Osiyo hamkorlik muloqoti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Osiyo hamkorlik muloqoti
Atamasi: Osiyo hamkorlik muloqoti
Asl atamasi: inglizcha: Asia Cooperation Dialogue
Aʼzo mamlakatlar: Afgʻoniston bayrogʻi Afgʻoniston

Bahrayn bayrogʻi Bahrayn Bangladesh bayrogʻi Bangladesh Butan bayrogʻi Butan Bruney bayrogʻi Bruney Kambodja bayrogʻi Kambodja Xitoy bayrogʻi Xitoy Hindiston bayrogʻi Hindiston Indoneziya bayrogʻi Indoneziya Eron bayrogʻi Eron Yaponiya bayrogʻi Yaponiya Qozogʻiston bayrogʻi Qozogʻiston Quvayt bayrogʻi Quvayt Qirgʻiziston bayrogʻi Qirgʻiziston Laos bayrogʻi Laos Malayziya bayrogʻi Malayziya Mogʻuliston bayrogʻi Mongoliya Burma bayrogʻi Myanma Nepal bayrogʻi Nepal Oman bayrogʻi Ummon Pokiston bayrogʻi Pokiston Falastin bayrogʻi Falastin Qatar bayrogʻi Qatar Rossiya bayrogʻi Rossiya Saudiya Arabistoni bayrogʻi Saudiya Arabistoni Singapur bayrogʻi Singapur Janubiy Koreya bayrogʻi Koreya Respublikasi Shri Lanka bayrogʻi Shri Lanka Tojikiston bayrogʻi Tojikiston Tailand bayrogʻi Tailand Turkiya bayrogʻi Turkiya BAA bayrogʻi Birlashgan Arab Amirliklari Oʻzbekiston bayrogʻi Oʻzbekiston Vyetnam bayrogʻi Vyetnam

Tahkilot Bosh kotibi: Dr. Pornchai Danvivathana[1] Quvayt bayrogʻi Quvayt
Asos solingan: 2002-yil 18-iyun
Maydoni: 46,872,864[2]
Aholisi: 4,317,290,284 kishi
Zichligi: 92/km2

Osiyo hamkorlik muloqoti (OHM) 2002-yil 18-iyunda qitʼa miqyosida Osiyo hamkorligini rivojlantirish va Janubi-Sharqiy Osiyo davlatlari uyushmasi, Fors koʻrfazi hamkorlik kengashi, Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqi, Shanxay hamkorlik tashkiloti kabi turli mintaqaviy tashkilotlar oʻrtasida muvofiqlashtirishni taʼminlash maqsadida tuzilgan hukumatlararo tashkilotdir. Ushbu tashkilot butun Osiyo mamlakatlarini qamrab olgan birinchi xalqaro tashkilotdir[3]. Uning bosh kotibiyati Quvaytda joylashgan[3].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Osiyoda hamkorlik muloqoti gʻoyasi Osiyo siyosiy partiyalarining birinchi xalqaro konferensiyasida (2000-yil 17-20-sentabr kunlari Manila shahrida boʻlib oʻtgan) oʻz partiyasi nomidan oʻsha paytda faoliyat koʻrsatgan Tailand Rak Tay partiyasi rahbari oʻrinbosari Surakiart Sathirathai tomonidan ilgari surilgan edi. Tailandning oʻsha paytdagi Bosh vaziri Thaksin Shinavatra boʻlgan. Osiyo qitʼasi sifatida butun Osiyo boʻylab hamkorlikni muhokama qilish uchun oʻz forumiga ega boʻlishi taklif qilindi. Shundan soʻng, OHM gʻoyasi 2001-yil 23-24-iyulda Xanoyda boʻlib oʻtgan ASEAN tashqi ishlar vazirlarining 34-uchrashuvida va 2002-yil 20-21-fevralda Phuketda boʻlib oʻtgan ASEAN tashqi ishlar vazirlarining yigʻilishida rasman ilgari surildi.

Vazirlar uchrashuvlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uchrashuv Manzil Sana(lar)
1 Tailand Cha-am 2002-yil 18-19-iyun
2 Tailand Chiang May 2003-yil 21-22-iyun
3 Xitoy Qingdao 2004-yil 21-22-iyun
4 Pokiston Islomobod 2005-yil 4-6-aprel
5 Qatar Doha 2006-yil 23-24-may
6 Janubiy Koreya Seul 2007-yil 5-6-iyun
7 Qozogʻiston Ostona 2008-yil 16-17-oktabr
8 [4] Shri Lanka Kolombo 2009-yil 15-16-oktabr
9 Eron Tehron 2010-yil 8-9-noyabr
10 Quvayt Quvayt shahri 2012-yil 10-11-oktabr
11 [5] Tojikiston Dushanbe 2013-yil 29-mart
12 [6] Bahrayn Manama 2013-yil 26-noyabr
13 [7] Saudiya Arabistoni Ar-Riyod 2014-yil 25-noyabr
14 [8] Tailand Bangkok 2016-yil 9-10-mart
15 [9] Birlashgan Arab Amirliklari Abu Dabi 2017-yil 16-17-yanvar
16 [10] Qatar Doha 2019-yil 30-aprel
17 Turkiya Anqara 2021-yil 21-yanvar

Sammitlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sammit Manzil Sanalar
I Quvayt Quvayt shahri 2012-yil 15-17-oktabr
II Tailand Bangkok 2016-yil 8-10-oktabr
III Eron Tehron 2018-yil[11]

Aʼzo davlatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

MaldivBangladeshButanNepalShri LankaHindistonMyanmarThaylandKambodjaLaosVetnamBruneyIndoneziyaMalayziyaFilippinSingapurAfg'onistanPokistanTurkmanistanEranOzarbayjonQozog'istonO'zbekistonQirg'izistonTojikistonXitoyRossiyaTurkiyaYaponiyaMongoliyaJanubiy KoreyaBahraynQuvaytUmmonQatarSaudiya ArabistoniBAASouth Asian Association for Regional CooperationKoʻp tarmoqli texnik va iqtisodiy hamkorlik uchun Bengal koʻrfazi tashabbusiMekong–Ganga CooperationJanubi-Sharqiy Osiyo davlatlari uyushmasiShanxay hamkorlik tashkilotiTurkiy davlatlar tashkilotiIqtisodiy hamkorlik tashkilotiGulf Cooperation CouncilOsiyo hamkorlik muloqoti
Turli Osiyo mintaqaviy tashkilotlari o'rtasidagi munosabatlarni ko'rsatuvchi bosiladigan euler diagramma v • d • e
OHMga aʼzolik va kengaytirish

OHM 18 aʼzo tomonidan tashkil etilgan. 2019-yil may oyidan beri tashkilot quyida keltirilgan 35 ta davlatdan[12] iborat (shu jumladan ASEAN va GCCning barcha joriy aʼzolari). Kursiv bilan bir-biriga oʻxshash mintaqaviy tashkilot aʼzoligi.

Davlatlar Aʼzo boʻlgan vaqti Mintaqaviy tashkilot
 Afghanistan 2012-yil 17-oktabr SAARC, ECO
Bahrayn bayrogʻi Bahrayn 2002-yil 18-iyun GCC, AL
Bangladesh bayrogʻi Bangladesh 2002-yil 18-iyun SAARC, BIMSTEC
Butan bayrogʻi Butan 2004-yil 27-sentabr SAARC, BIMSTEC
Bruney bayrogʻi Bruney 2002-yil 18-iyun ASEAN
Kambodja bayrogʻi Kambodja 2002-yil 18-iyun ASEAN, MGC
Xitoy Xitoy 2002-yil 18-iyun SCO
Hindiston bayrogʻi Hindiston 2002-yil 18-iyun SAARC, BIMSTEC, MGC, SCO
Indoneziya bayrogʻi Indoneziya 2002-yil 18-iyun ASEAN
Eron Eron 2004-yil 21-iyun ECO
Yaponiya bayrogʻi Yaponiya 2002-yil 18-iyun —
Qozogʻiston Qozogʻiston 2003-yil 21-iyun CIS, ECO, SCO
Janubiy Koreya bayrogʻi Koreya Respublikasi 2002-yil 18-iyun —
Quvayt bayrogʻi Quvayt 2003-yil 21-iyun GCC, AL
Qirgʻiziston Qirgʻiziston[13] 2008-yil 16-oktabr CIS, ECO, SCO
Laos bayrogʻi Laos 2002-yil 18-iyun ASEAN, MGC
Malayziya Malayziya 2002-yil 18-iyun ASEAN
Moʻgʻuliston Moʻgʻuliston 2004-yil 21-iyun —
Burma bayrogʻi Myanma 2002-yil 18-iyun ASEAN, BIMSTEC, MGC
Nepal bayrogʻi Nepal 2016-yil 10-mart SAARC, BIMSTEC
Oman bayrogʻi Ummon 2003-yil 21-iyun GCC, AL
Pokiston bayrogʻi Pokiston 2002-yil 18-iyun SAARC, SCO, ECO
 Filippin 2002-yil 18-iyun ASEAN
Falastin bayrogʻi Falastin 2019-yil 1-may AL
Qatar Qatar 2002-yil 18-iyun GCC, AL
Rossiya Rossiya 2005-yil 4-aprel CIS, SCO
Saudiya Arabistoni bayrogʻi Saudiya Arabistoni 2005-yil 4-aprel GCC, AL
Singapur Singapur 2002-yil 18-iyun ASEAN
Shri Lanka bayrogʻi Shri Lanka 2003-yil 21-iyun SAARC, BIMSTEC
Tojikiston Tojikiston 2006-yil 5-yun CIS, ECO, SCO
Tailand bayrogʻi Tailand 2002-yil 18-iyun ASEAN, BIMSTEC, MGC
Turkiya Turkiya[12] 2013-yil 26-sentabr CoE, ECO,

NATO

BAA bayrogʻi Birlashgan Arab Amirliklari 2004-yil 21-iyun GCC, AL
Oʻzbekiston Oʻzbekiston 2006-yil 5-yun CIS, ECO, SCO
 Vyetnam 2002-yil 18-iyun ASEAN, MGC

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Asia Cooperation Dialogue“. www.acd-dialogue.org.
  2. ↑ Corresponds to the terrestrial surface. Including the Exclusive Economic Zones of each member state, the total area is 73 936 667 km².
  3. ↑ 3,0 3,1 „From Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs“. Republic of Turkey Ministry of Foreign Affairs. Qaraldi: 2020-yil 21-noyabr.
  4. ↑ „Arrangements for media coverage of the 8th Asia Cooperation Dialogue Ministerial Meeting October 2009“. Qaraldi: 2009-yil 15-sentyabr. [sayt ishlamaydi]
  5. ↑ „Thaksin’s Statement at the 11th Asia Cooperation Dialogue Ministerial Meeting“. wordpress.com (2013-yil 3-aprel). Qaraldi: 2018-yil 10-aprel.
  6. ↑ „12th Asia Cooperation Dialogue Ministerial Meeting held in Bahrain“. xinhuanet.com. 2013-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 10-aprel.
  7. ↑ „32 ministers to attend Riyadh conference“. Arab News.com (2009-yil 2-noyabr). Qaraldi: 2015-yil 30-may.
  8. ↑ „Chairman’s Statement 14th Asia Cooperation Dialogue (ACD) Ministerial Meeting“.
  9. ↑ „15th ACD Ministerial Meeting, 16–17 January 2017, Abu Dhabi, United Arab Emirates“ (2017-yil 17-yanvar).
  10. ↑ „16th ACD Ministerial Meeting, 30 April 2019, Doha, Qatar“ (2017-yil 17-yanvar).
  11. ↑ „Asia Cooperation Dialogue“. www.acd-dialogue.org. Qaraldi: 2018-yil 10-aprel.
  12. ↑ 12,0 12,1 „No: 253, 26 September 2013, Press Release on Turkey’s Membership to the Asia Cooperation Dialogue“. Ministry of Foreign Affairs of Turkey (2013-yil 26-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 26-oktyabr.
  13. ↑ „Assistant Foreign Minister Zhai Jun Attends the 7th Asia Cooperation Dialogue Foreign Ministers’Meeting in Kazakhstan“. Qaraldi: 2010-yil 28-iyun.

Qoʻshimcha oʻqish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Osiyo_hamkorlik_muloqoti&oldid=3956363" dan olindi