Kompaniivka

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kompaniivka

Компаніївка
Shahar tipidagi aholi punkti
Skyline of Kompaniivka
48°15′0″N 32°12′0″E / 48.25000°N 32.20000°E / 48.25000; 32.20000 G OKoordinatalari: 48°15′0″N 32°12′0″E / 48.25000°N 32.20000°E / 48.25000; 32.20000 G O
Asos solingan 18-asr
Aholisi
 (2021)
4 365 kishi
Vaqt mintaqasi UTCEET
[[File:|290px|Kompaniivka xaritada]]
Kompaniivka
Kompaniivka

Kompaniivka (ukraincha: Компаніївка) — Ukrainaning markaziy qismidagi Kirovohrad viloyati, Kropyvnitskiy tumanida joylashgan shahar tipidagi aholi punkti. U yerda Ukrainaning hromadalaridan biri boʻlgan Xromada Kompaniivka posyolkasi maʼmuriyati joylashgan[1]. Aholisi: 4,365 kishini tashkil etadi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kompaniivka 18-asrning ikkinchi yarmida Inxulning irmogʻi boʻlgan Suxokleya-Komishuvata daryosining chap qirgʻogʻida tashkil etilgan. Koʻchmanchilar esa sobiq kazak Kompaniskiy polklari edi. Ular janubiy va gʻarbiy chegaralarni qoʻriqlab, razvedka xizmatini taʼminlovchi Hetman otliqlari edi. Ehtimol, bu 1775-yil 24-oktyabrdagi islohotdan keyin sodir boʻlganlik ehtimoli bor.

Askarlar bostirib kelishidan oldin bugʻdoy, javdar, arpa va suli ekib, chorvachilik bilan shugʻullanadigan dehqonlar bor edi. 1782-yilda ular dvoryanlar qoʻliga oʻtgan[2].

Harbiy islohot sobiq Kompaniyanni sezilarli darajada tinchlantirishga olib keldi. Pensiyaga chiqqandan soʻng, ular maʼlum bir ijtimoiy maqomga, masalan, burgerlar, dehqonlar yoki kazaklar uchun tayinlangan.

1850-yillarda Kompaniivka Elisavetgrad okrugidagi xuddi shu nomdagi cherkovning markaziga aylandi. 1890-yillarda shaharda Kompaniivka qogʻoz zavodi qurildi, uning ishlab chiqarish unumdorligi mintaqada birinchi, Ukrainada esa toʻrtinchi oʻrinni egalladi.

1933-yil iyul oyida, qishloq Odessa viloyatining yangi tashkil etilgan tumanining markaziga aylandi[3]. 1965-yilda Kompaniivka shahar tipidagi posyolka maqomini oldi.

2020-yil 18-iyulgacha Kompaniivka Kompaniivka tumanining maʼmuriy markazi boʻlgan. 2020-yil iyul oyida, Ukrainaning maʼmuriy islohoti doirasida bu tuman parchalandi, Kirovohrad viloyatining tumanlari soni esa toʻrttaga qisqartirildi. Kompaniivka tumani hududi Kropivnitskiy tumaniga birlashtirildi[4][5].

Infratuzilmasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kompaniivka tumani sanoat faoliyatining asosiy qismi Kompaniivkada amalga oshirilgan. Qishloqning ishlab chiqarish korxonalari:

  • Kompaniivka ozuqa zavodi
  • Kompaniivka agrokimyo
  • „Kirovograd“, gaz kompressor stantsiyasi
  • Jivanivka granit kareri
  • Kolbasa doʻkoni
  • Nonvoyxona

Taʼlim tizimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Kompaniivka texnik kolleji veterinariya tibbiyoti Bila Tserkva milliy qishloq xoʻjaligi universiteti yillar davomida 4 mingga yaqin veterinariya mutaxassisini tayyorladi. Angliyadagi ketma-ket uchinchi guruh talabalari uchun uch yillik texnik kollej qishloq xoʻjaligi maktablari talabalari oʻrtasida oʻquv amaliyotini tashkil etish va oʻtkazishda birinchi oʻrinni egallaydi.
  • Kompaniivka maktabi

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qishloqda tuman markaziy shifoxonasi joylashgan.

Madaniyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kompaniivkada bolalar musiqa maktabi bor. Unda 5 ta kafedra va 119 nafar talaba tahsil oladi. Maktabning to‘qqiz nafar o‘qituvchisi bolalarga fortepiano, akkordeon, puflama cholg‘u asboblari va gitara chalishni o‘rgatmoqda, xoreografiya va tasviriy sanʼatdan saboqlar ham bor. Maktabda milliy miqyosda raqobatlashadigan bir nechta jamoalar mavjud[6].

Shaharda, shuningdek, tuman madaniyat uyi muzeyi va 26 mingga yaqin kitobga ega kutubxona (Kirov koʻchasi, 14-a) mavjud[7].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Компанеевская громада“ (ruscha). Портал об'єднаних громад України.
  2. „History Kompaniivka part 1“ (2-sentabr 2008-yil). 2012-yil 29-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2012-yil.
  3. „Іstorіya Kompanіїvskogo rayonu.“. 6-noyabr 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-noyabr 2022-yil.
  4. „Про утворення та ліквідацію районів. Постанова Верховної Ради України № 807-ІХ.“ (ukraincha). Голос України (18-iyul 2020-yil). Qaraldi: 3-oktabr 2020-yil.
  5. „Нові райони: карти + склад“ (ukraincha). Міністерство розвитку громад та територій України.
  6. „Kultura Kompanіїvskogo rayonu.“. 5-fevral 2005-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-noyabr 2022-yil.
  7. „Sayt Kompanіїvskoї TsBS“. 19-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-noyabr 2022-yil.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]