Kontent qismiga oʻtish

Vynohradiv

Koordinatalari: 48°8′23″N 23°1′59″E / 48.13972°N 23.03306°E / 48.13972; 23.03306
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Vynohradiv
48°8′23″N 23°1′59″E / 48.13972°N 23.03306°E / 48.13972; 23.03306
Mamlakat Ukraina
Vynohradiv xaritada

Vynohradiv (ukraincha: Виноградів, veng.: Nagyszőlős, rumincha: Seleușu Mare) — Ukraina gʻarbidagi Zakarpatya viloyatida joylashgan shahar. U Vynohradiv tumanining markazi va 2020-yildan beri Berehove tumani tarkibiga kiritilgan. Aholisi: 25,442 nafarni tashkil qiladi.

Joylashuvi va tarixiga ko'ra bu shahar uchun bir nechta muqobil nomlar qo'llanilgan: veng.: Nagyszőlős, rumincha: Seleușu Mare, Rusyn (Syvlyush), ukraincha: Cивлюш (Syvlyush), ruscha: Виноградов (Vinogradov), idishcha: סעליש (Seylesh, Selish)Slovak (Chexoslovakiya hukmronligi davrida Veľká Sevljuš), nemischa: Wynohradiw, polyakcha: Wynohradiw.

Shahar Ruminiya bilan chegaradosh Tisa daryosi yaqinida joylashgan. U Berehovedan 35 kilometr (22 mi) uzoqda joylashgan.

U birinchi marta 1262-yilda Zceuleus nomi bilan tilga olingan. Uning vengercha nomi - Nagyszőlős ("Buyuk uzumzor"), bu hudud muhim vino tumani bo'lgan. Shahar Sevlush (vengercha szőlős so'zining ruscha transliteratsiyasi, uzumzor degan ma'noni anglatadi) deb ham nomlangan.

Shahar Ugocsa okrugidagi eng qadimgi shaharlardan biri bo'lib, unda qirollik saroyining vinochilari istiqomat qilar edi. 1329-yilda Vengriya qiroli Charlz Robert Komitatning qarorgohiga aylangan shaharchaga imtiyozlar berdi (shahar 1920-yilda Trianon shartnomasi imzolanmaguncha bu unvonni egallab turgan).

Demografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Vynohradiv va uning atrofidagi ko'cha xaritasi (Ukraina).

2001-yilgi aholini ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, aholi soni[1]:

  • ukrainlar (82,13%)
  • Vengerlar (13,54%)
  • Ruslar (3,82%)
  • Rim (0,6%)

Diqqatga sazovor joylar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ugocsa qal'asi
Perenyi qal'asi.
Fransisk cherkovi va monastir.

Taniqli shaxslar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Bastakor Bela Bartok (1881-yilda tug'ilgan) 1889–92 yillarda saroy qarshisidagi uyda yashagan; onasi o'qituvchi bo'lib ishlagan. Bartok o'zining birinchi kontsertini shu yerda, okrug zalida o'tkazdi.
  • Etella Chuprik, pianinochi va Nikolay Lisenko nomidagi Milliy musiqa akademiyasining fortepiano bo'limi dotsenti.
  • József Csorba, shifokor va fizik, 1789-yilda tug'ilgan.
  • Gábor Döbrentey, filolog va antikvar, 1786-yilda bu yerda tug'ilgan.
  • Kievning “Dinamo” klubi futbolchisi va murabbiyi Mixaylo Koman shu yerda tarbiyalangan.
  • Kuruc kapitani Yanos Majos (1810-yilda vafot etgan) shu yerda tug‘ilgan.
  • Edvin Marton, 1974-yilda tug'ilgan Lajos Csűry, bastakor va skripkachi.
  • Endre Nagy, yozuvchi va rejissyor, 1877-yilda shu yerda tug'ilgan.
  • Eleanor Perenyi, amerikalik yozuvchi, 1937—1940-yillarda bu yerda venger zodagonining rafiqasi sifatida yashagan.
  • Imre Révész, rassom, 1859-yilda shu yerda tug'ilgan va mahalliy qabristonga dafn etilgan.

Boshqa ismlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Ruscha : Civlyush (Syvlyush), Sevlyush (Sevlyush) -- 1946-yilgacha
  • ruscha: Виноградов , Vinogradov
  • veng.: Nagyszől(l)ős
  • rumincha: Seleuşu Mare
  • Slovak
  • chex. (Velká) Sevl(j)uš / Vinohradov
  • polyakcha: Winogradów
  • Yahudiy tili : isalish (Seylesh, Selish)

Vynohradivdagi eng yirik ish beruvchilardan biri Gentherm.

Xalqaro munosabatlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qardosh shaharlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vynohradiv quyidagilar bilan qardoshlar :

  1. „База даних у вигляді списку“. 6-oktabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-yanvar 2015-yil.

Media related to Vynohradiv at Wikimedia Commons