Kontent qismiga oʻtish

Ekibastuz

Koordinatalari: 51°43′47.2″N 75°19′35.7″E / 51.729778°N 75.326583°E / 51.729778; 75.326583
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Ekibastuz
qoz. Екібастұз
shahar
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
51°43′47.2″N 75°19′35.7″E / 51.729778°N 75.326583°E / 51.729778; 75.326583
Mamlakat Qozogʻiston
viloyat Pavlodar viloyati
Hukumat
 • Akim Verbnyak Aleksandr Fedorovich
Asos solingan 1898
Ilk eslatilishi 1876
Rasmiy til(lar)i qozoqcha
Aholisi
 (2013)
138,178 [1]
Milliy tarkib qozoqlar 49,60 %
ruslar 36,01 %
ukrainlar 4,79 %
tatarlar 2,80 %
olmonlar 2,14 %
Vaqt mintaqasi UTC+6
Telefon kodi +7 7187[2]
Pochta indeks(lar)i 141200 — 141209[3]
Avtomobil kodi S, 14
Ekibastuz qoz. Екібастұз xaritada
Ekibastuz qoz. Екібастұз
Ekibastuz
qoz. Екібастұз
Ekibastuz qoz. Екібастұз xaritada
Ekibastuz qoz. Екібастұз
Ekibastuz
qoz. Екібастұз

Ekibastuz —(qozoqcha: Екібастұз) Qozogʻiston Respublikasi Pavlodar viloyatidagi shahar. 1898-yili poydevori qurulib, shahar mavqeini 1957-yilda oldi. Temir yoʻl stansiyasi. Pavlodardan 132 km janubi-gʻarbda. Aholisi 128,584 kishi (2012).

Ekibastuz deb atalishining sababi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ekibastuz IES-i

Ekibastuzda koʻmir koni ochilgunga qadar, uning sharqiy tomonida tuzli koʻl azaldan "Ekibastuz" degan nom bilan arxiv hujjarlarda uchraydi. Shunga bogʻliq bu yerdan topilgan koʻmir koni ham, shuning yonidagi shaharcha va shahar ham "Ekibastuz" deb nomlanadi. Ekibastuz yosh shahar boʻishiga qaramay, oʻzining yirik korxonalari bilan butun jahonga taniqli. Qisqa vaqt ichida Qozogʻistonning „qora oltinli“ joyida paydo boʻlgan shahar, zamondoshlarimiz uchun nomi afsonaga aylanayapti. Faqat Ekibastuzda birinchi marotaba Qozog'istondagi koʻplab oldingi qatorli texnalogiyalar bilan taʼminlandi, yangi tipdagi qurol-aslahalar oʻrnatildi. Ekibastuz shahri — konchilar va energetiklarning faxri. Hozirgi kunda uchta — „Bogatir“, „Shimoliy“ va „Sharq“ konlaridan koʻmir qazib olinadi. Ekibastuz koʻmiri Qozogʻistonning, O'ral va Gʻarbiy Sibirning elektr stansiyalarining ishlarini taʼminlab turibdi. Shahar faqat geografik joyi bilan emas, balki tarixiy oʻzgachaligiga ham qarab tashkil topdi.

Koʻmir qazib olinadi. Temirbeton buyumlari, taʼmirlashmexanika, kontransport jihozlarini taʼmirlash, sut, pivo zavodlari, goʻsht kombinati ishlab turibdi. Ekibastuz yonida issiqlik elektr stansiyasi bor.

Shahar aholisi 2012-yilgi maʼlumot boʻyicha 128 584 kishini tashkil qildi, shahar aholisi koʻp millatli hisoblanadi, milliy tarkibini quyidagi jadvaldan koʻrishingiz mumkin: Aholining milliy tarkibi (1-yanvar 2010-yilgi)[4]:

Aholi sanogʻi 1989 va 1999-yillarda
Yili Jami, ming. kishi Erkakalar 1000 ayolga Qozoqlar, ming kishi Qozoqlar, % Erkaklar, ming kishi Ayollar, ming kishi
1989 135,0 959 26,7 19,8 66,1 68,9
1999 127,3 897 47,6 37,4 60,2 67,1

Axborot Texnalogiya vositalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Краснопольский А. По поводу статьи К. Егорова «Поездка на Екибастузские каменноугольные копи» // Рус. экон. обозрение. — 1900. — N 5. — С. 111—121
  • Панин Д. М. Лубянка — Экибастуз: Лагерные записки. — М.: «Обновление», 1990. ISBN 5-85828-001-3.
  • Солженицын А. И. Знают истину танки! Том девятый. Собрание сочинений в 9 томах. — «Терра», 2005. ISBN 5-275-01357-4.
  • Солженицын А. И. Один день Ивана Денисовича: Рассказы. — М.: Центр «Новый мир», 1990. ISBN 5-85060-011-6.
  • Шевченко С. П. Экибастуз. — Алма-Ата: «Казахстан», 1982.
  • Почётный гражданин города Экибастуза — ЦГБ Экибастуза, 2007.