarded“. Railway Gazette (2014-yil 10-sentyabr). 2015-yil 4-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 28-mart.
  12. ↑ „How to catch a train to Milan city from Malpensa Airport Terminal 2“. Milanfinally.com. 2016-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-dekabr.
  13. ↑ 13,0 13,1 „Milan Malpensa Airport“. Avventure Bellissime. 2015-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 27-mart.
  14. ↑ „Coronavirus Emergency: FAQ“. 2022-yil 13-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 21-mart.
  15. ↑ „Directions and Parking“. 2015-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 6-aprel.
  16. ↑ „Destinazioni Milano Malpensa“. Milan Malpensa Airport. 2021-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 8-dekabr.
  17. ↑ „VOLS DE LA CORSE À MILAN“ [Flights from Corsica to Milan] (French). Aircorsica.com (2024-yil 8-mart).
  18. ↑ „Network Summer 2024“ (Italian). aeroportodilampedusa.it (2024-yil 29-mart).
  19. ↑ „Network Summer 2023 OLB“ (english). geasar.it (2023-yil 16-mart).
  20. ↑ „Azores Airlines Schedules Milan Launch in June 2024“ (English). aeroroutes.com (2024-yil 31-oktyabr).
  21. ↑ „BEOND LAUNCHES BANGKOK / MILAN IN JULY 2024“ (English). aeroroutes.com (2023-yil 11-dekabr).
  22. ↑ „Bulgaria Air NS24 Network Additions - 17DEC“.
  23. ↑ „Cathay Pacific NS24 Milan Operations – 04JAN24“.
  24. ↑ „Easyjet aprirà la rotta Malpensa - Comiso [...“] [Easyjet to open Malpensa - Comiso [...]] (Italian). travelquotidiano.com (2023-yil 19-iyun).
  25. ↑ https://www.independent.co.uk/travel/news-and-advice/easyjet-flights-cancelled-israel-iran-attack-b2529494.html
  26. ↑ „Easyjet aggiunge nuove rotte estive per Creta e per le Canarie per l'estate 2024“ [Easyjets adds new summer routes to Crete and Canaries [...]] (Italian). Malpensanews.it (2024-yil 23-yanvar).
  27. ↑ „Easyjet a Salerno: ecco le 5 nuove rotte“ [Easyjet at Salerno: here the new 5 routes] (Italian). ilmattino.it (2024-yil 29-fevral).
  28. ↑ „Easyjet aggiunge nuove rotte estive per Creta e per le Canarie per l'estate 2024“ [Easyjets adds new summer routes to Crete and Canaries [...]] (Italian). Malpensanews.it (2024-yil 23-yanvar).
  29. ↑ „In volo da Malpensa a Tolosa: nuovo collegamento estivo easyJet“ [From malpensa to Tolouse: summer seasonal service from Easyjet] (Italian). Malpensa24.it (2023-yil 19-dekabr).
  30. ↑ „Emirates Moves Forward Milan – New York A380 Service Resumption to Feb 2024“.
  31. ↑ „Hainan Airlines Adds Chongqing - Milan from March 2024“. AeroRoutes (2024-yil 31-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 31-yanvar.
  32. ↑ „Lot Polish Airlines Adds Rzeszow – Milan Service From Nov 2023“ (English). Aeroroutes.com (2023-yil 13-oktyabr).
  33. ↑ „Aeroporto Malpensa NEOS“ (Italian). tg24.sky.it (2023-yil 22-iyun).
  34. ↑ „Tromsø, Le Magiche Luci Dell'Auroraboreale“ [Tromsø, Northern Lights Magic] (Italian). giverviaggi.com/. Qaraldi: 2023-yil 22-noyabr.
  35. ↑ „Nile Air Adds Milan Charters From August 2023“ (English). aeroroutes.com (2023-yil 26-iyul).
  36. ↑ „Destinazioni voli da Malpensa | Milano Malpensa Airport“. 2021-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 8-dekabr.
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 „Ryanair apre tre nuove rotte da Milano Malpensa, compreso il volo giornaliero per Budapest“ (it). MalpensaNews.it (2023-yil 5-dekabr). Qaraldi: 2023-yil 22-dekabr.
  38. ↑ „Ryanair, 5 nuove rotte a Malpensa: Atene, Budapest, Marrakech, Parigi e Tallinn“ [Ryanair opens 5 new routes from Malpensa : [...] and Tallinn] (Italian). 23 January 2024 (2024-yil 23-yanvar).
  39. ↑ „Thai NS24 International Service Changes“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 22-dekabr.
  40. ↑ „Transavia France NS24 Network Additions – 19DEC23“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 19-dekabr.
  41. ↑ „Turkmenistan Airlines 1Q24 network additions“. aeroroutes.com (2023-yil 26-dekabr).
  42. ↑ „Wizz Air reia zborurile la Chișinău din decembrie 2023“ (2023-yil 15-noyabr).
  43. ↑ „EXCLUSIV: Wizz Air închide baza operațională de la Suceava și anulează șase rute“ (2023-yil 7-sentyabr).
  44. ↑ „News for Airlines, Airports and the Aviation Industry | CAPA“.
  45. ↑ „Amazon confirms the launch of European airfreight operations“. www.aircargonews.net. 2020-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 27-oktyabr.
  46. ↑ „Amazon accelera: al via anche il volo Malpensa – Catania“ [Amazon begins new Malpensa – Catania flight] (it). aircargoitaly.com (2021-yil 10-fevral). 2021-yil 16-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 27-mart.
  47. ↑ asianacargo.com — Schedules by Route (Wayback Machine saytida 9 February 2019 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  48. ↑ „Atlas Air Schedule“. Atlas Air. Qaraldi: 2023-yil 20-dekabr.
  49. ↑ cargolux.com — Network & Offices (Wayback Machine saytida 27 May 2020 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  50. ↑ cathaypacificcargo.com — Check Flight Schedule (Wayback Machine saytida 1 November 2021 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  51. ↑ „DHL Express Italy, inaugurato il nuovo Hub logistico di Milano Malpensa“ [DHL Express Italy inaugurates new logistic hub in Milan Malpensa] (it). italiavola.com (2021-yil 5-mart). 2021-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 5-mart.
  52. ↑ egyptair-cargo.com — Network (Wayback Machine saytida 9 February 2022 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  53. ↑ eskycargo.emirates.com — Schedules (Wayback Machine saytida 1 June 2022 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  54. ↑ cargoethiopianairlines.com – Cargo Network (Wayback Machine saytida 19 January 2021 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  55. ↑ „Hong Kong Air Cargo adds Milan Service from Late-Oct 2023“. AeroRoutes (2023-yil 6-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 6-noyabr.
  56. ↑ cargo.koreanair.com (Wayback Machine saytida 1 November 2021 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  57. ↑ lufthansa-cargo.com (Wayback Machine saytida 18 May 2022 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  58. ↑ „MSC Air Cargo launches inaugural weekly flight to Tokyo“. Airline Geeks (2023-yil 8-oktyabr). Qaraldi: 2023-yil 4-noyabr.
  59. ↑ nca.aero — Schedule (Wayback Machine saytida 31 March 2022 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  60. ↑ qrcargo.com — Flight schedule (Wayback Machine saytida 25 May 2022 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  61. ↑ „Qatar Airways Cargo Adds New European Sectors From Jan 2023“. 2023-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 27-yanvar.
  62. ↑ saudiacargo.com — Network (Wayback Machine saytida 25 May 2022 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  63. ↑ silkwaywest.com — Schedule (Wayback Machine saytida 4 November 2021 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  64. ↑ turkishcargo.com — Flight Schedule (Wayback Machine saytida 19 October 2021 sanasida arxivlangan) retrieved 25 May 2022
  65. ↑ Aviakompaniya „Turkmenistan“ nachinaet gruzovie perevozki v Milan i Shenchjen
  66. ↑ „Collegamento Milano Malpensa“. Malpensaexpress.it. 2011-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 7-noyabr.
  67. ↑ S30 Ticino — Malpensa (Wayback Machine saytida 1 December 2017 sanasida arxivlangan) TiLo
  68. ↑ „Castellanza – Malpensa express più veloci e nuovi suburbani, così cambia l'orario | Lombardia | Varese News“. .varesenews.it (2010-yil 30-yanvar). 2011-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 7-noyabr.
  69. ↑ „Busitalia Simet Spa :: Autolinee Nazionali ed Internazionali – Noleggio Bus :: – Altri servizi – Noleggio bus, tour operator, noleggio con conducente“ (it). Fsbusitaliafast.it. 2018-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 25-mart.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]


"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Milan_Malpensa_aeroporti&oldid=4224365" dan olindi