Xitoy milliy futbol terma jamoasi

Xitoy milliy futbol terma jamoasi
Laqabi	龙之队; (Buyuk devor)
Assotsiatsiya	Xitoy Xalq Respublikasi futbol assotsiatsiyasi (CFA)
Sub-konfederatsiya	EAFF
Konfederatsiya	AFC
Bosh murabbiy	Li Xiaopeng
Sardor	Wu Xi
Eng koʻp oʻynagan futbolchi	Li Weifeng (112)
Toʻpurar	Hao Haidong (41)
Uy stadioni	Milliy stadion (Pekin)
FIFA kodi	CHN
FIFA reytingi	Andoza:FIFA World Rankings
Eng yuqori FIFA reytingi	37 (Dekabr 1998)
Eng past FIFA reytingi	109 (Mart 2013)
Eng yuqori Elo reytingi	23 (May 1934)
Eng past Elo reytingi	92 (Oktabr 1992)
Asosiy libosi	Zaxira libosi
Ilk xalqaro oʻyini
	Filippin 2–1 China ; (Manila, Filippin; 1 fevral 1913)
Yirik gʻalabasi
	Xitoy 19–0 Guam ; (Ho Chi Minh, Vietnam; 26 Yanvar 2000)
Yirik magʻlubiyati
	Braziliya 8–0 Xitoy ; (Recife, Braziliya; 10 Sentabr 2012)

Xitoy milliy futbol terma jamoasi (xitoycha: 中国国家足球队) — xalqaro futbol musobaqalarida Xitoy sharafini himoya qiluvchi jamoa hisoblanadi. Boshqaruv organi – Xitoy Xalq Respublikasi futbol assotsiatsiyasi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xitoy futbol assotsiatsiyasi 1924-yilda tashkil etilgan va 1931-yilda FIFAga qabul qilingan. Xitoy 1949-yilda Xitoy Respublikasi va Xitoy Xalq Respublikasiga ajratilgan. 1955-yilga kelib ushbu mamlakat o‘zining Xitoy futbol assotsiatsiyasini tashkil etadi va 1979-yilda FIFAga a’zo bo‘ladi. 1984- va 2004-yillarda XXR Osiyo kubogida ikkinchi o‘rinni egallagan. Makao va Gonkongga qaytib kelgan terma jamoa a’zolari “Gongkong (Xitoy)” va “Makao (Xitoy)” nomi ostida barcha futbol turnirlarda ishtirok eta boshlaydi.

Xitoyda futbol ancha mashhur va milliy terma jamoaning muvaffaqiyati milliy g‘ururi hisoblanadi.

Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, Xitoyda 2002-yilgi jahon chempionatida milliy terma jamoaning chiqishlarini 300 millionga yaqin odam tomosha qilgan. Chempionat oldidan mamlakatda 170 millionga yaqin yangi televizor sotilgan. 250 milliondan ortiq odam 2004-yilgi Osiyo Kubogi finalini tomosha qilgan. Ushbu jonli efir Xitoy Xalq Respublikasi teleko‘rsatuvlari tarixidagi eng yirik voqea sifatida tarixga muhrlangan^[2].

Chinese players after win against Thailand at 2019 AFC Asian Cup Round of 16

Futbol bo ‘yicha jahon chempionati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1930-yildan 1954-yilgacha – ishtirok etmagan;
1958-yil – saralash bosqichidan o‘ta olmagan;
1962-yildan 1978-yilgacha – ishtirok etmagan;
1982-yildan 1998-yilgacha – malakaga ega bo‘lmagan;
2002-yil – guruh bosqichi;
2006-yildan 2022-yilgacha – saralashdan o‘ta olmagan.
2002-yilgi futbol bo ‘yicha jahon chempionatida jamoa barcha o‘yinlarda mag‘lub bo‘lib, birorta ham gol urmagan bo‘lsa-da, turnirga yo‘llanma olganining o‘zi Xitoy futboli uchun muhim voqea sifatida qayt etilgan.

Osiyo kubogi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1956-yildan 1972-yilgacha – ishtirok etmagan;
1997- yil – 3-o‘rin;
1980-yil – guruh bosqichi;
1984-yil – 2-o‘rin;
1988-yil – 4-o‘rin;
1992-yil – 3-o‘rin;
1996-yil – chorak final;
2000-yil – 4-o‘rin;
2004-yil – 2-o‘rin;
2007-yil – guruh bosqichi;
2011-yil – guruh bosqichi;
2015-yil – chorak final;
2019-yil – chorak final;
2023-yil – mezbon bo‘ladi.

Sharqiy Osiyo chempionati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1990-yil – 2-o‘rin;
1992-yil – 4-o‘rin;
1995-yil – 4-o‘rin;
1998-yil – 2-o‘rin;
2003-yil – 3-o‘rin;
2005-yil – 1-o‘rin;
2008-yil – 3-o‘rin;
2010-yil – 1-o‘rin;
2013-yil – 2-o‘rin;
2015-yil – 2-o‘rin;
2017-yil – 3-o‘rin.

Jamoa tarkibi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bosh murabbiy Li Syaopeng tomonidan JCh-2022 saralash o‘yinlarida Yaponiya (2022-yil 27-yanvar) va Vyetnam (2022-yil 1-fevral)ga qarshi uchrashuvda ishtirok etish uchun quyidagi futbolchilar maydonga tushirilgan.

2022-yil 22-iyul holatiga ko ‘ra o‘yinlar va gollar:

0#0	pos.	Futbolchi	Tugʻulgan sanasi (yosh)	Ishtiroki	Gollari	Klubi
1	1DA	Han Jiaqi	3-iyul 1999-yil (1999-07-03) (23 yosh)	2	0	CHN Guanchjou siti
12	1DA	Peng Peng	24-noyabr 2000-yil (2000-11-24) (22 yosh)	0	0	CHN Kunshan
25	1DA	Huang Zihao	9-iyun 2001-yil (2001-06-09) (21 yosh)	0	0	CHN Nanjing Siti

2	2HM	Yeljan Shinar	6-iyun 1999-yil (1999-06-06) (23 yosh)	0	0	CHN Shenjen
3	2HM	Wu Shaocong	20-mart 2000-yil (2000-03-20) (22 yosh)	1	0	CHN Guanchjou
4	2HM	Jiang Shenglong	24-dekabr 2000-yil (2000-12-24) (22 yosh)	1	0	CHN Shanghai Shenhua
5	2HM	Zhu Chenjie	23-avgust 2000-yil (2000-08-23) (22 yosh)	16	1	CHN Shanghai Shenhua
6	2HM	Jiang Guangtai	27-may 1994-yil (1994-05-27) (28 yosh)	13	0	CHN Guanchjou
16	2HM	Wen Jiabao	2-yanvar 1999-yil (1999-01-02) (24 yosh)	2	0	CHN Shanghai Shenhua
17	2HM	Xu Haofeng	27-yanvar 1999-yil (1999-01-27) (24 yosh)	2	0	CHN Shenzhen
18	2HM	He Yupeng	5-dekabr 1999-yil (1999-12-05) (23 yosh)	2	0	CHN Dalian Pro
23	2HM	Liang Shaowen	12-iyun 2002-yil (2002-06-12) (20 yosh)	0	0	CHN Beijing Guoan
24	2HM	Su Shihao	29-dekabr 1999-yil (1999-12-29) (23 yosh)	2	0	CHN Qingdao Yoshlar Oroli

7	3YH	Tao Qianglong	20-noyabr 2001-yil (2001-11-20) (21 yosh)	1	0	CHN Wuhan Uch shahar
8	3YH	Dai Wai Tsun	25-iyul 1999-yil (1999-07-25) (23 yosh)	6	0	CHN Shenjen
13	3YH	Xu Yue	10-noyabr 1999-yil (1999-11-10) (23 yosh)	2	0	CHN Shenjen
14	3YH	Chen Guokang	23-yanvar 1999-yil (1999-01-23) (24 yosh)	2	0	CHN Meizhou Hakka
15	3YH	Dilyimit Tudi	25-fevral 1999-yil (1999-02-25) (23 yosh)	1	0	CHN Changchun Yatai
19		Huang Jiahui	7-oktabr 2000-yil (2000-10-07) (22 yosh)	2	0	CHN Dalian Pro
21	3YH	Yao Xuchen	11-sentabr 1999-yil (1999-09-11) (23 yosh)	0	0	CHN Hebei
26	3YH	Liu Ruofan	28-yanvar 1999-yil (1999-01-28) (24 yosh)	0	0	CHN Shanghai Shenhua

11	4HJ	Tan Long	1-aprel 1988-yil (1988-04-01) (34 yosh)	9	1	CHN Changchun Yatai
20	4HJ	Fang Hao	3-yanvar 2000-yil (2000-01-03) (23 yosh)	2	0	CHN Shandong Taishan
22	4HJ	Liu Zhurun	6-oktabr 2001-yil (2001-10-06) (21 yosh)	2	0	CHN Shanghai Port

Statistika[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yil 22-mart holatiga ko‘ra, milliy terma jamoada eng ko‘p o‘yin o‘tkazgan o‘nta o‘yinchi^[3]:

Ko'pchilik ko'rinishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Daraja	To‘liq nomi	Matchlar	Gollar	Karyera
1	Li Weifeng	112	14	1998–2011
2	Gao Lin	109	22	2005–2019
3	Zheng Zhi	108	15	2002–2019
4	Hao Haidong	106	41	1992–2004
4	Fan Zhiyi	106	17	1992–2002
6	Li Tie	92	6	1997–2010
6	Zhang Linpeng	92	5	2009–h.v.
8	Hao Junmin	90	12	2005–h.v
9	Zhao Xuri	87	2	2003–2019
10	Ma Mingyu	86	12	1996–2002
10	Li Ming	86	8	1992–2004

Eng yaxshi to'purarlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Daraja	To‘liq nomi	Gollar	Matchlar	Nisbat	Karyera
1	Hao Haidong	41	106	0.39	1992–2004
2	Yang Xu	28	54	0.53	2009–h.v
3	Su Maozhen	27	53	0.51	1994–2002
3	Wu Lei	27	79	0.35	2010–h.v
5	Li Jinyu	24	70	0.34	1997–2008
6	Gao Lin	22	109	0.2	2005–2019
7	Ma Lin	21	45	0.47	1985–1990
8	Liu Haiguang	20	57	0.35	1983–1990
8	Li Bing	20	65	0.31	1992–2001
10	Zhao Dayu	19	29	0.66	1982–1986
10	Yu Dabao	19	65	0.3	2010–h.v

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ „China matches, ratings and points exchanged“. World Football Elo Ratings: China. Qaraldi: 18-noyabr 2014-yil.
↑ „Asian Cup final smashes viewing records“. The AFC (18-oktabr 2007-yil). Qaraldi: 7-iyun 2011-yil.
↑ Roberto Mamrud. „China – Record International Players“. Qaraldi: 9-avgust 2013-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Китайская футбольная ассоциация
Сборная КНР на сайте ФИФА Arxivlandi 2017-12-11 Wayback Machine saytida.^(ingl.)
Все матчи сборной Китая с 1913 года^(rus.)
Исторический рейтинг сборных АФК (1938—2015)^(rus.)

[1] „China matches, ratings and points exchanged“. World Football Elo Ratings: China. Qaraldi: 18-noyabr 2014-yil.

[2] „Asian Cup final smashes viewing records“. The AFC (18-oktabr 2007-yil). Qaraldi: 7-iyun 2011-yil.

[rsssf_china_player_stats-3] Roberto Mamrud. „China – Record International Players“. Qaraldi: 9-avgust 2013-yil.

[1]

[2]

[3]