Anqara Esenbogʻa aeroporti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Anqara Esenbogʻa aeroporti
Ankara Esenboğa Havalimanı
IATA kodi: ESB – ICAO kodi: LTAC
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Egasi Turkiya Davlat aeroportlari bosh boshqarmasi
Operator TAV Airports
Xizmat doirasi Anqara, Turkiya
Havo yoʻli tuguni * Turkish Airlines
  • AnadoluJet
  • Pegasus Airlines
Dengiz sathidan balandligi 3,125 ft / 953 m
Koordinatalari 40°07′41″N 032°59′42″E / 40.12806°N 32.99500°E / 40.12806; 32.99500 G OKoordinatalari: 40°07′41″N 032°59′42″E / 40.12806°N 32.99500°E / 40.12806; 32.99500 G O
Vebsayti esenbogaairport.com
Xarita
ESB (Turkiya)
ESB
Aeroportning Turkiya xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
03R/21L 3,750 12,303 Asfalt
03L/21R 3,750 12,303 Asfalt
Maʻlumotlar (2017)
Yoʻlovchilar soni 15,845,878
Yoʻlovchilar sonining oʻzgarishi 16-17 21%
Manba: Yevronazoratdagi Aeronavtika axborot nashri Turkiya[1]
Passenger Traffic, ACI Yevropa[2]

Anqara Esenbogʻa aeroporti (IATA: ESB, ICAO: LTAC) (turkcha: Ankara Esenboğa Havalimanı) Turkiyaning poytaxti Anqara shahrining xalqaro aeroporti. 1955-yildan beri faoliyat koʻrsatmoqda[manba kerak]. 2017-yilda aeroport jami 15 milliondan ortiq yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan, ulardan 13 millioni ichki yoʻlovchilardir. U umumiy yoʻlovchi tashish hajmi boʻyicha 4-oʻrinni (Otaturk aeroporti, Antaliya aeroporti va Sabiha Goʻkchen aeroportidan keyin), ichki yoʻlovchi tashish boʻyicha (Otaturk aeroporti va Sabiha Gokchen aeroportidan keyin) Turkiyadagi aeroportlar orasida 3-oʻrinni egalladi[3]. Aeroport Newsweek Turkiya jurnalining 100-sonida chop etilgan „Turkiyada umid beruvchi 100 narsa“ roʻyxatida 22-oʻrinni egalladi.

Umumiy tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aeroport Anqara shimoli-sharqida, shahar markazida 28 km (17 mi) masofada joylashgan. Aeroport Qiziloy (shahar markazi) va Anqara shaharlararo avtobus terminali (turkcha: Ankara Şehirlerarasi Terminal İşletmesi, AŞTİ) bilan 442-sonli EGO shahar avtobusi (soat 6:00 dan 23: 00 gacha harakatlanadi) bilan bogʻlangan. Shahar markaziga transport taksida (taxminan 90 TRY, bir tomonlama hisoblangan) va Havaş avtobus liniyasi orqali (taxminan 12,5 TRY) amalga oshiriladi. Esenbogʻa aeroporti va Anqara halqa yoʻli oʻrtasidagi yoʻl 2006-yilning yozida kengaytirildi, bu shahar markazi va aeroport oʻrtasidagi haydash vaqtini bir necha daqiqaga qisqartirdi.

Aeroport nomi Esenbogʻa qishlogʻidan kelib chiqqan boʻlib, soʻzma-soʻz maʼnosi „Shamolda oqayotgan buqa“ yoki „Sokin buqa“ boʻlib, 1402-yil Anqara jangida oʻz qoʻshinlarini shu yerga joylashtirgan Amir Temur qoʻshinidagi turkiy sarkardaning nomi Isen Buqaning zamonaviylashtirilgan shakli hisoblanadi[4].

Esenbogʻa xalqaro aeroporti ACI Europe (Xalqaro aeroportlar kengashi) tomonidan Yevropaning eng yaxshi aeroporti sifatida taqdirlandi va 2009-yil 17-iyun kuni Manchester shahrida aeroport xodimlariga mukofot topshirildi. Mukofot har yili 4 toifada beriladi va Esenbogʻa yiliga 5-10 million yoʻlovchilar kategoriyasida edi. Turkiya aeroportiga birinchi marta ACI mukofoti berildi[5]. ACI-Europe maʼlumotlariga koʻra, "Ushbu toifadagi eng yaxshi nomzodlar soni kabi, aeroport faoliyatning barcha asosiy yoʻnalishlarida ustundir, ammo hakamlar uni ekologik innovatsiyalar sohasidagi ishi uchun ajratib koʻrsatishdi — konditsioner qurilmalarini quvvatlantirish uchun chiqindi gazlarni qayta ishlash orqali 25% energiya tejalgan. 2020-yilda Esenbogʻa aeroporti Xalqaro aeroportlar kengashi tomonidan 15-25 million yoʻlovchi sigʻimiga ega Yevropaning eng yaxshi aeroporti sifatida taqdirlandi[6].

Terminal binosining sharqida yangi parallel uchish-qoʻnish yoʻlagi qurilmoqda. Qurilish tugagandan soʻng, hozirgi 03R/21L uchish-qoʻnish yoʻlagi 03C/21C sifatida foydalanishdan toʻxtatiladi va yangi uchish-qoʻnish yoʻlagi avvalgi nomini oladi[7].

Ichki koʻrinishi

Terminallari[tahrir | manbasini tahrirlash]

„Qurish-ishlatish-topshirish“ modeli asosida qurilgan Esenbogʻa aeroportining ichki va xalqaro terminali rekord muddatda qurib bitkazildi — belgilangan muddatdan bir yil oldin. 2006-yil 16-oktabrda 10 million yoʻlovchi sigʻimi bilan foydalanishga topshirilgan Esenbogʻa aeroporti ichki va xalqaro terminali 182 ming m2 maydonga yoyilgan[8]. Maydoni 469 m2 (5,048 kv. ft) boʻlgan yangi umumiy aviatsiya terminali 2012-yil yanvar oyida xususiy va biznes samolyotlariga xizmat koʻrsatish uchun ochildi.

2006-yilda ochilgan yangi ichki va xalqaro terminallar 168,000 m2 (1,808,337 kv. ft) maydondan, 10 000 000 yoʻlovchi / yil, 18 dona teletrap, 105 ta roʻyxatga olish punkti, 34 ta pasport peshtaxtasi, maydoni 123,000 m2 (1,323,961 kv. ft) avtoturargoh va 4000 avtomobil sigʻimi dan iborat.

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyidagi aviakompaniyalar Anqara Esenbogʻa aeroportida muntazam va charter reyslarini amalga oshirib keladi:

Aviakompaniya Manzillar
Aeroflot Moskva–Sheremetyevo
Air Premia, Janubiy Koreya bayrogʻi Koreya Respublikasi Mavsumiy charter: Seul-Inchxon[9]
Air Serbia SerbiyaBelgrad[10]
AnadoluJet, Turkiya bayrogʻi Turkiya[11] Adana, TurkiyaAdıyaman, IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya, Amsterdam, Antaliya, TurkiyaArzirum, TurkiyaAgʻrı, TurkiyaBatman, LivanBayrut, IroqBagʻdod[12], SerbiyaBelgrad, GermaniyaBerlin, TurkiyaBingoʻl, Bishkek[13], TurkiyaBodrum, Boku, Bursa, TurkiyaDalaman, TurkiyaDiyorbakır, TurkiyaEdremit, TurkiyaEloziq, Shimoliy KiprErjan, [TurkiyaErzinjan, Frankfurt, TurkiyaGaziantep, TurkiyaHakkari, TurkiyaHatay, Istanbul-Sabiha Goʻkchen, TurkiyaIzmir, TurkiyaIgʻdır, TurkiyaKars, Kiyev-Borispol (toʻxtatilgan), Malatya, TurkiyaMardin, Moskva-Vnukovo, TurkiyaMush, Olmaota[14], TurkiyaOrdu/Giresun, Ostona, Parij-Sharl de Goll, TurkiyaQahramonmarʼash, TurkiyaQayseri, TurkiyaRize-Artvin[15], TurkiyaSamsun, TurkiyaSiirt, Tehron-Imom Xumayniy, TurkiyaTokat, Toshkent[16], TurkiyaTrabzon, TurkiyaVan, AvstriyaVena, Gʻoziposho-Alaniya, TurkiyaShonliurfa, TurkiyaShırnak, TurkiyaChanoqqalʼa, TurkiyaChorlu[manba kerak]
Mavsumiy: BelgiyaBrussel[17], GermaniyaDusseldorf, GermaniyaHamburg, GermaniyaHannover, GermaniyaKyoln/Bonn, AngliyaLondon-Stansted, Myunxen, ShvetsiyaStokgolm-Arlanda, GermaniyaShtutgart[18]
ATA Airlines, Eron bayrogʻi Eron Tehron-Imom Xumayniy
Azerbaijan Airlines Boku
Buta Airways Boku (2023-yil 28-oktabrdan yakunlanadi)[19]
Corendon Airlines, Turkiya bayrogʻi Turkiya[20] Mavsumiy: GermaniyaKyoln/Bonn[21], GermaniyaDusseldorf[21], GermaniyaNyurenberg[21]
FlyArystan Ostona
Fly Baghdad, Iroq bayrogʻi Iroq IroqBagʻdod, IroqErbil
flydubai Dubay-Xalqaro[22]
Iraqi Airways, Iroq bayrogʻi Iroq IroqBagʻdod, IroqErbil, IroqKarkuk[23]
Kam Air, Afgʻoniston bayrogʻi Afgʻoniston Kobul
Mahan Air, Eron bayrogʻi Eron Tehron-Imom Xumayniy
Pegasus Airlines, Turkiya bayrogʻi Turkiya IordaniyaAmman-Qirolicha Aliya, Antaliya, TurkiyaBodrum, RuminiyaBuxarest-Otopeni[24], Dubay-Xalqaro, GermaniyaDusseldorf, IroqErbil, Shimoliy KiprErjan, Frankfurt, GermaniyaHamburg[25], Istanbul-Sabiha Goʻkchen, TurkiyaIzmir[26], PolshaKrakov (2023-yil 10-iyuldan boshlanadi), GermaniyaKyoln/Bonn, AngliyaLondon-Stansted, Olmaota[27], ShvetsiyaStokgolm-Arlanda[28], Tbilisi[29], Tehron-Imom Xumayniy, AvstriyaVena, Sharja, GermaniyaShtutgart, TurkiyaChorlu
Mavsumiy: GermaniyaBerlin, Moskva-Domodedovo[26], PolshaVarshava-Shopen[26]
Qatar Airways Doha
Qeshm Air, Eron bayrogʻi Eron Tehron-Imom Xumayniy
Saudia Jidda, Madina
SunExpress, Turkiya bayrogʻi Turkiya[30] GermaniyaDusseldorf[31], Frankfurt, GermaniyaHannover, Myunxen[32]
Mavsumiy: Amsterdam, GermaniyaBerlin[33], BelgiyaBrussel, GermaniyaHamburg (2023-yil 27-iyundan qayta tiklanadi)[33], DaniyaKopengagen[34], GermaniyaKyoln/Bonn[35], ShvetsiyaStokgolm-Arlanda[33], ShveysariyaSyurix, Tbilisi[36], AvstriyaVena, GermaniyaShtutgart
Transavia FransiyaParij-Orli[37]
Turkish Airlines Istanbul
Mavsumiy: Frankfurt, Jidda, Madina
Ukraine International Airlines, Ukraina bayrogʻi Ukraina Kiyev-Borispol (toʻxtatilgan)
UR Airlines, Iroq bayrogʻi Iroq IroqBagʻdod[38]
Wizz Air Abu-Dabi

Statistika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻlovchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anqara Esenbogʻa xalqaro aeroportining yoʻlovchilar oqimi statistikasi[3]
Yillar Mahalliy Oʻzgarishi, %da Xalqaro Oʻzgarishi, %da Jami Oʻzgarishi, %da
2022 6,742,033 18% 1,902,934 46% 8,644,967 23%
2021 5,727,199 30% 1,298,976 74% 7,026,175 36%
2020 4,415,805 Decrease 61% 746,764 Decrease 67% 5,162,569 Decrease 62%
2019 11,417,759 Decrease 21% 2,275,195 1% 13,692,954 Decrease 18%
2018 14,498,102 5% 2,241,901 13% 16,740,003 6%
2017 13,828,365 20% 1,988,793 33% 15,817,158 21%
2016 11,554,882 9% 1,488,095 Decrease 4% 13,042,977 8%
2015 10,562,282 10% 1,551,157 7% 12,113,439 10%
2014 9,591,350 2% 1,444,256 Decrease 8% 11,035,606 1%
2013 9,369,832 22% 1,572,228 Decrease 1% 10,942,060 18%
2012 7,679,371 9% 1,593,737 13% 9,273,108 9%
2011 7,080,072 10% 1,405,395 6% 8,485,467 9%
2010 6,435,211 29% 1,328,693 21% 7,763,914 28%
2009 4,990,134 12% 1,094,270 Decrease 12% 6,084,404 7%
2008 4,444,311 23% 1,247,822 Decrease 8% 5,692,133 15%
2007 3,609,122 10% 1,349,006 7% 4,958,128 9%
2006 3,287,585 25% 1,259,993 6% 4,547,578 19%
2005 2,640,604 23% 1,189,250 5% 3,829,854 17%
2004 2,141,047 21% 1,134,678 12% 3,275,725 18%
2003 1,773,531 Decrease 2% 1,010,396 Decrease 1% 2,783,927 Decrease 2%
2002 1,814,563 1,022,065 2,836,628

Parvozlar soni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anqara Esenbogʻa xalqaro aeroporti parvozlar soni statistikasi
Yillar Mahalliy Oʻzgarishi, %da Xalqaro Oʻzgarishi, %da Jami Oʻzgarishi, %da
2015 82 852 5% 15 758 0,3% 98 610 4%
2014 78 712 Decrease 2% 15 706 Decrease 6% 94 421 Decrease 2%
2013 80,107 16% 16 711 1% 96 818 13%
2012 69 335 3% 16 548 7% 85 883 4%
2011 67 513 14% 15 452 7% 82 965 12%
2010 59 509 18% 14 420 18% 73 929 18%
2009 50 347 4% 12 273 Decrease 15% 62 620 Decrease 0,4%
2008 48 463 2% 14 396 Decrease 12% 62 859 Decrease 2%
2007 47 578 16 331 63 909

Boshqa imkoniyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Aeroportda AnadoluJet kompaniyasining bosh ofisi joylashgan.
  • Esenboʻgʻa aeroporti NASA kosmik kemasi uchun favqulodda qoʻnish joylaridan biri sifatida belgilangan[39].
Ichki koʻrinishi

Aeroportda yoki yaqinidagi aviatsiya hodisalari va falokatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anqaradagi boshqa aeroportlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anqarada uchta harbiy aeroport mavjud:

  • Akınci havo bazasi
  • Etimesgut havo bazasi
  • Güvercinlik harbiy havo bazasi

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Yaqin Sharqdagi eng band aeroportlar roʻyxati

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ EAD Basic. Ead.eurocontrol.int. Retrieved on 2011-08-01.
  2. ↑ „ACI EUROPE Airport Traffic Report. December, Q4 and Full Year 2015“. Qaraldi: 2016-yil 28-avgust.
  3. ↑ 3,0 3,1 Müdürlüğü. „Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü“. www.dhmi.gov.tr. 2015-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 11-yanvar.
  4. ↑ Bardakçi. „Murat Bardakçı: Esenboğa, 600 yıllık bir hezîmetin adıdır“ (2000-yil 31-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 11-yanvar.
  5. ↑ „ACI EUROPE Best Airport Award winners for 2009 announced“. Qaraldi: 2023-yil 8-iyun. [sayt ishlamaydi]
  6. ↑ „ACI reveals world's best airports for customer experience“. Airports Council International (2020-yil 9-mart). 2020-yil 5-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 5-may.
  7. ↑ „General Directorate of State Airports Authority“. 2019-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 11-avgust.
  8. ↑ „ANKARA ESENBOĞA AIRPORT“. www.esenbogaairport.com. 2013-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 5-yanvar.
  9. ↑ „AIR PREMIA EXTENDS ANKARA CHARTERS TO MID-NOV 2022“. Aeroroutes (2022-yil 2-sentyabr).
  10. ↑ „Air Serbia reveals third set of new routes“ (2022-yil 8-dekabr).
  11. ↑ „Flight Schedule“. anadolujet.com.
  12. ↑ „Turkish Airlines adds Ankara – Baghdad service in S19“. 2019-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 22-yanvar.
  13. ↑ „✅ ✈️️ Fly with Most Affordable and Cheap Ticket Opportunities | AnadoluJet“. www.anadolujet.com. Qaraldi: 2023-yil 8-iyun.
  14. ↑ „AnadoluJet Adds Ankara – Kazakhstan Routes in NW22“.
  15. ↑ „✅ ✈️️ Fly with Most Affordable and Cheap Ticket Opportunities | AnadoluJet“.
  16. ↑ „ANADOLUJET ADDS ANKARA – TASHKENT SERVICE FROM MID-APRIL 2023“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 27-mart.
  17. ↑ „News for Airlines, Airports and the Aviation Industry | CAPA“.
  18. ↑ „✅ ✈️️ Fly with Most Affordable and Cheap Ticket Opportunities | AnadoluJet“.
  19. ↑ „Buta Airways August – October 2023 Network – 30JUL23“ (en-CA). AeroRoutes (2023-yil 1-avgust). Qaraldi: 2023-yil 1-avgust.
  20. ↑ „Corendon Ankara Flight Plan“. corendonairlines.com.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 „CORENDON AIRLINES NW22 SCHEDULED SERVICE ADJUSTMENT – 20OCT22“. aeroroutes.com (2022-yil 20-oktyabr).
  22. ↑ Release, Press „Ankara becomes the latest destination to join the flydubai network“. www.zawya.com. Qaraldi: 2023-yil 8-iyun.
  23. ↑ „Iraqi Airways Begins Kirkuk – Turkey Service From Nov 2022“. Aeroroutes (2022-yil 31-oktyabr).
  24. ↑ Bobon, Gabriel „New route: Bucharest - Ankara with Pegasus Airlines from August 2022“ (2022-yil 13-iyul).
  25. ↑ „Pegasus adds Hamburg / Rotterdam service in W18“. routesonline.com. Qaraldi: 2018-yil 28-oktyabr.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 „PEGASUS NS23 NETWORK ADDITIONS – 16APR23“. aeroroutes.com (2023-yil 18-aprel).
  27. ↑ „Pegasus Adds Ankara – Almaty Service from Nov 2022“.
  28. ↑ „Pegasus Resumes Ankara – Stockholm Service from Nov 2022“.
  29. ↑ „Schedule“. Flypgs.com.
  30. ↑ Liu, Jim „SunExpress 01-19SEP20 International operations as of 30AUG20“. routesonline.com (2020-yil 3-sentyabr).
  31. ↑ „SunExpress Germany S19 network additions as of 18OCT18“. routesonline.com.
  32. ↑ „SunExpress adds Ankara – Munich route from late-Oct 2018“.
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 „SUNEXPRESS NS23 NETWORK ADDITIONS – 30OCT22“. aeroroutes.com (2022-yil 31-oktyabr).
  34. ↑ Casey, David „SunExpress Schedules New Summer Routes“. Routesonline. Qaraldi: 2022-yil 19-yanvar.
  35. ↑ „SunExpress S19 network additions as of 18OCT18“. routesonline.com.
  36. ↑ „SunExpress NS23 Routes Addition Summary – 22NOV22“.
  37. ↑ Flight Search Transavia
  38. ↑ Liu, Jim „UR Airlines files S20 network“. Routesonline. Qaraldi: 2020-yil 4-mart.
  39. ↑ Pike. „SPACE SHUTTLE EMERGENCY LANDING SITES“. www.globalsecurity.org. Qaraldi: 2018-yil 11-yanvar.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Anqara_Esenbogʻa_aeroporti&oldid=4043040" dan olindi