15-may

15-may — Grigoriy taqvimida yilning 135- (kabisa yilida 136-) kuni. Yil yakuniga 230 kun qoladi.

← May →
Du	Se	Ch	Pa	Ju	Sh	Ya
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31
2023-yil

Bayramlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shuningdek qarang: Turkum:15-may bayramlari oila kuni

Bu boʻlim chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

Voqealar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shuningdek qarang: Turkum:15-may voqealari

221 yil - Liu Bey, Xitoy sarkardasi, o'zini Xan sulolasining vorisi Shu Xan imperatori deb e'lon qildi.
392 yil - Imperator Valentinian II Franklar bosqinchisi Arbogastga qarshi Galliyaga yurish paytida o'ldirildi. U Venadagi qarorgohida osilgan holda topilgan.
589 yil - Qirol Autari Bavariya gersogi Garibald I ning qizi Teodelindaga uylandi. Katolik bo'lib, u Lombard zodagonlari orasida katta ta'sirga ega edi.
756 yil - Arab sulolasining asoschisi Abdurrahmon I Ispaniyaning Kordova amiri bo'ldi.
1525 yil - Anabaptist plastor Tomas Myuntser boshchiligidagi qo'zg'olonchi dehqonlar Frankenhauzen jangida mag'lub bo'lib, Muqaddas Rim imperiyasida nemis dehqonlari urushini tugatdi.
1536 yil - Angliya qirolichasi Ann Boleyn Londonda hiyonat, zino va qarindoshlar o'rtasidagi nikohda ayblanib sudlanmoqda; u maxsus tanlangan hakamlar hay'ati tomonidan o'limga hukm qilingan.

1600-1900-yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1602 yil - Keyp Kod burnini ingliz sayyohi Bartolomeu Gosnold ko'rdi.
1618 yil - Iogann Kepler sayyoralar harakatining uchinchi qonuni haqidagi ilgari rad etilgan kashfiyotini tasdiqladi.
1648 yil - Myunster tinchligi ratifikatsiya qilindi, unga ko'ra Ispaniya Gollandiya suverenitetini tan oladi.
1791 yil - Fransiya inqilobi : Maksimillian Robespier o'zini o'zi inkor etish to'g'risidagi farmonni taklif qiladi.
1817 yil - Qo'shma Shtatlardagi birinchi xususiy ruhiy salomatlik shifoxonasining ochilishi, o'z sabablaridan mahrum bo'lgan shaxslarga yordam berish uchun boshpana (hozirgi Friends kasalxonasi , Filadelfiya, Pensilvaniya).

1836 yil — F. Baley „Beyli nuqtasi“ni (tasvirda) kashf etdi.
1849 yil - 1848 yildagi Sitsiliya inqilobi nihoyat o'chirildi (tugadi).
1850 yil - Arana-Janubiy shartnomasi ratifikatsiya qilindi, bu Buyuk Britaniya va Argentina o'rtasidagi "mavjud tafovutlar" ni tugatdi.
1851 yil - Avstraliyada birinchi oltin shovqini e'lon qilindi, garchi kashfiyot uch oy oldin qilingan bo'lsa ham.
1864 yil - Amerika fuqarolar urushi: Yangi bozor jangi, Virjiniya : Virjiniya harbiy instituti talabalari Ittifoq generali Frans Sigelni Shenandoah vodiysidan chiqarib yuborish uchun Konfederatsiya armiyasi bilan birga jang qilishdi.
1891 yil - Papa Leo XIII zamonaviy katolik ijtimoiy ta'limotining boshlanishi bo'lgan " Rerum novarum " ensiklikida ishchilarning huquqlari va mulkiy huquqlarini himoya qiladi.

1900-2000-yillarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

1905 yil - Las-Vegas shahri AQShning Nevada shtatida tashkil etilgan.
1911 yil - Standard Oil Nyu-Jersi Amerika Qo'shma Shtatlariga qarshi o'yinda Qo'shma Shtatlar Oliy sudi Standard Oilni Sherman Monopoliyaga qarshi qonuniga binoan "asossiz" monopoliya deb e'lon qildi va kompaniyani tarqatib yuborishni buyurdi.
1911 yil - Emilio Madero boshchiligidagi Meksika inqilobi kuchlari Torreon shahrini Federallardan tortib olganida, Torreon qirg'inida 300 dan ortiq xitoylik muhojir halok bo'ldi.
1918 yil - Finlyandiya fuqarolar urushi oqlar Kareliya Istmusidagi Rossiya qirg'oq artilleriya bazasi Fort Inoni rus qo'shinlaridan tortib olganida tugadi.
1919 yil - Vinnipegda umumiy ish tashlash boshlandi. Soat 11:00 ga kelib, Vinnipegning deyarli barcha ishlaydigan aholisi ishdan ketishdi.
1919 yil - Gretsiyaning Smirnani bosib olishi. Bosqin paytida yunon armiyasi 350 nafar turkni o'ldiradi yoki yarador qiladi ; aybdorlar yunon qo'mondoni Aristid Stergiades tomonidan jazolanadi.
1929 yil - Ogayo shtatining Klivlend shahridagi Klivlend klinikasidagi yong'inda 123 kishi halok bo'ldi.
1932 yil - Davlat to'ntarishiga urinish natijasida Yaponiya Bosh vaziri Inukay Tsuyoshi o'ldirildi.
1933 yil - Germaniyaning RLM tarkibidagi yoki nazorati ostidagi barcha harbiy aviatsiya tashkilotlari "Wehrmacht" armiyasining havo qo'li - "Luftwaffe" tashkil qilish uchun rasmiy ravishda yashirin tarzda birlashtirildi.
1935 yil — Moskva metropolitenining birinchi liniyasi ishga tushdi.
1940 yil - USS "Sailfish" qayta ishga tushirildi. Bu dastlab "USS Squalus" edi .
1940 yil - Ikkinchi Jahon urushi: Gollandiya jangi : Shiddatli janglardan so'ng, yomon o'qitilgan va jihozlangan Gollandiya qo'shinlari Germaniyaga taslim bo'lib, besh yillik ishg'olning boshlanishini anglatadi.
1940 yil - Richard va Moris MakDonald birinchi McDonald's restoranini ochishdi.
1941 yil - "Gloster E.28/39" birinchi Britaniya va ittifoqchi reaktiv samolyotning birinchi parvozi.
1942 yil - Ikkinchi Jahon urushi: Qo'shma Shtatlarda Ayollar armiyasining yordamchi korpusini (WAAC) tashkil etish to'g'risidagi qonun loyihasi imzolandi.
1943 yil - Iosif Stalin Kominternni (yoki Uchinchi Xalqaro ) tarqatib yubordi .
1945 yil - Ikkinchi Jahon urushi: Polyana jangi, Yevropadagi so'nggi otishma Sloveniyaning Prevalje shahri yaqinida bo'lib o'tdi .
1948 yil - Britaniyaning Falastin uchun mandati tugagandan so'ng, Misr Qirolligi , Transiordaniya , Livan , Suriya , Iroq va Saudiya Arabistoni Isroilga bostirib kirishdi va shu tariqa 1948 yildagi Arab-Isroil urushi boshlandi.
1957 yil - Tinch okeanidagi Maldiv orolida Britaniya Grapple operatsiyasida birinchi vodorod bombasini sinovdan o'tkazdi.
1963 yil - Merkuriy loyihasi : Merkuriyning yakuniy missiyasi, "Mercury-Atlas" 9 bortida astronavt Gordon Kuper bilan. U kosmosda bir kundan ortiq vaqt o'tkazgan birinchi amerikalik va kosmosga yolg'iz chiqqan oxirgi amerikalik bo'ldi.
1970 yil - Prezident Richard Nikson Anna Mey Xeys va Elizabet P. Hoisingtonni Qo'shma Shtatlar armiyasining birinchi ayol generallari etib tayinladi.
1972 yil - 1945 yilda bosib olinganidan beri AQSh harbiy boshqaruvi ostidagi Ryukyu orollari Yaponiya nazoratiga qaytadi.
1974 yil - Maalot qirg'ini : Falastinni ozod qilish uchun Demokratik front a'zolari Isroil maktabiga hujum qilishdi va asirlarni garovga olishdi ; jami 31 kishi halok bo'ldi, ulardan 22 nafari maktab o'quvchilari.
1988 yil - Sovet-Afg'on urushi : Sakkiz yildan ortiq davom etgan janglardan so'ng Sovet Armiyasi Afg'onistondan 115 000 askarni olib chiqishni boshladi .
1991 yil - Edit Kresson Fransiyaning birinchi ayol bosh vaziri bo'ldi.
1997 yil - Amerika Qo'shma Shtatlari hukumati Laosda "Yashirin urush" mavjudligini tan oldi va Xmong va boshqa "Yashirin urush" faxriylari sharafiga Laos yodgorligini bag'ishladi.
1997 yil - " Atlantis " kosmik kemasi Rossiyaning " Mir " kosmik stantsiyasiga tutash uchun STS-84 da uchirildi.