Nursulton Nazarboyev xalqaro aeroporti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nursulton Nazarboyev xalqaro aeroporti
qozoqcha: Халықаралық Нұрсұлтан Назарбаев әуежайы
IATA kodi: NQZICAO kodi: UACC – Joylashuv identifikatori: AKL
– WMO identifikatori: 35188
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Operator "Ostona xalqaro aeroporti" AJ
Xizmat doirasi Ostona, Oqmoʻla viloyati
Joylashuvi Yesil tumani, Ostona, Qozogʻiston
Ochilgan 1963 (61 yil avval) (1963)
Havo yoʻli tuguni * Air Astana
Markazi * SCAT Airlines
Dengiz sathidan balandligi 355 m / 1,165 ft
Koordinatalari 51°01′19″N 071°28′01″E / 51.02194°N 71.46694°E / 51.02194; 71.46694 G OKoordinatalari: 51°01′19″N 071°28′01″E / 51.02194°N 71.46694°E / 51.02194; 71.46694 G O
Vebsayti nn-airport.kz
Xarita
NQZ (Qozogʻiston)
NQZ
Aeroportning Qozogʻiston xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
04/22 3,500 11,483 Asfalt
Maʻlumotlar (2019)
Yoʻlovchilar soni 5,099,391
Yoʻlovchilar sonining oʻzgarishi 18-19 12,1%
Manba: Airport Statistics
Aeronavtika axborot nashri Qozogʻiston[1]

Nursulton Nazarboyev xalqaro aeroporti (IATA: NQZICAO: UACC) (qozoqcha: Халықаралық Нұрсұлтан Назарбаев әуежайы) — Qozogʻistonning Oqmoʻla viloyatidagi xalqaro aeroport. Bu Qozogʻiston poytaxti Ostonaga xizmat koʻrsatadigan asosiy xalqaro aeroportdir. Aeroport 2019-yilda 5 099 391 nafar yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan holda Markaziy Osiyoga (Olmaota xalqaro aeroportidan keyin) ikkinchi eng gavjum xalqaro yoʻlovchi shlyuzi, postsovet davlatlaridagi 13-oʻrinda va yoʻlovchi tashish hajmi boʻyicha Qozogʻistonda ikkinchi oʻrinda turadi.

U Ostona shahrining Yesil tumanida shahar markazidan 16.7 km (10.4 mi) janubi-sharqda joylashgan. Aeroportda ikkita yoʻlovchi terminali va bitta uchish-qoʻnish yoʻlagi, shuningdek, yuk va texnik xizmat koʻrsatish inshootlari mavjud. 2-terminal marhum yapon meʼmori Kisho Kurokava tomonidan ishlab chiqilgan. U Qozogʻiston flagmani — Air Astana aviakompaniyasining asosiy habi hamda SCAT Airlines, Qazaq Air, arzon aviatashuvchi — FlyArystan uchun ikkilamchi havo tuguni boʻlib, avvalroq Starlines Kazakhstan va Tselinograd OAJ uchun ham hab sanalgan.

Obyekt 1931-yilda Akmolinsk aeroporti sifatida ochilgan, keyin shahar nomini oʻzgartirgandan soʻng Tselinograd aeroporti, keyin esa Ostona xalqaro aeroporti deb oʻzgartirilgan. Hukumat qarori bilan birinchi prezident sharafiga aeroport nomi Nursulton Nazarboyev xalqaro aeroporti deb oʻzgartirildi. 2020-yil 8-iyun kuni aeroport oʻzining uch belgili IATA aeroport kodini rasman TSE dan NQZ ga oʻzgartirdi[2]. Skytrax World Airport Awards 2022-da „Markaziy Osiyo va MDHdagi eng yaxshi mintaqaviy aeroport“ deb topdi[3].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroport 1930-yilda Akmolinskdan (hozirgi Ostona) uch kilometr uzoqlikda, bugungi zamonaviy arxitektura minorasi Bayterak hududida qurilgan. Samolyotning uchishi va qoʻnishi uchun kvadrat maydon, kichik kutish zali boʻlgan 8 xonali taxta bekati, uchuvchilar uchun ikki xonali uy va aeroport hududida yoqilgʻi ombori mavjud edi. 1931-yil dekabr oyida Ostonaning birinchi aerodromi shahar chetida qurilgan va Ikkinchi jahon urushidan keyin yanada rivojlangan. Semipalatinsk va Akmolinsk oʻrtasida muntazam havo qatnovi oʻrnatildi (korxona tashkil etilgan kun)[4].

Suv toshqinlari paytida aerodrom yopilgan. Aerodrom va shahar oʻrtasidagi aloqa telefon, parom (Ishim daryosi ustidan koʻprik yoʻq edi) va piyodalar yoʻli orqali amalga oshirilgan. Dastlabki bir necha yil ichida havo qatnovi „Samolyotning joʻnashi dushanba kuni tongda“ yoki „Chorshanba kuni quyosh chiqishida“ kabi boʻsh vaqt jadvallari bilan oʻziga xos xususiyatga ega edi. Yoʻlovchilar, pochta va yuklarni tashish Kalinin K-4, Kalinin K-5, Polikarpov R-5, Petlyakov Pe-2 samolyotlarida amalga oshirilgan. Muntazam reyslar 1934-yilda Olmaota — Qaragʻandi — Akmolinsk — Otbosar — Qoʻstanay — Sverdlovsk, Qaragʻandi — Petropavlovsk — Qoʻrgʻaljin — Akmolinsk yoʻnalishlarida tashkil qilingan[4].

1946-yil boshida Polikarpov Po-2 samolyotlarining birinchi guruhi muntazam xizmat koʻrsatish uchun Akmolinskga keldi. Guruh Qaragʻandi aviatsiya korxonasiga tegishli edi. Yoʻlovchi va pochta tashish uchun quyidagi yoʻnalishlar ochildi: Akmolinsk — Qoʻrgʻaljin — Oqsuv — Astraxanka — Balkashino (Aqmolinsk viloyati aholi punktlari). Operatsion boʻlinma ikki kishidan iborat boʻlgan. 1946-yilda aviatsiya xalq xoʻjaligiga — tibbiy aviatsiyaga xizmat koʻrsata boshladi[4].

1947-yildan 1948-yilgacha Akmolinsk aeroporti bazasida uchta Polikarpov Po-2 samolyotidan iborat aviapark tashkil etildi. Bu flot Qaragʻandida joylashgan havo guruhining bir qismi edi. Aeroport zamonaviy jihozlar (oʻsha vaqtdagi) bilan jihozlangan, qurilishni rivojlantirish boshlandi: radiostansiya uchun Fin uyi, uchta bino va garaj qurilgan. Xodimlarning umumiy soni 40-50 kishini tashkil etdi. Aeroport yengil samolyotlarga qoʻshimcha ravishda Lisunov Li-2 kabi ogʻirroq turdagi samolyotlarga xizmat koʻrsatishni boshladi. 1963-yil 4-noyabrda Tselinograd aeroporti (avvalgi nomi — Akmolinsk) birinchi Ilyushin Il-18 samolyotini shahar markazidan 18 km uzoqlikdagi yangi terminalda qabul qildi. 1963-yil dekabr oyida Ilyushin Il-18 samolyoti muntazam parvozlarni amalga oshira boshladi. Aeroport terminali qurilish bosqichida edi, shuning uchun moslashtirilgan ikki qavatli bino havo harakatini boshqarish xizmati joylashgan aerovokzal vazifasini bajargan[4].

1966-yil fevral oyida yangi aerovokzal foydalanishga topshirildi. Oʻsha yilning iyun oyida birlashgan aviaguruhning barcha xizmatlari yangi aeroportga koʻchirildi. 1969-yilga kelib, Tselinograd aviaguruhining samolyot parki birinchi Antonov An-24 samolyoti bilan toʻldirildi. Antonov An-24 samolyotining kelishi bilan yoʻlovchi, pochta va yuk tashish hajmi keskin oshdi. Odamlar sobiq Ittifoqning koʻplab shaharlariga ucha boshladilar. 1975-yilda Tupolev Tu-154 birinchi marta aeroportga qoʻndi. Shundan soʻng, Tupolev Tu-154 samolyotining Olmaota — Tselinograd — Moskva yoʻnalishi boʻyicha muntazam parvozlari boshlandi. Akmola (Ostona) aviatorlari uchun tarixiy belgi 1998-yilda poytaxtning oʻzgarishi boʻldi. Aerodromni rekonstruksiya qilish boshlandi va nisbatan qisqa vaqt ichida yakunlandi: sunʼiy qoplamali uchish-qoʻnish yoʻlagi taxminan 3500 metrga uzaytirildi; taksi yoʻli va perron ham kengaytirildi. Yoritish tizimlari va radionavigatsiya uskunalari almashtirildi. VIP bino qurildi, aeroport majmuasi rekonstruksiya qilindi[4].

2005-yil 2-fevralda 25000 kvadrat metrlik yangi yoʻlovchi terminalining tantanali ochilishi bilan xalqaro aeroportni rekonstruksiya qilish boʻyicha keng koʻlamli loyiha yakunlandi. Roʻyxatdan oʻtish uchun stendlar soni ikkita bagaj tasmasi bilan birga 24 taga koʻpaytirildi. Hozirda 2-terminal ichki reyslarga xizmat koʻrsatish uchun ishlatiladi. 2015-yil 19-noyabr kuni 2400 kvadrat metrlik Biznes aviatsiya terminalining tantanali ochilishi boʻlib oʻtdi. BAT hududi soatiga 200 yoʻlovchiga moʻljallangan. Terminal binosida launj bar, konferentsiya zali, muzokaralar oʻtkazish uchun xonalar, bolali yoʻlovchilar uchun qulayliklar, dyuti-fri doʻkon, mehmonlar uchun 52 ta avtoturargoh mavjud[4].

Infratuzilmani rivojlantirish dasturi doirasida 2017-yilda xalqaro reyslar uchun yangi yoʻlovchi terminali qurildi. 47 000 kvadrat metr maydonni egallagan yangi terminal aeroport infratuzilmasiga qoʻnish yenglari va toʻrtta avtobus qoʻnish yoʻnalishlari boʻlgan oltita yangi samolyotlar toʻxtash joyini qoʻshadi, shuningdek, aeroportda xizmat koʻrsatish sifatini oshirishga qaratilgan turli texnologiyalar va jarayonlarni oʻz ichiga oladi[4].

Aeroportning IATA kodidagi „N“ Nursulton Nazarboyev xalqaro aeroporti, shuningdek, Qozogʻiston poytaxti Ostona nomini bildiradi. „QZ“ — lotin yozuviga asoslangan qozoq alifbosining yangi versiyasiga koʻra Qozogʻistonning qisqartmasidir[5].

Imkoniyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroport Air Astana aviakompaniyasining asosiy hab boʻlib, SCAT Airlines, arzon aviatashuvchi — FlyArystan, Qazaq Air uchun asosiy operatsion baza hisoblanadi. U ikkita yoʻlovchi terminali (T1 va T2), biznes aviatsiya terminali, shuningdek, yuk va texnik xizmat koʻrsatish inshootlariga ega. 2019-yilda u 5 099 391 yoʻlovchiga xizmat koʻrsatdi, bu 2018-yilga nisbatan 12,1 foizga koʻpdir va u Qozogʻistondagi ikkinchi eng gavjum aeroportga aylandi. Yoʻlovchilar soni boʻyicha eng gavjum yagona yoʻnalish Olmaota hisoblanadi.

Uchish-qoʻnish yoʻlagi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroport oʻrtacha dengiz sathidan 355 m (1,165 ft) balandlikda joylashgan. Aeroportda 04/22 ga belgilangan yagona faol uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud boʻlib, uning asfalt/beton yuzasi 3,500 m × 45 m (11,483 ft × 148 ft) tashkil etadi. Aeroport juda yomon ob-havo sharoitida qoʻnadigan samolyotlarni xavfsiz boshqarish uchun IIIA toifali (har ikki yoʻnalishda ham) asboblar qoʻnish tizimi (ILS) yondashuvi bilan jihozlangan, shuningdek, samolyotlarga tuman kabi kam koʻrinadigan sharoitlarda qoʻnishga imkon beradi. Aeroport Il-76, Antonov An-124 Ruslan va Boeing 747-400F oʻlchamidagi samolyotlarni qabul qila oladi[manba kerak].

Shuningdek, u yengil samolyotlar va barcha turdagi vertolyotlarni qabul qila oladi.

Nursulton Nazarboyev xalqaro aeroportida uchish-qoʻnish yoʻlagi
Yoʻnalish Uzunlik Kengligi Yuzasi Faoliyat yillari Oxirgi katta yaxshilanish Foydalanish ILS Eslatmalar
04/22 11,483 ft
3,500 m


149 ft
45 m


Beton/asfalt 1931-yil — Hozirgi 2019 Birlamchi uchish-qoʻnish yoʻlagi Cat. IIIA (ikkala yoʻnalishda) Uchish-qoʻnish yoʻlagi 3500 metr uzunlikda boʻlib, taksi yoʻlaklarini qoʻllab-quvvatlovchi tizimlar mavjud. Uchish-qoʻnish yoʻlagi uchish va qoʻnish uchun moʻljallangan.

Terminallari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻlovchi terminali
Terminal Ochilgan vaqti Maydoni Ishlash qobiliyati Avtoturargohlar
T1 — xalqaro terminali 31-may, 2017-yil (6 yil avval) (2017-05-31) 47 000 m2 5 200 000 6 (aerokoʻprik)
4 (masofaviy)
T2 — ichki terminali 2-fevral, 2005-yil (19 yil avval) (2005-02-02) 23 892 m2 3 000 000 6 (aerokoʻprik)

4 (masofaviy)

Jami 1-dekabr, 1931-yil (92 yil avval) (1931-12-01) 70 892 m2 8 200 000 12 (aerokoʻprik)
92 (masofaviy)

Ichki va xalqaro reyslar uchun alohida terminallar mavjud. Ikkala terminal ham yonma-yon joylashgan boʻlib, bitta avtoturargohga ega va tranzit yoʻlovchilar uchun birlashtiruvchi yoʻlak bor.

T1 — xalqaro terminali[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yangi xalqaro terminal („T1“ belgisi) 2017-yil iyun oyida ochilgan[6]. Yangi terminalning rejalarida ilgari mavjud terminal binosidagi eshiklarni toʻldiruvchi 5-6 ta yangi uchib ketish eshiklari koʻrsatilgan[7]. 47 000 kv. M. va EXPO 2017 uchun qurilishni oʻz vaqtida yakunladi va T1 — Xalqaro terminal rolini oldi. Yangi terminal Aeroport infratuzilmasiga qoʻnish yenglari boʻlgan 6 ta yangi samolyotlar toʻxtash joyini va 4 ta avtobus qoʻnish yoʻnalishini qoʻshib oldi, shuningdek, aeroportda xizmat koʻrsatish sifatini oshirishga qaratilgan turli texnologiyalar va jarayonlarni oʻz ichiga oladi. Yangi terminalda 1000 kvadrat metr umumiy ovqatlanish maydoni mavjud, savdo shoxobchalari 1300 kvadrat metr maydonni egallaydi.

T2 — ichki terminali[tahrir | manbasini tahrirlash]

T2 — terminal binosi konseptsiyasi marhum yapon meʼmori Kisho Kurokava tomonidan ishlab chiqilgan. Yangi xalqaro terminalning ochilishi bilan eski terminal (hozirda „T2“ deb nomlanadi) endi ichki reyslarning joʻnash va qoʻnishlariga moʻljallangan. T2 — 2005-yilda aeroport rekonstruksiya qilinganida dastlabki va yagona terminal edi. 2005-yil 2-fevralda aeroportning T2 yoʻlovchi terminalining tantanali ochilishi boʻlib oʻtdi. Terminal maydoni 25 ming kvadrat metrdan ortiq. Roʻyxatdan oʻtish taymerlari soni — 24, bagaj tasmasi 2 ta. Aeroport dizayni sharq va gʻarb anʼanalarining uygʻunligidan iborat. Bino besh qavatli, panoramali liftlar, eskalatorlar, aerokoʻpriklar, dam olish xonalari hamda yoʻlovchilarni avtomatik roʻyxatdan oʻtkazish tizimi, aeroport doʻkonlari, restoranlar, kafelar, dorixona, call-markaz, Wi-Fi va boshqa imkoniyatlardan iborat.

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻlovchi tashish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyidagi aviakompaniyalar Ostonaga va undan muntazam, mavsumiy va charter reyslarini amalga oshiradilar[8]:

Aviakompaniya Manzillar
Aeroflot Moskva–Sheremetyevo
Air Astana Antaliya, Aqtau, Aqtoʻbe, Atirau, Dubay-Xalqaro, Frankfurt, Istanbul, Olmaota, Pekin–Poytaxt, Qoʻstanay, Toshkent, Oʻral, Oʻskemen, Chimkent
Mavsumiy: GretsiyaIraklion, ChernogoriyaPodgoritsa
Mavsumiy charter: Bodrum
Air Cairo Mavsumiy charter: Sharm ash-Shayx
Air China Pekin–Poytaxt, Sian
AnadoluJet Anqara
Azerbaijan Airlines Boku
Belavia Minsk
China Southern Airlines Guanchjou, Urumchi
Corendon Airlines Mavsumiy: Antaliya
FlyArystan Anqara, Aqtau, Aqtoʻbe, Atirau, Boku, Bishkek, Kutaisi, Olmaota, Qoʻstanay, Qiziloʻrda, Semey, Toshkent, Turkiston, Urumchi, Oʻral, Chimkent
Mavsumiy charter: Doha
flydubai Dubay-Xalqaro
LOT Polish Airlines Varshava–Shopen
Lufthansa Frankfurt
Mavi Gök Airlines Mavsumiy charter: Antaliya
Pegasus Airlines Istanbul–Sabiha Goʻkchen
Qatar Airways Doha
Qazaq Air Aqtoʻbe, Jezqazgʻan, Olmaota, Omsk, QozogʻistonPetropavl, Qoʻstanay, Qiziloʻrda, Toldiqoʻrgʻon, Yekaterinburg, Oʻskemen, Chimkent
Mavsumiy: QozogʻistonÚrjar
Red Wings Airlines Moskva–Jukovskiy, Qozon, Yekaterinburg
Rossiya Airlines Krasnoyarsk—Xalqaro, Moskva—Sheremetyevo
SCAT Airlines Aqtau, Aqtoʻbe, Atirau, Istanbul, Jezqazgʻan, Moskva–Sheremetyevo, Moskva–Vnukovo, Olmaota, QozogʻistonPavlodar, Sankt-Peterburg, XitoySanya, Taroz, Oʻskemen, Chimkent
Mavsumiy: Batumi
Mavsumiy charter: Phuket
Southern Sky Mavsumiy: Balxash, Uchorol
Sunday Airlines Mavsumiy: Antaliya
Mavsumiy charter: Sharm ash-Shayx
Turkish Airlines Istanbul
Mavsumiy charter: Antaliya, Bodrum
Oʻzbekiston havo yoʻllari Toshkent
VietJet Air, Vyetnam bayrogʻi Vyetnam Nha Trang
Wizz Air, Vengriya bayrogʻi Vengriya Abu-Dabi

Yuk tashish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aviakompaniya Manzillar
Cargolux, Lyuksemburg bayrogʻi Lyuksemburg LyuksemburgLyuksemburg
Silk Way Airlines Boku

Statistika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Air Astana aviakompaniyasi oʻz markazini Nursulton Nazarboyev xalqaro aeroportida saqlaydi.

Yoʻlovchilar oqimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻlovchilar soni, 2004 – 2019 [9]
Yil Yoʻlovchilar Bir yil oldinga

nisbatan oʻzgarish

2004 496 240[10] 24,9%
2005 657 550[10] 32,5%
2006 834 299[11] 26,9%
2007 1 171 000[11] 40,4%
2008 1 316 000[11] 12,4%
2009 1 309 000[11] Decrease 0,5%
2010 1 620 000[11] 23,8%
2011 1 984 000[11] 22,5%
2012 2 303 143[10] 16,1%
2013 2 609 431[10] 13,3%
2014 2 960 181[10] 13,5%
2015 3 366 560[10] 13,7%
2016 3 452 714[10] 2,2%
2017 4 294 145[10] 24,8%
2018 4 545 373[10] 6,8%
2019 5 099 391[10] 12,1%
2020 3 059 714[10] Decrease %
2021 4 837 464[10] 0 %
2022 6 000 000[10]  %

Eng gavjum yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Olmaota xalqaro aeroporti haftasiga 144 reys bilan eng mashhur ichki yoʻnalishga aylangan.

Haftalik reyslar orqali Ostonaga va undan eng gavjum ichki yoʻnalishlar (2020)[12]
Daraja Mintaqa Shahar Aeroport(lar) IATA Haftalik reyslar Aviakompaniyalar
1. Qozogʻiston Olmaota Olmaota Olmaota xalqaro aeroporti ALA 144 Air Astana, FlyArystan, Qazaq Air, SCAT Airlines
2. Qozogʻiston Chimkent Chimkent Chimkent xalqaro aeroporti CIT 41 Air Astana, FlyArystan, Qazaq Air, SCAT Airlines
3. Qozogʻiston Atirau viloyati Atirau Atirau xalqaro aeroporti GUW 33 Air Astana, FlyArystan, Qazaq Air, SCAT Airlines
4. Qozogʻiston Sharqiy Qozogʻiston viloyati Oʻskemen Oʻskemen aeroporti UKK 30 Air Astana, Qazaq Air, SCAT Airlines
5. Qozogʻiston Aqtoʻbe viloyati Aqtoʻbe Aqtoʻbe xalqaro aeroporti AKX 29 Air Astana, FlyArystan, Qazaq Air, SCAT Airlines
6. Qozogʻiston Mangʻistau viloyati Aktau Aktau xalqaro aeroporti ShHT 19 Air Astana, SCAT Airlines
7. Qozogʻiston Jambul viloyati Taraz Avliyoota xalqaro aeroporti DMB 19 SCAT aviakompaniyasi
8. Qozogʻiston Qoʻstanay viloyati Qoʻstanay Qoʻstanay aeroporti KSN 17 FlyArystan, Qazaq Air, SCAT Airlines
9. Qozogʻiston Qiziloʻrda viloyati Qiziloʻrda Qiziloʻrda aeroporti KZO 13 Air Astana, FlyArystan
10. Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati Oʻral Oʻral Oq yoʻl aeroporti URA 10 Air Astana
Haftalik reyslar orqali Ostonaga MDHning eng gavjum yoʻnalishlari (2020)[12]
Daraja Mamlakat Shahar Aeroport(lar) IATA Haftalik reyslar Aviakompaniyalar
1. Rossiya Rossiya Federatsiyasi Moskva Sheremetyevo xalqaro aeroporti,
Domodedovo xalqaro aeroporti,
Vnukovo xalqaro aeroporti,
Jukovskiy xalqaro aeroporti
SVO
DME
VKO
ZIA
31 Aeroflot,
Air Astana,

S7 AirlinesSCAT aviakompaniyasi,FlyArystan

2. Oʻzbekiston Oʻzbekiston Respublikasi Toshkent Islom Karimov nomidagi Toshkent xalqaro aeroporti TAS 10 Air Astana, Oʻzbekiston havo yoʻllari
3. Rossiya Rossiya Federatsiyasi Novosibirsk Novosibirsk Tolmachevo aeroporti OVB 9 Air Astana,

S7 Airlines

4. Belarus Belarus Respublikasi Minsk Minsk milliy aeroporti MSQ 7 Belavia
5. RossiyaRossiya Federatsiyasi Yekaterinburg Koltsovo xalqaro aeroporti SVX 6 Air Astana
6. Rossiya Rossiya Federatsiyasi Sankt-Peterburg Fyodor Dostoyevskiy xalqaro aeroporti LED 5 Air Astana
7. RossiyaRossiya Federatsiyasi Omsk Omsk Tsentralniy aeroporti OMS 5 Air Astana
8. Tojikiston Tojikiston Respublikasi Dushanbe Dushanbe xalqaro aeroporti DYU 5 SCAT aviakompaniyasi
9. Qirgʻiziston Qirgʻiziston Respublikasi Bishkek Manas xalqaro aeroporti FRU 3 Air Astana
10. Ukraina Ukraina Kiev Boryspil xalqaro aeroporti KBP 3 Air Astana
Haftalik reyslar orqali Ostona va undan eng gavjum xalqaro yoʻnalishlar (2020)[12]
Daraja Mamlakat Shahar Aeroport(lar) IATA Haftalik reyslar Aviakompaniyalar
1. Turkiya Turkiya Istanbul Istanbul aeroporti IST 12 Air Astana, Turk havo yoʻllari
2. Germaniya Germaniya Frankfurt am Main Frankfurt aeroporti FRA 10 Air Astana, Lufthansa
3. Birlashgan Arab Amirliklari Birlashgan Arab Amirliklari Dubay Dubay xalqaro aeroporti DXB 10 Air Astana, flydubai
4. Xitoy Xitoy Pekin Pekin Poytaxt xalqaro aeroporti PEK 6 Air Astana, Air China
5. Xitoy Xitoy Urumchi Urumchi Divopu xalqaro aeroporti URC 5 Air Astana, China Southern Airlines
6. Birlashgan QirollikBirlashgan Qirollik London Hitrou aeroporti LHR 4 Air Astana
7. Polsha Polsha Varshava Varshava Frederik Shopen aeroporti WAW 3 LOT Polish Airlines
8. Birlashgan Arab AmirliklariBirlashgan Arab Amirliklari Abu Dabi Abu-Dabi xalqaro aeroporti AUH 2 Etihad Airways
9. Fransiya Fransiya Parij Parij Sharl de Goll aeroporti CDG 2 Air Astana
10. Janubiy Koreya Janubiy Koreya Seul Inchxon aeroporti ICN 2 Air Astana

Aviahalokatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1967-yil 17-iyunda Aeroflot Li-2 (CCCP-71220) Tselinograd aeroportidan Qaragʻandi aeroportiga (hozirgi Sariarka) uchib ketib, toʻxtab qoldi va Tselinogradda uchish-qoʻnish yoʻlagiga qulab tushdi va uning 3 nafar ekipajidan 2 nafari va 3 nafar yoʻlovchisi halok boʻldi[13][14].

1989-yil 4-oktabrda Aeroflot An-24 (CCCP-46525) uchuvchilari haddan tashqari tezlik bilan qoʻnishi tufayli Tselinograd aeroportiga yaqinlashayotganda uchish-qoʻnish yoʻlagidan chiqib ketdi. Samolyot qoʻnganidan soʻng aeroport panjarasining ustuniga borib urilgan. Samolyot tuzatib boʻlmaydigan darajada shikastlangan deb hisobdan chiqarilgan, biroq 4 nafar uchuvchi yoki 48 yoʻlovchidan hech biri jabrlanmagan[15].

2012-yilning 25-dekabr kuni Ostona xalqaro aeroportidan havoga koʻtarilgan Qozogʻiston Chegara qoʻshinlarining An-72 samolyoti ob-havoning past koʻrinishi va samolyot barometridagi texnik nosozliklar tufayli Chimkent xalqaro aeroportida uchish-qoʻnish yoʻlagiga yetmay qulab tushdi. Samolyot bortidagi 27 kishining barchasi halok boʻlgan[16].

Yer usti transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jamoat transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Avtobus[tahrir | manbasini tahrirlash]

10 va 12-sonli shahar avtobus yoʻnalishlari aeroportni Ostona shahri markazi bilan bogʻlaydi. Xizmat 06:00 dan 22:00 gacha ishlaydi va aeroportdan (aeroportdan tashqarida) shahar markaziga va aksincha, oraliq toʻxtash joylari bilan qatnaydi. Yagona tarif 150 (150 tenge).

Avtomobil va taksi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroport P3 mintaqaviy yoʻlida, shahar markazidan taxminan 16,7 km (12 mi) masofada va tirbandlikka qarab, taxminan 25 daqiqalik yoʻlda joylashgan. Avtomobil va mototsikl uchun keng toʻxtash joyi mavjud. Taksilar toʻgʻridan-toʻgʻri terminal binosi tashqarisida aeroportning toʻxtash joyida ham mavjud (Yandeks. Taxi va inDriver). Koʻpgina taksi kompaniyalari aeroportga / aeroportga sayohat qilish uchun odatda mobil ilova orqali bron qilinadigan tekis tarif taklif qiladilar (odatda tarif 1650).

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. AIP Kazakhstan
  2. „Переименован он теперь“ (ru). Время. Qaraldi: 2020-yil 26-iyun.
  3. „Kazakh Airlines Increase Flights, Carry Nearly Nine Million Passengers in 2022“ (en). The Astana Times. Qaraldi: 2022-yil 27-dekabr.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 „History; Get know the history of the Airport“ (en). nn-airport.kz. Qaraldi: 2020-yil 13-avgust.
  5. „Nursultan Nazarbayev International Airport code officially changes to NQZ“. 2020-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 9-iyun.
  6. „Astana International Airport's new terminal takes the first international flight“. Central Asia Aero News. 2017-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-iyun.
  7. „Astana International Airport Kazakhstan“. Mabetex. 2022-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-yanvar.
  8. „Nursultan Nazarbayev International Airport Flight Schedule“. Qaraldi: 2019-yil 23-noyabr.
  9. „Жолаушылар ағыны | Нұрсұлтан Назарбаев халықаралық әуежайы“. Nursultan Nazarbayev International Airport.
  10. 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 10,11 10,12 http://www.kase.kz/files/emitters/ARAL/aralp_2016_rus.pdf Kolichestvo obslujennix passajirov v aeroportax Respubliki Kazaxstan za 2015-2016 gg.str 39
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 „Аэропорт Астана - показатели динамики развития пассажиропотока за 2006-2011“. 2012-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-oktyabr.
  12. 12,0 12,1 12,2 „Nursultan Nazarbayev International Airport“. Flightradar24. Qaraldi: 2019-yil 14-oktyabr.
  13. Ranter. „ASN Aircraft accident Lisunov Li-2 CCCP-71220 Karaganda Airport (KGF)“. aviation-safety.net. Qaraldi: 2022-yil 8-yanvar.
  14. „Crash of a Lisunov LI-2 in Karaganda : 9 killed | Bureau of Aircraft Accidents Archives“. www.baaa-acro.com. Qaraldi: 2022-yil 8-yanvar.
  15. Ranter. „ASN Aircraft accident Antonov An-24RV CCCP-46525 Stepnogorsk Airport“. aviation-safety.net. Qaraldi: 2022-yil 8-yanvar.
  16. Ranter. „ASN Aircraft accident Antonov An-72-100 UP-72859 Shymkent Airport (CIT)“. aviation-safety.net. Qaraldi: 2022-yil 8-yanvar.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]