Uspen (tuman, Pavlodar viloyati)
| tuman | |
|---|---|
| Tarkibida | Pavlodar viloyati |
| Maʼmuriy markazi | Uspenka |
| Asos solingan sanasi | 1935-yil |
| Akim | Hokim |
| Rasmiy tili | qozoq, rusQozoq tili |
| Aholi (2012) | 14 439[1] |
| Millatlar tarkibi |
Qozoqlar - 34,24% Ruslar - 28,17% Ukrainlar - 21,93% Olmonlar - 9,58% Tatarlar - 0,88% Beloruslar - 0,82% [1] |
| Dinlar tarkibi | Xristianlar, musulmonlar |
| Maydoni | 5,5 ming km² |
| Vaqt mintaqasi | UTC+6 |
| Pochta indeksi | 141000-141015[2] |
| Avtomobil raqami kodi | S, 14 |
| Xaritada | |
 | |
| 52°45′0″N 77°21′0″E / 52.75000°N 77.35000°E | |
Uspen tumani — Pavlodar viloyati tarkibidagi tuman. Tumanning maʼmuriy markazi — Uspenka qishlogʻi. Maydoni — 5,5 ming km².
Geografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shimoliy va shimoliy — gʻarbidan Qashir tumani bilan, gʻarbiy va janubiy-gʻarbidan Pavlodar tumani bilan, janubiy-sharqidan — Sherbaqti tumani bilan, shimoliy-sharqidan — Oltoy oʻlkasi bilan chegaradosh.
Iqlimi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Iqlimi keskin kontinental, yanvar oyining oʻrtacha harorati −18º -19 °C., iyulniki — +20º +21 °C. Yogʻingarchilikning yillik miqdori 250–300 mm-ni tashkil qiladi.
Aholisi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1999-yili tuman aholisi — 21,4 ming kishini, 2012-yili esa — 14,4 ming kishinin tashkil qildi. Tuman aholisining milliy tarkibi (1-yanvar 2012-yil)
- qozoqlar — 4 414 kishi (34,24 %)
- ruslar — 3 631 kishi (28,17 %)
- ukrainlar — 2 827 kishi (21,93 %)
- olmonlar — 1 235 kishi (9,58 %)
- tatarlar — 114 kishi (0,88 %)
- beloruslar — 106 kishi (0,82 %)
- boshqalari — 563 kishi (4,36 %)
- Umumiy — 12 890 kishi (100,00 %)
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]RSFSR UMIQ Prezidiumining 1935-yilgi 31-yanvardagi Farmoni bilan Lozovskiy tumani tashkil topdi, Qozoq KSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1963-yilgi 2-yanvardagi Farmoniga binoan Lozovskiy tumani tarqatilib, uning oʻrniga Uspen tumani tashkil topdi.
Hududiy boʻlinishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tuman tarkibida 13 ta qishloqlar mavjud: Uspen, Bogatirskiy, Ilichyovskiy, Kovalyovskiy, Qaratay, Lozovskiy, Olginskiy, Pavlovskiy, Ravnopolskiy, Tauiljan, Temiryazevskiy.
Taʼlim
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tumanda 20 ta umumiy oʻrta bilim beruvchi maktablar mavjud, uning 17 tasi oʻrta, 2 tasi asosiy va 1 boshlangʻich maktab. Tuman qozoq tilida dars beruvchi atigi bitta maktab bor.
Tibbiyot
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tumanda 40 kishilik Uspen tuman markaziy kasalxonasi, 25 kishilik Konstantinovka qishlogʻining uchaskalik kasalxonasi, 15 kishilik silga qarshi kasalxona, 4 ta shifokorlik ambulatoriya, 14 ta tibbiyot punktlar, tuman sanitar-epidemiologik stansiya va 7 ta xususiy dorixonalar mavjud.
