Vikipediya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Favicon of Wikipedia Vikipediya
Vikipediya logosi
Web-manzil www.wikipedia.org
Interwiki XX:
Asosiy boʻlim jami 287 boʻlim
Asos solingan sana 15-yanvar, 2001
Asoschi Jimmy Wales va Larry Sanger
Maqolalar soni 20 milliondan dan ortiq
Egasi Wikimedia Foundation
Litsenziya erkin
Reklama yoʻq

Vikipediya — koʻp tilli, erkin, onlayn ensiklopediya. U koʻngillilar jamoasi tomonidan ochiq hamkorlik hamda vikiga tayanuvchi tahrir tizimi asosida yoziladi va yuritiladi. Ushbu loyiha 2001-yil 15-yanvarda mutaxassislarga moʻljallangan Nupediaga toʻldiruvchi sifatida yaratilib, hozirda uni notijorat Wikimedia Foundation tashkiloti boshqaradi. Vikipediya bugunga kelib eng katta va eng koʻp koʻzdan kechiriladigan maʼlumot manbasiga aylandi[1]. Hozirda bu bepul ensiklopediyada dunyoning 283 tilida 59 milliondan oshiq maqola bor. Vikipediyaning eng katta ingliz tili boʻlimi 6798452 ta maqolaga ega. Taqqoslash uchun, qogʻoz nashrdagi ensiklopediyalar orasida eng kattasi boʻlmish Encyclopædia Britannica (Britaniya Ensiklopediyasi)dagi maqolalar soni 130 ming atrofidadir. Bundan tashqari, Vikipediyaning juda mashhur boʻlib ketishi ortidan unga yondosh Vikiombor, Vikilugʻat, Vikikitob, Vikiversitet, Vikiiqtibos hamda Vikiyangiliklar kabi loyihalar ham paydo boʻlgan.

Tarixi

wikipedia.com va wikipedia.org domenlari mos ravishda 2001-yil 12-yanvarda[2] va 2001-yil 13-yanvarda[3] roʻyxatga olingan.

Vikipediyaga 2001-yil 15-yanvarda Amerika Qoʻshma Shtatlari fuqarolari Jimmy Wales va Larry Sanger asos solishgan. Sanger „Vikipediya“ soʻzini inglizcha „wiki“ va „encyclopedia“ soʻzlarini birlashtirib oʻylab topgan. „Wiki“ soʻzi aslida gavayiliklarning soʻzi boʻlib, „tez“ degan maʼnoni bildiradi va koʻpchilik birgalikda yaratadigan web sahifalar shu nom bilan ataladi. Jimmy Walesning niyati Britannica sifatiga yoki undan ham yuqori darajaga erishish va ensiklopediyani bosma holida tarqatish boʻlgan edi.

Oʻzbek tilidagi Vikipediya

Oʻzbek tilidagi Vikipediyada 258 394 ta maqola bor. Foydalanuvchilar soni — 126 529, ulardan 954 nafari oxirgi oy ichida kamida bitta tahrir qilgan. Jami sahifalar soni (munozara, turkum va hokazo bilan qoʻshib hisoblaganda) — 964 382.

Oʻzbekcha Vikipediyaning Oʻzbekiston hududida toʻsilishi

2011-yilning oxirida nomaʼlum sabablarga koʻra Oʻzbekiston hududida oʻzbek Vikipediyasi toʻsib qoʻyildi[4]. Bu oʻzbekcha Vikipediyaning rivojlanishini jiddiy oqsoqlantirdi. Bugungi kunda esa Oʻzbekistonda foydalanuvchilar oʻzbekcha Vikipediya sahifalarini hech qanday muammolarsiz ocha oladilar.

Turli tillardagi nashrlari

Vikipediya juda koʻplab tillarda har kun, soat va soniyada toʻldirilib borilmoqda. Ayniqsa quyidagi tillar bunga yaqqol misol boʻla oladi:

  1. Inglizcha Vikipediya (6798452)
  2. Nemischa Vikipediya (2892314)
  3. Fransuzcha Vikipediya (2599055)

Toʻliq roʻyxat bu yerda.

Manbalar

  1. „Wikipedia.org Sayt haqida ma'lumot (Inglizcha)“. Alexa Internet. 2018-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18 fevral, 2012. (Wayback Machine saytida 2018-12-25 sanasida arxivlangan)
  2. „WHOIS domain registration information results for wikipedia.com from Network Solutions“ (27-sentyabr, 2007). 27-sentyabr, 2007da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-avgust, 2018.
  3. „WHOIS domain registration information results for wikipedia.org from Network Solutions“ (27-sentyabr, 2007). 27-sentyabr, 2007da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-avgust, 2018.
  4. „Ўзбекистонда ўзбекча Wikipedia тўсиб қўйилди“. Ozodlik Radiosi (16 fevral 2012). Qaraldi: 18 fevral, 2012.