Rudniy

Rudniy
qoz. Рудный
Rudniy ; qoz. Рудный
	shahar
	; Gerb
	52°58′0″N 63°7′0″E / 52.96667°N 63.11667°E
Mamlakat	Qozogʻiston
viloyat	Qoʻstanay viloyati
Hukumat
• Akim	Gʻayazov Bahtjan Temirovich
Asos solingan	1955
Qachondan beri shahar	1957
Maydon	1,763 km2 (681 kv mi)
Iqlim turi	keskin kontinental
Aholisi (2013)	128,239
Milliy tarkib	ruslar 58,34 % ; qozoqlar 20,74 % ; ukrainlar 10,13 % ; olmonlar 2,82 % ; tatarlar 2,67 % ; beloruslar 2,02 %
Vaqt mintaqasi	UTC+6
Telefon kodi	+7 71431
Pochta indeks(lar)i	111500
Avtomobil kodi	P, 10
	Rudniy ; qoz. Рудный Rudniy ; qoz. Рудный

Rudniy —(qozoqcha: Рудный) Qozogʻiston Respublikasi Qoʻstanay viloyatidagi shahar. Tobol daryosi (Ob havzasi) chap sohilida. Temir yoʻl stansiyasi (Jelezorudnaya). Qoʻstanaydan 50 km janubi-gʻarbda joylashgan. Aholisi 127,552 kishi (2012). 1957-yilda temir ruda koni ishga tushirilishi va SokolovskSarbaysk kon boyitish kombinatining ishga tushirilishi munosabati bilan vujudga kelgan. Kimyo tolasi zavodi, oziq-ovqat sanoati korxonalari, industrial instituti bor.^[7]

Tarixi

1949-yili 18-fevralda Oltoy geologiya ekspeditsiyasining uchuvchisi M.G.Surgutanov „Saribay“ jarligining ustidan uchib borayotib, birdaniga kompas tili janubni koʻrsatganini koʻradi. Uch oydan keyin Surgutanovning kompasning koʻrsatgan joyiga geologlar va geograflar keladi. Ular Saribay hududida yirik kon oʻrni borligini aniqlaydi. 1949-yili bahorda V.P.Novikov Sokolov temir koni foydali qazilmalarini ochadi.

1954-yili yozda hukumat kombinat qurulishini boshlash toʻgʻrisida farmonni imzoladi. Shu vaqtda shahar qurulishi ham boshlandi. 1955-yilgi mayda ilk bor qurulishchilar keldi, ular trest boshqaruvchisi Ya.M.Gimmelmash va V.Sh.Buresh boʻldi.

Hozirgi shahar

Rudniy shahrining maydoni — 0,1 ming kv.m. tashkil qiladi.

Viloyat markazidan uzoqligi — 46 km.

Aholisi — 127,552 kishi (2012). Aholining milliy tarkibi quyidagi jadvalda (2010):

ruslar — 73 024 kishi (58,34 %)
qozoqlar — 25 956 kishi (20,74 %)
ukrainlar — 12 681 kishi (10,13 %)
olmonlar — 3 531 kishi (2,82 %)
tatarlar — 3 345 kishi (2,67 %)
beloruslar — 2 533 kishi (2,02 %)
boshqurtlar — 750 kishi (0,60 %)
koreyslar — 335 kishi (0,2 %)
boshqalar — 2 709 kishi (2,16 %)
Umumiy — 125 179 kishi (100,00 %)

Taʼlim

Shaharda 12 maktabgacha jamoa, 23 ta umumiy bilim beruvchimaktab, 1 qoʻshimcha, 1 kechki payt oʻqiydigan maktab, 1 maktab-internati, 1 oliy oʻquv mahkamasi, 4 kolledj, 3 ta kasb-hunar maktablari faoliyat yuritadi. Shahar maktablarining deyarli barchasi internet tarmogʻiga ulangan.

Tibbiyot

Shaharda 9 tibbiy xizmat koʻrsatuvchi davlat obʼekti (7 kasalxona mahkamasi, 1 shifoxona va 1 tibbiy punkti) va 4 ta hususiy (1 kasalxona va 3 ambulator-shifoxona mahkamasi) faoliyat yuritadi.^[8]

Manbalar

↑ Паспорт города, 2021-04-15da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2021-02-28
↑ Demografia_2012, 2012-03-17da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2012-10-06
↑ Агентство Республики Казахстан по статистике. Численность населения Республики Казахстан по областям, городам и районам, полу и отдельным возрастным группам, отдельным этносам на начало 2010 года, 2012-06-27da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2013-12-22
↑ Национальный состав населения Казахстана по переписи 2009
↑ „Qoʻstanay viloyatining telefon kodlari“. 2014-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-dekabr.
↑ Почтовые индексы Казахстана^{[sayt ishlamaydi]}
↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
↑ Rudniy shahrining rasmiy sayti, 2012-01-22da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2012-10-06

Havolalar

Официальный сайт города Рудный (Wayback Machine saytida 2012-10-02 sanasida arxivlangan)
Информационный сайт Костанайской области (Wayback Machine saytida 2013-12-21 sanasida arxivlangan)

[square-1] Паспорт города, 2021-04-15da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2021-02-28

[2] Demografia_2012, 2012-03-17da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2012-10-06

[Stat2010-3] Агентство Республики Казахстан по статистике. Численность населения Республики Казахстан по областям, городам и районам, полу и отдельным возрастным группам, отдельным этносам на начало 2010 года, 2012-06-27da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2013-12-22

[пер.2010-4] Национальный состав населения Казахстана по переписи 2009

[5] „Qoʻstanay viloyatining telefon kodlari“. 2014-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-dekabr.

[6] Почтовые индексы Казахстана^{[sayt ishlamaydi]}

[7] OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

[8] Rudniy shahrining rasmiy sayti, 2012-01-22da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2012-10-06

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

k m t Qoʻstanay viloyati
Markazi: Qoʻstanay
Tumanlar	Altinsarin tumani • Amangeldi tumani • Avliyokoʻl tumani • Denisov tumani • Jangeldin tumani • Jitiqara tumani • Mendiqara tumani • Navruzim tumani • Sarikoʻl tumani • Taran tumani • Uzunkoʻl tumani • Fyodorov tumani • Qamishli tumani • Qorabaliq tumani • Qorasuv tumani • Qoʻstanoy tumani
Viloyat ahamiyatiga ega shaharlar	Lisakovsk • Orqaliq • Rudniy

k m t Qozogʻiston shaharlari
Poytaxt: Ostona
Respublika ahamiyatiga ega shaharlar	Ostona • Olmaota • Boyqoʻngʻir • Chimkent
Viloyat markazlari	Aqtau • Oqtoʻba • Atirov • Jezqozgʻon • Koʻkchatov • Pavlodar • Petropavl • Taldiqoʻrgʻan • Taraz • Turkiston • Oʻral • Oʻskemen • Qaragʻandi • Qoʻstanay • Qiziloʻrda
Viloyat ahamiyatiga ega shaharlar	Orol • Balxash • Ekibastuz • Janaoʻzen • Kentov • Ridder • Rudniy • Satbayev • Semey • Stepnogorsk • Temirtau • Shaxtinsk
Kichik shaharlar	Abay • Oqkoʻl • Oqsoy • Oqsuv • Olgʻa • Orqaliq • Oris • Otbosar • Ayagoʻz • Bulayev • Derjavinsk • Emba • Yereymentau • Yesik • Yesil • Janatas • Jarkent • Jem • Jitiqara • Jetisay • Zaysan • Ziryanovsk • Kurchatov • Qazali • Qandiagʻash • Qapchagʻay • Qorajol • Qoratau • Qarqarali • Qaskelen • Qulsari • Lenger • Lisakovsk • Makinsk • Mamlyutka • Priozersk • Saran • Sarqand • Sariagʻash • Sergeyevka • Serebryansk • Stepnyak • Tayinsha • Talgʻar • Tekeli • Temir • Usharal • Uchtepa • Fort-Shevchenko • Xromtau • Chordara • Chu • Shalqar • Shar • Shemonaixa • Shuchinsk