Napoleon (Fabergé tuxumi)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Napoleon Fabergé tuxumi
Yetkazib berilgan yil 1912
Mijoz Nikolay II
Qabul qiluvchi Maria Feodorovna
Amaldagi egasi
Individual yoki muassasa Matilda Geddings Gray fondi kolleksiyasi
Sotib olish yili 1971
Dizayn va materiallari
Ish ustasi Henrik Wigström
Foydalanilgan materiallar Oltin, oq va yashil emal, nefrit, olmos
Boʻyi -
Eni -
Oʻziga xos xususiyati akvarelda oltita polk tasvirlangan olti panelli miniatyura ekrani (Maria Feodorovna faxriy polkovnik bo'lgan)

Baʼzan Imperator Napoleon tuxumi deb ataladigan Napoleon tuxumi Peter Carl Fabergé nazorati ostida ishlab chiqarilgan ellik ikkita marvarid tuxumlaridan biridir. Napoleon tuxumi 1912-yilda Rossiya imperiyasining oxirgi podshosi Nikolay II uchun onasi qirolicha Maria Feodorovnaga sovgʻa sifatida yaratilgan. Napoleon tuxumi Matilda Geddings Gray kolleksiyasining bir qismidir va hozirda u New York shahridagi Metropolitan sanʼat muzeyida namoyish etilmoqda[1].

Dizayni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Napoleon tuxumining dizayni 1812-yilda Napoleonning Rossiyaga bostirib kirishi paytidagi Borodino jangining 100 yilligiga bagʻishlangan. Napoleon tuxumi dizayn chizmalari topilgan ikkita imperator tuxumidan biri hisoblanadi. Ikkinchi dizayn chizmalari topilgan imperator tuxumi esa 1907-yilgi Standart yaxtasi tuxumidir[2].

Napoleon tuxumi sariq oltindan ishlangan boʻlib, uning tashqi koʻrinishida zumraddan yasalgan panellar, yoqut va olmoslar mavjud. Tuxumning ichki qismi atlas va baxmal bilan qoplangan. Napoleon tuxumining ichidagi "sovgʻa“ hozirgi kungacha saqlanib qolgan. Sovg'ada oltita panelli miniatyura ekrani akvarelda oltita polkda tasvirlangan, miniatyuralarda Maria Feodorovna faxriy polkovnik boʻlgan. Har bir panelning orqa tomonida Dowager qirolichasining qirollik monogrammasi mavjud. Ekranning oʻzi shaffof yashil zumrad, olmos va oq emaldan tayyorlangan. Ekranning ilgaklari bolt bilan qoplangan[3].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Napoleon tuxumi 1912-yilda Nikolay II tomonidan Dowager qirolichasi Maria Feodorovnaga sovgʻa qilingan. Napoleon tuxumi Rossiya inqilobidan keyingi hukumat tomonidan tortib olingan va 1930-yilda boshqa oʻnta tuxum bilan birga New Yorkdagi Hammer galereyasiga sotilgan. Napoleon tuxumi 1937-yilda xususiy kolleksionerga sotilgan, tuxum 1951-yilda Matilda Grayga sotilgunga qadar u yerda saqlangan. 1971-yilda uning oʻlimidan soʻng Napoleon tuxumi Matilda Geddings Gray fondiga oʻtdi va 1972-yildan tuxum Yangi Orlean sanʼat muzeyida namoyish etila boshlandi[4]. Napoleon tuxumi 2007-yildan 2011-yilgacha Tennessee shtatining Nashville shahridagi Cheekwood botanika bogʻi va sanʼat muzeyi kolleksiyasida namoyish etilgan. 2011-yilda toʻplam New York shahridagi Metropolitan sanʼat muzeyida namoyish etila boshladi.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Exhibition listing“. www.metmuseum.org. Qaraldi: 2020-yil 16-iyun.
  2. Mieks. „1912 Napoleonic Egg“. Mieks Fabergé Eggs (2016-yil 30-may). Qaraldi: 2016-yil 30-may.
  3. Mieks. „1912 Napoleonic Egg“. Mieks Fabergé Eggs (2016-yil 30-may). Qaraldi: 2016-yil 30-may.
  4. Koymasky. „Fabergé Napoleonic“. Qaraldi: 2007-yil 8-dekabr.