Bolgrad

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Bolhrad

Болград
City
Skyline of Bolhrad
Bolhrad
Bayroq
Bolhrad
Gerb
45°41′7.9″N 28°36′48.3″E / 45.685528°N 28.613417°E / 45.685528; 28.613417 G OKoordinatalari: 45°41′7.9″N 28°36′48.3″E / 45.685528°N 28.613417°E / 45.685528; 28.613417 G O
Asos solingan 1821
Aholisi
 (2021)
14 962
[[File:|290px|Bolhrad xaritada]]
Bolhrad
Bolhrad

Bolhrad (ukraincha: Болгра́д, talaffuzi [boɫˈɦrɑd] ; bolgarcha: Болград; rumincha: Bolgrad, Gagauz : Bolgrad), Ukraina janubi-gʻarbiy qismidagi Odesa viloyatidagi kichik shahar. Bolgrad tumanining maʼmuriy markazi (tuman). Aholisi:14,962

Bolgrad 1821-yilda Bessarabiyada bolgar koʻchmanchilari tomonidan, Bolgrad aholisi tomonidan „shaharimiz asoschisi“ sifatida „hurmatga sazovor“ general Ivan Inzov rahbarligida tashkil etilgan[1]. Bolgrad 1856-yildan 1859-yilgacha Moldaviya, 1859-yildan 1878-yilgacha Ruminiya, 1918-yildan 1940-yilgacha va 1941-yildan 1944-yilgacha SSSR tarkibiga kirgunga qadar (Ukraina SSR hududida), keyinchalik mustaqil Ukraina tarkibiga kirdi.1921-yilda shaharda joylashgan saroyda terakt sodir boʻldi[2].

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
193014 280—    
194110 713−25.0%
200117 353+62.0%
2011 (est.)15 479−10.8%

Bolgrad tumani atrofida va asosan etnik bolgarlar (koʻpchilik 61%) yashaydi. Bolgradning oʻzida koʻp sonli Bessarabiyalik bolgarlar yashaydi va mahalliy aholi tomonidan Bessarabiya tarixiy Budjak tumanining norasmiy poytaxti deb hisoblanadi.

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

1920-yildan boshlab Bolgradda koʻmir sanoati mavjud edi[3].

Taʼlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bolgrad oʻrta maktabi

1858-yilda tashkil etilgan Georgi Sava Rakovski Bolgrad oʻrta maktabi Bolgariya milliy tiklanishining eng qadimgi oʻrta maktablaridan biridir[4][5].

Taniqli shaxslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Dimitar Grekov (1847-1901), bolgar siyosatchisi
  • Danail Nikolaev (1852-1942), bolgar generali
  • Georgiy Todorov (1858-1934), bolgar generali
  • Mykola Shmatko (1943-yilda tugʻilgan), zamonaviy ukrainalik haykaltarosh, professor va rassom (tugʻilgan emas, balki Bolgradda yashagan)
  • Petro Poroshenko (1965 yilda tugʻilgan), Ukrainaning beshinchi prezidenti, tadbirkor, biznes oligarx

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Kuemji, Mariya, Bolgradskiy Istoriko-Etnograficheskiy Muzey (Bolhrad, Odes’ka Oblast, Ukraine; Fond im. I. N. Inzova, 2007)
  2. „Bomb in Bolgrad Palace Kills 100 Guards, Report“. Chicago Tribune (1921-yil 14-dekabr). Qaraldi: 2017-yil 19-yanvar.
  3. Kaba, John. Politico-economic Review of Basarabia. United States: American Relief Administration, 1919 — 27 bet. 
  4. Манолова. „150 години Болградска гимназия“ (bg). Държавна агенция за българите в чужбина (2008). 2009-yil 11-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 19-oktyabr.
  5. „Болградска гимназия „Свети свети Кирил и Методий““,Българска енциклопедия А-Я (bg). БАН, Труд, Сирма, 2002. ISBN 954-8104-08-3. OCLC 163361648. 
  • "Bolgradska gimnaziya „Sveti sveti Kiril i Metodiy“". Bʼlgarska ensiklopediya A-Ya (in Bulgarian). BAN, Trud, Sirma. 2002.