Bosh Sahifa

Har kim hissa qoʻsha oladigan
ochiq ensiklopediya

Vikipediyaga xush kelibsiz!

30-may 2020, shanba

Oʻzbekcha Vikipediyadagi maqolalar soni: 135 646

Maqola yarating

Bugungi tanlangan maqola

Ispaniya imperiyasi (ispancha: Imperio Español; lotincha: Imperium Hispanicum), tarixda Ispan monarxiyasi (ispancha: Monarquía Hispánica) va Katolik monarxiyasi (ispancha: Monarquía Católica) nomlari bilan tilga olingan tarixdagi eng yirik imperiyalardan biri edi. XV asr oxiridan XIX asr boshlariga qadar Ispaniya Yangi dunyoning ulkan hududini, Filippinning Osiyo arxipelagini, ular „Indies“ deb atalgan (ispancha: Las-Indias) va Yevropa, Afrika va Okeaniya hududlarini nazorat qilib turgan. Ispaniya XVI-XVII asrlarning eng kuchli imperiyalaridan biri edi. Ispaniya imperiyasi „quyosh hech qachon botmaydigan imperiya“ deb nomlandi va XVIII asrda eng keng hududlariga ega boʻldi. Kastiliya Iberiyada hukmronlik qiladigan shohlikka aylandi. Imperiya Ispaniyaning Gabsburglar sulolasi (1516-1700) hukmronligi ostida tashkil etildi va Ispaniya Burbon monarxlari davrida imperiya Hindular hududidan tushumini koʻpaytirdi. Hindular hududida imperiyaning obroʻ-eʼtibori papa tomonidan patronat qilish vakolatini berish orqali kuchaytirildi va bu unga diniy sohada kuch berdi. Ispaniya imperiyasining shakllanishidagi muhim element siyosiy, diniy va ijtimoiy hamjihatlikni boshlagan, ammo siyosiy birlashishni boshlamagan katolik monarxlari Kastiliyalik Izabella va Aragonlik Ferdinand II oʻrtasidagi sulolaviy ittifoq mavjud edi. Iberiya qirolliklari oʻziga xos maʼmuriyat va yuridik konfiguratsiyalarga ega boʻlgan siyosiy oʻziga xosliklarini saqlab qolishgan.

davomi...

Nomzodlar (0) | Arxiv | Oʻzgartirish

Bugungi yaxshi maqola

„Where Rivers and Mountains Sing: Sound, Music, and Nomadism in Tuva and Beyond“ („Daryolar va togʻlar kuylovchi yerlar: Tiva va uning atrofidagi hududlarda tovush, musiqa va koʻchmanchilik“) (ruscha: Музыка новых номадов. Горловое пение в Туве и за ее пределами; „Yangi koʻchmanchilar musiqasi. Tiva va uning atrofidagi hududlarda jir ijrosi“) — amerikalik musiqashunos va etnograf Theodore Levin qalamiga mansub kitob. Kitob matnini boshdan-oyoq Levin yozgan boʻlsa-da, muallif unga yaqindan koʻmaklashgan va u bilan gʻoyalarini boʻlishgan tivalik etnograf olima Valentina Suzukeyni hammualif oʻlaroq koʻrsatgan. Kitobda Oltoy togʻlari yaqinida yashovchi koʻchmanchi xalqlar, xususan, tivalar, xakaslar, oltoylar, moʻgʻullar, qozoqlar va qirgʻizlar musiqiy merosi haqida soʻz yuritiladi. Kitobda, shuningdek, tivalik jirovlardan iborat „Xun-Xurtu“ musiqiy guruhi faoliyati atroflicha yoritilgan.

Asar ilk bor 2006-yil AQShning Bloomington shahrida Indiana University Press nashriyotida chop etildi. 2010- va 2019-yillarda qayta nashr qilindi. 2012-yil Moskva shahrida „Klassika XXI“ nashriyotida Ilya Kun oʻgirgan ruscha tarjimasi chop etildi. Kitob 40 qoʻshiq va kuyni oʻzida jamlagan hamroh kompakt-disk hamda 25 ta videolavhani oʻzida jamlagan DVD disk bilan nashr qilingan. Kuylarning barchasini va videolarning aksarini Levinning oʻzi yozib olgan. Kitobda, shuningdek, Oltoy xalqlari musiqasi va musiqiy hayoti toʻgʻrisida yozilgan ilmiy asarlar bibliografiyasi keltirilgan.

Kitob tanqidchilar va oʻquvchilar tomonidan yaxshi kutib olindi. Britan qoʻshiqchisi va etnomusiqashunosi Carole Pegg kitobni yuqori baholadi: „Kitob etnografik tafsilotlarga boy boʻlib, bizni tovush va musiqa orqali nafaqat zamonaviy koʻchmanchilar fizik dunyosiga, balki ularning animistik ishonch va anʼanalari, shomonlar va dostonchilardan iborat ruhiy dunyosiga ham yetaklaydi. Levin qator nazariyotchilar, jumladan, etnomusiqashunoslar, antropologlar, tilshunoslar, musiqachilar, bastakorlar, tarixchilar, evolyutsiya psixologlari, faylasuflar va sanʼat tarixchilariga tayanadi.“ Ammo Pegg kitobda Oltoy xalqlari sanʼatidan uslubiy jihatdan farq qiluvchi qozoq va qirgʻiz sanʼati haqida soʻz yuritilganini, ijrochilarni yozib olish aksar holatlarda „sahnalashtirilgan“ muhitda oʻtkazilganini hamda ayrim holatlarda kichik aholi punktlariga koʻp sonli xorijlik aʼzodan iborat etnografik guruh tashrif buyurganini tanqid qildi..

davomi...

Nomzodlar (0) | Arxiv | Oʻzgartirish

Yangiliklar

COVID-19 pandemiyasi

Hindiston va Bangladesh Amphan sikloniga (tasvirda) duch kelmoqda, siklon natijasida esa bu ikki mamlakat toʻrt milliondan ortiq kishini evakuatsiya qilishga majbur boʻldi.
Sardoba suv ombori oʻpirilib, Oʻzbekistonning Sardoba, Oqoltin, Mirzaobod tumanlari va Qozogʻistonning Paxtaorol tumanidagi oʻnlab aholi punktini suv bosdi.
Shimoliy Makedoniya NATOga aʼzo boʻldi.
2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari koronavirus pandemiyasi tufayli bir yilga qoldirildi.

Boshqa yangiliklar

Oʻzgartirish

Bilasizmi ...

Vikipediyaning bir yillik daromadi Facebookning bir kunlik daromadi bilan teng.
Oʻzbekiston davlat avtomobil raqamlari baʼzan avtomobildan qimmat boʻlishi mumkin.
Zimbabve — dunyoning eng qashshoq mamlakatidir.
Koreya Respublikasida marhum oʻzbek diniy arbobi ismi bilan atalgan masjid bor.
Hijriy yil hisobini Umar ibn Xattob joriy etgan.
William Pitt 24 yoshida Birlashgan Qirollik Bosh vaziri lavozimini egallagan.
Toshkentdagi Temuriylar tarixi davlat muzeyi ichki bezaklariga 20 kilogrammdan ortiq oltin sarflangan.
Rassom Eldor Zokirov chizgan rasmlar internet memiga aylangan.
Qurʼon kitobi mingdan ortiq tillarga tarjima qilingan.
Baʼzi mamlakatlarda Vikipediyaga mobil qurilma orqali bepul kirish mumkin.
Zilzilalarni bashorat qilish metodi haligacha yoʻq.
Yopiq idishda saqlanadigan asal yuzlab yil aynimay turadi.
Chupa Chups ramzini (tasvirda) Salvador Dalí ijod etgan.
Aybsizlik prezumpsiyasiga binoan kishi oʻzining aybsizligini isbotlashi shart emas.
Axborotni yashirishga urinish uning keng tarqalib ketishiga olib kelishi mumkin.

Kelgusi sonni tayyorlash | Arxiv | Oʻzgartirish

Bugun
30-may 1896 — Xodin voqeasi. 1942 — Buyuk Britaniya harbiylari tomonidan Kyoln bombardimon qilindi. 1989 — Xitoylik talabalar Tyananmeng maydonida „demokratiya ilohasi“ni (suratda) oʻrnatishdi. 1999 — Minsk metrosida sodir boʻlgan tirbandda 53 kishi halok boʻldi. Kelgusi sonni tayyorlash \| Loyiha \| Oʻzgartirish