Urgut

Urgut
shahar
Fayl:Urgut platan grove.JPG, UrgutMosque2020.jpg
39°24′0″N 67°15′0″E
Mamlakat	Oʻzbekiston
viloyat	Samarqand viloyati
tuman	Urgut tumani
Iqlim turi	subtropik-ichkikontinental
Rasmiy til(lar)i	oʻzbekcha
Aholisi  (2021)	509,5 ming
Milliy tarkib	oʻzbeklar, tojiklar va boshqalar
Konfessiyaviy tarkib	asosan musulmonlar
Vaqt mintaqasi	UTC+5
Avtomobil kodi	30

Urgut — Oʻzbekiston Respublikasi Samarqand viloyati Urgut tumanidagi shahar (1973-yildan), tuman markazi. Zarafshon tog tizmasining gʻarbiy davomi hisoblangan Chaqilikalon togʻining etagida, Samarqand shahridan 35 km narida, viloyatning janubi-sharqiy qismida joylashgan.Ishlab chiqarish hajmi va aholisi boʻyicha Samarqand viloyatida birinchi oʻrinda turadi. Shahar oʻrtasidan Urgutsoy oqib oʻtadi. Aholisi 550 ming kishi (2021).

Urgut shahridagi jome masjidi

Urgut „Boburnoma“da Arkat, 18-asr boshlariga oid tarixiy hujjatlarda Arkut qishlogʻi sifatida tilga olingan. „Urgut“ — Oʻrkent soʻzining keyinroq oʻzgargan yasamasi, oʻr — balandlik; kent — shahar, yaʼni balandlikdagi shahar maʼnosini anglatadi deguvchilar ham bor. Tarixchi Muhammad Yaʼqub Buxoriy oʻzining „Gulshan ul-muluk“ asarida 1797-98 yillardagi kuchli zilzila oqibatida Urgut qoʻrgʻonining vayron boʻlganligini yozadi.

Shaharda xalq hunarmandchiligi (pichoqchilik, chopon, soʻzana va hokazo) qadimdan rivojlanib kelgan. 1931-yilda 55 ot kuchiga ega boʻlgan elektr dvigateli ishga tushirilgan. 1935-yilda MTS tashkil qilingan. Urgutda 5 sanoat korxonasi, bundan tashqari, 6 qoʻshma va 9 xususiy korxonalar mavjud. Ular, asosan, qurilish materiallari (gʻisht, marmar, beton gʻishtlar), yaxna ichimliklar, qandolat mahsulotlari ishlab chiqarish, sut va goʻshtni qayta ishlash, non pishirish, tamaki fermentatsiyalash bilan shugʻullanuvchi korxonalardir. Ushbu korxonalarning asosiy qismi oʻrta va kichik korxonalar. Qoʻshma korxonalar ichida Belgiya bilan hamkorlikda qurilgan „UrgGazkarpet“ va boshqa korxonalar bor. Aholiga xizmat koʻrsatadigan 3500 dan ziyod xususiy ustaxona va xizmat koʻrsatish shoxobchalari, mashhur „Urgut“ bozori faoliyat koʻrsatadi. 14 umumiy taʼlim maktabi (13,5 mingga yaqin oʻquvchi), 2 kasbhunar kolleji (1250 oʻquvchi), 1 ta IDUM (ixtisoslashtirilgan davlat umumtaʼlim maktabi. 500 dan ortiq oʻquvchi), 9 kutubxona, madaniyat uyi, oʻlkashunoslik muzeyi, xalq teatri, markaziy madaniyat va istirohat bogʻi, stadion mavjud. 4 kasalxona, 5 poliklinika, 22 dorixona, shahar yakinida sogʻlomlashtirish oʻrmonlisanatoriy maktabi, bolalar yozgi oromgoxlari, Gʻavs-ul Aʼzam, Xoʻja Omon, Xoʻja Chorchinor qoʻriqxonalari bor.