Pokiston milliy futbol terma jamoasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Pokiston milliy futbol terma jamoasi
Shirt badge/Association crest
Tahallusi
  • Pak Shaheen پاک شاہین (Pokiston lochinlari)
Assotsiatsiya Pokiston Futbol Federatsiyasi (PFF)
Konfederatsiya AFC (OSIYO)
Sub-konfederatsiya SAFF (Janubiy Osiyo)
Bosh murabbiy  PAK Tariq Lutfi
Eng koʻp oʻynagan futbolchi Jaffar Khan (44)
Eng yaxshi toʻpurar Muhammad Essa (11)
Uy stadioni Jinnah Sports stadioni
Punjab stadioni
People's Football stadioni
forma
Birinchi forma
forma
Ikkinchi forma
FIFA Reytingi
Hozirgi 195 ↑ 1 Avgust 2022,
Eng yuqori 140 (Fevral 1993,)
Eng past 205 (Iyun 2019,)
Birinchi xalqaro oʻyin
 Eron 5-1  Pokiston
(Tehron, Eron; 27 Oktyabr 1950)
Eng yirik gʻalaba
 Tailand 0-7  Pokiston
(Kuala Lumpur, Malayziya; 5 Avgust 1960)[1]
 Pokiston 9-2  Guam
(Taypey, Tayvan; 6 Aprel 2008)[2]
 Pokiston 7-0  Butan
(Dakka, Bangladesh; 8 Dekabr 2009)[3]
Eng yirik magʻlubiyat
 Eron 9-1  Pokiston
(Tehron, Eron; 12 Mart 1969)
 Pokiston 0-8  Iroq
(Amman, Iordaniya; 28 May 1993)
SAFF Chempionati
Ishtiroki 11 (Ilk marta 1993-yili)
Eng yaxshi natijasi Uchinchi oʻrin (1997)
OFK Chaqiruv Kubogi
Istiroki 1 (Ilk marta 2006-yili)
Eng yaxshi natijasi Guruh bosqichi (2006)

Pokiston milliy futbol jamoasi FIFA tomonidan ruxsat etilgan musobaqalarda Pokiston sharafini himoya qiladi va Pokistonda futbol boʻyicha boshqaruv organi boʻlgan Pokiston Futbol Federatsiyasi tomonidan nazorat qilinadi. Pokiston 1948-yilda FIFAga aʼzo boʻldi va Osiyo Futbol Konfederatsiyasiga qoʻshildi va uning terma jamoasi 1950-yilda debyut qildi.

Pokiston ikki yilda bir marta oʻtkaziladigan Janubiy Osiyo Futbol Federatsiyasi chempionati va Janubiy Osiyo oʻyinlarida ishtirok etadi. Pokiston futbol jamoasi Janubiy Osiyo o‘yinlarida to‘rt marta: 1989, 1991, 2004 va 2006-yillarda oltin medalni qo‘lga kiritdi.

Pokiston hech qachon Janubiy Osiyo mintaqasidan tashqarida biror yirik turnirda qatnasha olmagan. Janubiy Osiyoda kriketning kuchli taʼsiri tufayli futbol Pokistonda mashhurlikka erisha olmadi. 2020-yil holatiga koʻra Pokiston Osiyoda hech qachon FIFA Jahon chempionati saralash oʻyinida gʻalaba qozonmagan yagona jamoadir.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

1950-yillar — Pokistonning xalqaro debyuti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pokiston xalqaro debyutini 1950-yil oktyabr oyida Eron va Iroqda oʻtkazdi. Pokiston birinchi oʻyinda Eronga qarshi 5:1 hisobida magʻlub boʻldi. Pokistonning navbatdagi xalqaro safari Kolombo kubogida boʻlib oʻtdi, unda jamoa Hindistonga qarshi birinchi oʻyinni oʻtkazdi va golsiz durang bilan yakunlandi. 50-yillarda Pokiston 1954-yilda Hindistonda, keyin 1955 yilda Sharqiy Pokistonda va 1954 yilda Filippinda va 1958 yilda Yaponiyada boʻlib oʻtgan Osiyo oʻyinlarida, Kolombo kubogida ishtirok etdi.

1960-1970-yillarning boshlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

1960-yillarning boshlarida Pokiston Pokiston futboli tarixidagi eng yaxshi oʻyinchilardan birini yetishtirdi, Abdul Ghafoor Majna „Pokistonlik Pele“ va „Pokistonning qora marvaridi“ laqabini oldi.[4] Abdul Ghafoor Majna Pokiston milliy futbol jamoasi Osiyoning eng yaxshi 10 jamoasiga kirganda faoliyat yuritgan. The Express Tribune xabariga koʻra, u "Pokiston futbol jamoasi SSSR, BAA va Xitoyni magʻlub etishga muvaffaq boʻlgan davrda jamoaning haqiqiy afsonasi edi.[5]

Pokiston birinchi RDC kubogida oʻynagan va uchinchi oʻrinni egallagan. 1967-yilda Saudiya Arabistoniga qarshi bir qator oʻrtoqlik oʻyinlari oʻtkazib, barchasi durang bilan yakunlangan. Yil oxirida Pokiston Osiyo Kubogi saralashida Birma va Kambodjaga qarshi oʻyinda magʻlub boʻldi va Hindistonga qarshi soʻnggi oʻyinda durang oʻynadi. Keyin ular ikkinchi RDC kubogiga mezbonlik qilishdi va Turkiyaga 4-7 hisobida magʻlubiyatga uchrab yana uchinchi oʻrinni egalladi. 1969-yilda ular oʻrtoqlik turnirida ishtirok etish uchun Eronga yoʻl olishdi va unda Iroqqa qarshi 2:1 hisobida gʻalaba qozonishdi va Eronga 7:0 hisobida magʻlub boʻlishdi.

1971-yilgi Bangladesh ozodlik urushi natijasida Sharqiy Pokiston Bangladesh Xalq Respublikasiga aylandi va natijada Pokiston jamoasi bengaliyalik futbolchilarni chaqirish huquqidan mahrum boʻldi. 1970-yillar boshida milliy terma jamoaning ishtiroki RDC kubogi va 1974-yilgi Osiyo o'yinlari va 1978 yilda Janubiy Koreya milliy futbol terma jamoasiga qarshi yagona oʻrtoqlik oʻyini bilan cheklandi. Bu davrdagi eng koʻzga koʻringan natija Turkiya bilan 2:2 hisobidagi durang edi.

1980-1990 (koʻtarilish va tushish)[tahrir | manbasini tahrirlash]

1982-yilgi Qirol kubogida Pokiston Indoneziyaga qarshi oʻyinda golsiz durang oʻynadi, bu jamoaning 1962-yildan beri ilk bor oʻz darvozasi daxlsizligini taʼminladi. Tailandga magʻlub boʻlgach, Malayziya ustidan 3:2 hisobida gʻalaba qozondi va Xitoyga qarshi yaqin oʻyinda magʻlub boʻlgan boʻlsa-da Singapurga qarshi soʻnggi oʻyinda 1:0 hisobida gʻalaba qozonishdi.

Pokiston 1982-yilda Eron, Bangladesh, Ummon va Nepal ishtirokidagi oʻrtoqlik turniriga mezbonlik qilgan. Lochinlar musobaqani Bangladesh ustidan 2:1 hisobidagi gʻalaba bilan boshlangan. Keyin ular Eronga magʻlub boʻlishdi, lekin ajoyib qaytish qilishdi va Nepalni 2:0 hisobida magʻlub etishdi. Ummonga qarshi kechgan o‘yin durang boʻlib, Pokiston turnirni ikkinchi o‘rin bilan yakunlandi. Biroq, 1984-yilda terma jamoa Osiyo Kubogi saralashida 5 oʻyindan 4 tasida magʻlub boʻlgan va yagona gʻalaba Shimoliy Yamanga qarshi qayd etilgan hisob 4:1.

Milliy terma jamoa 1985-yilda yana bir turnirga mezbonlik qilgan, bu safar Shimoliy Koreya, Indoneziya, Bangladesh va Nepalni taklif qilgan. Shimoliy koreyaliklarga qarshi golsiz durang jamoani kuchaytirdi va ular Nepalni 1:0 hisobida magʻlub etishdi. Biroq Bangladesh va Indoneziyaga qarshi so‘nggi ikki o‘yindagi mag‘lubiyat bilan ular yana ikkinchi o‘rinni egallashdi. Janubiy Osiyo o‘yinlarida Pokiston terma jamoasi Nepalga penaltilar seriyasida mag‘lub bo‘lib, to‘rtinchi o‘rinni egalladi.

1986-yilgi Osiyo oʻyinlarida Pokiston barcha oʻyinlarida magʻlub boʻlgan. Biroq oradan bir yil oʻtib, Janubiy Osiyo oʻyinlarida bronza medali uchun bahsda Bangladeshga qarshi bahsda 1:0 hisobida gʻalaba qozongan. 1988-yilda ular Osiyo Kubogi saralash oʻyinlarida magʻlub boʻlishdi. Pokiston 1989-yilda jahon chempionatiga chiqish uchun ilk bor urinishlarini amalga oshirgan. Ammo, birorta o‘yinda g‘alaba qozona olmagan. Milliy terma jamoa bir necha oy oʻtgach, finalda Bangladeshni 1:0 hisobida magʻlub etib, Janubiy Osiyo oʻyinlarida oltin medalni qoʻlga kiritdi.

1990-2003 yillar (pasayish)[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pokiston 1990-yildagi uchta oʻyinda ham magʻlubiyatga uchragan holda Osiyo oʻyinlarida yana bir muddat oldin chiqib ketdi. 1991-yilgi Janubiy Osiyo oʻyinlarida Pokiston finalda Maldiv orollarini 2:0 hisobida magʻlub etib, ikkinchi oltin medalini qoʻlga kiritdi. Yil oxirida birinchi SAFF kubogi boʻlib oʻtdi va milliy terma jamoa toʻrtinchi oʻrinni egalladi, ammo 1993-yilgi Janubiy Osiyo oʻyinlarida ular guruh bosqichidan oʻta olmadilar.

1995-yilda Pokiston SAFF kubogi guruh bosqichidan toʻplar farqiga koʻra chiqib ketdi. 1996-1997 yillar oraligʻida terma jamoa Osiyo kubogi va jahon chempionati saralash bosqichidagi barcha oʻyinlarda magʻlub boʻlgan. Pokiston 1997-yilgi SAFF kubogida uchinchi oʻrin uchun pley-offda Shri-Lanka ustidan 1:0 hisobidagi gʻalaba evaziga uchinchi boʻldi. 1999-yilgi SAFF kubogida Pokiston oʻz guruhida oxirgi oʻrinni egalladi va Pokiston ham toʻliq xalqaro musobaqalarni oʻtkazish uchun soʻnggi Janubiy Osiyo oʻyinlarining guruh bosqichidan chiqa olmadi.

2004-2013 (Yangi oʻzgarishlar)[tahrir | manbasini tahrirlash]

2004-yilda Pokiston futbolida oʻzgarishlar yuz berdi, bu vaqtga kelib yangi maʼmuriyat ishga tushdi va yangi milliy liga ishga tushdi. Uchta oʻyin seriyasida Hindistonga qarshi gʻalaba, yakuniy oʻyin lochinlar uchun 3:0 hisobida yakunlandi va ular 2005-yilgi SAFF kubogining yarim finaliga yoʻl olishdi. Ular yarim finalda amaldagi chempion Bangladeshga qarshi o‘yinda 0:1 hisobida mag‘lub bo‘lishdi.

2012-yilning yagona oʻyini noyabr oyida Singapurga qarshi oʻtkazilgan va u oʻz uyida Pokistonni 4:0 hisobida magʻlub etgandi. Pokiston 2013-yilni yaxshi boshladi va Nepalga qarshi ikkita o‘yinda Hasan Bashirning ajoyibligi evaziga bir xil 1:0 hisobida g‘alaba qozondi. Maldiv orollari bilan 1:1 hisobida durang oʻynadi, ammo ketma-ket oʻyinlar tufayli Pokiston soʻnggi oʻyinda Maleda 3:0 hisobida magʻlub boʻldi.

2013-2017 yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pokiston terma jamoasi Bishkekda 2014-yilgi OFK Chaqiruv kubogi saralashida maydonga tushdi va Tojikistonga 0:1 hisobida mag‘lub bo‘ldi. Keyingi oʻyinda ham Qirgʻizistonga 1:0 hisobida magʻlub boʻldi, ammo Hasan Bashir va Kaleemulloh Pokiston Makaoni 2:0 hisobida magʻlub etishga yordam berdi.

Pokiston avgust oyida Afg'onistonga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida maydonga tushdi va xorijlik futbolchilarsiz 3:0 hisobida magʻlub boʻldi. Murabbiy Zaviša Milosavljević ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga 2013-yilgi SAFF chempionatida Shahzad Anwarga murabbiylik boʻyicha maslahatchi boʻlgan bahraynlik Mohammad Al-Shamlan tayinlandi.

2017-yil FIFA tomonidan toʻxtatilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yil 10-oktabrda FIFA tomonidan Pokiston barcha futbol faoliyatidan to‘xtatilgan.[6][7]

Toʻxtatib turishdan keyin (2018 — 2020)[tahrir | manbasini tahrirlash]

FIFA 2018-yilning 13-martida PFF aʼzoligini tikladi. Avgustda Osiyo oʻyinlari va sentyabrda SAFF kubogi yaqinlashayotgani munosabati bilan Pokiston futbol jamoasining tayyorgarlik koʻrishga vaqti juda kam edi. PFF braziliyalik yangi bosh murabbiy José Antonio Nogueira bilan shartnoma imzolaganini eʼlon qildi va Lahorda tayyorgarlikni boshladi.

Jamoa imiji[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uy stadioni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jinnah Sports Stadium located in Islamabad
Jinnah Sports Stadium Islomobodda joylashgan
Punjab stadioni (Lahor) asosiy kirish joyi.

Pokiston mavjud boʻlgan dastlabki ellik yil davomida oʻz uy uchrashuvlarini butun mamlakat boʻylab oʻtkazdi. Ular dastlab kriket maydonlaridan foydalanganlar, keyinroq futbol stadionlariga oʻtishgan. Pokiston butun mamlakat boʻylab bir qator turli maydonlarda oʻynadi, ammo 2003-yilga kelib, asosan Lahordagi Panjob stadionini asosiy joy sifatida qabul qilishga qaror qildi, Islomoboddagi Jinnah Sports Stadium va Karachining Xalq Futbol Stadioni. Panjob stadioni uy uchrashuvlari uchun mavjud emas edi.

Toʻplam[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pokiston terma jamoasining uy libosida doim yashil rangli futbolka va oq shorti boʻlgan. Ranglar Pokiston bayrogʻidan olingan boʻlib, yashil maydon boʻlib, markazida oq yarim oy va besh nurli yulduz, koʻtaruvchi tomonida esa vertikal oq chiziq tasvirlangan. Mehmon libosi rangi bir necha bor oʻzgargan.[8] Milliy terma jamoa oq shortili oq koʻylak yoki yashil shortili oq koʻylakdan foydalangan. Tarixiy jihatdan yashil shortilar bilan oq koʻylak eng koʻp ishlatiladigan rang kombinatsiyasi hisoblanadi.

Homiylar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Homiy Davr
Qoʻshma Shtatlar Vision 2011–2013
Pokiston Forward 2013–2015
Birlashgan Qirollik Joshila 2018–2019
Pokiston futbol jamoasining murabbiylar shtabi.

Murabbiylar shtabi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lavozim Ism-sharif
Texnik direktor Ispaniya Daniel Limones
Bosh murabbiy Pokiston Tariq Lutfi
Jamoa menejeri Pokiston Ayaz Butt
Yordamchi murabbiy Pokiston Muhammad Essa
Pokiston Muhammad Habib
Pokiston Gohar Zaman
Darvozabonlar murabbiyi Pokiston Aslam Khan
Fitnes murabbiyi Pokiston Shahzaib Haider
Video tahlilchisi Pokiston Shahrukh Sohail
Shifokor Pokiston Dr.Zaf Iqbal
Fizioterapevt Pokiston Kamran Mehdi

Murabbiylik tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Futbolchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hozirgi tarkib[tahrir | manbasini tahrirlash]

0#0 pos. Futbolchi Tugʻilgan sanasi (yosh) Ishtiroki Gollari Klubi
1 1DA Yousuf Butt 18-oktyabr 1989-yil (1989-10-18) (34 yosh) 19 0  DEN AB Tårnby
22 1DA Ahsanullah Ahmed 25-fevral 1995-yil (1995-02-25) (29 yosh) 2 0  PAK Sui Southern Gas
20 1DA Muzammil Hussain 6-sentyabr 1993-yil (1993-09-06) (30 yosh) 2 0  PAK WAPDA
2 2HM Muhammad Umer Hayat 22-oktyabr 1996-yil (1996-10-22) (27 yosh) 3 0  PAK WAPDA
3 2HM Abdullah Qazi (1995-03-25)25-mart 1995 (23 yosh) 5 0  USA La Máquina
4 2HM Yaqoob Butt 18-sentyabr 1988-yil (1988-09-18) (35 yosh) 5 0  DEN Ledøje-Smørum Fodbold
6 2HM Zesh Rehman (Captain) 14-oktyabr 1983-yil (1983-10-14) (40 yosh) 25 1 Retired
14 2HM Ali Khan Niazi 14-dekabr 2000-yil (2000-12-14) (23 yosh) 0 0  PAK K-Electric
17 2HM Ali Uzair 14-oktyabr 1996-yil (1996-10-14) (27 yosh) 2 0  PAK WAPDA
8 3YH Mehmood Khan 10-iyun 1991-yil (1991-06-10) (32 yosh) 10 0  PAK Khan Research Laboratories
18 3YH Samir Nabi 16-dekabr 1996-yil (1996-12-16) (27 yosh) 2 0  ENG Hereford
19 3YH Navid Rahman 26-may 1996-yil (1996-05-26) (27 yosh) 2 0  CAN North Mississauga SC
23 3YH Rahis Nabi 15-aprel 1999-yil (1999-04-15) (25 yosh) 2 0  ENG Redditch Utd
7 4HJ Ahmed Faheem 4-dekabr 1994-yil (1994-12-04) (29 yosh) 3 1  PAK WAPDA
9 4HJ Muhammad Ali 2-sentyabr 1989-yil (1989-09-02) (34 yosh) 15 2  DEN Greve
10 4HJ Hassan Bashir (Vice-Captain) 7-yanvar 1987-yil (1987-01-07) (37 yosh) 22 9  DEN AB Tårnby
11 4HJ Adnan Mohammad 2-iyul 1996-yil (1996-07-02) (27 yosh) 3 0  DEN Lyngby
12 4HJ Tabish Hussain 6-iyun 2001-yil (2001-06-06) (22 yosh) 2 0  ENG Osset United
16 4HJ Muhammad Riaz 27-fevral 1996-yil (1996-02-27) (28 yosh) 8 2  PAK Asia Ghee Mills

Natijalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. FIFA.com „Live Scores - Pakistan - Matches - FIFA.com“. FIFA.com. 2016-yil 20-iyunda asl nusxadan arxivlangan.
  2. FIFA.com „Live Scores - Pakistan - Matches - FIFA.com“. FIFA.com. 2016-yil 20-iyunda asl nusxadan arxivlangan.
  3. FIFA.com „Live Scores - Pakistan - Matches - FIFA.com“. FIFA.com. 2016-yil 20-iyunda asl nusxadan arxivlangan.
  4. „Abdul Ghafoor Majna (1938-2012) by Riaz Ahmed“. footballpakistan.com. Football Pakistan. 2013-yil 31-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 7-sentyabr.
  5. „Pakistani Pele was a 'football encyclopaedia' | The Express Tribune“ (en-US). The Express Tribune (2012-yil 8-sentyabr). 2018-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  6. FIFA.com „FIFA suspends the Pakistan Football Federation“ (2017-yil 11-oktyabr). 2017-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  7. FIFA.com „FIFA lifts suspension of Pakistan Football Federation“ (2018-yil 14-mart). 2018-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan.
  8. „Government of Pakistan: Flag description“. Pakistan.gov.pk. 2008-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 11-dekabr.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]