Kontent qismiga oʻtish

Sadobod majmuasi

Koordinatalari: 35°49′02″N 51°25′24″E / 35.817252°N 51.423451°E / 35.817252; 51.423451
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sadobod majmuasi
مجموعه سعدآباد

Oqsaroy
Sadobod majmuasi is located in Tehran
Sadobod majmuasi
Tehrondagi joylashuvi
Umumiy maʼlumot
Turi Neoklassik
Manzili Darband, Zafaroniya, Tajrish, Valiasr koʻchasi
Shahar Tehron
Mamlakat Eron
Koordinatalar 35°49′00″N 51°25′21″E / 35.816664°N 51.422539°E / 35.816664; 51.422539
Qurilishi boshlangan 1921
Egasi Eron prezidenti
Dizayn va konstruksiya
Meʼmor Husayn Behzod
Sadobod majmuasi

Sadobod majmuasi (forscha: مجموعه سعدآباد, Majmuʻe-ye Saʻd-âbâd) — Qojar va Pahlaviy podshohlari tomonidan qurilgan 110 gektarlik majmua, Tehron aglomeratsiyasidagi Shemiron shahrida joylashgan. Bugungi kunda Eron prezidentining rasmiy qarorgohi majmuaga tutash joylashgan.

Majmua 180 gektardan ortiq tabiiy oʻrmon, koʻchalar, korizlar, galereyalar, hashamatli uylar / saroylar va muzeylarni oʻz ichiga oladi.

Majmua dastlab 19-asrda Qojarlar sulolasi tomonidan qurilgan va istiqomat qilgan. Keng kengayishlardan soʻng, 1920-yillarda Pahlaviylar sulolasidan Rizoshoh u yerda istiqomat qildi. Uning oʻgʻli Shoh Muhammad Rizo Pahlaviy 1970-yillarda u yerga koʻchib kelgan. 1978-yilda prezident Jimmi Karter AQShning rejimni qoʻllab-quvvatlashini kafolatlash uchun Eronga tashrifi chogʻida bu saroyda qoldi[1]. 1979-yil inqilobidan keyin majmua jamoat muzeyiga aylandi.

Hozirda foydalanilishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Majmuaning katta qismi muzeylar boʻlib, tashrif buyuruvchilar uchun ochiq. Boshqa qismlardan hozirda Eron Islom Respublikasi Prezidenti devoni tomonidan foydalaniladi. Majmua Eronning Madaniy meros tashkiloti tomonidan boshqariladi.

Asosiy joylari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Majmua darvozalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Nizomiya darvozasi, Rizoshoh bu darvozadan majmuaga kirgan.
  • Zafaroniya darvozasi, hozirda prezidentlik tashkiloti tomonidan foydalaniladi.
  • Darband koʻchasi darvozasi, Muhammad Rizo Pahlaviy bu darvozadan kirgan.
  • Darband maydoni darvozasi
  • Jafarobod darvozasi (birinchi)
  • Jafarobod darvozasi (ikkinchi)
  • Daryo darvozasi
  • Oq uy darvozasi.

Asosiy binolari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oq uydagi fors mifologiyasi tasvirlari.
Arash kamonboz haykali
(Niovaron majmuasidagi Ahmadshoh Qojar koʻshki bilan adashtirib yubormang)
  • Yashil saroy
(Shohvand uyi nomi bilan ham tanilgan)
  • Millat muzeyi
Oqsaroy , Shoh Muhammad Rizo Pahlaviy va shohbonu Farah Dibaning sobiq rasmiy qarorgohi.
  • Tabiiy tarix muzeyi
Maxsus saroy, hozirda prezident devoni tomonidan foydalanilmoqda.
  • Tasviriy sanʼat muzeyi
Qorasaroy
  • Antropologiya muzeyi
Malika Shams saroyi, Shams Pahlaviy sharafiga nomlangan.
  • Shisha buyumlar va hunarmandchilik muzeyi
Malika Ashraf saroyi, Muhammad Rizo Pahlaviyning singlisi sharafiga nomlangan.
  • 36-sonli tuzatish binosi (davlat organi)
Shahzoda Gʻulom Rizo saroyi, Gʻulom Rizo Pahlaviy sharafiga nomlangan.
  • Ona shoh saroyi
Hozirda prezident devoni tomonidan foydalanilmoqda.
Hozirda prezident devoni tomonidan foydalanilmoqda.
  • Majmuaning maʼmuriyati
Shahzoda Abdulrizo saroyi, Rizoshohning oʻgʻli Abdulrizo Pahlaviy sharafiga nomlangan.
  • Oʻquv markazi
Shahzoda Bahmon saroyi, Gʻulom Rizo Pahlaviyning oʻgʻli sharafiga nomlangan.
  • Harbiy muzey
Shahzoda Shahram saroyi, Ashraf Pahlaviyning oʻgʻli sharafiga nomlangan.
  • Badiiy mavjudotlar muzeyi
Farida Gʻotbi saroyi, shohbonu Farah Dibaning onasi.
  • Behzod muzeyi
Rizo Pahlaviyning 1-saroyi, Rizo Pahlaviy II sharafiga nomlangan.
  • Dafina muzeyi
Rizo Pahlaviyning 2-saroyi, Hozirda prezident devoni tomonidan foydalanilmoqda.
  • Mir Imod xattotlik muzeyi
Malika Farahnoz va shahzoda Alirizo saroyi, Muhammad Rizo Pahlaviyning farzandlari Farahnoz va Alirizolar sharafiga nomlangan.
  • Abkar muzeyi
Malika Laylo saroyi, Laylo Pahlaviy sharafiga nomlangan.

Podshoh onasining saroyi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pahlaviylar davrida bu saroy Rizoshohning Mavritsiyaga surgun boʻlishiga qadar hayotining soʻnggi yillarini oʻtkazgan joy edi. Shuningdek, u 1979-yil inqilobiga qadar podshohning onasi (Toj ul-Muluk)ning yashash joyi boʻlgan.

Bu saroy hozirda Eron prezidenti devoni tasarrufida va Eron hukumatining maxsus mehmonlari uchun ajratilgan, shuning uchun u „Respublika binosi“ nomi bilan ham mashhur. Bu saroy ham hozircha omma uchun ochiqdir[2].

Yashil muzey saroyi „Erondagi eng chiroyli saroy“ deb atalgan. Bu saroy oʻzining tarixiy va meʼmoriy ahamiyati bilan ahamiyatlidir. U Qojar davriga borib taqaladi va Eron arxitekturasining ikki uslubiga ega. Ular bu saroyni Rizoxon davrida „Tosh saroy“, Muhammad Rizo Pahlaviy davrida „Shohvand saroyi“ deb atashgan; keyinchalik yashil fasadi tufayli „Yashil saroy“ deb atalgan[3].

Millat muzeyi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Maydoni 7000 kvadrat metr boʻlgan Millat muzeyi saroyi Sadobod majmuasidagi eng yirik saroy hisoblanadi.

1979-yil inqilobidan keyin va majmua Madaniy meros tashkiloti tasarrufiga oʻtkazilgunga qadar u „Millat muzeyi saroyi“ deb oʻzgartirildi. Saroyning qurilishi oxirgi pahlaviylar davrida boshlangan.

  1. Collins, N.W.. Grey wars : a contemporary history of U.S. special operations, New Haven, 2021. ISBN 978-0-300-25834-9. OCLC 1255527666. 
  2. „Sa'dabad Complex | A Tehranʼs most beautiful historical attraction!“ (en-US). ir Persiatour (2022-yil 18-may). Qaraldi: 2022-yil 7-iyun.
  3. „Sa'dabad Complex | A Tehranʼs most beautiful historical attraction!“ (en-US). ir Persiatour (2022-yil 18-may). Qaraldi: 2022-yil 7-iyun.

35°49′02″N 51°25′24″E / 35.817252°N 51.423451°E / 35.817252; 51.423451