Perehinske

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Perehinske

Перегінське
Shahar tipidagi aholi yashash punkti
Skyline of Perehinske
48°48′37″N 24°10′55″E / 48.81028°N 24.18194°E / 48.81028; 24.18194 G OKoordinatalari: 48°48′37″N 24°10′55″E / 48.81028°N 24.18194°E / 48.81028; 24.18194 G O
Asos solingan 1292
Aholisi
 (2021)
12,775
[[File:|290px|Perehinske xaritada]]
Perehinske
Perehinske

Perehinske (ukraincha: Перегінське, polyakcha: Perehińsko, ivritcha: פרהינסקו) — Ukraina gʻarbidagi Ivano-Frankivsk viloyatidagi Kalush tumanidagi shahar tipidagi aholi punkti joylashgan. Rojniativadan 15 km uzoqlikda joylashgan. Perehinskda Ukrainaning aholi punkitlaridan biri bo'lgan. Perehinsk posyolkasi aholi punkitida ma'muriyati o`rin olgan[1]. 2021-yilgi hisobga ko`ra aholisining soni 12,775 nafarga yetgan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Antoni Shnayderning tadqiqotiga koʻra qishloq dastlab Perehinulsko deb nomlangan. 1292-yildayoq aholiga joylashtirilishi mumkin bo`lgan. O'rta asrlarda qishloq Gediminid shahzodasi Fiodor Olgierdovik, Ratno gertsogi, Liuboml hamda Kobrin tomonidan Halich yaqinidagi Krilos pravoslavga berilgan. Biroq, vaqt o'tishi bilan u shaxsiy qo'llarga, keyin esa Polsha qirolligiga o`tgan. Taxminan 1400-yilda qishloqqa qaragan Serxiy tog'ining tepasida kichik monastir qurilga.

1548-yilda Polsha qiroli Sigismund I Lvov episkopi Makari, Kamieniec va Xalicga mulkni qaytarib sotib olishga ruxsat berdi. Biroq, bitim hech qachon amalga oshirilmagan, chunki keyingi o'n yilliklarda qishloq hali ham davlat reestrida qirollik mulki sifatida ro'yxatga olingan[2]. Qishloqni egalik qilish to'g'risidagi mojaro 230yil davom etdi. Keyin u merosxo'rsiz vafot etgan qarindoshi Aleksandrga o'tdi. 1638-yil dekabr oyida Polsha qiroli Vladislav IV qishloqni o'zining podchaszi Yan Stanislaw Yablonovskiyga, getman Stanislaw Yan Yablonovskiyning otasi uchun sovg'a qildi. Qishloqqa egalik qilish bo'yicha mojaro davom etdi, chunki qishloqqa bo'lgan da'voni Lvovlik pravoslav episkopi Arseniusz Jeliborski ham, birlashgan Baziliya rohiblari ham qo'llab-quvvatladilar, ular ham buni o'z nomidan da'vo qilishdi[2]. Faqat 1661-yil may oyida Polsha qiroli Yan Kazimierz nihoyat Yablonovskis foydasiga hukm chiqardi. Lvov episkoplarining barcha da'volarini bekor qildi. Biroq, Yablonovskis Ruteniya voevodeligida ko'plab boshqa qishloqlar va unvonlarni olganligi sababli, 1690-yilda Seym bu qarorni bekor qildi. Qishloqni Haliç yaqinidagi Krilos pravoslav soboriga berdi.

1660-yildagi qirollik Iyustrasiyasi shuni ko'rsatdiki, qishloqda manor, taverna, pravoslav cherkovi, tegirmon, haydaladigan yer bor, ulardan 6 tasi mahalliy dehqonlarga, qolganlari esa manorga tegishli. Hammasi bo'lib qishloqdan olinadigan soliqlar 1750 zlotiyni tashkil etgan. 1667-yilda Perehinsko tatarlar tomonidan bosqinga uchradi, ammo aholi tog'larga qochib, sog'-salomat qochishga muvaffaq bo'lgan[2]. 1690-yil 28-mayda qirol Yan III Sobieski qishloqqa yiliga bir necha bozorlar tashkil qilish huquqini berdi. Qishloq turklar tomonidan bosib olingan. Ular mahalliy pravoslav cherkovini vayron qilgan, ammo keyin qirollik kuchlari tomonidan qaytarib olingan. Ushbu g'alabani xotirlash uchun episkop Jozef Szumlanski yangi pravoslav cherkovi hamda Avliyo Onufriusga bag`ishlangan kichik monastirga asos solgan[2]. Yablonovskilar qishloqqa bo'lgan da'volarini qaytarib olishgan bo'lsa-da, mojaro davom etdi, chunki episkop Szumlanski qishloqni umuman pravoslav cherkoviga emas, balki o'ziga da'vo qilgan va Krilosning Baziliya ruhoniylari yepiskop Lyu Szeptickigacha sudlarda yana 20 yil davomida savol berishda davom etganlar. 1780-yilda bu masala hal etilgan.


Ismi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Perehinske - rasmiy nom, lekin Pereginskoye, Perehinsko, Perechinsko, Perehinskoye, Perechinskoe, Perehińsko, Perehin'sko, Perechińsko, Perehin'sko, Pereginskoye yoki Perensk nomi bilan ham tanilgan[3].

Ma'muriyat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Perehinsk quyidagi maʼmuriy tumanlarda boʻlgan:[3]

Vaqt Ism Powiat/Raion Viloyat Mamlakat
Birinchi jahon urushidan oldin (taxminan 1900):  Perehinsko Dolina Galisiya Avstriya imperiyasi
Urushlar orasidagi (taxminan 1930yil):  Perehinsko Dolina Stanislawow Polsha Respublikasi
Ikkinchi jahon urushi (taxminan 1940):  Perehinsk Perehinsk Stanislav Polsha de-fakto 1939-yil 22-sentyabrgacha



</br>

Ukraina SSR, Sovet Ittifoqi, 1939-yil 15-noyabr</br> Galisiya okrugi, fashistlar Germaniyasi 1941-1944</br> Ukraina SSR, Sovet Ittifoqi, 1944-yil 26-iyul

Ikkinchi jahon urushidan keyin (1959): Perehinsk Rojniativ Ivano-Frankivsk Ukraina SSR, Sovet Ittifoqi
199- yil 2020 Perehinsk Rojniativ Ivano-Frankivsk Ukraina
2020-yildan beri Perehinsk Kalush Ivano-Frankivsk Ukraina

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Перегинска громада“ (ruscha). Портал об'єднаних громад України.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Filip Sulimierski, ed (1886). "Perehińsko" (polyakcha). Geographical Dictionary of the Kingdom of Poland. VII. Warsaw: Władysław Walewski. 951–954 b. http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_VII/951. Qaraldi: 2011-06-14. 
  3. 3,0 3,1 „Perehinske, Ukraine“. JewishGen. Museum of Jewish Heritage. Qaraldi: 14-iyun 2011-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "JewishGen" defined multiple times with different content

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]