Qantas

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Qantas

Qantas Airways Limited (talaffuzi /ˈkwɒntəs/ - /kuantes/) — Avstraliyaning eng yirik aviakompaniyasi . "Uchib yuruvchi kenguru" laqabini olgan. Aviakompaniyaning bosh qarorgohi Sidneyda joylashgan. 1920 -; yilda tashkil etilgan bo'lib, u dunyodagi uchinchi eng qadimgi aviakompaniya ( KLM va Avianca dan keyin) va ingliz tilida so'zlashuvchi dunyoda eng qadimgi hisoblanadi. Qantas ASX ro'yxatiga kiritilgan ochiq kompaniya . Qantas, shuningdek, Oneworld aviatsiya alyansining asoschisi hisoblanadi.

" QANTAS " asl nomi " Queensland and Northern Territory Aerial Services " ("Kvinslend va Shimoliy hududi havo transporti") ning qisqartmasi bo'lib, aviakompaniya o'z faoliyatini qanday boshlaganligi haqida xulosa chiqarish imkonini beradi.

Skytrax tadqiqotiga ko'ra, 2008 - yilda Qantas dunyodagi eng yaxshi aviakompaniyalar ro'yxatida uchinchi o'rinni egalladi. Bu 2007 - yildagi 5-o'rinda , ammo 2005 va 2006 - yillarda esa ikkinchi o'rinda edi .

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Avro 504K nusxasi

Qantas 1920-yil 16-noyabrda Avstraliyaning Kvinslend shtatidagi Uinton shahrida tashkil etilgan. Aviakompaniyaning birinchi samolyoti 1425 avstraliya funtiga sotib olingan Avro 504 K edi. U soatiga 105 km tezlikka ega bo'lib, bortga ikkita yo'lovchi va bitta uchuvchini qabul qila oldi. Birinchi chiptani 84 yoshli avstraliyalik pensioner Aleksandr Kennedi xarid qilgan. Aviakompaniya temir yo'llarning terminal stantsiyalarini bog'laydigan hukumat tomonidan subsidiyalangan havo pochta xizmatlaridan foydalandi.

1926 - yildan 1928 - yilgacha Qantas Kvinslend shtatining Longreach shahridagi angaridan litsenziya asosida yettita De Havilland DH.50 va bitta DH.9 ni qurdi. 1928 -;yilda Quantas Avstraliya Qirollik uchuvchi shifokor xizmatining birinchi parvozini amalga oshirdi.

Qantas ko'pincha Australian Airlines bilan bog'lanadi, chunki u Avstraliyaning eng yirik aviakompaniyasidir. Bunda katta xatolik yo'q, chunki Australian Airlines (1986 - yilgacha - Trans-Australian Airlines) 1992 - yilda Qantas tomonidan sotib olingan.

Floti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qantas Airways kompaniyasining Boeing 747-400 samolyoti Sidney aeroportida
Qantas samolyotlari ichki terminalda

2021 - yil iyul oyida Qantas floti o'rtacha yoshi 13,5 yil bo'lgan 133 ta samolyotdan iborat edi. [1]

Ishlash ko'rsatkichlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

30 - iyunda yakunlangan 2005/2006 moliya yilida Qantas Airways 32,66 million yo'lovchini tashidi. Kompaniyaning ushbu hisobot davridagi daromadi 9,93 milliard dollarni, sof foydasi esa 350,45 million dollarni tashkil etdi.

2019-yilda aviakompaniyaning daromadi deyarli 18 milliard dollarni tashkil etdi, sof foyda esa 890 million dollarni tashkil etdi [2] .

Muhim hodisalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kompaniya "eng xavfsiz aviakompaniya" unvoniga ega, chunki kompaniyaning hech bir samolyoti samolyot halokatiga uchramagan [3], ammo bu aviakompaniya SkyTrax ma'lumotlariga ko'ra xavfsizlik bo'yicha 9-o'rinni egallaydi. 1927 - yildan 1945 - yilgacha sakkizta samolyot halokatga uchradi yoki urib tushirildi, natijada 63 kishi halok bo'ldi. Ushbu baxtsiz hodisalarning yarmi Qantas samolyotlari Ittifoqchi kuchlar nomidan ishlagan Ikkinchi Jahon urushi paytida sodir bo'lgan. Urushdan keyingi davrda yana ikkita samolyot yo'qolgan va 17 kishi halok bo'lgan. Odamlarning o'limiga sabab bo'lgan oxirgi samolyot halokati 1951 - yilda kompaniya samolyoti bilan sodir bo'lgan.

1999-yil 23-sentabrda Bangkok aeroportida Sidney-London yo‘nalishida uchayotgan Boeing 747-400 (dum raqami VH-OJH) qo‘nish vaqtida uchish-qo‘nish yo‘lagidan chiqib ketdi. Samolyot katta zarar ko'rdi, ammo tiklandi.

2008 - yil 25 - iyulda London-Melburn yo'nalishi bo'yicha 30-reysni amalga oshirayotgan Boeing 747-400 (dum raqami VH-OJK) samolyotida Maniladan 6000 m balandlikda havoga ko'tarilganidan ikki soat o'tgach, salonda bosim o'tkazildi. Uchuvchilar hech qanday jarohatlarsiz Manilaga muvaffaqiyatli qaytishdi.

2008 - yilning ikkinchi yarmidan beri eng muhim voqealar:

  • 2008 - yil 25 - iyulda № 30 (London - Melburn, Boeing 747-438 (VH-OJK)) reysida fyuzelyaj qismining yo'qolishi,
  • 2008 -;yil 7 - oktyabrda № 72 (Singapur - Pert, Airbus A330-303 (VH-QPA)) parvozida kutilmagan keskin balandlik yo'qolishi.
  • 2010 - yil 4 - noyabrda mahalliy vaqt bilan soat 9 da (Moskva vaqti bilan yarim tunda) Airbus A380-800 dvigatellaridan biri ishdan chiqqani va barcha samolyot tizimlari ishlamay qolgani haqidagi ogohlantirishdan so'ng Singapurga favqulodda qo'nishni amalga oshirdi [4] . Favqulodda layner bortida 433 yo'lovchi va 26 ekipaj a'zosi bo'lgan, ulardan hech biri jabrlanmagan.
  • 2010-yil 5-noyabrda bortida 431 yo‘lovchi bo‘lgan Boeing 747 samolyoti parvozdan so‘ng darhol dvigatelidagi nosozliklar tufayli Singapurga favqulodda qo‘nishni amalga oshirdi [5] . Yo‘lovchilar va ekipaj a’zolaridan hech kim jabrlanmadi.
  • 2010-yil 13-noyabr kuni Melburnga rejali parvozni amalga oshirayotgan Boeing 767 havoga ko‘tarilganidan bir necha daqiqa o‘tib Pert aeroportiga favqulodda qo‘nishga majbur bo‘ldi. Samolyotdagi 234 yo‘lovchidan hech biri jabrlanmagan. Qo'nishga sabab ekipaj tomonidan chap dvigatelda sezilgan g'ayritabiiy tebranish edi [6] .
  • 2011-yil 18-yanvarda bortida 375 nafar yo‘lovchi bo‘lgan Boeing 747 samolyoti dvigatellardan biriga yoqilg‘i yetkazib berish bilan bog‘liq muammolar tufayli Nadi aeroportiga ( Fidji ) favqulodda qo‘nishni amalga oshirdi [7] . Yo‘lovchilar va ekipaj a’zolari jabrlanmagan.
  • 2012-yilning 8-yanvarida Londondan Singapurga uchayotgan A380 layneridagi yetti nafar yo‘lovchi samolyotning og‘ir turbulentlik zonasiga kirishi oqibatida jarohat oldi .

Qiziq faktlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1988-yilda suratga olingan " Yomg'ir odam" filmida Dastin Xofman o'ynagan Reymond Qantasdan boshqa aviakompaniyalarda uchishdan bosh tortadi va bu kompaniya samolyot halokatiga uchramagan yagona kompaniya ekanligini ta'kidlaydi.
  • 1996 - yilda Qantassaurus ismli dinozavrga ushbu aviakompaniya nomi berilgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Qantas Fleet Details and History“. www.planespotters.net. 2021-yil 23-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 23-iyul.
  2. „Архивированная копия“. 2020-yil 27-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  3. Creedy, Steve. „Qantas safety record under threat“. The Daily Telegraph (2008-yil 12-fevral). 2012-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 14-may.
  4. „Lenta.ru: В мире: Взрыв в воздухе“. 2010-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 4-noyabr.
  5. „"Боинг" компании Qantas экстренно сел из-за поломки двигателя“. lenta.ru. 2022-yil 21-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 28-iyun.
  6. „В Австралии экстренно приземлился Боинг-767“. lenta.ru. 2022-yil 21-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 28-iyun.
  7. „Самолет авиакомпании Qantas совершил аварийную посадку на Фиджи“. lenta.ru. 2022-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 28-iyun.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]