Koʻkshetau

Shahar Koʻkshetau qoz. Көкшетау Abilay Xon maydoni Gerb Mamlakat QozogʻistonQozogʻiston Viloyat Akmola viloyatiAkmola viloyati Koordinatalari 53°17′30″N 69°23′30″E Akim Jarqin Jumagʻulov Asos solingan 1824 Qachondan beri shahar 1862 Maydoni 347 km² Markazi balandligi 506 m Rasmiy tili qozoqcha Aholisi 153,057 nafar (2013) Milliy tarkibi qozoqlar 51,31 % ruslar 33,20 % ukrainlar 4,57 % tatarlar 2,79 % olmonlar 1,84 % Vaqt mintaqasi UTC+6 Telefon kodi +7 7162 Pochta indeksi 020000 Avtomobil kodi C, 03

Koʻkshetov — (Qozoqcha: Көкшетау) Qozogʻiston Respublikasi. Shimoliy Qozogʻiston viloyatidagi shahar (1862-yildan), Koʻkchatov togʻlarining shimoliy chekkasida Temir yoʻl tuguni. Aholisi 153,057 kishi (2013). Koʻkshetov mashinasozlik, metallsozlik, oziq-ovqat hamda qurilish materiallari sanoatlari markazlaridan biri. Har xil tarozilar ishlab chiqaradigan mexaniqa zavodi, kislorodli nafas olish apparatlari, avtomobil tuzatish zavodlari, kimyo kombinati, oziq-ovqat, yengil sanoat korxonalari, pedagogika instituti, teatr, tarix-oʻlkashunoslik muzeyi bor. Koʻkshetovga 1824-yil asos solingan.

Geografiyasi

Hozirgi Oqmoʻla viloyatining shimoli va unga chegaradosh Shimoliy Qozogʻiston viloyatining ayrim tumanlarini oʻz ichiga oladi. Markazida Koʻkshtov qir-adirlari joylashgan. Shunda sharqdan gʻarbga tomon Koʻkcha, Jaqsi Jalgʻiztov, Jaman Jalgʻiztov, Imantov, Jilandi, Sandiqtov, Ulkentukti, Buqpa, Qoʻshqarbay, Zerendi tagʻlari, Ayirtov, Sirimbet togʻlari va Shortandi, Burkitti asui, Ulken Shaqti, Kishi Shabaqti,Burabay, Aynakoʻl, Aydaboʻl, Zerendi, Qoʻpa, Atansoʻr, Maylisoʻr, Mamay, Saumalkoʻl, Shalqar, Ulken Qoʻskoʻl, Kishi Qoʻskoʻl, Joʻldibay, Qalmaqkoʻl, Shagʻalaliteniz, Siletiteniz, Teke, Ulken Qaraoʻy, Kishi Qaraoʻy, Qalibek v.h. koʻllar joylashgan. Qir-adirlarning gʻarb tomonidan Yesil daryosi oqib oʻtadi. Koʻplaganb kichkina daryolar bahorda meyoridan oshgani bilan, yozda suvi kamayib, koʻpchiligining anhorlari qurub qoladi. Qishda kun sovuq, yanvar oyidagi yillik oʻrtacha harorati −16 — 19 °C, iyulda 19 — 20 °C. Yillik yogʻingarchilikning miqdori 230–400 mm.

Aholisi

Shahar aholisining soni 153,057 kishi (2013). Aholisi koʻp millatli hisoblanadi.

Milliy tarkibi, %	1989-yilgi sanoq	1999-yilgi sanoq	2007-yilgi sanoq	2009-yilgi sanoq
Qozoqlar	18,5	36,0	49,0	51,3
Ruslar	—	—	35,0	33,2
Boshqalar	—	—	16,0	15,5

Aholining milliy tarkibi (1 yanvar 2010 yilgi):

• qozoqlar — 75 370 kishi (51,31 %)
• ruslar — 48 767 kishi (33,20 %)
• ukrainlar — 6715 kishi (4,57 %)
• tatarlar — 4093 kishi (2,79 %)
• olmonlar — 2709 kishi (1,84 %)
• polyaklar — 2406 kishi (1,64 %)
• beloruslar — 1984 kishi (1,35 %)
• ingushlar — 1942 kishi (1,32 %)
• koreyslar — 305 kishi (0,21 %)
• ozarbayjonlar — 269 kishi (0,18 %)
• boshqurtlar — 203 kishi (0,14 %)
• mordvalar — 176 kishi (0,12 %)
• moldavanlar — 156 kishi (0,11 %)
• chechenlar — 126 kishi (0,09 %)
• udmurtlar — 117 kishi (0,08 %)
• armanlar — 115 kishi (0,08 %)
• boshqalar — 1438 kishi (0,98 %)
• Umumiy — 146 891 kishi (100,00 %)

Iqlimi

Koʻkshetov ponaramasi (Avgust 2012 y.)

Koʻkshetov shahrining iqlimi keskin kontinent, yozi iliq, qishi uzoq va ayoz boʻladi. Yillik oʻrtacha harorati 0 °C darjasida. Yillik yogʻingarchilikning miqdori 300–350 mm. Yogʻingarchilillar asosan yoz oylarida boʻladi.

Sanoat

Koʻkshetov shahrida oziq ovqat va engil sanoat korxonalari, mashinasozlik, metallurgiya, kimyo sanoati, karton va qogʻoz ishlab chiqarish, issiqlik, elektr energiyasini, gaz va suv tarqatish mahkamalari faoliyat yuritmoqda. Koʻkshetov shahridagi yirik korxonalari: oltin qazib oladigan „Vasilkov oltin“ jamoat birodorligi, kislorod nafas olish apparati, vazn oʻlchash texnikasi, aviatsiya texnikasi agregatlarini ishlab chiqaradigan „Tinis“ aksionerlіk jamoati, Shaharda 4,5 ming kichik korxonalar bor. Kichik biznes 19,5 ming kishini ish bilan taʼminlagan (2001 y.).

Telekommunikatsiya tarmogʻi

Koʻkshetovning telekommunikatsiyalik tarmogʻining asosini umumiy xotirasi 30-ming raqamli ATS-lar tashkil qiladi.

Tibbiy yordam koʻrsatish mahkamalar

Shahardagi tibbiy yordam koʻrsatish mahkamalarining umumiy soni 34. 17 ta kasalxona va shifoxana mahkamalari, 13 oilaviy-shifokorlik ambulatoriya, tez yordam stansiyasi faoliyat yuritadi. Nodavlat tibbiy 1 shifoxona, 1 kasalxona, 48 dorixona bor.

Bilim sohasi

Bilim sohasida Koʻkshetov davlat universiteti, Koʻkshetov texnik universiteti, Koʻkshetov iqtisoq va menejment instituti, 13 maxsus oʻquv joylari beshtasi davlat kolledj, umumiy bilim beruvchi maktablar soni 23 ta.

Burabay ko'li.

Hordiq chiqarish maskanlari

Koʻkshetov milliy parki, „Burabay“ kurorti, „Oqjetpes“, „Shuchinsk“ sanatoriyalarі, „Jeke Batir“, „Goluboy Zaliv“, v.h. hordiq uylari, oʻquvchilar lagerlari joylashgan.