Ibrohim Abdurahmonov: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Miss Kamola (munozara | hissa)
4 412 edits
Tahrir izohi yoʻq
Miss Kamola (munozara | hissa)
4 412 edits
Teg: Qaytarildi
Qator 42: Qator 42:
[[2014-yil]] [[26-oktyabr]]da [[Maskat]] shahrida Ibrokhim Abdurakhmonov [[Jahon Fanlar Akademiyasi]]ning aʼzosi boʻldi<ref>https://twas.org/directory/abdurakhmonov-ibrokhim</ref>. 2017-yilda Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi vitse-prezidenti vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi.
[[2014-yil]] [[26-oktyabr]]da [[Maskat]] shahrida Ibrokhim Abdurakhmonov [[Jahon Fanlar Akademiyasi]]ning aʼzosi boʻldi<ref>https://twas.org/directory/abdurakhmonov-ibrokhim</ref>. 2017-yilda Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi vitse-prezidenti vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi.


[[2017-yil]] [[29-noyabr]]da [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti|Oʻzbekiston Prezidenti]] [[Shavkat Mirziyoyev]] tomonidan [[Oʻzbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi|Oʻzbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vaziri]] lavozimiga tayinladi<ref name=":0" /><ref>{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=https://mininnovation.uz/ru/manage/abdurahmonov-ibrohim-julchievich |access-date=2021-04-14 |archivedate=2021-04-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210414123651/https://mininnovation.uz/ru/manage/abdurahmonov-ibrohim-julchievich }}</ref>. Abdurakhmonov rahbarligida „2019 — 2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini innovatsion rivojlantirish strategiyasi“ va „2022 — 2026-yillarda O‘zbekiston Respublikasini innovatsion rivojlantirish strategiyasi“ ishlab chiqiladi va O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori bilan tasdiqlanadi. Prezidentning [[2022-yil]] [[7-iyul]]dagi farmoni bilan Ibrokhim Abdurakhmonov Paxtachilik kengashi raisi etib tayinlandi.
[[2017-yil]] [[29-noyabr]]da [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti|Oʻzbekiston Prezidenti]] [[Shavkat Mirziyoyev]] tomonidan [https://mininnovation.uz/ O‘zbekiston Respublikasi Innovatsion] rivojlanish vaziri lavozimida faoliyat yuritgan<ref>{{Cite web |title=O'zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi |url=https://mininnovation.uz/undefined |access-date=2023-01-29 |language=en}}</ref>
lavozimiga tayinladi<ref name=":0" /><ref>{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=https://mininnovation.uz/ru/manage/abdurahmonov-ibrohim-julchievich |access-date=2021-04-14 |archivedate=2021-04-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210414123651/https://mininnovation.uz/ru/manage/abdurahmonov-ibrohim-julchievich }}</ref>. Abdurakhmonov rahbarligida „2019 — 2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini innovatsion rivojlantirish strategiyasi“ va „2022 — 2026-yillarda O‘zbekiston Respublikasini innovatsion rivojlantirish strategiyasi“ ishlab chiqiladi va O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori bilan tasdiqlanadi. Prezidentning [[2022-yil]] [[7-iyul]]dagi farmoni bilan Ibrokhim Abdurakhmonov Paxtachilik kengashi raisi etib tayinlandi.


[[2022-yil]] oxirida O‘zbekistonda hukumat tarkibi qayta tuzildi. Prezident farmoni bilan Ibrokhim Abdurakhmonov O‘zbekiston Respublikasi [[Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi|Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vaziri]] lavozimiga tayinlandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/12/30/gov/|sarlavha=В Узбекистане утверждён новый состав правительства (список)|sana=2022-yil 30-dekabr}}</ref>.
[[2022-yil]] oxirida O‘zbekistonda hukumat tarkibi qayta tuzildi. Prezident farmoni bilan Ibrokhim Abdurakhmonov O‘zbekiston Respublikasi [[Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi|Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vaziri]] lavozimiga tayinlandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/12/30/gov/|sarlavha=В Узбекистане утверждён новый состав правительства (список)|sana=2022-yil 30-dekabr}}</ref>.

11-Oktyabr 2023, 07:52 dagi koʻrinishi

Ibrokhim Abdurakhmonov
Ibrokhim Yulchiyevich Abdurakhmonov
 1-Oʻzbekiston Respublikasi oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi
 
Mansab davri
2022-yil 30-dekabr
Hukumat boshligʻi Abdulla Aripov
Prezident Shavkat Mirziyoyev
Oʻtmishdoshi lavozim taʼsis etilgan
 1-Oʻzbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vaziri
 
Mansab davri
2017-yil 29-noyabr – 2022-yil 30-dekabr
Hukumat boshligʻi Abdulla Aripov
Prezident Shavkat Mirziyoyev
Oʻtmishdoshi lavozim taʼsis etilgan
Vorisi lavozim tugatilgan
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 19-fevral 1975-yil (1975-02-19) (49 yosh)
Chust tumani, Namangan viloyati, Oʻzbekiston SSR
Taʼlim Oʻzbekiston milliy universiteti
Texas qishloq xoʻjaligi va mexanika universiteti
Ilmiy unvoni Akademik

Ibrokhim Yulchiyevich Abdurakhmonov (1975-yil 19-fevral, Gʻovasoy, Chust tumani, Namangan viloyati, Oʻzbekiston SSR) — oʻzbekistonlik davlat arbobi va olim[1]. 2012-yilda O‘zbekiston genomika va bioinformatika markaziga asos solgan. Paxta genomikasi va biotexnologiyasiga qoʻshgan ulkan hissasi uchun 2010-yilda TWAS va ICAC mukofotlarining sovrindori boʻlgan. 2017 — 2022-yillarda O‘zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vaziri lavozimida faoliyat yuritgan[2]. 2022-yilda Xitoy xalqaro madaniy almashuvlar markazi (CICEC) hamda Global People oynomasining „Ipak yo‘li do‘stlik elchisi“ unvoni bilan taqdirlangan. 2023-yilda O‘zbekiston Respublikasi Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vaziri etib tayinlangan[3]. Oʻzbekiston Fanlar Akademiyasi hamda Jahon Fanlar Akademiyasi aʼzosi[4][5][6].

Biografiya

Ibrokhim Abdurakhmonov 1975-yilning 19-fevralida Namangan viloyati, Chust tumani, G‘ovasoy qishlog‘ida tug‘ilgan.

Taʼlim

1997-yilda Toshkent davlat universitetining (hozirgi Oʻzbekiston Milliy universiteti) biotexnologiya fakultetini tugatgan. „Umid“ jamg‘armasi stipendiyasi sohibi. 2001-yilda Texas qishloq xoʻjaligi va mexanika universitetini (AQSh) o‘simliklar seleksiyasi bo‘yicha fan magistri darajasini tamomlagan, so‘ngra ilmiy faoliyatini davom ettirish uchun O‘zbekistonga qaytib kelgan[7].

Mehnat faoliyati

1997 — 1998-yillarda Genetika va eksperimental oʻsimliklar biologiyasi institutida kichik ilmiy xodim, aspirant boʻlib ishlagan. 2002 — 2012-yillarda — Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Genetika va oʻsimliklarning eksperimental biologiyasi instituti Genomik texnologiyalar markazi laboratoriyasining loyiha menejeri boʻlgan[8]. 2002 — 2008-yillarda amerikalik olimlar bilan hamkorlikda paxta genomikasi boʻyicha tadqiqotlar bilan shugʻullangan. Bu tadqiqotlar natijasi yuqori sifatli, uzoq pog‘onali, serhosilva ertapishar, ildiz tizimi rivojlangan g‘o‘zanavlarini olishning gen-nokaut texnologiyasi bo‘ldi.

2008-yilda molekulyar genetika yo‘nalishi bo‘yicha nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilib, biologiya fanlari doktor iilmiy darajasini olgan. 2011-yilda O‘zbekiston Fanlar akademiyasi molekulyar genetika va molekulyar biotexnologiya kafedrasi professori unvoni berilgan. Ibrokhim Abdurakhmonov 2012-yilda O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi, Qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi, „O‘zpaxtasanoat“ uyushmasida yangi mustaqil tadqiqot markazi — Genomika va bioinformatika markazini tashkil etish jarayoniga rahbarlik qilgan va keyinchalik ushbu tashkilot rahbari etib tayinlangan. 2016-yilda mazkur markaz O‘zbekiston Fanlar akademiyasining eng yirik ilmiy muassasasi hisoblangan[9].

2014-yil 26-oktyabrda Maskat shahrida Ibrokhim Abdurakhmonov Jahon Fanlar Akademiyasining aʼzosi boʻldi[10]. 2017-yilda Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi vitse-prezidenti vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi.

2017-yil 29-noyabrda Oʻzbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vaziri lavozimida faoliyat yuritgan[11] 

lavozimiga tayinladi[1][12]. Abdurakhmonov rahbarligida „2019 — 2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini innovatsion rivojlantirish strategiyasi“ va „2022 — 2026-yillarda O‘zbekiston Respublikasini innovatsion rivojlantirish strategiyasi“ ishlab chiqiladi va O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori bilan tasdiqlanadi. Prezidentning 2022-yil 7-iyuldagi farmoni bilan Ibrokhim Abdurakhmonov Paxtachilik kengashi raisi etib tayinlandi.

2022-yil oxirida O‘zbekistonda hukumat tarkibi qayta tuzildi. Prezident farmoni bilan Ibrokhim Abdurakhmonov O‘zbekiston Respublikasi Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vaziri lavozimiga tayinlandi[13].

Ilmiy faoliyati

Ibrokhim Abdurakhmonov o‘simliklar genomikasi, germplazma xarakteristikasi, genetik xaritalash, marker seleksiyasi, transgenomika, proteomika va bioinformatika bo‘yicha tadqiqotlarga ixtisoslashgan. Abdurakhmonovning bevosita rahbarligida dunyoda birinchi marta „muvozanatsiz bog‘lanish“ usuli yordamida g‘o‘zaning elitanavlarini ko‘paytirishda qo‘llaniladigan markerlar aniqlangan. O‘zbekistonda yetishtiriladigan g‘o‘zanavlarining molekulyar genetik pasportlari ham yaratilgan.

Ibrokhim Abdurakhmonov Texas universiteti va AQSH Qishloq xoʻjaligi departamentidagi hamkasblari bilan hamkorlikda gʻoʻzagenlarini (RNK interferensiyasini) „oʻchirish“ hamda ushbu texnologiyani amaliyotda qoʻllash texnologiyalarini ishlab chiqdi. Ushbu gen-nokaut texnologiyasi yordamida yuqori sifatli, uzoq pog‘onali, serhosil va ertapishar, ildiz tizimi rivojlangan g‘o‘zanavlari olindi[14][15][16].

U quyidagi loyihalarga rahbarlik qilgan: „O‘zbekiston paxta germplazmasi resurslaridan foydalangan holda tola hosildorligi va sifat genlarini molekulyar xaritalash“, „G‘o‘za fitoxromlari va gullash genlarini xarakterlash va molekulyar xaritalash“, „Fuzarioz vilti kasalligining miqdoriy belgi gen/lokuslarining molekulyar tavsifiva assotsiatsiyasi“ kabi loyihalarga rahbarlik qildi va yaxshilangan g‘o‘za germplazmasini ishlab chiqish" va „G‘o‘za germplazmasining o‘tnematodasi, fusarium vilti kasalligi gaqarshi potentsial chidamliligini baholash va nomzod gen markerlarini ishlab chiqish“[17].

Professor Abdurakhmonov O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasining biologiya, qishloq xo‘jaligi fanlari va veterinariya yo‘nalishlari bo‘yicha ilmiy unvonlar berishni muvofiqlashtiruvchi va attestatsiyadan o‘tkazuvchi Ijroiya qo‘mitasi aʼzosi hisoblanadi. U, shuningdek, Xalqaro paxta genomi tashabbusi (ICGI) va Xalqaro paxta tadqiqot assotsiatsiyasi (ICRA) Ijroiya qo‘mitasi aʼzosi.

Bugungi kunda u o‘simlikshunoslik bo‘yicha bir qancha xalqaro va milliy jurnallarning tahririyat kengashi aʼzosi, masalan, „American Journal of Plant Sciences“, „Plant Genomics“, „Integrated OMICS“, „Technologies of 21st Century“ va boshqalar.

Toshkent agrar universiteti, O‘zbekiston milliy universiteti va Toshkent farmatsevtika instituti talabalari uchun molekulyar genetika, genetik muhandislik, biotexnologiya va inson genetikasi bo‘yicha maxsus kurs olib boradi. Oliy oʻquv yurtlarida bakalavriat talabalari ishiga rahbarlik qilgan, bir qator nomzodlik va doktorlik dissertatsiyalariga maslahatlar bergan.

Mukofotlari

  • 1998-yil — Texas qishloq xoʻjaligi va mexanika universiteti taʼlim olishi uchun „Umid“ jamgʻarmasi stipendiyasi.
  • 2004 va 2006-yillar — ISTEʼDOD jamgʻarmasining xorijda tahsil olayotgan mutaxassislar uchun oʻtkazilgan konferensiyalarda faol ishtirok etgani uchun birinchi darajali diplomi.
  • 2010-yil — Qishloq xoʻjaligidagi fundamental tadqiqotlar va paxta genomining genetik xilma-xilligiga qoʻshgan hissasi uchun TWAS Xalqaro Fanlar Akademiyasi mukofoti[18].
  • 2010-yil — „Koʻkrak nishoni“ davlat mukofoti.
  • 2010 — 2013-yillar Paxta genomikasi va biotexnologiyasiga qoʻshgan hissasi uchun Xalqaro Paxta Maslahat Qoʻmitasi (ICAC) tomonidan „Yilning eng yaxshi paxta tadqiqotchisi“ deb topilgan[19][20].
  • 2016-yil — mamlakatimiz fan va texnikasini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun „Oʻzbekiston mustaqilligiga 25-yilligi“ koʻkrak nishoni sohibi.
  • 2018-yil — „Elsevier“ ilmiy nashriyoti va Oʻzbekiston Respublikasi Oliy taʼlim vazirligi hamkorligida „Qishloq xoʻjaligining eng yaxshi olimi SCOPUS AWARD-2018“ bilan taqdirlangan[21].
  • 2021-yil — Oʻzbekiston Respublikasida fan, texnologiya va innovatsiyalar sohasidagi islohotlarga qoʻshgan ulkan hissasi uchun „Xizmat koʻrsatgan ixtirochi va ratsionalizator“ davlat mukofoti sohibi.
  • 2021-yil — Fan va texnika rivojiga qoʻshgan hissasi uchun „Oʻzbekiston mustaqilligiga 30 yilligi“ koʻkrak nishoni bilan taqdirlangan.
  • 2022-yil — Xalqaro ilmiy tashkilotlar ittifoqi (ANSO), Xitoy xalqaro madaniy almashinuv markazi (CICEC) va Xalqaro xalq jurnali (GPM) tomonidan xorijiy mamlakatlar oʻrtasidagi ikki tomonlama hamkorlikni rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun „Ipak yoʻli doʻstlik elchisi“ mukofoti bilan taqdirlangan[22].
  • 2023-yil – UNESCOning tabiiy fanlar sohasidagi tadqiqotlar boʻyicha xalqaro mukofoti sohibi[23].
  • 2023-yil — VCANBIO va Xitoy Fanlar Akademiyasining biologik fanlar va meditsina xalqaro mukofoti sohibi[24].

Manbalar

  1. ↑ 1,0 1,1 „O‘zbekiston Respublikasi innovatsion rivojlanish vazirigi (Rahbariyat)“.
  2. ↑ „O'zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi“ (en). Qaraldi: 2023-yil 29-yanvar.
  3. ↑ „O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI“.
  4. ↑  Davletov(oʻzb.) Telegram mesenjerida
  5. ↑  PMX(oʻzb.) Telegram mesenjerida
  6. ↑ „Prezident farmoni bilan 17 ta yangi lavozim tayinlovi amalga oshirildi“ (uz). Kun.uz. Qaraldi: 2022-yil 30-dekabr.
  7. ↑ „administraciya“.
  8. ↑ https://twas.org/article/twas-announces-2010-prize-winners
  9. ↑ „Администрация“ (2021-yil 21-yanvar). 2021-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  10. ↑ https://twas.org/directory/abdurakhmonov-ibrokhim
  11. ↑ „O'zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi“ (en). Qaraldi: 2023-yil 29-yanvar.
  12. ↑ arxiv nusxasi, 2021-04-14da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2021-04-14
  13. ↑ „В Узбекистане утверждён новый состав правительства (список)“ (2022-yil 30-dekabr).
  14. ↑ https://web.archive.org/web/20171225074854/http://paxtasanoatilm.uz/ru/ibroxim-abduraxmonov-direktor-centra-genomiki-i-bioinformatiki-pri-akademii-nauk-ministerstve-selskogo-i-vodnogo-xozyajstva-i-associacii-uzpaxtasanoat-stal-chlenom-vsemirnoj-akademii-nauk/
  15. ↑ https://science.tamu.edu/news/2014/01/texas-am-biologist-former-student-develop-a-longer-stronger-cotton-fiber/
  16. ↑ https://geneticliteracyproject.org/2014/01/21/gene-technology-develops-longer-stronger-cotton-fiber/
  17. ↑ „Резюме“ (2021-yil 26-fevral). Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  18. ↑ „TWAS Announces 2010 Prize Winners“. twas.org. Qaraldi: 30-sentabr 2023-yil.
  19. ↑ https://www.cottongrower.com/cotton-news/researcher-from-uzbekistan-honored-by-icac/
  20. ↑ https://web.archive.org/web/20210414123657/https://twas.org/directory/abdurakhmonov-ibrokhim
  21. ↑ https://www.univ-silkroad.uz/ru/news/novosti-universiteta/item/34-samye-luchshie-uchjonye-uzbekistana-nagrazhdeny-premiej-scopus
  22. ↑ https://uzdaily.uz/ru/post/69468
  23. ↑ „UNESCO-Equatorial Guinea International Prize for Research in the Life Sciences“ (inglizcha). unesco.org. Jibuti, Equatorial Guinea: UNESCO Prizes. Qaraldi: 11-mart 2023-yil.
  24. ↑ „26人获选！这一大奖连评8年，超百位科学家脱颖而出“. mp.weixin.qq.com. Qaraldi: 2023-yil 30-sentyabr. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Ibrohim_Abdurahmonov&oldid=3910973" dan olindi