Leonardo da Vinchi–Fiumichino aeroporti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
„Leonardo da Vinchi“ Rim-Fiumichino xalqaro aeroporti
Aeroporto Internazionale di Roma–Fiumicino "Leonardo da Vinci"
IATA kodi: FCO – ICAO kodi: LIRF
– WMO identifikatori: 16242
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Egasi Mundys
Operator Aeroporti di Roma
Xizmat doirasi Rim metropolitan hududi / Vatikan shahri
Joylashuvi Fiumichino, Lazio, Italiya
Ochilgan
  • Operatsion: 20-avgust, 1960-yil (63 yil avval) (1960-08-20)
  • Rasman: 15-yanvar, 1961-yil (63 yil avval) (1961-01-15)
Havo yoʻli tuguni
Dengiz sathidan balandligi 15 ft / 5 m
Koordinatalari 41°48′01″N 012°14′20″E / 41.80028°N 12.23889°E / 41.80028; 12.23889 G OKoordinatalari: 41°48′01″N 012°14′20″E / 41.80028°N 12.23889°E / 41.80028; 12.23889 G O
Vebsayti adr.it/web/aeroporti-di-roma-en
Xaritas
Aeroport xaritasi
Aeroport xaritasi
FCO (Italiya)
FCO
Aeroportning Italiya xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
07/25 3,800 12,467 Asfalt
16R/34L 3,900 12,795 Asfalt
16L/34R 3,900 12,795 Asfalt
Maʻlumotlar (2023)
Yoʻlovchilar soni 40 545 240
Yoʻlovchilar sonining oʻzgarishi 22–23 38,1%
Parvozlar soni 266,489
Parvozlar sonining oʻzgarishi 22–23 25,4%
Manba:[1]

Rim-Leonardo da Vinchi Fiumichino xalqaro aeroporti (italyancha: Aeroporto Internazionale di Roma–Fiumicino "Leonardo da Vinci"; IATA: FCO, ICAO: LIRF), Leonardo da Vinchi–Fiumichino aeroporti nomi bilan ham tanilgan, Italiyaning Fiumichino shahridagi mamlakat poytaxti Rimga xizmat qiluvchi xalqaro aeroporti. 2023-yilda 40,5 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan aeroport Italiyaning eng gavjum, Yevropaning 9-eng gavjum, jahonning 46-eng gavjum aeroportidir[2]. U 16 square kilometre (6.2 mi²) maydonni egallaydi[3].

Leonardo da Vinchi aeroporti Italiyaning flagman aviatashuvchisi va eng yirik aviakompaniyasi ITA Airwaysning asosiy markazi boʻlib xizmat qiladi. U ilgari Italiyaning faoliyatini toʻxtatgan flagmani Alitalia uchun asosiy markaz boʻlgan. Bundan tashqari bir qancha boshqa aviakompaniyalar, xususan, Neos, Aeroitalia, Ryanair, Vueling hamda Wizz Air uchun ikkilamchi havo tugunidir.

1961-yilda ochilgan aeroport Rimdan 30 km (18,64 mi) janubdagi Fiumichino shahrida joylashgan va italyan mutafakkiri Leonardo da Vinchi (1452-1519) nomi bilan ataladi. Uning eng mashhur asarlari va ixtirolarining reproduktsiyalari aeroport ichida namoyish etiladi.

2022 yil holatiga koʻra, u 40 milliondan ortiq yoʻlovchiga ega boʻlgan markazlar toifasida uch yil ketma-ket Xalqaro aeroportlar kengashi (ACI) tomonidan berilgan „Eng yaxshi aeroport“ mukofotini qoʻlga kiritgan[4].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastlabki davri[tahrir | manbasini tahrirlash]

1964-yilda Fiumichinodagi roʻyxatga olish zali.

Aeroport qurilishi davomida baʼzi Rim kemalarining qoldiqlari topilgan[5].

Aeroport rasman 1961-yil 15-yanvarda ikkita uchish-qoʻnish yoʻlagi bilan ochilgan va kichikroq Rim Champino aeroportini almashtirdi. Champino hozirda ayrim lou-kost aviakompaniyalariga mahalliy va charter reyslar boʻyicha xizmat koʻrsatadi. Rasman 1961-yil ochilganiga qaramay, Leonardo da Vinchi–Fiumichino aeroporti 1960-yil 20-avgustdan beri faoliyat yuritib kelmoqda edi. Bu 1960-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari paytida Rim Champino aeroportida tirbandlik yuzaga kelgan havo qatnovini yengillashtirish uchun qilingan edi[6].

1960-yillarda Champinoda joylashgan Alitalia yangi aeroportga katta sarmoya kiritdi, angarlar va texnik xizmat koʻrsatish markazlarini qurdi. Xuddi shu davrda uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi qoʻshildi (16L/34R).

Keyinchalik rivojlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xavfsizlik xizmatlari 2000-yilda Polizia di Statodan (Italiya davlat politsiyasi) Aeroporti di Roma S.p. A.ga oʻtkazildi. Aeroporti di Roma bu xizmatlarni hamda aviakompaniyalarga xavfsizlik xizmatlarini (IVRI kabi boshqa xavfsizlik kompaniyalari bilan raqobatda) taʼminlash maqsadida ADR Security S.r.l.ni (100% egalikda) yaratdi. Aeroport xavfsizligini Polizia di Stato, Guardia di Finanza (Italiya bojxona politsiyasi), Italiya fuqarolik aviatsiyasi boshqarmasi va Aeroporti di Roma S.p. A. nazorat qiladi[manba kerak]. Yerda xizmat koʻrsatish 1999-yilgacha Aeroporti di Roma tomonidan amalga oshirildi, oʻsha yili Aeroporti di Roma Handling (Alitaliadan boshqa barcha aviakompaniyalarga xizmat koʻrsatish uchun, italyan flagmaniga Aeroporti di Romaning oʻzi xizmat koʻrsatishda davom etdi) tashkil qilindi. Alitalia 1999-yilgacha ham yoʻlovchilarga yordam koʻrsatgan. 2001-yilda Alitalia „Alitalia Airport“ kompaniyasini tashkil qildi va oʻzi hamda boshqa aviakompaniyalarga yerda xizmat koʻrsatishni boshladi. Aeroporti di Roma Handling aviakompaniyalar tomonidan boshqariladigan eng katta xizmat koʻrsatuvchi boʻlib qolmoqda, ammo Alitalia aeroporti boshqariladigan samolyotlar boʻyicha eng katta xizmat koʻrsatuvchi hisoblanadi, chunki Alitalia samolyotlari Fiumichinodagilarning 50 foizini tashkil qiladi. 2006-yil may oyida Italiya fuqaro aviatsiyasi maʼmuriyati Rimdagi Leonardo da Vinchi aeroportida 3 ta rampa boshqaruvchisining cheklanishini eʼlon qildi. ARE Group va Aviapartner, Milan Malpensa va Rim Leonardo da Vinchiga xizmat koʻrsatish uchun Aviapartner (51% Aviapartner; 49% ARE Group) nomli kompaniya yaratishini eʼlon qildi[manba kerak].

2005-yildan beri aeroportda III B toifali asboblar qoʻnish tizimi (ILS) ishlaydi. 2007-yilda yanada takomillashtirish ishlari olib borildi, bu aeroportda quyuq tuman boʻlgan taqdirda soatiga 30 ta parvoz/qoʻnishni amalga oshirish imkonini berdi. Leonardo da Vinchi aeroportida uchta uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud: 16L/34R va 16R/34L (4000 m (13000 fut) masofa bilan ajratilgan) va 07/25, shamollar tufayli faqat gʻarbga uchish uchun ishlatiladi. Aeroportda toʻrtinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi boʻlgan, 16C/34C, u 16L/34R yonida joylashgan boʻlib, u asosan taksi yoʻli sifatida yoki 16L/34R uchun zaxira sifatida ishlatilgan. Hozirda „D“ uchish-qoʻnish yoʻlagi taksi yoʻli sifatida belgilangan[7].

2010-yilda bagajni yanada samarali yetkazib berish uchun yangi yagona yuk tashish tizimi ishlay boshladi.

Bir qancha loyihalar rejalashtirilgan. Aeroportga oʻz energiyasini ishlab chiqarish imkonini beradigan ekologik toza kogeneratsiya tizimini qurish, kelajakda yiliga 100 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatadigan toʻrtta yangi terminal va ikkita yangi uchish-qoʻnish yoʻlagini oʻz ichiga olgan „Fiumicino Nord Masterplan“ loyihasi shular jumlasidandir[manba kerak].

Terminallari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1-terminal, Rim–Fiumichino xalqaro aeroporti
Kelish 3-terminali

2021-yil holatiga koʻra, katta kengaytirish va taʼmirlash ishlaridan keyin hozirda aeroportda ikkita terminal mavjud:

  • 1-terminal (A1-A83 darvozalari)[8] ITA Airwaysga xizmat koʻrsatadi;
  • 3-terminal (E1-E52 darvozalari)[8] eng yirik terminali. U, shuningdek, sobiq 5-terminal hamda Shengendan tashqari parvozlar uchun yoʻldosh binosini oʻz ichiga oladi. Soʻnggi yillarda uning oʻrta qismi sifatida yangi markaziy havo yoʻli qurildi.

Rivojlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Terminallar 1990-yillar hamda 2000-yillarda yangilangan[9]. 1991-yilda 12 darvozali mahalliy A Pier, 1995-yilda 10 darvozali xalqaro B Pier, 1999-yilda 14 darvozali xalqaro C yoʻldosh binosi ochildi. 2000-yilda yangi mahalliy A terminali ochildi va keyinchalik A terminalidan (A terminali bilan), AA terminalidan, B terminalidan (B Pier bilan) va C terminalidan (sunʼiy yoʻldosh C bilan) iborat terminal binolari qayta tashkil etildi .

Maxsus Cargo City terminali 2004-yilda qoʻshilgan, Northwest Airlines, Delta Air Lines, Continental Airlines, United Airlines, US Airways, American Airlines va El Al uchun 2008-yilda 5-terminalda roʻyxatdan oʻtish punktlari ochildi, keyin esa yoʻlovchilar oʻsha paytda yoʻldosh C deb atalgan binoga avtobusga tashilgan.

2009-yilda terminallar nomi oʻzgartirildi — A T1, AA T2, B va C T3, T5 esa oʻzgarishsiz qoldi.

2017-yil yanvar oyida 5-terminal taʼmirlash uchun yopildi; oʻrta qismda hozirda yangi markaziy aerodrom zali qurilmoqda. Sobiq 2-terminal 2017-yil 15-dekabrda 1-terminalning shimoli-gʻarbiy yoʻnalishini kengaytirish uchun butunlay yopildi. Yangi uch qavatli bort va kutish zonasi, shuningdek, 13 ta bort va 10 ta masofaviy darvozaga ega yangi A Pier qurilgan[10][11].

2020-yil 17-martdan 2021-yil 6-avgustigacha 1-terminal COVID-19 pandemiyasi davrida yoʻlovchilar oqimining kamayishi sababli yopildi[12], bu pauza asosiy zal tartibini qayta loyihalash uchun foydalanildi, bu esa mavjud yoʻlovchilar maydonini oshirdi[10].

Kelgusi rejalarga yangi 4-terminal, uchish-qoʻnish yoʻlaklarini kengaytirish va avtoturargoh, xizmat koʻrsatish va aeroport inshootlari uchun yangi binolar kiradi[13].

SkyBridge[tahrir | manbasini tahrirlash]

1999-yilda SkyBridge (Innovia APM 100) deb nomlangan odamlarni koʻchirishning avtomatlashtirilgan qurilmasi (APM) C yoʻldoshi bilan birga ochilgan. U ikkita stansiyadan iborat boʻlib, biri 3-terminalning uchinchi qavatida, ikkinchisi E31-44 darvozasining ikkinchi qavatida joylashgan. Ushbu transport poyezdi yoʻlovchilar uchun terminalning ikkita uchastkasi orasidagi yagona transport vositasidir. T3 dan E31-44 darvozalargacha boʻlgan gʻarbiy yoʻnalish faqat joʻnab ketuvchi yoʻlovchilar uchun, sharqqa esa faqat kelgan yoʻlovchilar uchundir. Kelgan yoʻlovchilarga poezdni orqaga qaytarishga ruxsat berilmaydi, chunki ular joʻnash joyiga qayta kirish uchun transfer xavfsizligi nazorat punktidan oʻtishlari kerak. Xuddi shunday, joʻnab ketayotgan yoʻlovchilarga poezdni 3-terminalga qaytarishga ruxsat berilmaydi.

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyidagi aviakompaniyalar Fiumichino aeroportida muntazam va charter yoʻnalishlariga xizmat koʻrsatadi:

Aviakompaniya Manzillar Manbalar
Aegean Airlines Afina, Saloniki [14]
Aer Lingus Republic of IrelandDublin
AeroItalia ItaliyaAlgero, RuminiyaBacău, ItaliyaBergamo, RuminiyaBuxarest-Otopeni, ItaliyaKataniya, ItaliyaKomiso, ItaliyaOlbiya, ItaliyaPalermo [15][16]
Aerolíneas Argentinas ArgentinaBuenos Aires-Ezeiza
Aeroméxico MeksikaMexiko [17]
Air Algérie JazoirJazoir
Air Cairo Sharm ash-Shayx
Mavsumiy: Al-Uqsur		 [18]
Air Canada KanadaMontréal-Trudeau, Toronto-Pirson
Air China Pekin-Poytaxt, Xanchjou [19]
Air Corsica Mavsumiy: FransiyaAyachcho, FransiyaBastia [20]
Air Europa Madrid
Air France Parij-Sharl de Goll
Air Mauritius Mavsumiy: MavrikiyMavrikiy (2024-yil 16-oktyabtrdan qayta tiklanadi) [21]
Air Montenegro Podgoritsa [22]
Air Mountain Mavsumiy: ShveysariyaSion
Air Serbia Belgrad
Air Transat Mavsumiy: KanadaMontréal-Trudeau, Toronto-Pirson [23]
airBaltic Riga
American Airlines Qoʻshma ShtatlarDallas/Fort Worth, Qoʻshma ShtatlarFiladelfiya
Mavsumiy: Nyu-York-JFK, Qoʻshma ShtatlarSharlott, Qoʻshma ShtatlarChikago-OʻHare
AnadoluJet Istanbul-Sabiha Goʻkchen [24]
Arkia Tel-Aviv [25]
Asiana Airlines Seul-Inchxon
Austrian Airlines Vena
Biman Bangladesh Airlines Dakka [26]
Bluebird Airways Tel-Aviv [27]
British Airways London-Hitrou
Brussels Airlines BelgiyaBrussel
Bulgaria Air BolgariyaSofiya
Cathay Pacific Hong Kong (toʻxtatilgan)
China Airlines Taypey-Taoyuan [28]
China Eastern Airlines XitoyVenchjou, Shanxay-Pudong [29]
China Southern Airlines Guanchjou
Croatia Airlines Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Split, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Zagreb
Mavsumiy: Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Dubrovnik
Cyprus Airlines Larnaka [30]
Dan Air RuminiyaBacău [31]
Delta Air Lines Qoʻshma ShtatlarAtlanta, Qoʻshma ShtatlarBoston, Nyu-York-JFK
Mavsumiy: Qoʻshma ShtatlarDetroyt
easyJet ShveysariyaFransiyaBazel/Mulhouse, GermaniyaBerlin, AngliyaBristol, ShveysariyaJeneva, FransiyaLion, London-Gatvik, AngliyaManchester, FransiyaNant, FransiyaNitsa, FransiyaParij-Orli
Egyptair Qohira
El Al Tel-Aviv
Emirates Dubay-Xalqaro
Ethiopian Airlines Efiopiya bayrogʻi EfiopiyaAddis-Abeba [32]
Etihad Airways Abu-Dabi [33]
Eurowings GermaniyaDüsseldorf, GermaniyaGamburg, GermaniyaKyoln/Bonn, Praga, ShvetsiyaStokgolm-Arlanda, GermaniyaShtutgart
Mavsumiy: GermaniyaNyurnberg (2024-yil 15-maydan boshlanadi)		 [34][35]
Finnair Helsinki
FlyOne Kishinyov
Gulf Air Bahrayn
Hainan Airlines XitoyShenjen, Chunsin
HiSky Kishinyov [36]
Iberia Madrid
Icelandair IslandiyaReykyavik-Keflavík
Iran Air Tehron-Imom Xumayniy
Israir Airlines Mavsumiy: Tel-Aviv [37]
ITA Airways Afina, GanaAkkra (2024-yil 5-iyundan boshlanadi)[38], ItaliyaAlgero, Amsterdam, Ar-Riyod (2024-yil 5-maydan boshlanadi)[38], ItaliyaBari, IspaniyaBarselona, ItaliyaBolonya, Qoʻshma ShtatlarBoston, ItaliyaBrindisi, BelgiyaBrussel, ArgentinaBuenos Aires-Ezeiza, SenegalDakar-Diass (2024-yil 3-iyuldan boshlanadi)[38], Dehli, ItaliyaFlorensiya, Frankfurt, ItaliyaGenuya, JazoirJazoir, ShveysariyaJeneva, Jidda (2024-yil 1-avgustdan boshlanadi)[39], ItaliyaKalyari, ItaliyaKataniya, Kuvayt (2024-yil 5-iyundan boshlanadi)[38], ItaliyaLametsiya Terme, AngliyaLondon-City, London-Gatvik (2024-yil 1-iyundan boshlanadi)[40], Qoʻshma ShtatlarLos-Anjeles, Madrid, MaltaMalta, Qoʻshma ShtatlarMayami, ItaliyaMilan-Linate, Myunxen, ItaliyaNeapol, FransiyaNitsa, Nyu-York-JFK, ItaliyaPalermo, Parij-Sharl de Goll, Qohira, ItaliyaReggio Kalabriya, BraziliyaRio-de-Janeyro-Galeão, Qoʻshma ShtatlarSan Fransisko, BraziliyaSan-Paulu-Guarulhos, BolgariyaSofiya, ShveysariyaSyurix, Tel-Aviv, AlbaniyaTirana, YaponiyaTokio-Haneda, Toronto-Pirson (2024-yil 10-maydan boshlanadi)[41], ItaliyaTriyest, TunisTunis, ItaliyaTurin, Qoʻshma ShtatlarVashington-Dalles, ItaliyaVenetsiya, Qoʻshma ShtatlarChikago-OʻHare
Mavsumiy: IspaniyaIbiza, GretsiyaIraklion, GretsiyaKefaloniya, GretsiyaKorfu, ItaliyaLampedusa, Malé, Menorka, IspaniyaPalma de Mallorka, ItaliyaPantelleriya, GretsiyaRodos, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Split
Charter: FransiyaFort-de-Frans, Hurgada, Sharm ash-Shayx		 [42][43][44][45]
Jet2.com Birmingem, ShotlandiyaEdinburg, Glazgo, AngliyaLids/Bradford, AngliyaLondon-Stansted, AngliyaManchester, AngliyaNyukasl [46][47]
KLM Amsterdam
KM Malta Airlines MaltaMalta [48]
Korean Air Seul-Inchxon
Kuwait Airways Kuvayt
LATAM Brasil BraziliyaSan-Paulu-Guarulhos
LOT Polish Airlines PolshaVarshava-Radom, Varshava-Shopen [49]
Lufthansa Frankfurt, Myunxen
Luxair LyuksemburgLyuksemburg
MedSky Airways LiviyaTripoli
Middle East Airlines Bayrut
Neos Amritsar, Kabo VerdeBoa Vista, SenegalDakar-Diass, KubaGavana, MeksikaKankun, Malé, Marsa Alam, KeniyaMombasa, Kabo VerdeSal, IspaniyaTenerife-Janub, Sharm ash-Shayx
Mavsumiy: IspaniyaFuerteventura, IspaniyaIbiza, GretsiyaIraklion, TunisJerba, GretsiyaKarpatos, Dominikan RespublikasiLa Romana, Marsa Matruh, MavrikiyMavrikiy, Menorka, GretsiyaMikonos, TunisMonastir, Madagaskar bayrogʻi Madagaskar Nusi Be, IspaniyaPalma de Mallorka, GretsiyaRodos, UmmonSalala, TanzaniaZanzibar		 [50]
Nile Air Mavsumiy charter: Al-Uqsur, Qohira [51]
Norse Atlantic Airways Mavsumiy: Nyu-York-JFK [52][53]
Norwegian Air Shuttle DaniyaKopengagen, NorvegiyaOslo, ShvetsiyaStokgolm-Arlanda
Mavsumiy: NorvegiyaBergen
Pegasus Airlines Istanbul-Sabiha Goʻkchen
Qantas Mavsumiy: AvstraliyaPert, Sidney [54]
Qatar Airways Doha [55]
Royal Air Maroc MarokashKasablanka
Royal Jordanian IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya [56]
Ryanair Afina, IspaniyaAlikante, IspaniyaAsturiya, ItaliyaBari, IspaniyaBarselona, GermaniyaBerlin, IspaniyaBove, ItaliyaBrindisi, BelgiyaBrussel, Republic of IrelandDublin, NiderlandiyaEyndxoven, Faro, PolshaGdansk, IspaniyaGran Kanariya, ShvetsiyaGyoteborg, GermaniyaHahn, ItaliyaKataniya, PolshaKatovitse, DaniyaKopengagen, Republic of IrelandKork, GermaniyaKyoln/Bonn, PortugaliyaLissabon, Madrid, IspaniyaMalaga, Marsel, GermaniyaMemmingen, ItaliyaPalermo, PolshaPoznan, Praga, Riga, IspaniyaSantander, ShvetsiyaStokgolm-Arlanda, Tel-Aviv, IspaniyaTenerife-Janub, ItaliyaTrapani, FransiyaTuluza, IspaniyaValensiya, Vena, Vilnyus, PolshaVrotslav, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Zagreb
Mavsumiy: DaniyaBillund, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Dubrovnik[57], IspaniyaFuerteventura, IspaniyaIbiza, GretsiyaKefaloniya, GretsiyaKos, Menorka, IspaniyaPalma de Mallorka, GretsiyaPreveza, GretsiyaSantorini, GretsiyaSkiatos, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Split, Xanya, GretsiyaZakintos		 [58][59][60][61][62][63]
Saudia Ar-Riyod, Jidda
Scandinavian Airlines DaniyaKopengagen, ShvetsiyaStokgolm-Arlanda
Mavsumiy: NorvegiyaOslo
Sichuan Airlines Chendu-Tianfu [64]
Singapore Airlines Singapur [65]
Sky Alps ItaliyaAnkona, ItaliyaKrotone, ItaliyaKuneo, ItaliyaVerona
Mavsumiy Bosniya va GersegovinaMostar (2024-yil 2-maydan boshlanadi)		 [66][67][68]
Sky Express Afina [69]
SpiceJet Mavsumiy: Amritsar [70]
SunExpress Mavsumiy: Izmir (2024-yil 4-iyundan boshlanadi) [71]
Swiss International Air Lines ShveysariyaSyurix
TAP Air Portugal PortugaliyaLissabon
TAROM RuminiyaBuxarest-Otopeni
Thai Airways International Bangkok-Suvarnabhumi (toʻxtatilgan)
Transavia FransiyaNant, FransiyaParij-Orli, NiderlandiyaRotterdam/Gaaga
Mavsumiy: FransiyaMontpelye
Tunisair TunisTunis
Turkish Airlines Istanbul
United Airlines Qoʻshma ShtatlarNyuark, Qoʻshma ShtatlarVashington-Dalles
Mavsumiy: Qoʻshma ShtatlarSan Fransisko, Qoʻshma ShtatlarChikago-OʻHare
Uzbekistan Airways Toshkent, Urganch [72]
Volotea FransiyaBordo, FransiyaLill, FransiyaNant, ItaliyaOlbiya, FransiyaStrasburg
Mavsumiy: IspaniyaBilbao, FransiyaBrest (2024-yil 18-apreldan boshlanadi)[73], FransiyaTarbes		 [74][75]
Vueling IspaniyaAlikante, IspaniyaBarselona, London-Gatvik, IspaniyaMalaga, FransiyaParij-Orli, IspaniyaSevilya, IspaniyaValensiya
Mavsumiy: IspaniyaBilbao, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Dubrovnik, IspaniyaIbiza, GretsiyaMikonos, IspaniyaPalma de Mallorka, Parij-Sharl de Goll, GretsiyaSantorini, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Split		 [76][77]
WestJet Mavsumiy: Kalgari [78]
Wizz Air Abu-Dabi, IspaniyaAlikante, IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya, Ar-Riyod, IspaniyaBarselona, ShveysariyaFransiyaBazel/Mulhouse, GermaniyaBerlin, Boku, Budapesht, RuminiyaBuxarest-Otopeni, Dammom, GermaniyaDortmund, NiderlandiyaEyndxoven, PortugaliyaFunchal, GermaniyaGamburg, PolshaGdansk, Giza, ShvetsiyaGyoteborg, PolshaJeshuv, Jidda, IspaniyaKastellon, Kishinyov, RuminiyaKluj-napoka, PolshaKrakov, Larnaka, FransiyaLion, London-Gatvik, Madrid, IspaniyaMalaga, GermaniyaMemmingen, FransiyaNitsa, FransiyaParij-Orli, PortugaliyaPortu, Praga, IslandiyaReykyavik-Keflavík, IspaniyaSevilya, BolgariyaSofiya, RuminiyaSuchava, Tel-Aviv, IspaniyaTenerife-Janub, AlbaniyaTirana, Turku, IspaniyaValensiya, Varshava-Shopen, Vena, Vilnyus, RuminiyaYassi, Yerevan, Sharm ash-Shayx
Mavsumiy: IspaniyaIbiza, GretsiyaIraklion, GretsiyaKefaloniya, GretsiyaKorfu, GretsiyaKos, ItaliyaLampedusa, Marokash, GretsiyaMikonos, IspaniyaPalma de Mallorka, GretsiyaSantorini, GretsiyaSkiatos, Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Split, GretsiyaZakintos		 [79][80][80][81][82][83][84][85]

Statistika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Eng gavjum mahalliy yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rim-Fiumichino aeroportidan/ga eng gavjum mahalliy yoʻnalishlar (2023)[86]
Oʻrni Oʻrni
(v. 2022)		 Aeroport Yoʻlovchilar soni Aviakompaniya(lar)
1 ▬

Kataniya, Sitsiliya

1 559 129

Aeroitalia, ITA Airways, Ryanair

2 ▬

Palermo, Sitsiliya

1 392 419

Aeroitalia, ITA Airways, Ryanair

3 1

Milan-Linate, Lombardiya

870 619

ITA Airways

4 Decrease 1

Kalyari, Sardiniya

720 227

ITA Airways

5 ▬

Bari, Apuliya

624 548

ITA Airways, Ryanair

6 ▬

Brindisi, Apuliya

448 344

ITA Airways, Ryanair

7 ▬

Olbiya, Sardiniya

396 178

Aeroitalia, Volotea

8 3

Turin, Piedmont

331 136

ITA Airways

9 3

Venetsiya, Veneto

322 263

ITA Airways

10 ▬

Genuya, Liguriya

298 846

ITA Airways

11 2

Trieste, Friuli-Venezia Giulia

268 643

ITA Airways

12 Decrease 3

Lameziya Terme, Kalabriya

267 827

ITA Airways

Eng gavjum Yevropa yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rim-Fiumichino aeroportidan/ga eng gavjum Yevropa yoʻnalishlar (2023)[86]
Oʻrni Oʻrni
(v. 2022)		 Aeroport Yoʻlovchilar soni Aviakompaniya(lar)
1 ▬

Ispaniya Madrid, Ispaniya

1 751 366

Air Europa, Iberia, ITA Airways, Wizz Air

2 ▬

Ispaniya Barselona, Ispaniya

1 484 641

ITA Airways, Ryanair, Vueling, Wizz Air

3 2

Fransiya Parij-Orli, Fransiya

1 092 396

easyJet, Transavia, Vueling, Wizz Air

4 Decrease 1

Fransiya Parij-Sharl de Goll, Fransiya

929 334

ITA Airways, Air France

5 3

Birlashgan Qirollik London-Gatvik, Birlashgan Qirollik

797 330

easyJet, Vueling, Wizz Air

6 ▬

Gretsiya Afina, Gretsiya

746 210

Aegean Airlines, ITA Airways, Ryanair, Sky Express

7 ▬

Birlashgan Qirollik London-Hitrou, Birlashgan Qirollik

722 036

ITA Airways, British Airways

8 Decrease 4

Niderlandiya Amsterdam, Niderlandiya

Decrease 732 897

ITA Airways, KLM

9 ▬

Belgiya Brussel, Belgiya

606 155

Brussels Airlines, ITA Airways, Ryanair

10 1

Germaniya Frankfurt-mayn, Germaniya

569 076

ITA Airways, Lufthansa

11 Decrease 1

Germaniya Myunxen, Germaniya

568 457

ITA Airways, Lufthansa

12 ▬

Avstriya Vena, Austriya

553 646

Austrian Airlines, Ryanair, Wizz Air

13 ▬

Turkiya Istanbul, Turkiya

476 857

Turkish Airlines

14 ▬

Portugaliya Lissabon, Portugaliya

441 989

Ryanair, TAP Air Portugal

15 1

Shveysariya Syurix, Shveysariya

449 450

ITA Airways, Swiss International Air Lines

16 6

Republic of Ireland Dublin, Irlandiya

432 117

Aer Lingus, Ryanair

17 1

Fransiya Nitsa, Fransiya

390 372

ITA Airways, easyJet, Wizz Air

18 3

Chexiya Praga, Chexiya

388 174

Eurowings, Ryanair, Wizz Air

19 6

Ispaniya Valensiya, Ispaniya

376 570

Ryanair, Vueling, Wizz Air

20 Decrease 1

Albaniya Tirana, Albaniya

349 489

ITA Airways, Air Albania, Wizz Air

Eng gavjum qitʼalararo yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rim-Fiumichino aeroportidan/ga eng gavjum qitʼalararo yoʻnalishlar (2023)[86]
Oʻrni Oʻrni
(v. 2022)		 Aeroport Yoʻlovchilar soni Aviakompaniya(lar)
1 ▬

Qoʻshma Shtatlar Nyu-York-JFK, AQSh

981 030

ITA Airways, American Airlines, Delta Air Lines, Norse Atlantic Airways

2 ▬

Isroil Tel-Aviv, Isroil

579 317

ITA Airways, El Al, Vueling, Ryanair

3 ▬

Birlashgan Arab Amirliklari Dubay-Xalqaro, BAA

520 871

Emirates

4 ▬

Qatar Doha, Qatar

426 492

Qatar Airways

5 11

Birlashgan Arab Amirliklari Abu-Dabi, BAA

366 058

Etihad Airways

6 8

Braziliya San-Paulu-Guarulhos, Braziliya

351 907

ITA Airways, LATAM Brasil

7 5

Argentina Buenos Aires-Ezeiza, Argentina

316 967

Aerolíneas Argentinas, ITA Airways

8 Decrease 1

Kanada Toronto-Pirson, Canada

312 095

Air Canada, Air Transat

9 6

Turkiya Istanbul-Sabiha Goʻkchen, Turkiya

308 053

Pegasus Airlines, Turkish Airlines

10 Decrease 4

Qoʻshma Shtatlar Atlanta, AQSh

291 981

Delta Air Lines

11 Decrease 6

Qoʻshma Shtatlar Nyuark, AQSh

279 049

United Airlines

12 16

Janubiy Koreya Seul-Inchxon, Janubiy Koreya

266 282

Asiana Airlines, Korean Air

13 Decrease 5

Kanada Montreal-Trudeau, Kanada

264 307

Air Canada, Air Transat

14 Decrease 1

Misr Qohira, Misr

257 794

ITA Airways, EgyptAir

15 Decrease 5

Qoʻshma Shtatlar Chikago-OʻHare, AQSh

266 117

American Airlines, United Airlines

16 Decrease 7

Qoʻshma Shtatlar Boston, AQSh

216 286

Delta Air Lines, ITA Airways

17 Decrease 6

Tunis Tunis, Tunis

195 603

ITA Airways, Tunisair

18 4

Qoʻshma Shtatlar Vashington-Dalles, AQSh

192 329

ITA Airways, United Airlines

19 1

Qoʻshma Shtatlar Dallas, AQSh

180 299

American Airlines

20 Decrease 2

Qoʻshma Shtatlar Mayami]], AQSh

168 185

ITA Airways

Yer usti transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fiumicino Aeroporto vokzali
Roma Termini bekatidagi Leonardo Express poyezdi
Leonardo da Vinchi aeroporti A91 avtomagistralidan kutib olish belgisi

Aeroport bilan asosiy transport aloqasi Fiumicino Aeroporto vokzalidagi temir yoʻl tarmogʻidir. Temir yoʻl 1989-yil dekabr oyida ochildi, toʻxtovsiz va bir nechta toʻxtash xizmatlari mavjud[87].

Leonardo Express[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fiumicino Aeroporto temir yoʻl vokzaliga aeroport terminalida mavjud boʻlgan Trenitalia tomonidan boshqariladigan Leonardo Express poezdi xizmat koʻrsatadi. Rim shahri markazidagi Termini bekatiga borish uchun 30 daqiqa ketadi, har 15 daqiqada toʻxtovsiz sayohat tashkillashtirilgan[88].

FL liniyalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Leonardo da Vinchi aeroporti Rimga FL1 liniyasi, shahar atrofi qatnovi va tezkor tranzit liniyasi orqali ham bogʻlangan. Har 15 daqiqada joʻnab, barcha bekatlarda toʻxtash amalga oshiriladi. FL1 liniyasi Termini bekatida toʻxtamaydi, aeroportni Rimning boshqa asosiy bekatlari bilan bogʻlaydi, u yerda metro tarmogʻiga, Trastevere (3- va 8-tramvay liniyalari), Ostiense (Metro Piramide), Tuscolana (Metro Ponte). Lungo) yoki Roma Tiburtinaga (Metro Tiburtina) oʻtish mumkin[89].

Yuqori tezlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroport, shuningdek, Italiyaning yuqori tezlikdagi tarmogʻiga ulangan, quyidagi ulanishlar Fiumicino Aeroporto bekatidan joʻnaydi[90]:

  • Frecciarossa (2018-yil 9-dekabrdan): u Roma Termini, Roma Tiburtina, Firenze Santa Mariya Novella, Boloniya va Padua shaharlarida oraliq toʻxtash joylari bilan milliy yuqori tezlikda harakatlanuvchi tarmoq orqali Venetsiyaga ulanadi (chastotasi kuniga 2 juft poyezd).
  • Frecciarossa (2022-yil 12-iyuldan): u Neapolga milliy yuqori tezlikdagi tarmoq orqali Napoli Afragola va Roma Terminidagi oraliq toʻxtash joylari bilan ulanadi.

Avtomobil yoʻli[tahrir | manbasini tahrirlash]

Leonardo da Vinchi Rimning tarixiy shahar markazidan mashinada taxminan 35 km (22 mi) masofada joylashgan. Aeroportga olti qatorli Autostrada A91 avtomagistrali va koʻplab avtobuslar (Cotral tarmogʻidan), transport avtobuslari, avtomashinalarni ijaraga berish va taksilar xizmat koʻrsatadi.

Baxtsiz hodisalar va falokatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1960-yillardan 1980-yillargacha aeroport katta samolyotlarni olib qochishni boshdan kechirdi, shuningdek, ikkita yirik terroristik hujumga sahna boʻldi va parvoz paytida samolyot portlashi uchun port boʻldi — baʼzilari Isroil–Falastin mojarosining bir qismi sifatida falastinliklar tomonidan amalga oshirilgan.

  • 1964-yil 23-noyabrda Boeing 707 tomonidan boshqariladigan TWA 800 reysi parvoz paytida dvigatel yonib ketdi. Bortdagi 73 yoʻlovchi va ekipaj aʼzolaridan 50 nafari halok boʻlgan.
  • 1973-yil 17-dekabrda, 1973-yilda Rim aeroportiga hujumlar va olib qochilish paytida, Pan American World Airways (Pan Am) 110-reysi sifatida ishlaydigan Boeing 707-321B falastinliklar tomonidan hujumga uchradi. Samolyot uchishga tayyorgarlik koʻrayotganda fosforli bombalar otilishi oqibatida 30 nafar yoʻlovchi halok boʻldi[91]. Xuddi shu voqea paytida Lufthansa Boeing 737 (D-ABEY) oʻgʻirlab ketildi[92] va Afina, Damashq va nihoyat Kuvaytga qoʻndi. Keyin qolgan barcha yoʻlovchilar va ekipaj aʼzolari qoʻyib yuborildi[91]. Hodisa oqibatida ikki kishi halok boʻldi[92].
  • 1973-yil yanvar oyida bir qator ekstremistlar Fiumichino aeroportida Bosh vazir Golda Meirning samolyotiga hujum qilishni rejalashtirgan. Ular Strela raketalarini aeroport atrofidagi maʼlum joylarda bir qancha transport vositalariga joylashtirdilar, biroq Italiya va Isroil hukumati ularni tutib olishga muvaffaq boʻldi[93].
  • 1977-yil 19-noyabrda Ethiopian Airlines aviakompaniyasining yuk reysi boʻlgan Boeing 707-360C samolyoti FCOdan 0,5 km (0,3 m) Vt balandlikda koʻtarilgandan soʻng qulab tushdi. Samolyot 25-qoʻnish-qoʻnish yoʻlagidan havoga koʻtarilganidan soʻng zoʻrgʻa balandlikka koʻtarilib, 7-8 metr balandlikka koʻtarilib, daraxt tepalariga tegib, 280 metr uzoqlikda yerga urilgan. Uning barcha 5 nafar yoʻlovchisi (3 ekipaj, 2 yoʻlovchi) halok boʻlgan. Tasdiqlanmagan maʼlumotlarga koʻra, samolyot haddan tashqari koʻp yuk ortilgan.
  • 1985-yil 27-dekabrda Rim va Vena aeroportlariga hujumlar paytida bosqinchilar roʻyxatga olish kassasida 16 kishini otib oʻldirdi va 99 kishini yaraladi. Aksariyat jinoyatchilar xavfsizlik va politsiya xodimlari tomonidan otib tashlangan.
  • 1988-yil 17-oktyabrda London-Gatvikdan Entebbe xalqaro aeroportiga Fiumichino orqali Uganda Airlines aviakompaniyasining 775-reysi uchish-qoʻnish yoʻlagiga yetib bora olmay qulab tushdi. Bortdagi 45 yoʻlovchidan 26 nafari, shuningdek, barcha 7 ekipaj aʼzosi halok boʻlgan.
  • 2013-yilning 2-fevralida Alitalia 1670 reysi ijaraga olingan ATR 72 samolyoti tomonidan Piza xalqaro aeroportidan Rimga yoʻl olgan holda qoʻnish vaqtida uchish-qoʻnish yoʻlagini bosib oʻtdi. Oʻn olti kishi jarohatlangan, ulardan ikkitasi ogʻir[94][95][96]. Keyinchalik samolyot hisobdan chiqarildi.
  • 2013-yil 8-iyun kuni Wizz Air 3141 reysi, Airbus A320-232 (roʻyxatdan oʻtgan HA-LWM) samolyoti Buxarest — Anri Koanda (Ruminiya) aeroportidan Rim-Champino (Italiya) yoʻnalishi boʻyicha ekipaj asosiy oʻrindiqlarni tushirishda va uni joyiga qulflashda muammolarga duch kelganida, Fiumichino aeroportiga favqulodda qoʻndi. Samolyot uchish-qoʻnish yoʻlagi uzun boʻlgani uchun Fiumichino tomon yoʻnalgan va oʻt oʻchiruvchilar qoʻngandan keyin ehtiyot chorasi sifatida koʻpik surgan. Samolyot slaydlar yordamida evakuatsiya qilindi. Jarohatlangan yoʻlovchilar haqidagi dastlabki maʼlumotlar Wizz Air va Rim Fiumichino aeroporti tomonidan rad etildi, ular baʼzi yoʻlovchilar tibbiy koʻrikdan oʻtishni soʻrashgan, ammo hech qanday jarohatlar haqida xabar berishmagan[97].
  • 2013-yilning 29-sentyabr kuni soat 20:10da Madrid–Barajas aeroportidan Rimning Fiumichino aeroportiga uchayotgan Alitalia Airbus A320 samolyoti qoʻnish vaqtida boʻron paytida qoʻnish moslamasini joylashtira olmadi va samolyot qulab tushdi, uchish-qoʻnish yoʻlagidan chiqib ketdi. Oʻn nafar yoʻlovchi yengil tan jarohati oldi, barcha 151 yoʻlovchi va ekipaj evakuatsiya qilindi va shifoxonaga yetkazildi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Assaeroporti“. 2022-yil 16-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-mart.
  2. ↑ „Statistiche Dati di Traffico Aeroportuale Italiano“ (it-IT). Assaeroporti. 2013-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 21-fevral.
  3. ↑ „Adobe Acrobat“. acrobat.adobe.com. 2023-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 23-mart.
  4. ↑ „Rome's Fiumicino wins Best Airport in Europe for third year in a row“. Turismo Roma. 2022-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 6-noyabr.
  5. ↑ „Museum of the Roman ships from Fiumicino“. Italian Ministry of Culture. 2023-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 8-iyun.
  6. ↑ „Fiumicino: Italy's Fast Growing Airport | Italy“. Lifeinitaly.com (2012-yil 31-may). 2013-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 25-aprel.
  7. ↑ Jeppesen Data dated 5 June 2020
  8. ↑ 8,0 8,1 „Airport map“. 2022-yil 11-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 25-iyul.
  9. ↑ „Expansion projects at Fiumicino“. Airport-technology.com (2011-yil 15-iyun). 2014-yil 20-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 25-aprel.
  10. ↑ 10,0 10,1 „Dal 6 Agosto Riapre l'Area Check-In del Terminal 1 Completamente Rinnovata“. 2021-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 1-sentyabr.
  11. ↑ Norman, Helen „Transforming the passenger experience at Rome-Fiumicino Airport“ (2021-yil 16-aprel).
  12. ↑ „Rome Fiumicino airport reopens Terminal 1“ (2021-yil 6-avgust). 2021-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 1-sentyabr.
  13. ↑ „The Terminals – AEROPORTI DI ROMA“. AEROPORTI DI ROMA. 2021-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 1-sentyabr.
  14. ↑ „Aegean Airlines route map“. 2022-yil 25-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  15. ↑ „LA NUOVA COMPAGNIA AEREA ITALIANA“. AeroItalia. 2023-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-sentyabr.
  16. ↑ „AeroItalia mută zborurile de la aeroportul Băneasa înapoi la Otopeni“ (2024-yil 11-yanvar).
  17. ↑ „AEROMEXICO RESUMES ROME SERVICE IN NS23“. Aeroroutes (2022-yil 8-noyabr). 2022-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-noyabr.
  18. ↑ „Air Cairo returns to flights from Italy to the Red Sea from 23 July“ (Italian). askanews.it (2021-yil 28-may). 2023-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-iyun.
  19. ↑ „Air China NW22 International / Regional Operations – 16OCT22“. Aeroroutes (2022-yil 19-oktyabr). 2023-yil 6-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-oktyabr.
  20. ↑ „Air Corsica Summer 2022 flight schedules“. Travelquotidiano.com (2022-yil 21-yanvar). 2023-yil 15-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-yanvar.
  21. ↑ „MK – à partir du 16 octobre : deux vols hebdomadaires vers Rome“ (fr). lemauricien (2024-yil 5-fevral). Qaraldi: 2024-yil 5-fevral.
  22. ↑ „Air Montenegro Adds Rome Service From Dec 2023“ (en-CA). AeroRoutes (2023-yil 25-oktyabr). 2023-yil 29-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 25-oktyabr.
  23. ↑ „Air Transat bookings“. 2021-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  24. ↑ „Anadolujet flight network“. 2023-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  25. ↑ „Arkia bookings“ (Hebrew). 2023-yil 7-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  26. ↑ „Biman Bangladesh Airlines Resumes Rome Service in late-1Q24“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 15-fevral.
  27. ↑ „צ'או רומא: bluebird Airways תפעיל טיסות מת"א ליעד הפופלרי“ (he). פספורטניוז (2024-yil 1-mart). Qaraldi: 2024-yil 1-mart.
  28. ↑ „China Airlines Resumes Rome Service in late-March 2023“. AeroRoutes (2022-yil 25-noyabr). 2022-yil 25-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-noyabr.
  29. ↑ „China Eastern 1Q24 Rome Service Changes“. AeroRoutes.
  30. ↑ „Cyprus Airways to launch services to Paris and Rome“. 2022-yil 29-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-noyabr.
  31. ↑ „Dan Air: 13 rute de la Bacău cu debut în noiembrie și decembrie 2023“ (2023-yil noyabr). 2023-yil 1-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 1-noyabr.
  32. ↑ „Ethiopian Airlines international destinations“. 2021-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  33. ↑ „Etihad destinations“. 2023-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  34. ↑ „Eurowings destinations“. 2020-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  35. ↑ „Mallorca, Nizza und viele mehr: Neue Reiseziele vom Airport Nürnberg“.
  36. ↑ Marcu, Vlad „HiSky va zbura din aprilie 2023 din Chișinău spre Roma“ (2023-yil 2-mart). 2023-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 3-mart.
  37. ↑ „Israir NS24 Leased Smartwings Boeing 737 Operations“ (en-CA). AeroRoutes (2024-yil 21-mart). Qaraldi: 2024-yil 22-mart.
  38. ↑ 38,0 38,1 38,2 38,3 Machado, João „ITA Airways announces seven new destinations for Summer 2024“ (English). AviaciOnline – Últimas noticias de aviación de Argentina, Latinoamérica y el mundo (2023-yil 11-oktyabr). 2023-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 11-oktyabr.
  39. ↑ „ITA Airways Schedules Jeddah August 2024 Launch“. Aeroroutes. 2023-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-dekabr.
  40. ↑ „ITA Airways atterrerà a Londra Gatwick e chiude su Heathrow“ (2024-yil 10-fevral).
  41. ↑ „ITA AIRWAYS SCHEDULES MAY 2024 TORONTO LAUNCH“. Qaraldi: 2024-yil 3-yanvar.
  42. ↑ „ITA Airways network“. 2021-yil 16-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 24-dekabr.
  43. ↑ „Calendario Voli“ (2013-yil 14-mart). 2023-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-may.
  44. ↑ Parodi, Alessandro. „Italy's ITA to resume Tel Aviv flights from March“. Reuters (2024-yil 30-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 30-yanvar.
  45. ↑ „ITA Airways aprira' Londra City non stop anche da Roma“ (2023-yil 11-dekabr). 2023-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-dekabr.
  46. ↑ „Jet2 bookings“. 2018-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  47. ↑ „Major expansion at Edinburgh Airport – new routes, additional capacity and extra aircraft“. 2023-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 7-sentyabr.
  48. ↑ „New airline replacing Air Malta to fly on March 31, 2024“ (2023-yil 2-oktyabr). 2023-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 24-oktyabr.
  49. ↑ „News for Airlines, Airports and the Aviation Industry | CAPA“. 2023-yil 19-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-oktyabr.
  50. ↑ „Neos bookings“. 2023-yil 16-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  51. ↑ „Nile Air Adds New Rome Charters from mid-Sep 2023“. 2023-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 28-sentyabr.
  52. ↑ „Norse Atlantic Airways“. flynorse.com. 2023-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 24-yanvar.
  53. ↑ „Norse Atlantic Expands Rome – New York Service in NS24“.
  54. ↑ McLaughlin, Kyle. „Qantas non-stop flights from Perth to Rome take off: First non-stop flights from Australia to continental Europe“. Sidney: Nine Entertainment (2022-yil 26-iyun). 2023-yil 21-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 28-iyun.
  55. ↑ „Qatar Airways destinations“. 2023-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  56. ↑ „Royal Jordanian 2024 Embraer E190/195-E2 Network Overview – 24DEC23“. AeroRoutes.
  57. ↑ „EKSKLUZIVNO! Ryanair će Dubrovnik povezati sa 17 odredišta, prema Dublinu, Beču i Londonu će letjeti i zimi“ (2023-yil 28-noyabr). 2023-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 29-noyabr.
  58. ↑ „Ryanair bookings“. 2017-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  59. ↑ „Ryanair“. 2017-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 8-iyun.
  60. ↑ „Ryanair NW23 Network Changes – 17SEP23“. AeroRoutes. 2023-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 18-sentyabr.
  61. ↑ „Ryanair NS24 Network Additions-10 dec 23“. Qaraldi: 2024-yil 21-yanvar.
  62. ↑ „Ryanair wznawia hitową trasę z Polski! Znów polecimy do bajecznej Portugalii“. 2023-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 21-dekabr.
  63. ↑ https://www.fly4free.pl/nowe-trasy-z-katowic-od-258pln/
  64. ↑ „Sichuan Airlines NS23 International / Regional Service Changes“. Aeroroutes. 2023-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 21-fevral.
  65. ↑ Andrew. „Singapore Airlines to axe Copenhagen – Rome fifth freedom route“. Mainly Miles (2022-yil 24-fevral). 2023-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 26-fevral.
  66. ↑ „SkyAlps Begins Rome Service from late-Sep 2023“. 2023-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-avgust.
  67. ↑ „Sky Alps Adds Rome Fiumicino – Crotone Service From Oct 2023“. AeroRoutes. 2023-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 18-sentyabr.
  68. ↑ „SkyAlps apre la Cuneo-Roma“. italiavola (2023-yil 28-iyul). 2023-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 1-avgust.
  69. ↑ „Sky Express launches Athens – Rome service“. GTP (2021-yil 12-iyul). 2022-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  70. ↑ „Spice Jet starts Amritsar-Rome flight, to also connect Bergamo“ (English). babushahi.com (2022-yil 2-noyabr). 2022-yil 2-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-noyabr.
  71. ↑ „SunExpress NS24 Network Expansion – 24SEP23“. 2023-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 28-sentyabr.
  72. ↑ „Uzbekistan Airways announces weekly Tashkent-Rome flights“ (en). Daryo.uz. Daryo (the Uzbek Press and Information Agency (UzAPI)) (2024-yil 27-mart). Qaraldi: 2024-yil 27-mart.
  73. ↑ „Volotea nuovi voli da Brest: Roma Fiumicino e Olbia“ [Volotea new services from Brest: Rome Fiumicino and Olbia] (Italian). www.wetravel.biz/ (2023-yil 22-noyabr). 2023-yil 23-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 23-noyabr.
  74. ↑ „Volotea si aggiudica la continuità territoriale della Regione Autonoma Sardegna“ (2021-yil 14-oktyabr). 2023-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 20-oktyabr.
  75. ↑ „Volotea adds a new route linking Strasbourg with London Gatwick“. 2023-yil 19-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 19-iyul.
  76. ↑ „Vueling bookings“. 2023-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  77. ↑ „Vueling NS23 network additions – 08Mar23“. Aeroroutes (2023-yil 9-mart). 2023-yil 28-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 11-mart.
  78. ↑ „WestJet delays Calgary – Rome launch to May 2021“. Routesonline (2020-yil 14-iyul). 2023-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 14-iyul.
  79. ↑ „Wizzair bookings“. 2008-yil 13-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
  80. ↑ 80,0 80,1 „Wizz Air Announces the Largest Ever Schedule from Italy in Summer 2024“. 2023-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 8-noyabr.
  81. ↑ „Wizz Air reia zborurile la Chișinău din decembrie 2023“ (2023-yil 15-noyabr). 2023-yil 15-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-noyabr.
  82. ↑ „Wizz Air NS24 Removed Routes Summary – 04FEB24“.
  83. ↑ „Wizz Air Flights to Operate Again between Budapest and Tel Aviv“ (en). Hungary Today (2024-yil 17-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 17-yanvar.
  84. ↑ „Wizz Air NS24 Network Additions – 01OCT23“. 2023-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 4-oktyabr.
  85. ↑ „Do Rzymu i Walencji z Wizz Air“.
  86. ↑ 86,0 86,1 86,2 „Dati di traffico 2023“ (it) (pdf). ENAC (2024-yil 16-aprel). Qaraldi: 2024-yil 17-aprel.
  87. ↑ „Archived copy“ (1987-yil 23-may), s. 5. 2012-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 5-iyun.
  88. ↑ „The Roma Termini - Leonardo Da Vinci Airport connection takes just 32 minutes with the Leonardo express“.
  89. ↑ „Arrivo in Treno“. 2009-yil 23-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  90. ↑ „Connections to and from Rome Fiumicino "Leonardo da Vinci" Airport“.
  91. ↑ 91,0 91,1 Ramsden, J. M., muh. (27 December 1973). „Rome hijacking“. Flight International. 104-jild, № 3380. IPC Transport Press Ltd. 1010-bet. 11 February 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 11 February 2015 — flightglobal.com/pdfarchive. „... ran on to the apron and two phosphorus bombs were thrown into the front and rear entrances of a Pan American 707 Celestial Clipper, with 170 passengers on board“
  92. ↑ 92,0 92,1 „Hijacking description: Monday 17 December 1973“. aviation-safety.net. Flight Safety Foundation (2015-yil 11-fevral). 2011-yil 18-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-fevral.
  93. ↑ Michael Ashkenazi; Mawuena Amuzu; Jan Grebe; Christof Kögler; Marc Kösling. brief 47 – MANPADS – A Terrorist Threat to Civilian Aviation? (Report). https://www.files.ethz.ch/isn/160759/BICC_brief_47.pdf. Qaraldi: 18 September 2021. 
  94. ↑ „Official Italian accident report issued by ANSV and its english translation“. Aviation Accidents Database (2017-yil 9-fevral). 2017-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-fevral.
  95. ↑ Posted by foxcrawl at 2:31 am. „Carpatair ATR-72 plane overruns runway on landing in Rome“. Foxcrawl. 2013-yil 6-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 6-fevral.
  96. ↑ Squires, Nick. „Alitalia paints over crashed plane's markings“ (2013-yil 4-fevral). 2022-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 13-fevral.
  97. ↑ „Wizz A320 evacuated after gear emergency at Rome“. FlightGlobal. 2021-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 18-aprel.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vikiomborda Fiumicino Airport mavzusiga oid fayllar bor


Andoza:Leonardo da Vinchi 

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Leonardo_da_Vinchi–Fiumichino_aeroporti&oldid=4220791" dan olindi