Kontent qismiga oʻtish

Wilhelm Röntgen

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Wilhelm Röntgen
Tavalludi 27-mart 1845-yil
Lennep, Dyusseldorf
Vafoti 10-feveral 1923-yil
Myunxen
Fuqaroligi Veymar Respublikasi, Germaniya imperiyasi va Prussiya qirolligi
Sohasi Fizika
Mukofotlari Nobel mukofoti

Wilhelm Röntgen (talaffuzi: Vilgelm Rentgen)[1] nemischa: [ˈvɪlhɛlm ˈʁœntɡən]; 27-mart 1845-yil – 10-fevral 1923-yil) was a German[2] (1845.27.3, Lennep, Dyusseldorf yaqinida — 1923.10.2, Myunxen) — nemis fizigi. Syurixdagi (Shveysariya) Oliy texnika maktabida oʻqigan (1865— 68). Vyursburg (1870-yildan) va Strasburg (1872-yildan) universitetida ishlagan. Xoenxeymdagi Oliy qishloq xoʻjaligi maktabi (1875-yildan), Strasburg universiteti (1876-yildan), Gisen universiteti (1879-yildan), Vyursburg universiteti (1888-yildan, 1894-yildan rektor). Myunxen universiteti (1900-20) professor R. yangi nurlanishni kashf qilib, ularni „X nurlar“ deb atadi (1895) (keyinchalik bu nurlar rentgen deb atala boshlandi). Rentgen nurlari tibbiyot, fan va texnikaning turli sohalarida keng qoʻllanila boshlandi. R. birinchi rentgen trubkasini yaratdi. 1897-yildan boshlab u kristall arnin g pyezoelektr va piroelektr xususiyatlarini oʻrgangan, kristallardagi elektr va optik hodisalarning oʻzaro bogʻliqligini aniqlagan, harakatdagi muqitlar elektrodinamikasi masalalari bilan shugʻullangan. R.ning magnetizm boʻyicha tadqiqotlari X. A. Lorents elektron nazariyasining yaratilishida katta ahamiyatga ega boʻlgan. R. fiziklar ichida dunyoda birinchi boʻlib Nobel mukofotiga sazovor boʻlgan (1901)[3][4] .

Ish faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. "Röntgen". Random House Webster's Unabridged Dictionary.
  2. „Wilhelm Röntgen (1845–1923) – Ontdekker röntgenstraling“. historiek.net (31-oktabr 2010-yil).
  3. „Wilhelm Röntgen“. University of Washington: Department of Radiology (7-yanvar 2015-yil). 2022-yil 7-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 18-may.
  4. „Award of Bernard Medal“. Columbia Daily Spectator (23-may 1900-yil). Qaraldi: 22-mart 2018-yil.