Busk (Ukraina)
Busk Буськ | |
|---|---|
 | |
 Gerb | |
| 49°58′0″N 24°37′0″E / 49.96667°N 24.61667°E | |
| Mamlakat | Ukraina |
| Aholisi (2021) |
8 695 |
| Vaqt mintaqasi | UTCEET |
|
| |
Busk (ukraincha: Буськ; polyakcha: Busk) — Ukraina gʻarbidagi Lvov viloyatidagi Zolochiv tumanida joylashgan shahar hisoblanadi. Unda Ukrainaning aholipunktlaridan biri boʻlgan Busk urban hromada maʼmuriyati joylashgan. [1] Aholisi 8,695 kishini tashkil qiladi.
2020-yil 18-iyulgacha u Busk tumanining maʼmuriy markazi boʻlgan, hozirda taʼsis etilgan.
Busk Gʻarbiy Ukraina Milliy Respublikasi prezidenti Yevgeniy Petrushevichning tugʻilgan joyi edi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]_1.jpg)
Busk uzoq tarixga ega. Birinchi marta 1097-yilda Boshlangʻich yilnomada Bug shahri (rutencha: bujs’q gorod', buzhesk horod) rus knyazlari oʻrtasidagi Halich knyazligi va Volin knyazligi oʻrtasidagi chegara hududi uchun tortishuv kontekstida tilga olingan.[2] Bug shahri mahalliy Bug daryosi sifatida tanilgan Gʻarbiy Bug yaqinida joylashganligi sababli nomlangan.
Buskga 1411-yilda Masoviya gertsogi Siemowit IV tomonidan shahar nizomi berilgan. Polsha-Litva Hamdoʻstligida u Belz vodiysiga tegishli boʻlib, alohida maʼmuriy birlik — Busk yerining qarorgohi boʻlgan. Shahar Polshaning birinchi boʻlinishigacha (1772), Gabsburglar imperiyasi tomonidan bosib olingunga qadar Polshaning bir qismi boʻlib qoldi va 1918-yil oxirigacha Avstriya Galitsiyasida qoldi. Urushlararo davrda Busk Sovet qoʻshinlari Polshaga bostirib kirgunga qadar (1939-yil sentyabr) Tarnopol voevodligining Kamionka Buska okrugiga tegishli edi. 1913-yilda Busk aholisi 8000 kishi, jumladan 3500 polyaklar, 2700 yahudiylar va 1800 ukrainlar edi.
Busk Ikkinchi jahon urushidan oldin juda faol yahudiy jamiyatiga ega edi. Birinchi sinagoga 1502-yilda qurilgan[3] Qadimgi yahudiy qabristoni mashhur edi. 1941-yil 1-iyulda nemis qoʻshinlari Buskni egallab oldilar. Yahudiy aholi gettoga koʻchirilgan, keyin 1943-yil 21-mayda oʻldirilgan. Bu operatsiya davomida 1500 yahudiy halok boʻlgan.[3] Guvoh yahudiylarning qatl qilinishini esladi: „Barcha o‘rta yoshli yahudiylar ishga yig‘ilgan edi. Keyin ularni qatl qilinadigan joyga olib borishdi, boshqalari esa chuqur qazishdi.“[4] Busklik yahudiy bola Raisel Meltzak 1946-yil 8-sentyabrda Fransiyadagi ko‘chirilgan yahudiy yetim bolalar uyida Devid P. Boder tomonidan intervyu olganida, Xolokostdan omon qolgan birinchilardan bo‘lib o‘z guvohliklarini yozib oldi [5]
Taniqli odamlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Elis Xabsburg
- Yevgeniy Petrushevich
- Chanoch Dov Padva
- Moritz Szeps
- Jozef Vaynreb
- Nahman ben Shomuil ha-Levi
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Буская городская громада“ (ru). Портал об'єднаних громад України.
- ↑ PSRL. — T. 2. Hypatian manuscript. — SPb., 1908. — St. 241
- ↑ 3,0 3,1 Porteur de mémoires, Père Patrick Desbois, Flammarion 2007
- ↑ „Execution Sites of Jewish Victims Investigated by Yahad-In Unum“. Yahad-In Unum Interactive Map. Qaraldi: 2015-yil 23-yanvar.
- ↑ Interview with Raisel Meltzak
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Lvov viloyati Busk tumani davlat maʼmuriyatlarining rasmiy veb-sahifasi (Wayback Machine saytida 2011-08-19 sanasida arxivlangan) (ukraincha)
- Wayback Machine arxivi — Busk tumani davlat maʼmuriyatining rasmiy sayti (ukraincha)
- Sayt Busk
