Boryslav
Boryslav Борислав | |
---|---|
Shahar | |
49°17′17″N 23°25′36″E / 49.28806°N 23.42667°E | |
Mamlakat | Ukraina |
Asos solingan | 1387 |
Aholisi (2021) |
32 913 |
|
Borislav (ukraincha: Борислав; polyakcha: Borysław) — Ukraina gʻarbidagi Lvov viloyati Drohobich tumanidagi Tysmenitsia (Dnestrning irmogʻi)da joylashgan shahar hisoblanadi. Unda Ukrainaning aholi punktlaridan biri boʻlgan Borislav shahar maʼmuriyati joylashgan.[1] Borislav — neft sanoatining yirik markazi. Aholisi 32,913 hisoblanib.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Zamonaviy Borislav shahrining hududi hech boʻlmaganda bronza davridan beri yashab kelgan. Bu hududda miloddan avvalgi 1-ming yillikdagi butparastlar ziyoratgohi qoldiqlari mavjud boʻlib, u yerda 270 ga yaqin petrogliflar mavjud boʻlib, ularda asosan quyosh belgilari — nasroniylikgacha boʻlgan Quyosh xudosining ramzlari tasvirlangan. IX-XIII asrlar oraligʻida zamonaviy shaharcha oʻrnida Kiyev Rusini gʻarbiy va janubdan himoya qiluvchi oʻxshash istehkomlar kamarining bir qismi boʻlgan Tustan nomli qalʼa joylashgan edi. Kiev Rusi tarqatib yuborilgandan soʻng, shahar Galich-Volyn knyazligining bir qismiga aylandi. Ikkinchisining qulashi bilan, XIV asrda Borislav Polsha Qirolligi tojining bir qismiga aylandi. Birinchi marta 1387-yil 19-martdagi hujjatda Polsha qirolichasi Yadviganing barcha shaxsiy buyumlari sanab oʻtilgan.[2]
Ulugʻ urushdan soʻng bu hudud yangi Gʻarbiy Ukraina Xalq Respublikasi tarkibiga kirdi. 1918-yil noyabr — 1919-yil iyul oylaridagi Polsha-Ukraina urushidan soʻng, bu hudud yangi tugʻilgan Polshaning bir qismiga aylandi. 1920-yilda konchilik maktabi sezilarli darajada kengaytirildi va Karpat geologik stansiyasi, de-fakto neft konchilik universiteti deb oʻzgartirildi. Zaglebie Boryslawskie (Borislaw neft havzasi) poytaxti sifatida Borislaw shahri oʻsha paytdagi Polsha neft va ozokerit qazib olish sanoatining markazi va Polshaning eng muhim sanoat zonalaridan biri edi.[3] Shu sababli, 1933-yil 26-iyulda shaharchaga shahar nizomi berildi. Tustanovitsa yaqinidagi aholi punkti bilan birgalikda (Hozirgi Tustanovychi, Borislavning bir qismi) Borislav 1925-yilda Polsha neftining taxminan 80 foizini (812 ming tonna) ishlab chiqargan. Oʻsha paytda Borislavni "Polsha Boku " deb atashgan. 1929-1936-yillarda neft qazib olish yiliga 511 ming tonnadan 319 ming tonnagacha qisqardi.[3]
Diqqatga sazovor joylari va sayyohlarning diqqatga sazovor joylari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Tustan qal’asi, tarixiy-madaniy qoʻriqxona
- Skole Beskids, milliy bogʻ
Taniqli odamlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Xank Brodt (1925-2020), Xolokostdan omon qolgan va Xank Brodt Xolokost xotiralari muallifi. Sham va vaʼda [Amsterdam nashriyoti, 2016].
- Yoxan (Yan) Zeh (1817-1897), farmatsevt, neftga asoslangan yangi sanoatni tashkil etishga olib kelgan texnologiyani kashf etdi. Olimlar Boryslaw xom neftini distillash usulini ishlab chiqdilar va 1853 yil 30 martda birinchi kerosin chiroqni yaratdilar.
- Mixaylo Dragan (1899-1952), ukrainalik sanʼatshunos, Tustanovychida tugʻilgan.
- Xose Maurer (1906-1968), sahna va kino aktyori, asosan Yevropa, Argentina va Isroildagi Yahudiy teatrida rol oʻynaydi.
- Zbignev Balik (1935-yilda tugʻilgan), polshalik olim va siyosatchi, 1989-1991-yillarda Seym deputati.
- Vilgelm Dixter (1935-yilda tugʻilgan), muhandis, Xolokostdan omon qolgan va yozuvchi.
- Wladislaw Nehrebecki (1923-1978), polshalik animator va multfilm rejissyori, Bolek va Lolek yaratuvchisi.
- Maykl Sobell (1892-1993), britaniyalik biznesmen va filantrop.
- Shevax Vayss (1935-yilda tugʻilgan), isroillik siyosatchi.
- Vira Vovk (1926-yilda tugʻilgan), ukrain shoiri.
- Zdzislav Jigulski kichik (1921-2015), polshalik sanʼatshunos va Krakovdagi Tasviriy sanʼat akademiyasining professori.
Galereyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]-
Borislav shahar parkidagi neft nasoslari, 2009-yil
-
1996-2012-yillardagi gerb
-
Aziz Anna cherkovining qo'ng'iroq minorasi
-
Taxminlar cherkovi
-
Polshada qurilgan neftchilar uchun madaniyat saroyi, 2009-yil
-
Shahar ma'muriyati binosi, 2006-yil
-
Frensis Iosif I ning Borislavga tashrifi, Voytsex Grabowski, 1880-yil
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Vilgelm Dixter
- Sabina Volanski (1927-2011), Xolokostdan omon qolgan
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Бориславская городская громада“ (ru). Портал об'єднаних громад України. 2022-yil 28-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 26-noyabr.
- ↑ „Борислав. Офіційний сайт міської ради. — Історична довідка“. Boryslavmvk.gov.ua. 2013-yil 28-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 22-iyul.
- ↑ 3,0 3,1 Oil extraction of the early 1910s in Boryslav, Western Ukraine (photographs of Boryslav from the 1910-1930s), The Ukrainian Week (16 April 2018)
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Borislav Ukraina entsiklopediyasida
- Sovet harbiy topografik xaritasi 1: 100 000
- xolokost xotiralari [holokost bilan yoʻqolgan bolalik xotiralari professor Lipman]
- [1] [Xenk Brodt Xolokost xotiralari — Debora Donnellining sham va vaʼdasi]