Hertsa

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

 

Hertsa

Герца
shahar
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
Aholisi
 (2021)
2 108

Hertsa yoki Gertsa (ukraincha: Ге́рца  [ˈɦɛrtsɐ] ; rumincha: Herța  [ˈhertsa]) — Ukraina gʻarbidagi Chernovtsi viloyati, Chernovtsi tumanida joylashgan shahar. U Ukrainaning hududiy bo'linmalardan biri boʻlgan Hertsa urban bo'linmasi maʼmuriyatiga mezbonlik qiladi va aholisi 2,108 ta[1].

Shahar Ruminiya chegarasiga yaqin,28 km Chernovtsi janubi-sharqida va 21 km Dorohoy shimolida. 2020-yilgacha u Ukrainadagi eng kichik tuman ma'muriy markazi bo'lgan. 

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hertsa va Hertsa viloyati Moldova tarixiy viloyati tarkibiga kirgan (maʼmuriy jihatdan Doroxoy okrugi). 1859-yilda Moldova Valaxiya bilan birlashib, Moldova va Valaxiya Birlashgan Knyazlikni tuzdi, Ruminiya Mustaqillik urushidan keyin Ruminiya Qirolligiga aylandi, Hertsa Dorohoi okrugiga, keyin Ținutul Suceava tarkibiga kiritilgan. 1940-yil iyun oyida u Shimoliy Bukovina va Bessarabiya bilan birgalikda Sovet Ittifoqi tomonidan bosib olindi, lekin bu hudud Sovet ultimatumida yoki Eski Qirollikning ajralmas qismi bo'lgan Molotov-Ribbentrop paktida ko'rsatilmagan. Qizil Armiya ham bu yerni egallab oldi, balki Cernăuţi shahri ustidagi strategik mavqei uchun uni Ukraina SSR tarkibiga qo'shib oldi[2]. Ruminiya armiyasi 1941-yil iyun oyida mintaqani ozod qildi, ammo 1944-yil avgustda SSSR uni qayta egallab olingan.

1962-yildan 1991-yil dekabrigacha Hertsa Xlibok tumani tarkibiga kirdi[3][4][5][6]. Sovet Ittifoqi parchalanganidan beri u mustaqil Ukrainaning bir qismi bo'lgan. 2020-yil 18-iyulgacha Hertsa Hertsa tumanining maʼmuriy markazi boʻlib xizmat qilgan. Ukrainaning ma'muriy islohoti doirasida 2020-yil iyul oyida ushbu tuman olib tashlandi, natijada Chernovtsi viloyatining tumanlari soni 3 taga qisqartirildi. Hertsa tumani hududi Chernovtsi tumaniga birlashtirildi[7][8].

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]


1969-yilda aholi soni 1500 kishi[4].

1989-yil yanvar oyida aholi soni 2360 kishi[9][5].

2013-yil yanvar oyida aholi soni 2122 kishini tashkil etgan[10].

Shaharda katta Ruminlar (68,08%, 2001) jamoasi mavjud[11].

Mahalliy aholi[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Georghe Asachi
  • Herman Finer
  • Lukas Gridoux

Joyga doir suratlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Герцаевская громада“ (ruscha). Портал об'єднаних громад України. 2022-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-noyabr.
  2. Blaga. „Cum ne-a luat Molotov Bucovina și Ținutul Herței“ (rumincha). Qaraldi: 6-dekabr 2020-yil.
  3. Герца // Большая Советская Энциклопедия. / под ред. А. М. Прохорова. 3-е изд. том 6. М., «Советская энциклопедия», 1971.
  4. 4,0 4,1 Герца, Глибоцький район, Чернівецька область // Історія міст і сіл Української РСР. Чернівецька область. — Київ, Головна редакція УРЕ АН УРСР, 1969.
  5. 5,0 5,1 Герца // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 1. М., "Советская энциклопедия", 1991. стр.296
  6. Постанова Президії Верховної Ради України № 1892-XII від 2 грудня 1991 р. "Про утворення Герцаївського району Чернівецької області"
  7. „Про утворення та ліквідацію районів. Постанова Верховної Ради України № 807-ІХ.“ (ukraincha). Голос України (18-iyul 2020-yil). Qaraldi: 3-oktabr 2020-yil.
  8. „Нові райони: карти + склад“ (ukraincha). Міністерство розвитку громад та територій України.
  9. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
  10. „Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України. Київ, 2013. стор.108“. 12-oktabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-noyabr 2022-yil.
  11. „19A050501_02_073. Розподіл населення за рідною мовою, Чернівецька область (1,2,3,4)“. 27-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-noyabr 2022-yil.

Andoza:Chernivtsi OblastAndoza:Hertsa Raion