Kontent qismiga oʻtish

Tamim ibn Hamad al Taniy

Vikipediya, erkin ensiklopediya
(Tamim ibn Hamad al Tanidan yoʻnaltirildi)
Tamim ibn Hamad al Taniy
الشيخ تميم بن حمد آل ثاني‎‎
 8-Qatar amiri
 
Mansab davri
2013-yil 25-iyundan – hozirgacha
Oʻtmishdoshi Hamad ibn Xalifa al Taniy
Vorisi Abdulloh ibn Hamad al Taniy (valiahd)
 Qatar valiahd shaxzodasi
 
Mansab davri
2003-yil 5-avgust – 2013-yil 25-iyun
Monarx Hamad ibn Xalifa al Taniy
Oʻtmishdoshi Jassim ibn Hamad al Taniy
Vorisi vakant
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 3-iyun 1980-yil (1980-06-03) (45 yosh)
Doha
Fuqaroligi Qatar bayrogʻi Qatar
Turmush oʻrtogʻi Javohir bint Homad al Taniy
Bolalari 13ta
Onasi Moza bint Nosir al Misned
Otasi Hamad ibn Xalifa al Taniy
Taʼlim Sandhurstdagi Qirollik harbiy akademiyasi
Serborn maktabi
Dini islom sunniylik
Mukofotlari
Mustaqillik ordeni (Qatar)
Mustaqillik ordeni (Qatar)
 Andoza:Xizmatlari uchun ordeni (Qatar)
Faxriy legion ordeni Andoza:1-klass Xalifa ordeni
1-darajali Doʻstiq ordeni Italiya Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun katta xochli ordeni Andoza:Buyuk Muborak ordeni katta lentasi
Imzosi

Tamim ibn Hamad ibn Xalifa Ol Soniy (arabcha: تميم بن حمد بن خليفة آل ثاني‎‎) – 2013-yil 25-iyundan Qatar amiri va Qurolli Kuchlar Oliy bosh qoʻmondoni. Otasi Hamad ibn Xalifa Ol Soniy taxtdan voz kechganidan keyin amir boʻldi[1][2][3][4].

Fors koʻrfazi hamkorlik kengashiga aʼzo davlatlardagi eng yosh hukmdor. Qatarda bir qancha davlat lavozimlarida ishlagan, mamlakatda sport va sogʻlom turmush tarzini targʻib qilish borasidagi saʼy-harakatlarning boshida turgan[5][6].

Hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1980-yil 3-iyunda Dohada tugʻilgan. Buyuk Britaniyaning Dorset shahridagi Sherborn maktabida oʻqigan. Sandhurstdagi Qirollik harbiy akademiyasini ham tamomlagan va Qatar armiyasida xizmat qilgan[7].

2003-yilda akasi Jasim taxtdan voz kechgach, taxtga voris etib tayinlangan. Sportga katta eʼtibor berdi. Qatar olimpiya qoʻmitasini boshqaradi va Xalqaro olimpiya qoʻmitasining Qatardan aʼzosi hisoblanadi. 2020-yilda Dohada boʻlib oʻtgan yozgi Olimpiya oʻyinlari tashkiliy qoʻmitasiga rahbarlik qilgan[8][9][10].

Mamlakat poytaxti Doha 2015-yilda boks boʻyicha jahon chempionatiga, 2022-yilda esa futbol boʻyicha jahon chempionatiga mezbonlik qilgan. 2010-yilda Dohada yengil atletika boʻyicha jahon chempionati boʻlib oʻtgan edi[11][12].

2013-yilning yozida uning otasi Hamad ibn Xalifa oʻgʻli foydasiga hokimiyatdan voz kechishga qaror qildi[13][14]. 25-iyun kuni Tamim ibn Hamad Qatarning yangi amiri boʻldi[15]. 2014-yilda uning hukmronligi davrida Saudiya Arabistoni bilan ziddiyat yuzaga kelgan, uni Bahrayn va BAA qoʻllab-quvvatlagan. 2014-yil mart oyida Saudiya Arabistoni Dohadan, keyin Bahrayn va BAA elchisini chaqirib oldi. Uch mamlakatning qoʻshma bayonoti eʼlon qilindi, unda Qatar „Kengashga aʼzo davlatlar xavfsizligi va barqarorligiga tahdid soluvchi tashkilotlar“ bilan Xavfsizlik sohasida hamkorlik toʻgʻrisidagi bitimni buzganlikda ayblangan[16]. Mojaro faqat oʻsha yilning noyabr oyida, beshta Kengash davlati (Saudiya Arabistoni, Qatar, BAA, Bahrayn va Quvayt) Ar-Riyodda kelishuvga erishgandan keyingina hal qilindi[16]. Shuningdek, uning qoʻl ostida mamlakat faol tashqi siyosatini davom ettirdi – 2014-yil 23-sentyabrda Qatar, Saudiya Arabistoni, Bahrayn, BAA va Iordaniya samolyotlari Suriyadagi IShID pozitsiyalariga zarba berdi[16].

2017-yilning 5-iyunida Saudiya Arabistoni, Misr, Bahrayn va Birlashgan Arab Amirliklari Qatarni terrorchi guruhlarni qoʻllab-quvvatlashda ayblab , diplomatik munosabatlarni, quruqlik, dengiz va havo aloqalarini uzganini eʼlon qildi. Bundan tashqari, Qatar qoʻshinlarining bir kontingenti Husiylarga qarshi kurashda arab koalitsiyasi tarkibida ishtirok etayotgan Yamandan olib chiqilishi kerak edi. Mojaro sababi, birinchi navbatda, matbuot tomonidan Qatar va "Musulmon birodarlar" tashkiloti va Falastinning HAMAS harakati oʻrtasidagi aloqalar sifatida keltirilgan[17][18].

2022-yil 20-noyabr kuni Al-Bayt stadionida boʻlib oʻtgan 2022-yilgi jahon chempionatining ochilish marosimida nutq soʻzlab, jahon chempionatini ochiq deb eʼlon qildi. Jahon chempionati tarixda birinchi boʻlib Fors koʻrfazi mamlakatlarida va butun arab dunyosida oʻtkazilgan[19]. JCh-2022 gʻoliblarini taqdirlash marosimida Tamim bin Hamad Argentina terma jamoasi sardori Lionel Messini gʻalabasi bilan tabrikladi va futbolchining yelkasiga sovuq mavsumda kiyinish uchun toʻq rangli matodan tikilgan milliy bisht kiyimini kiydirdi[20].

Uning sevimli mashgʻulotlariga tennis, lochin ovi va Qatar va arab merosi bilan bogʻliq sport turlari kiradi. Arab tilidan tashqari ingliz va frantsuz tillarini yaxshi biladi. Uchta ayolga uylangan, oʻn uch farzandi bor[21].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Эмир Катара объявил о передаче власти сыну“. РИА Новости (24-iyun 2013). Qaraldi: 27-iyun 2013-yil.
  2. ↑ „Тани, Тамим бен Хамад, Аль, шейх“. ТАСС. 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  3. ↑ „His Highness the Heir Apparent“ (en). Qatar News Agency. 2013-yil 9-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
  4. ↑ „His Highness the Heir Apparent“ (inglizcha). Qatar News Agency. 2013-yil 1-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-iyun 2013-yil. (WebCite saytida 1-iyul 2013-yil sanasida arxivlangan)
  5. ↑ „Sheikh Tamim to take over as Emir of Qatar“. web.archive.org (2015-yil 15-iyul). 2015-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  6. ↑ „HH The Amir of the State of Qatar | The Amiri Diwan“. web.archive.org (2018-yil 17-iyun). 2018-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  7. ↑ „Эмир Катара передаст власть сыну“. Российская газета (2013-yil 24-iyun). 2013-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
  8. ↑ „His Highness Sheikh Tamim Bin Hamad Al-Thani. Heir Apparent“ (en). Embassy of Qatar. 2004-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
  9. ↑ „Баку и Доха выбыли из борьбы за Олимпиаду-2020“. Лента.ру (2012-yil 24-may). 2012-yil 25-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
  10. ↑ „Эмир Катара передаст власть сыну“. Российская газета (24-iyun 2013). Qaraldi: 27-iyun 2013-yil.
  11. ↑ „His Highness Sheikh Tamim Bin Hamad Al-Thani. Heir Apparent“ (inglizcha) (deadlink). Embassy of Qatar. 2004-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-iyun 2013-yil.
  12. ↑ „Баку и Доха выбыли из борьбы за Олимпиаду-2020“. Лента.ру (2012-yil 24-may). Qaraldi: 27-iyun 2013-yil.
  13. ↑ „Эмир Катара ушел на покой, передав власть сыну“. BBC (25-iyun 2013). Qaraldi: 27-iyun 2013-yil.
  14. ↑ „Эмир Катара объявил о передаче власти своему сыну“. РИА Новости (2013-yil 24-iyun). 2013-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
  15. ↑ „Эмир Катара ушел на покой, передав власть сыну“. BBC (2013-yil 25-iyun). 2013-yil 30-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Shkvarya L. V. Preobrazovaniya v arabskix stranax SSAGPZ i nekotorie ix rezultati v XXI veke // Upravlenie ekonomicheskimi sistemami: elektronniy nauchniy jurnal. – 2015. – № 7 (79). – S. 51
  17. ↑ Ben Doherty, Patrick Wintour. „Saudi Arabia, UAE, Egypt and Bahrain break diplomatic ties with Qatar over 'terrorism'“ (en). The Guardian (2017-yil 5-iyun). 2017-yil 5-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 5-iyun.
  18. ↑ Ben Doherty, Patrick Wintour.. „Saudi Arabia, UAE, Egypt and Bahrain break diplomatic ties with Qatar over 'terrorism'“ (inglizcha). The Guardian (5-iyun 2017-yil). Qaraldi: 5-iyun 2017-yil.
  19. ↑ Katara obʼyavil chempionat mira po futbolu
  20. ↑ „В чем это Месси получил кубок? Что за накидка?“. Sports.ru. 2022-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-dekabr.
  21. ↑ „Тани, Тамим бен Хамад, Аль, шейх“. ТАСС. 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 28-dekabr. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Tamim_ibn_Hamad_al_Taniy&oldid=5400718" dan olindi