Foydalanuvchi:Wikeruz/Kristofer Nolan

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Kristofer Nolan

Nolan 2018 yili
Tavalludi
Kristofer Eduard Nolan

30-iyul 1970-yil (1970-07-30) (53 yosh)
London, Angliya, Birlashgan Qirollik
Fuqaroligi
  • Birlashgan Qirollik
  • AQSH
Kasbi
  • Rejissiyor
  • kino prodyuser
  • senarist
Faoliyat yillari 1998dan - hozirgacha
Unvoni Andoza:Indented plainlist
Turmush oʻrtogʻi
Emma Tomas (turm. 1997)
Bolalari 4
Mukofotlari To'liq ro'yxat

Kristofer Edvard Nolan (1970-yil 30-iyulda tugʻilgan) — anglo-amerikan kinorejissyor. Murakkab hikoyalarga ega Gollivud blokbasterlari bilan ommaga tanilgan. Nolan 21-asrning yetakchi kinorejissyori hisoblanadi; uning filmlari butun dunyo bo'ylab 5 millliard dollar mablag' yig'gan. U ko'plab e'tiroflarga sazovor bo'lgan, jumladan 5ta Oskar mukofotiga, 5ta BAFTA mukofotiga va 6ta Oltin Globus mukofotiga nomzod bo'lgan. U 2015-yilda Time jurnali tomonidan dunyoning eng nufuzli 100 kishisi roʻyxatiga kiritilgan, 2019-yilda esa kinoga qoʻshgan hissasi uchun Britaniya Imperiyasi Ordeni qoʻmondoni nomiga sazavor bo'ldi.


Nolanda yoshligidan kino san'atiga qiziqish shakllangan..University College Londonda ingliz adabiyotini o'qigach, u "Following" (1998) filmidagi debyutidan oldin bir qancha qisqa metrajli filmlarni suratga olgan. Nolan ikkinchi filmi " Memento" (2000) orqali xalqaro e'tirofga sazovor bo'ldi, bu film uchun u "Eng yaxshi original ssenariy" uchun Oskar mukofotiga nomzod bo'ldi. U "Insomniya" (2002) filmi orqali mustaqil film yaratishdan studiyada film yaratishga o'tdi va "Qora ritsar" trilogiyasi (2005–2012), "Prestij " (2006) va " Muqaddima " (2010) filmlarida keyingi tanqidchilarning e'tiboriga va tijoriy yutuqlarga erishdi; " Muqaddima " (2010) Nolanga ikkita Oskar nominatsiyasini olib keldi - eng yaxshi film va eng yaxshi original ssenariy uchun. Undan keyin Interstellar (2014), Dyunkerk (2017), Tenet (2020) va Oppengeymer (2023) avvalgi muvaffaqiyatlarni takrorladi. Dyunkerk esa unga 2ta Oskar mukofotini, jumladan, eng yaxshi rejissyor uchun birinchi nominatsiyani olib keldi.

Nolan filmlari muntazam ravishda o'z o'n yilligining eng yaxshi filmlar ro'yxatida aks etadi. Metafizik dunyoqarash bilan singdirilgan uning filmlari epistemologiya, ekzistensializm, axloq, vaqt qurilishi va xotiraning moslashuvchan tabiati va shaxsiy o'ziga xoslikni mavzulashtiradi. Ularda matematikadan ilhomlangan tasvirlar va tushunchalar, noan'anaviy hikoya tuzilmalari, amaliy maxsus effektlar, eksperimental ovoz manzaralari, katta formatli kino suratga olish va materialistik yondashuvlar mavjud. U bir qancha filmlarini akasi Jonatan bilan birgalikda yozgan va rafiqasi Emma Tomas bilan Syncopy Inc prodyuserlik kompaniyasini boshqaradi.

Hayotining boshlang'ich davri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kristofer Eduard Nolan 1970-yilning 30-iyulida Londonning Vestminster shahrida dunyoga kelgan. Uning otasi Brendan britaniyalik reklama direktori bo'lib, ijodiy direktor bo'lib ishlagan. Uning onasi Kristina Illinoys shtatining Evanston shahridan amerikalik styuardessa edi; u keyinchalik ingliz tili o'qituvchisi bo'lib ishlaydi. Uning akasi Metyu va ukasi Jonatan bor, Jonatan ham kinorejissyor. Aka ukalar Londonda katolik sifatida tarbiyalangan va yozgi ta'tillarni Evanstonda o'tkazishgan. Nolan Buyuk Britaniya va AQSh fuqarosi hisoblanadi. [1]

An image showing the top of the oculus in the Flaxman Gallery, University College London
Nolan University Collge Londonda o'qigan va " Inception " (2010) filmidagi sahna uchun Flaxman galereyasidan foydalangan. [2]

Voyaga yetgan Nolanga, ayniqsa, Ridli Skottning kino asarlari hamda 2001: Kosmik Odissey (1968) va Yulduzlar jangi (1977) ilmiy-fantastik filmlari katta ta'sir ko'rsatadi. [3] [1] U Yulduzlar Jangini qayta-qayta tomosha qilar va uning yaratilishini chuqur oʻrganardi. [1] Nolan yetti yoshida otasining Super 8 kamerasini olib filmlar suratga olishni boshlagan. Ular asosan qisqa metrajli filmlar bo'lib, o'yinchoq qahramonlardan iborat bo'lgan. [1] Bu filmlar "Yulduzlar jangi" uchun "Space Wars" deb nomlangan syujetli animatsiyani o'z ichiga olgan. U ukasi Jonatanni rollarda o'ynatib, "loy, un, tuxum qutilari va hojatxona qog'ozlari" dan filmlar uchun to'plamlar yasagan. [3] Uning amakisi NASAda Apollon raketalari uchun yo'nalish boshqaruvi tizimlarini qurilishida ishlagan, Nolanga ba’zida raketa parvozlarining tasvirlarini yuborib turardi: “Men ularni ekrandan qayta suratga olardim va hech kim sezmaydi deb o‘ylab tasmalarni kesib olardim”, deydi Nolan. [4] 11 yoshidan boshlab u professional kinorejissyor bo'lish uchun harakat qilgan. [5] 1981-1983 yillarda Nolan Surrey grafligining Veybrij shahridagi katolik tayyorlov maktabi Barrow Hillsga o'qishga kirdi. [6] O'smirlik yillarida Nolan Adrien va Roko Belich bilan filmlar suratga olishni boshladi. Nolan va Roko syurrealizm janridagi filmlarn 8 mmlik tasmaga birgalikda suratga olishgan, ulardan biriTarantella (1989), "Image Union" ,jamoat radioeshittirish xizmatining mustaqil film va video vitrinasida namoyish etilgan.[3] [6]

Nolan Xertfordshir, Xertfordshirdagi Xeyliberi va Imperial xizmat kollejida tahsil olgan va keyinchalik University College Londonda (UCL) ingliz adabiyotini o'rgangan. An'anaviy kino ta'limidan voz kechib, u otasining maslahati "narsalarga boshqacha qarashni"ga mala qilib taklif "aloqador bo'lmagan narsa bo'yicha yo'nalishni" tanladi. [3] U Stinbek tahrirlash to'plami va 16 mmlik tasmaga suratga oladigan kamera iborat bo'lgan film ishlab chiqarish binolari bo'lganligi uchun aynan UCLni tanladi. [7] Nolan Ittifoqning Kino jamiyati prezidenti [7] edi va Emma Tomas (uning sevgan qizi va boʻlajak rafiqasi) bilan oʻquv yili davomida 35 mm oʻlchamdagi badiiy filmlarni namoyish qildi va ishlab topgan puliga yoz oylarida 16 mmlik tasmaga film suratga olish bilan o'tkazdi. [8]

Mehnat faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1993–2003: Erta faoliyat va yutuq[tahrir | manbasini tahrirlash]

1993 yilda ingliz adabiyoti bo'yicha bakalavr darajasini olgandan so'ng, Nolan korporativ filmlar va sanoat filmlari uchun ssenariy o'quvchi, operator va rejissyor bo'lib ishlagan. [7] [9] [10] U qisqa metrajli "Larceny" (1996) filmini boshqargan, yozgan va tahrir qilgan [1], film dam olish kunlari cheklangan uskunalar va kichik aktyorlar guruhi va ekipaj bilan oq va qora rangda suratga olingan. [3] [11] Nolan tomonidan moliyalashtirilgan va UCL Union Film jamiyati uskunalari bilan suratga olingan film 1996 yilda Kembrij kinofestivalida namoyish etilgan va UCLning eng yaxshi qisqa metrajli filmlaridan biri aylanadi. [12] Noma'lum sabablarga ko'ra film o'sha paytdan boshlab ommaviy namyishlardan olib tashlanadi. [1] Nolan keyinchalik uchinchi qisqa metrajli filmi “Doodlebug” (1997) ni suratga oldi, tuflisi bilan hasharotni quvayotgan odam haqida, bu oʻzining miniatyurasi qanday bo'lishini bilib oldi. [3] [13] Nolan va Tomas birinchi boʻlib 1990-yillarning oʻrtalarida Larri Mahoney bilan bir film yaratishga harakat qilishdi, ular filmni bekor qilishdi. [14] Faoliyating bu davrda Nolan o'z loyihalarini amalga oshirishda muvaffaqiyatga erisha olmadi yoki bir nechta rad javoblarini oldi; u qo'shimcha qildi, "Buyuk Britaniyada juda cheklangan moliya zahiralar bor edi. Rostini aytsam, bu juda kulgili joy . . . Britaniya kino sanoati tomonidan hech qachon qo'llab-quvvatlanmaganman." [15]

Larri Mahoney bilan faoliyatini to'xtatganidan ko'p o'tmay, Nolan o'zining birinchi filmi " Following" (1998) g'oyasini o'ylab topdi, uni o'zi yozdi, boshqardi, suratga oldi va tahrir qildi. Filmda ishsiz yosh yozuvchi ( Jeremi Teobald ) London bo‘ylab notanish odamlarni kuzatib, ular o‘zining birinchi romani uchun material beradi degan umidda yurgan, biroq u masofani saqlay olmagach, jinoyat olamiga kirib qolganini tasvirlaydi. Bu film Nolanning Londonda yashagan paytlari va uning kvartirasini o'g'ri tunaganidan ilhomlangan; u o'g'irlik va kimnidir olomon ichidan ta'qib qilish o'rtasidagi umumiy bog'liqlik bu ularning ikkalasi ham ijtimoiy chegaralarni kesib o'tishini kuzatdi. [1] Nolan, Tomas va Teobald bilan hamkorlikda ishlab chiqarilgan [6] ushbu dilm 3000 funt sterling atrofida byujet hisobiga yaratilgan. Aktyorlar va ekipajning aksariyati Nolanning do'stlari edi va suratga olish ishlari bir yil davomida dam olish kunlari bo'lib o'tdi. [1] Film fondini saqlash uchun birinchi yoki ikkinchi suratga olish yakuniy tahrirda ishlatilishini taʼminlash uchun har bir sahna koʻp marotaba takrorlangan. [3] [16] Following festival davomida bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi va tanqidchilar tomonidan yaxshi kutib olindi va Nolanni katta iste'dodli debyutant deb atashdi. [17] [1] New Times LA dan Skott Timberg yozgan ediki, u " Xitkok klassikasiga o'xshab ketadi", lekin "yomonroq" edi. [18] The New York Times muxbiri Janet Maslin o'zining "ochiq sahnalar" va "qo'l kamerasidan mohirona foydalanishidan" hayratda qoldi va shunday dedi: "Natijada, aktyorlar filmdan oldingi, davomida va keyingi rejimlarni ishonchli va mohirona tarzda bigalikda ijro etdilar." [19]

"Bir guruh do‘stlarimiz o‘z kiyimimizni kiyib, onam toyyorlab bergan sendvichni yeb, birovning 4 million dollarini Memento filmga sarflash va yuzlab aktyorlar guruhiga ega bo'lish va "Following" filmini suratga olish o‘rtasidagi farq juda ham katta ishdir."

Following Nolanga "Memento" (2000) filmini suratga olish uchun imkoniyat yaratdi, va bu uning olamshumul yutug'iga aylandi. Jonatan unga o'z xotinining qotilini ovlash uchun notalar va tatuirovkalardan foydalanadigan anterograd amneziya bilan kasallangan odam haqida g'oyani bildiradi. Jonatan ushbu g'oyani " Memento Mori " (2001) nomli qisqa hikoyaga aylantirdi va Nolan filmdagi voqealarni teskari tarzda bayon qiluvchi ssenariyga aylantirdi. Newmarket Films direktori Aaron Rayderning aytishicha, bu "ehtimol, men ko'rgan eng innovatsion ssenariydir". [20] Film uchun 4,5 million dollarlik byujet ajratildi, Gay Pirs va Kerri-Ann Moss bosh rollarni ijro etishdi. [20] Newmarket ham filmni keng auditoriyani jalb qilmasligidan qoʻrqib, kinostudiyalar tomonidan rad etilgandan soʻng namoyish qilishga qaror qilishdi. 500 ta kinoteatr premyeradan va bildirilgan ijobiy baholardan so'ng film 40 million dollar ishlab oldi. [1] Memento premyerasi 2000-yil sentabrida Venetsiya kinofestivalida boʻlib oʻtgan va tanqidchilar olqishiga sazovor boʻlgan. [20] The Wall Street Journal jurnali muxbiri Jo Morgenstern o'z sharhida shunday deb yozgan edi: "Film bir vaqtning o'zida juda aqlli, g'alati ta'sirchan va ayyorona kulgili bo'lib tuyulganini eslay olmayman". [21] "Neo-Noir falsafasi" kitobida Basil Smit Jon Lokkning "Inson tushunchasi haqidagi esse" bilan solishtirdi, unda ongli xotiralar bizning shaxsiyatimizni tashkil qiladi - bu mavzuni Nolan filmda ko'taradi. [22] Memento Nolanga koʻp mukofotlar, jumladan, Oskar mukofoti va Eng yaxshi ssenariy uchun Oltin globus mukofoti, shuningdek, ikkita Independent Spirit mukofoti : Eng yaxshi rejissyor va eng yaxshi ssenariy nominatsiyasini qoʻlga kiritdi. [23] [6] Oltita tanqidchi uni 2000-yillarning eng yaxshi filmlaridan biri sifatida qayd etdi. [24] 2001 yilda Nolan va Emma Tomas Syncopy Inc. ishlab chiqarish kompaniyasiga asos soldi [25]

Rejissyor Stiven Soderberg Nolanning “Memento” filmidagi rejissiyorlik ishidan ta’sirlanib, Nolanni Warner Bros.ga “Insomniya” (2002) psixologik trilleriga rejissyorlik qilishni tavsiya qildi, garchi studiya dastlab tajribaliroq rejissyor bo‘lishini xohlagan bo'lsada. [26] 1997-yilgi xuddi shu nomdagi Norvegiya trillerining remeyki boʻlgan film Nolanga xos noanʼanaviylik yoʻqligi sababli “Nolan filmografiyasidagi alohida ustun” sifatida qaraladi. [1] Al Pachino, Robin Uilyams va Hilari Svank bosh rollarni ijro etishgan, [6] Uyqusizlik shimoliy Alyaskadagi shaharchaga mahalliy oʻsmirning oʻldirilishini tergov qilish uchun yuborilgan ikki Los-Anjeles detektivlar haqida edi. U tanqidchilarning ijobiy baholarini oldi va 46 million dollar sarflangan ushbu film kassada 113 million dollar ishlab oldi. [27] [28] Kinoshunos Rojer Ebert filmni axloq va aybdorlik masalalariga oid yangi yondashuv va g‘oyalarni taqdim etgani uchun yuqori baholadi va qo‘shimcha qildi: “Ko‘pchilik remeyklardan farqli o‘laroq, Nolan Insomniya – bu xira remeyk emas, balki yangi spektakl kabi materialni qayta ko‘rib chiqilishidir xuddi qaytadan yaratilgan yaxshi o'yindir." [29] Time jurnalisti Richard Shickel Insomniyani Mementoning "loyiq davomchisi" va "juda sirli bo'lmagan sir ustidan atmosferaning g'alabasi" deb hisobladi. [30]

Following, Memento va Insomniya Nolanning " ijodkor " sifatidagi imijini yaratdi. [31] Oxirgi voqeadan so'ng u Govard Xyuzning tarjimai holi uchun ssenariy yozdi. Nolan Martin Skorseze shunday filmlardan birini suratga olayotganini bilgach, o'z ssenariysini istamar istamay taklif qilgan: "Aviator" (2004). [1] U “Troya” (2004) tarixiy dostoniga rejissyorlik taklifini rad etdi. [32] 2003 yil aprel oyida kinorejissyor Devid O. Rassel Gollivud ziyofatida Nolanni Rassell rol ijro etmoqchi bo'lgan Jude Law o'rniga Nolan bilan ishlashga qaror qilganini bilgach, uni boshiga qo'ydi. Rassell Nolanga "badiiy birdamlik" ko'rsatish uchun bosim o'tkazib, Louni Nolan jamoasidan chiqarib yubordi. [33] [34]

2003–2013: Ommaga tanilish[tahrir | manbasini tahrirlash]

2003 yil boshida Nolan Warner Bros.ga superqahramaonning yaratilish tarixiga asoslangan yangi Betmen filmini yaratish g‘oyasi bilan murojaat qildi. [35] Nolanni komiks fantaziyasidan ko'ra ko'proq filmni real dunyoga asoslash g'oyasi hayratda qoldirdi. [1] U suratga olish jarayonida kompyuterda yaratilgan tasvirlardan (CGI) minimal foydalangan holda anʼanaviy stuntslar va miniatyura effektlariga tayangan. [1] Batman: Muqaddima (2005), Nolanning shu paytgacha amalga oshirgan eng katta loyihasi bo'ldi,[36] film asosan tanqidiy e'tirof va tijoriy maqsadlar uchun chiqarilgan edi. [37] [38] Kristian Beyl Bryus Ueyn / Betmen rolida - Maykl Keyn, Gari Oldman, Morgan Friman va Liam Nison bilan birga - Betmen Begins franshizasini qayta tikladi. [39] [40] “Betmen: Muqaddima” filmi 2005-yilda to‘qqizinchi eng ko‘p daromad keltirgan film bo‘ldi va psixologik chuqurligi va zamonaviy dunyodagi dolzarb muammolarni ko'targani uchun maqtovga sazovor bo‘ldi; [38] [41] “Betmen: Muqaddima” 2000-yillarning eng katta taʼsirga ega filmlaridan biri sifatida tilga olinadi. [42] Film muallifi Ian Natanning yozishicha, Nolan o'z faoliyatidan keyingi besh yil ichida "noma'lumlikdan Gollivuddagi eng katta mulklardan biri ustidan ijodiy nazoratni qo'lga kiritgan sevimli ijodkorga aylandi va (ehtimol beixtiyor ) butun sanoat yo'nalishini qayta belgilaydigan janrni uyg'otdi. ". [1]

Nolan 19-asrning bir biriga raqib ikki sehrgar haqidagi Kristofer Priest romanining adaptatsiyasi hisoblangan “Prestijʻ” (2006) filmiga rejissyorlik qilgan, filmni hamkorlikda yozgan va unga prodyuserlik qilgan. [1] Nolan va uning ukasi Jonatan film ssenariysini 2001 yilda yozishni boshlagan va ssenariy 5 yillik to'xtovsiz mehnat samarasi edi. Nolan dastlab filmni 2003-yilda suratga olishni niyat qilgan, biroq “Betmen: Muqaddima” filmini suratga olishga rozilik bergach, loyihani keyinga qoldirishga majbur bo'lgan. [1] [43] Xyu Jekman va Kristian Beylni bir biriga raqib sehrgar rollarini ijro etishgan “Prestij'” filmi tanqidchilarning olqishiga sazovor bo'ldi va ikkita Oskar mukofotiga nomzod bo'ldi. [44] [45] Rojer Ebert buni "haqiqiy kino" deb atagan – atmosferaga boy, o'ziga tortib oladigan, deyarli shaytoniy" [46] va Los-Anjeles Tayms jurnalisti Kennet Turan buni "mashaqqatli, asabni qiynaydigan melodrama" deb atadi [47] . The Guardian muxbiri Filipp Fransuz shunday deb yozgan edi: "U beradigan intellektual yoki falsafiy quvonchdan tashqari, "Prestij " hayajonga boy, xavotir uyg'otadigan, sirli, ta'sirchan va ko'pincha qora kulgiga asoslangan filmdir". [48] Salbiy kassa prognozlariga qaramay, 40 million dollarlik byujetga ega ushbu film 109 million dollarlik kassa tushumlarini olib keldi [1]

Christopher Nolan speaking to the mic while four people are standing behind him
Nolan (chapda) "Qora ritsar" aktyorlari va jamoasi bilan 2008 yilda Londondagi Yevropa premyerasida

"Betmen: Muqaddima" filmining davomi bo'lgan " Qora Ritsar" (2008) filmi Nolanning navbatdagi filmi bo'ldi. Nolan dastlab film davomini suratga olishni istamagan, ammo Warner Bros. turib olganidan so'ngina rozi bo‘lgan. [1] Nolan tuvalni kengaytirib, "shahar hikoyasi, katta jinoyat hikoyasi dinamikasini" olish orqali birinchi filmning noir sifatini kengaytirishni xohladi. ... siz politsiyaga, adliya tizimiga, hushyorlikka, kambag'allarga, boylarga, jinoyatchilarga qaraysiz." [49] CGI-dan foydalanishni minimallashtirishni davom ettirgan holda, Nolan yuqori aniqlikdagi IMAX kameralaridan foydalangan va bu texnologiyani qo'llangan “Qora Ritsar” birinchi yirik kinofilmga aylandi. [50] [51] “Qora Ritsar” 2000-yillarning eng yaxshi filmlaridan biri va eng yaxshi super qahramon filmlaridan biri sifatida tan olingan. Ko'pgina tanqidchilar "Qora Ritsar" filmini "haligacha yaratilgan eng muvaffaqiyatli komiksga asoslangan film" deb atashadi. [52] The New York Times gazetasi muxbiri Manohla Dargis filmni Gollivudning koʻplab blokbasterlaridan koʻra yuqori badiiy mahoratga ega deb topgan va shunday degandi: “San'at va sanoat, sheʼriyat va oʻyin-kulgi oʻrtasidagi tafovutni koʻrsatib, u har qanday komiksga asoslangan Gollivud filmlaridan koʻra qorongʻuroq va chuqurroq mazmunga ega." [53] Ebert ham shunga o'xshash fikrni bildirib, uni "odatiy yo'nalishdan tashqariga chiqgan va hayratlanarli fojiaga aylangan hayajonli film" deb ta'riflagan. [54] “Qora Ritsar” kinoteatrlardagi namoyishi davomida [55] ko'plab rekordlarini o'rnatdi va duyo bo'ylab 1 milliard dollardan daromad olib keldi. [56] 81-Oskar taqdirlash marosimida film sakkiz nominatsiya bo‘yicha nomzod bo‘lib, ikkitasida g‘oliblikni qo‘lga kiritdi: Richard Kingga eng yaxshi ovoz montaji va o‘limidan so‘ng Hit Ledjer uchun eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor mukofoti berildi . [57] Filmning eng yaxshi film nominatsiyasida qatnasha olmagani OAV tomonidan tanqid qilindi. 2010-yildan boshlab Oskar “Eng yaxshi film” nominatsiyalarini beshtadan o‘ntaga oshirdi, bu o‘zgarish “Qora Ritsar qoidasi” deb nomlandi. [58] Nolan filmdagi ishi uchun ko'plab mukofot va nominatsiyalarga sazovor bo'lgan. [23]

"Qora ritsar" filmining muvaffaqiyati Warner Bros.ga Nolanga " Muqaddima " (2010) filmini yozish, rejissyorlik qilish va hamkorlikda ishlab chiqarish uchun shartnoma imzolash imkonini berdi va bu filmni suratga olish g'oyasi ekranga chiqishidan taxminan to'qqiz yil oldin paydo bo'lgandi. [59] Nolan filmni "miya arxitekturasi ichidagi zamonaviy ilmiy-fantastik ekshn film" deb ta'riflagan. [60] Leonardo Di Kaprio boshchiligidagi katta aktyorlar jamoasi o'ynagan film chiqqandan so'ng tanqidchilarning yuksak e'tirofiga va kassaga juda katta tushum olib keldi. [61] Kino tanqidchi Mark Kermode uni 2010 yilning eng yaxshi filmi deb atadi va " Muqaddima - odamlar ahmoq emasligi, kino axlat emasligi va blokbasterlar va san'at bir xil bo'lishi mumkinligini isbotladi" degan edi. [62] Falsafa fanlari professori Devid Kayl Jonson " Muqaddima " zangori ekranlarda namoyish etilishi bilanoq haqiqiy klassikaga aylandi", deb yozgan edi, uning falsafiy g'oyalarni ochib bergani uchun maqtadi [63] Film butun dunyo bo'ylab 836 million dollardan ortiq daromad keltirdi. [64] Sakkizta Oskar mukofotiga nomzod boʻlgan, jumladan, eng yaxshi film va eng yaxshi original ssenariy — “Eng yaxshi operatorlik ishi ”, “Eng yaxshi ovoz miksingi”, “Eng yaxshi ovoz montaji” va “Eng yaxshi vizual effektlar” yoʻnalishlarida gʻolib chiqdi. [65] Nolan boshqa mukofotlar qatorida BAFTA mukofoti va eng yaxshi rejissyor uchun Oltin globus mukofotiga nomzod bo'lgan. [23]

Christopher Nolan is looking directly towards the camera.
Nolan 2013-yilda Londonda "Po'lat odam" filmining premyerasida

Nolanning uchinchi va oxirgi Betmen filmi boʻlgan “Qora Ritsar: Afsonaning qaytishi” (2012-yil) chiqishi atrofida Britaniya kino instituti xodimi Jozef Bevan u haqida oʻz profilini yozdi: “Oʻn yildan sal koʻproq vaqt ichida Kristofer Nolan Britaniyaning istiqbolli kichik film studiyasida suratga tushishdan tortib reallikdan aqlli qochish brendining so'zsiz ustasiga aylandi." [66] Dastlabki ikkilanishlardan so'ng Nolan "Qora Ritsar: Afsonaning qaytishi" ning rejissyorlik kursisiga qaytishga rozi bo'ldi va akasi va Devid S. Goyer bilan birga trilogiyani yuqori notada yakunlashini his qilgan hikoyani ishlab chiqdi. [1] Film ijobiy sharhlar uchun ba'zilarga ko'rsatilindi; [67] Kennet Turan filmni "kuchli, ishonarli va gipnoz qiladigan" deb atadi va "bu ajoyib superqahramon filmidan ko'ra ko'proq, har qanday standart bo'yicha mohir filmdir". [68] HuffPost jurnalidan Kristi Lemir o'z sharhida Nolan o'z trilogiyasini "odatda ajoyib, shuhratparast tarzda" yakunlaganini, lekin "ortiqcha yuklangan" hikoyani va haddan tashqari shafqatsizlikni yoqtirmasligini yozgan. [69] “Qora Ritsar: Afsonaning qaytishi” filmi prokatda muvaffaqiyat qozondi va 1 milliard dollarlik daromad olgan oʻn uchinchi film boʻldi. [70] Kolorado shtatining Aurora shahrida filmning yarim tunda namoyishi vaqtida qurolli shaxs teatr ichida o‘t ochib, 12 kishini o‘ldirgan va 58 kishini yaralagan. [71] Nolan "fojia" deb ta'riflagan voqea qurbonlari uchun hamdardlik bildirgan bayonot e'lom qilgan. [72]

Qora ritsar trilogiyasi kelajakdagi superqahramon filmlari tendensiyani ilhomlantirdi va unchalik katta bo'lmagan muvaffaqiyatga qaramay o'zining shiddatli va real ohangini takrorlashga majbur qildi. Ayniqsa, ikkinchi film so‘nggi superqahramonlar haqidagi filmlar kutilmalarni oqlamagan bir paytda janrni jonlantirdi. [73] [74] The Guardian gazetasi muxbiri Ben Childning yozishicha, ushbu uchta film "keyingi o'n yillar davomida janrning yurakni o'ynatadigan totemlari bo'lib qoladi". [73] "Qora Ritsar: Afsonaning qaytishi" filmi haqidagi hikoyani muhokama qilishda Goyer Nolanga "Po'lat odam" (2013) haqidagi g'oyasini aytadi. [75] Zak Snayderning 300 (2006) va Watchmen (2009) filmlaridagi ishlaridan hayratda qolgan Nolan uni film rejissyorligiga yollaydi. [76] Klark Kent rolini o‘ynagan Genri Kavill o‘zining qudratli o'zga sayyoralik ekanligini bilib qoladigan ushbu film tanqidchilar tomonidan turli baholarga ega bo‘ldi va 220 million dollarlik byujetga ega ushbu film 660 million dollardan ortiq daromad keltirdi. [77] [78]

2014–2019: Interstellar, Dunkerk va boshqa tadbirlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jonathan Nolan looking to his left
Nolan va uning ukasi Jonatan (2017-yilgi surat) birgalikda bir nechta ssenariylarni, jumladan, Interstellar ssenariysini ham yozgan.

Nolan keyinchalik “Interstellar” (2014) ilmiy-fantastik filmini yozgan va unga rejissyorlik va prodyuserlik qilgan. Ssenariyning birinchi qoralamalari Jonatan Nolan tomonidan yozilgan va dastlab Stiven Spilberg rejissyori bo'lishi kerak edi. [1] Nazariy fizik Kip Tornning ilmiy nazariyalariga asoslangan film insoniyat uchun yangi uy izlab, Vormholdan oʻtib sayohat qilgan bir guruh astronavtlar haqida hikoya qiladi. [79] 2014-yilda film fizikasi muhokamasida Nolan ilmiy obyektivlikka xurmatni bildirib, uning "sivilizatsiyamizning har bir jabhasida" qo'llanilishi istagini bildirdi. [80] Metyu Makkonahi, Enn Xeteuey va Jessika Chesteyn ishtirokidagi Interstellar film iijobiy sharhlarga sazovor bo'ldi va butun dunyo bo'ylab 773 million dollar kassa tushumiga ega chiqdi.[81] [82] The New York Times jurnalisti A.O. Skott uning "ko'zni qamashtiruvchi vizual, tematik ambitsiyalarni" kuzatar ekan, Interstellar "qayg'u, qo'rquv va afsus hukmron bo'lgan keng qamrovli, futuristik sarguzasht" ekanligini yozdi. [83] Hujjatli filmlar kinorejissyori Toni Mayers filmni “haqiqiy san’at asari” deb atadi va uni bir necha avlodni qamrab olgan voqeani o‘rgangani uchun yuqori baholadi. [84] Interstellar, ayniqsa, ilmiy jihatdan aniqligi uchun maqtovga sazovor bo'ldi, bu esa ikkita ilmiy maqolaning nashr etilishiga olib keldi. [85] [86] American Journal of Physics uni maktab darslarida koʻrsatishga chaqirdi. [87] [86] 87-Oskar taqdirlash marosimida film eng yaxshi vizual effektlar yo'nalishi bo'yicha g'olib bo'ldi va yana toʻrtta nominatsiyaga qo'yildi. [88] Shuningdek, 2014-yilda Nolan va Emma Tomas o‘zining uzoq yillik kinematografi Uolli Pfisterning rejissyorlik debyuti bo‘lgan Transcendence filmida ijrochi prodyuser bo‘lib ishlagan. [89]

2010-yillarning o'rtalarida Nolan unchalik taniqli bo'lmagan rejissyorlar asarlari namoyishi va ularni saqlash bo'yicha bir nechta tashabbuskorlik loyihalarilarda ishtirok etdi. Uning Syncopy prodyuserlik kompaniyasi Zeitgeist kompaniyasi filmlarining Blu-ray versiyalarini chiqarish uchun Zeitgeist Films bilan qo'shma korxona tuzdi. [90] Brothers Quay animatsion filmlarining Blu-ray relizlari doirasida Nolan qisqa metrajli Quay (2015) hujjatli filmini boshqargan. U “Quays In Absentia”, “The Comb ” va “Timsohlar ko'chasi” filmlarini namoyish etgan teatr gastrollarini boshladi. IndieWire aka-ukalarning "shubhasiz, Nolan tufayli yuzlab, balki minglab muxlislariga ega bo'lishlari va buning uchun 35 mm The Quay Brothers har doim Nolanning kinoga qo'shgan eng muhim hissalaridan biri bo'lib qolishini" yozgan. [91] [92] Analog muhitning omon qolishi tarafdori bo'lgan Nolan va vizual rassom Tacita Din Amerikaning yetakchi kino arxivlari, laboratoriyalari va taqdimot institutlari vakillarini 2015-yil mart oyida Getti muzeyida boʻlib oʻtgan “Kino kelajagini qayta qurish” nomli norasmiy sammitda ishtirok etishga taklif qildi [93] [94] Keyingi tadbirlar Londondagi Tate Modern, Mexiko shahridagi Tamayo muzeyi va Mumbaydagi Tata teatrida bo'lib o'tdi. [95] 2015-yil aprel oyida Nolan filmni saqlashga bag‘ishlangan notijorat tashkilot bo‘lgan Film fondi direktorlar kengashiga qo‘shildi [96] va Martin Skorseze bilan birga Kongress kutubxonasi tomonidan DGA vakillari sifatida Milliy Filmni saqlash kengashia’zoligiga tayinlandi. [97] Nolan Kinofilm va televideniye fondi boshqaruvchilar kengashida ishlaydi. [98]

Zak Snayderning “Betmen Supermenga qarshi: Adolat tongi” (2016) va “Adolat ligasi” (2017) filmlarida ijrochi prodyuser bo‘lib ishlagandan so‘ng, [1] [1] Nolan “Dunkerk” (2017) filmi rejissyorligiga qaytdi. O'zining original ssenariysi asosida va Tomas bilan hamkorlikda ishlab chiqarilgan film 1940 yilda Ikkinchi Jahon urushi va Fransiyaning Dyunkerk plyajlaridan ittifoqchi askarlarni evakuatsiya qilish davrida bo'lib o'tgan voealardan hikoya qiladi. Filmni triptix tuzilishga ega tirik qolish uchun kurash haqidagi hikoya sifatida ta'riflagan Nolan, minimal dialogga ega "sezgir, deyarli eksperimental film" yaratmoqchi edi. [99] Uning so'zlariga ko'ra, u "Dunkerk" filmini Britaniya filmi sifatida, ammo Amerika byudjeti bilan suratga olishga ruxsat berish uchun yirik studiya ishonchini qozonmaguncha, uni suratga olishni kutgan. [100] Suratga olishdan oldin Nolan Spilbergdan maslahat so‘ragan, keyinchalik Spilberg Variety jurnaliga bergan intervyusida shunday degan edi: “Kris (Nolan) dunyodagi eng katta tasavvurga ega kinorejissyorlardan biri ekanligini aytgan va hurmat qilgan holda, unga maslahatim, men Rayanda qilganim kabi, o‘z tasavvurini tark etsin. [101] Ansambl aktyorlar jamoasiga ega[102] Dunkerk tanqidchilarning keng aqtoviga va kassada juda katta foydaga erishdi. [103] [104] [105] Film butun dunyo bo'ylab 526 million dollardan ortiq daromad keltirdi , bu filmni II-Jahon Urushi haqidagi eng katta kassaga ega filmga aylantirdi [106] San-Fransisko Chronicle'dan Mik LaSalle o'z sharhida shunday deb yozgan edi: "Bu o'zining tashqi ko'rinishi, yondashuvi va tomoshabinlarga ta'siri bilan ajralib turadigan eng yaxshi urush haqidagi filmlaridan biri. Shunday filmlar borki, ular kamdan-kam uchraydi, ular sizni hozirgi ahvolingizdan olib chiqadi va sizni boshqa olamga olib kirib ketadi, siz uni hayrat bilan tomosha qilasiz. Dunkerk - bu shunday film." [107] Film ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan Nolanning "Eng yaxshi rejissyorlik ishi" uchun birinchi Oskar nominatsiyasi. [108]

A picture showing five people standing on a red carpet
Nolan (o'ngda) Key Dullea, Katharina Kubrik, Ron Sanders va Yan Xarlan bilan 2018-yilgi Kann kinofestivalida

2018 yilda Nolan yangi 70mm plyonkaga suratga olingan Stenli Kubrikning 2001 yil: Kosmik Odissey (1968) suratga olinishiga rahbarlik qildi va film asl kamera negatividan 70mm plyonkaga suratga olingan; film 2018 yilgi Kann kinofestivalida taqdim etildi. [109] USA Today festival ishtirokchilari Nolanni “rok yulduzi kabi” kutib olishganini aytishgan. [110] Bir yil o'tgach, Nolan va Tomas aka-uka Quay rejissyori bo'lgan "Qo'g'irchoqning nafasi" (2019) qisqa animatsion filmida ijrochi prodyuserlik o'rinlarini olishdi. [111]

2020 yildan hozirgacha: Tenet va Oppengeymer[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nolanning navbatgi filmi " Tenet " (2020) ilmiy-fantastik film boʻlib, uni The Sunday Times gazetasi muxbiri Tom Shon "barcha Nolan asarlaring cho'qqisi" deb taʼriflagan. [112] Nolan senariy ustida o'n yildan ko'proq vaqt davomida ishlagan. Uning asosiy g'oyalarini muhokamasidan so'ng esa besh yildan ko'proq vaqt davomida ishlagan. [113] COVID-19 pandemiyasi tufayli uch marta kechiktirilgan Tenet, pandemiya tugagandan keyin kinoteatrlarda namoyish etilgan birinchi Gollivud filmi bo'ldi. [114] Film dunyoga tahdid soladigan hujumni to'xtatish uchun vaqt bo'ylab sayohat qilgan noma'lum qahramon ( Jon Devid Vashington tomonidan ijro etilgan) haqida hikoya qiladi. [115] 200 million dollarlik byujetga ega film butun dunyo bo'ylab 363 million dollar daromad keltirdi. Film Nolanning byujetini kassada eng past oqlagan film bo'ldi. [1] Tenet uning eng qutblangan filmi sifatida aytiladi; tanqidchilar bu yo'nalishni e'tirof etishdi, lekin uning hikoyadagi voqealar rivojini chalkash deb atashgan. [116] [108] The Guardian nashri jurnalisti Piter Bredshou uni besh balldan besh bilan taqdirlab, uni "miya kadenzasi, aqldan ozgan aql bovar qilmaydigan o'lik, ammo steroidal energiya va tasavvur bilan to'ldirilgan" deb atadi. [117] The Hollywood Reporter muxbiri Lesli Felperin filmni "sovuq, aqliy film - hayratga oson tushiradigan, ayniqsa, jasorat va o'ziga xoslikka juda boy bo'lgani uchun, lekin uni yaxshi ko'rib bo'lmaydi" deb ta'rifladi. [118] 93-Oskar mukofotlari marosimida film “Eng yaxshi vizual effektlar” nominatsiyasida g‘olib bo‘ldi va “Eng yaxshi prodyuserlik dizayni” nominatsiyasiga nomzod bo‘ldi. [119] Tenet ekranlarga chiqqandan so'ng, Nolan Kino va televideniye muhandislari jamiyati maslahat kengashiga qo'shildi. [120] U Zak Snayderning Adolat ligasida (2021) ijrochi prodyuser bo'lib ishlagan, bu rejissyorning 2017 yildagi Adolat ligasi . [121]

Nolanning 12-filmi Oppengeymer (2023) J. Robert Oppengeymer ( Killian Merfi ijro etgan) va uning atom bombasini yaratishdagi o'rni haqida hikoya qiluvchi badiiy biografik kino hisoblanadi. [1] Ushbu film Nolanning "Insomniya" (2002) dan keyingi ilk R reytinggiga ega film hisoblanadi. [122] Film Universal Pictures tomonidan moliyalashtirilgan va kinoprokatlarda namoyish etildi, bu Nolan karyerasidagi "Memento" filmidan keyingi Warner Bros. bilan hamkorlikda suratga olinmagan birinchi film bo'ldi. U Warner Bros.dan filmning bir vaqtning o'zida ham kinoteatrlarda, ham HBO Maxda ekranlarga chiqarishga qaror qilishgani sababli Warner Bros.dan hafsalasi pir bo'ladi. [123] Nolan unga 100 million dollar atrofida suratga olish uchun byujet hamda xuddi shuncha miqdordagi marketing byujeti, kinoteatrlardagi 100 kunlik namoyish, film ustidan to'liq ijodiy nazorat, jami daromadning 20 foizi, va shu bilan birga Oppengeymer katta ekranlarga chiqishidan oldingi uch hamda keyingi uch hafta davomida kompaniya tomonidan hech qanday film ekranlarga chiqarmaslik[124] kafolatlarini olganidan so'ng Universal Pictures bilan shartnoma imzoladi. Film universal e'tirofga sazovor bo'ldi. [125] The A.V. Clubi muxbiri Metyu Jekson shunday deb yozgan edi: " Oppengeymer eng yaxshi kino nomiga loyiq. Bu Kristofer Nolanning hozirgacha ishlagan eng yaxshi filmi, eng zo‘r rejissyorlarimizdan biri uchun yangi bosqich va miyangizni portlatib yuboradigan film” [126] . BBC Culture muxbiri Kerin Jeyms uni "ulkan tasavvurga ega va Nolanning haligacha qilgan eng yetuk asari" deb atagan holda, u " Qora ritsar trilogiyasining portlovchi, tijoriy jihatdan jozibali harakati"ni Memento, Inception va Tenetning "miya hujayralarini to'lqinlantiruvchi" syujeti bilan birlashtirganini qo'shimcha qildi.[127]

Shaxsiy hayot va ommaviy imiji[tahrir | manbasini tahrirlash]

Christopher Nolan, on the right, is looking directly towards the camera as Emma Thomas is looking to her right.
Nolan va uning rafiqasi Emma Tomas 2011 yil yanvarida

Nolan Emma Tomasga uylangan.[5] Nolan Emma bilan 19 yoshida University College Londonda tanishgan.[8] Emma 1997 yildan beri Nolanning barcha filmlarida prodyuser sifatida ishlaydi [25] [128] Er-xotinning to'rt farzandi bor va ular Los-Anjelesda istiqomat qiladi. [129]

O'z filmlari haqida kamdan-kam hollarda reklama intervyularini beradigan Nolan o'z filmlari haqidagi ba'zi sirlarni saqlashni afzal ko'radi. [50] Nolan shaxsiy hayotini muhokama qilishdan bosh tortadi. [130] Nolanning fikricha kino ijodkor haqidagi haddan tashqari koʻp biografik maʼlumotlar tomoshabinlarning kinodan oladigan taasurotlariga salbiy ta'sir o'tkazadi. Nolan shunday degan edi "Aslida, odamlar filmlarimni tomosha qilishayotganda meni eslashlarini xohlamayman." [50]

Film yaratish uslubi[tahrir | manbasini tahrirlash]

 

Nolanning filmlari asosan metafizik mavzularga qaratilgan bo'lib, vaqt, xotira va shaxsiyat tushunchalarini atrofiga qurilgan. [131] [132] Uning ijodi matematikdan ilhomlangan gʻoyalar va tasvirlar, noodatiy voqealar rivoji, materialistik yondashuv, hayajonli musiqa va tovushlardan foydalanish bilan ajralib turadi. Rejissyor Gilermo del Toro Nolanni "hissiyotlarga boy matematik" deb atagan. [133] BBCning san'at bo'yicha muharriri Uill Gomperts uni "qoningizni jo'shtiradigan va boshingizni aylantiradigan intellektual ambitsiyali blokbaster filmlarni yaratuvchi san'at uyi muallifi" deb ta'riflaydi. [134] Jozef Bevan shunday deb yozgan edi: "Uning filmlari san'atni chuqur tushunadigalarga super qahramonlar lavhalaridan bahramand bo'lishga va labirintli syujetlar bilan tanishish uchun oddiy tomoshabinga imkon beradi". [66] Nolan o'zini "studiya tizimida ishlaydigan hind kinorejissyori" deb biladi. [135]

"Kristofer Nolan mantiqqa mantiqqa asosan ish ko'rmaydi. Va unga aynan shunday ishlash yoqadi. Yigirma uch yil ichida va o'n ikki film davomida u Gollivud qonunlarini buzib tashladi va filmlarining murakkabligi bilan hayratlanarli, original janrdagi asarlar yaratdi. Kinoteatrlar Nolan filmi chiqishini orziqib kutishadi u qanday bolishidan qat'iy nazar."
——Ian Natan kinorejissyor sifatida Nolan haqidagi fikri(2022)[136]

"Kristofor Nolanning falsafasi" nomli o'n oltita essedan iborat kitobda professional faylasuflar va yozuvchilar Nolann asarlarini tahlil qiladilar; ular o'z-o'zini yo'q qilish, haqiqatning tabiati va qiymatini, qahramon va yovuz odamning siyosiy tafakkurini va boshqa mavzular ko'tarilganligini aniqladilar. [137] Ingliz adabiyoti bo'yicha professori B. H. Robbi Goh Nolanni "falsafiy kinorejissyor" deb taʼriflagan, u falsafiy gʻoyalarni, ekzistensializm, axloq, gnoseologiya hamda koʻrinish va voqelik oʻrtasidagi farq, ni koʻpincha shubha, ekshn va zoʻravonlikni aks ettiruvchi filmlarida ochib beradi. Goh Nolanning "Gollivud blokbasterining elementlari"ga ega filmlarga bunday mavzularni qo'shish qobiliyatini yuqori baholadi - bu tomoshabinlarni jalb qilishga yordam beradi - lekin ayni paytda film "odatdagi tijoriy jangovar filmga qaraganda ko'proq o'ychan va o'zini o'zi aks ettiruvchi" bo'lib qolaveradidi. [131] Bundan tashqari, u Nolanning filmlari past byudjetli filmlardan tortib daromadli blokbasterlargacha bo'lgan "mahsulot sharoitlarining xilma-xilligi", "keng janrlar va uslublar" va "uning ko'p qirraliligini ko'rsatadigan uslublar xilma-xilligini" aks ettiradi. . [131]

Kino nazariyotchisi Devid Bordvell Nolan o'zining "eksperimental impulslarini" ko'ngilochar sektor talablari bilan uyg'unlashtirishga muvaffaq bo'lganini yozgan va Nolan ijodini "sub'ektiv nuqtai nazar va kesishish texnikasi yordamida kinematik vaqt bilan tajribalar" deb ta'riflagan. [138] Nolanning amaliy, kamera ichidagi effektlar, miniatyuralar va modellardan foydalanishi, shuningdek, selluloid plyonkalarda suratga olish 21-asr boshidagi kino sanoatiga katta taʼsir koʻrsatdi. [50] [139] IndieWire 2019-yilda Nolan blokbaster film yaratish “asosan kompyuterda yaratilgan sanʼat turiga” aylangan davrda “katta byudjetli kino ijodkorligining hayotiy muqobil modelini saqlab qolgan” deb yozgan edi. [139] Nolan o'z filmlarining texnik tomoniga juda ham chuqur aralashgani uchun Styuart Joy uni "mutlaq kino yaratuvchi" deb ta'riflagan, u "kino ishlab chiqarishning barcha bosqichlariini nazorat qiladi, shuningdek, ssenariydan tashqaridagi madaniy va sanoat masalalarni ham yechadi". [50]

E'tirof[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nolan o'z davrining katta ta'sirga ega va mashhur filmlarini suratga olgan. Uning ko'plab filmlari tanqidchilar tomonidan o'z o'n yilligining eng yaxshi filmlardan biri sifatida baholanadi [24] [140] [141] va The Wall Street Journal ga ko'ra, uning "tijoriy muvaffaqiyatlarni" badiiy ambitsiyalari bilan birlashtira olish qobilyati unga kino sanoatida g'ayrioddiy nufuzni berdi". [142] Uning filmlari hozirgacha 5 milliard dollar ishlab topdi. [143] Nolanning “Memento” va “Qora ritsar” filmlari AQSHning Kongress kutubxonasi tomonidan “madaniy, tarixiy yoki estetik jihatdan ahamiyatli” boʻlgani uchun Milliy filmlar fondida saqlanadi. [144] [145] Momento, Qora Ritsar va Muqaddima filmlari BBCning 21-asrning 100 ta eng yaxshi filmi va The Hollywood Reporterning ' yaxshi filmlar so‘rovnomasidan o'rin egallagan. [146] [147] 2017 yilda Qora Ritsar, Muqaddima va Interstellar Empire jurnalining "Eng yaxshi 100 ta film" so'rovnomasida qatnashgan. [148] 2018-yilda The Hollywood Reporter Nolanni ko'ngilochar sohasidagi eng kuchli 100 kishidan biri qatoriga kiritdi va uni “o‘ziga o'zi franshiza” deb ta’rifladi. [149] Parad Nolanni 2022 yilgi barcha davrlarning 75 ta eng yaxshi kino rejissyorlari roʻyxatida sakkizinchi oʻringa qo'ygan. [150]

Four-color National Film Registry logo on black background
Nolanning ikkita filmi ( Memento va Qora Ritsar ) Milliy kino fondida saqlash uchun Kongress kutubxonasi tomonidan tanlab olingan. [144] [145]

Nolanning filmlari xuddi "oddiy kino ixlosmandlari tomonidan xuddi tanqidchilar va kinoakademiklar kabi qizg'in qabul qilingan, tahlil qilingan va muhokama qilingan". [130] [151] Uni "o'ziga tortadigan yaratuvchan hikoyanavis" deb atagan Britaniya kino instituti xodimi Djeoff Endryu Nolanni Gollivud olamidagi juda insoniy filmlar ishlab chiqaradigan kam sonli zamonaviy rejissyorlardan biri deb atagan. Endryuning yozishicha, Nolanning filmlari "yuqori darajadagi texnik va vizual yechimlar Nolan filmlarining mukammal voqealar rivoji va murakkab falsafiy savollarga kattalar xos bo'lmagan qiziqishichalik e'tiborga loyiq emas". [152] Devid Bordvell Nolan turli janrdagi filmlarni ham badiiy, ham ekshn filmlarga aylantira olish qobiliyati, shuningdek, filmlarining kassabopligi, tanqidichilarning e'tiroflari va kinotomoshabinlar orasida mashhurligini ta'kidlab, Nolanni "eng yetuk tirik rejissyorlardan biri" hisoblanishini aytadi. [138] [153] 2008 yilda Filipp Fransuz Nolanni "XXI asrda paydo bo'lgan birinchi yirik iste'dod" deb hisoblashini aytgan. [154] Mark Kermode Nolanni "mustaqil art-xaus kino ijodining intizomi va axloqini keltirgani va ularni Gollivud blokbasterlarida qo'llagani" uchun maqtagan. U film foyda keltirishi uchun siyqasi chiqgan mavzularga murojaat qilish shart emasligining tirik isbotidir” [155] The Observer nashri muxbiri Rayan Gilbey Nolanni shunday ta'riflagan "mohir, zamonaviy hikoyanavis, Spilberg tomoshalarini Nikolas Rog yoki Alen Resnaisning intellektual murakkab g'o'yalari bilan uyg'unlashtirishga qodir". [156] Mark Kuzins Nolanni katta g'oyalarni qabul qilgani uchun olqishladi, "Gollivud kinoijodkorlari odatda yangi g'oyalardan qochadilar, lekin Kristofer Nolan unday emas". [157] Variety jurnalidan Skott Foundas Nolanni "o'z davrining eng yirik hikoyanavisi" deb atagan [158] va Los-Anjeles Tayms gazetasi muxbiri Jastin Chang uni "XXI asr blokbaster filmlarining buyuk protsessualisti, yong'oq va murvatlarni yaxshi ko'radigan" deb atadi. ". [159]

Nolan ko'plab zamondoshlarining maqtoviga sazovor bo'lgan va Nolanning ijodi ularga ta'sir qilgan. [160] [161] [162] Kennet Branag Nolanning katta ko‘lamdagi kino yaratishga bo‘lgan yondashuvini “zamonaviy kinodagi o‘ziga xoslik” deb atagan va “uning filmlari qanchalik mashhur bo‘lishidan qat’i nazar, u ijodkor va rejissiyor bo‘lib qoladi. Menimcha, shuning uchun Nolan tomoshabinlar uchun ham, kamera ortida ishlaydigan odamlar uchun ham qahramon shaxsga aylanadi." [163] Maykl Mann Nolanni o'zining "aniqtasavvuri" uchun maqtagan va "qahramonlikdan keyingi super qahramonni yaratgan" deb hisoblaydi. [6] Nikolas Rog Nolan haqida shunday dedi: "Odamlar "tijoriy san'ati" haqida gapirishadi va bu atama odatda o'zini-o'zi inkor etadi; Nolan tijoriy maydonda ishlaydi va shunga qaramay, uning ishida juda shoirona o'ziga xoslik bor ". [6] Martin Skorseze Nolanni "katta miqyosda suratga olingan chiroyli filmlar" yaratuvchi kinorejissyor sifatida atagan. [164]

Damien Chazelle Nolanni "eng insoniy o'ziga xosliklardan yiroq ko'rinadigan loyihalarni - super qahramon dostonlarini, chuqur kosmosdagi aqliy mavjudotlarni - insoniy xissiyotlarga ega qilib ko'rsatish" qobiliyati uchun maqtagan. [165] Badiiy filmlar va katta studiya blokbasterlari o'rtasidagi farqni muhokama qilar ekan, Stiven Spilberg ikkalasiga ham misol sifatida Nolanning "Qora ritsar" trilogiyasiga ishora qiladi; [166] u "Memento" va " Inception " asarlarini "san'at namunasi" deb ta'riflagan. [167] Denis Vilnev Nolanning "o'z shaxsiyatini saqlab qolish va shu qadar keng ko'lamda o'z olamni yaratish" qobiliyatidan hayratda qolgan. . . . Intellektual tushunchalarni ko'tarish va ularni shu doirada ekranga olib chiqish — bu juda ham kam uchraydi. U suratga olgan har bir film, men uning ishiga yanada ko'proq qoyil qolaman.” [168] Jeyms Kemeron Nolanning "Oskar" mukofotiga Muqaddima filmi uchun "Eng yaxshi rejissyor" nominatsiyasida nomzod bo'lmaganidan hafsalasi pir bo'lib, uni "yilning eng hayratlanarli film va rejissyorlik ishi" deb atadi. [167]

Filmografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

A hand and footprint reading "Christopher Nolan" at the top and "7/7/2012" at the bottom.
Gollivuddagi Graumanning Xitoy teatri oldida Nolanning qo'l va oyoq izlari

Nolan 5ta Oskar mukofotiga, 5ta Britaniya Akademiyasi kino mukofotiga va 6ta Oltin globus mukofotiga nomzod bo'lgan. [23] [1] [169] [170] Nolan 2006 yilda UCLning faxriy aʼzosi, [171] va 2017 yilda adabiyot boʻyicha faxriy doktor unvoniga sazovor boʻlgan [172] 2011 va 2014 yillar davomida u daromadi va mashhurligi bo'yicha Forbes Celebrity 100 ro'yxatidan joy olgan. [173] 2012 yilda u Los-Anjelesdagi Grauman Xitoy teatrida qo'l va oyoq izi marosimi qatnashchisiga aylangan eng yosh rejissyor bo'ldi. [174] Nolan 2015-yilda Time ' dunyodagi eng nufuzli 100 kishi roʻyxatiga kiradi [175] U kinoga qo'shgan xizmatlari uchun 2019 yilgi Yangi yil taqdirlash marosimida Britaniya imperiyasi ordeni qo'mondoni nomiga sazovor bo'lgan.

Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Iqtibos manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tashqi Linklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Iqtiboslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 Nathan 2022.
  2. „Nolan's Mind Games“. Film London (2010-yil 14-iyul). 2010-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 11-avgust.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Mooney 2018.
  4. Purcell, Andrew. „Christopher Nolan's Interstellar brings back the Spielberg-style family blockbuster“. The Sydney Morning Herald (2014-yil 4-noyabr). 2022-yil 9-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-dekabr.
  5. 5,0 5,1 Lawrence, Will. „Christopher Nolan interview for Inception. The Daily Telegraph (2012-yil 19-iyul). 2013-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 3-yanvar. (subscription required)
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Shone 2020.
  7. 7,0 7,1 7,2 Tempest, Matthew. „I was there at the Inception of Christopher Nolan's film career“. The Guardian (2011-yil 24-fevral). 2013-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 21-sentyabr.
  8. 8,0 8,1 „Wally Pfister ASC on Christopher Nolan's Inception. American Society of Cinematographers (2010). 2012-yil 11-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-fevral.
  9. Feinberg, Scott (3 January 2015). „Christopher Nolan on Interstellar Critics, Making Original Films and Shunning Cell Phones and Email (Q&A)“. The Hollywood Reporter. 17 January 2018da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 1 February 2017.
  10. Fearville (1997)“. British Film Institute. 2017-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 1-fevral.
  11. „Christopher Nolan: The Movies. The Memories“. Empire. 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-fevral.
  12. „UCLU Film Society, London“. University College London. 2012-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-fevral.
  13. Hooton, Christopher. „Christopher Nolan's student short film Doodlebug shows the Dunkirk director's humble beginnings“. The Independent (2017-yil 10-aprel). 2019-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 22-iyul.
  14. Whitington, Paul. „How Christopher Nolan has held true to his sweeping vision with Tenet. Irish Independent (2020-yil 22-avgust). 2022-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.(subscription required)
  15. Pulver, Andrew. „He's not a god – he's human“. The Guardian (2005-yil 15-iyun). 2013-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 23-dekabr.
  16. Tobias, Scott. „Interview: Christopher Nolan“. The A.V. Club (2002-yil 5-iyun). 2013-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  17. „Tiger Awards Competition: previous winners“. International Film Festival Rotterdam. 2013-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-fevral.
  18. Timberg, Scott. „Indie Angst“. New Times LA (2001-yil 15-mart). 2017-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 4-iyun.
  19. Maslin, Janet. „Film Festival Review: Walking Along a Crooked Path“. The New York Times (1999-yil 2-aprel). 2017-yil 4-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 3-fevral.
  20. 20,0 20,1 20,2 Mottram 2002.
  21. Morgenstern, Joe. „Hero With No Memory Turns Memento Into Unforgettable Trip“. The Wall Street Journal (2001-yil 16-mart). 2015-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-yanvar. (subscription required)
  22. Smith 2007.
  23. 23,0 23,1 23,2 23,3 „Christopher Nolan awards“. The New York Times (2013). 2013-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 26-mart.
  24. 24,0 24,1 Dietz. „Film Critics Pick the Best Movies of the Decade“. Metacritic (2010-yil 3-yanvar). 2017-yil 28-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 4-sentyabr.
  25. 25,0 25,1 „The Z to A of Christopher Nolan“. Empire. 24 September 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18 January 2014.
  26. deWaard & Tait 2013.
  27. Insomnia. Rotten Tomatoes (2002-yil 24-may). 2010-yil 2-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-yanvar.
  28. Insomnia. Box Office Mojo. 2010-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-yanvar.
  29. Ebert, Roger. Insomnia review“. RogerEbert.com (2002-yil 24-may). 2015-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 18-fevral.
  30. Schickel, Richard (19 May 2002). „Sleepless in Alaska“. Time. 13 January 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16 February 2015.
  31. Hill-Parks 2015.
  32. Jagernauth, Kevin. „Trivia: When Christopher Nolan First Came to Warner Bros., He Was Offered Troy to Direct“. IndieWire (2013-yil 21-iyun). 2014-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 12-avgust.
  33. Waxman, Sharon. „The Nudist Buddhist Borderline-Abusive Love-In“. The New York Times (2004-yil 19-sentyabr). 2022-yil 14-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-dekabr.
  34. Zhan, Jennifer. „A Timeline of the Allegations Against Amsterdam Director David O. Russell“. Vulture (2022-yil 5-oktyabr). 2022-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-dekabr.
  35. Greenberg, James. „Rescuing Batman“. Los Angeles Times (2005-yil 8-may). 2019-yil 17-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-dekabr.
  36. Foundas, Scott. „Christopher Nolan looks back over the Dark Knight trilogy in this extended interview“. Film Comment. 2017-yil 20-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-iyun.
  37. Batman Begins. Rotten Tomatoes (2005-yil 15-iyun). 2018-yil 15-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-yanvar.
  38. 38,0 38,1 „2005 Worldwide Box Office“. Box Office Mojo. 2019-yil 7-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-dekabr.
  39. Sims, David. „The Complicated Legacy of Batman Begins. The Atlantic (2015-yil 10-iyun). 2015-yil 11-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 10-iyun. (subscription required)
  40. Adler. „He-Man' Movie Will Go Realistic: 'We're Not Talking About Putting Nipples on the Trapjaw Suit“. MTV (2008-yil 14-avgust). 2008-yil 2-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 8-aprel.
  41. „Christopher Nolan Season at BFI Southbank in July 2012“. British Film Institute. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 31-mart.
  42. Rothman. Batman Begins: 5 Ways the Movie Changed Hollywood“. ABC News (2019-yil 16-iyun). 2020-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-dekabr.
  43. Fleming, Michael. „Nolan wants 'Prestige'“. Variety (2003-yil 16-aprel). 2013-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 9-may.
  44. Child, Ben. „Prestige novelist: Christopher Nolan's Batman movies 'boring and pretentious'“. The Guardian (2014-yil 28-noyabr). 2022-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-dekabr.
  45. „Oscars 2007: full list of winners and nominees“. The Guardian (2007-yil 26-fevral). 2017-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 26-iyul.
  46. Ebert, Roger. „Now you see him...now you see him!“. RogerEbert.com (2007-yil 6-sentyabr). 2014-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-yanvar.
  47. Turan, Kenneth. „They've got something up their sleeves“. Los Angeles Times (2006-yil 20-oktyabr). 2016-yil 14-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 23-iyun.
  48. French, Philip. The Prestige. The Guardian (2006-yil 12-noyabr). 2016-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 27-yanvar.
  49. Jolin, Dan. The Dark Knight: The Original Feature“. Empire. 13 July 2012da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 23 December 2013.
  50. 50,0 50,1 50,2 50,3 50,4 Joy 2015.
  51. Tapley, Kristopher. The Dark Knight Set for 10th Anniversary Imax Re-Release (Exclusive)“. Variety (2018-yil 18-iyul). 2022-yil 19-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-dekabr.
  52. Zornado & Reilly 2021.
  53. Dargis, Manohla. The Dark Knight-Showdown in Gotham Town“. The New York Times (2008-yil 18-iyul). 2016-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-yanvar.
  54. Ebert, Roger. The Dark Knight. RogerEbert.com (2008-yil 16-iyul). 2012-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-yanvar.
  55. Barnes, Brooks. Dark Knight Wins Again at Box Office“. The New York Times (2008-yil 28-iyul). 2009-yil 11-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-yanvar.
  56. The Dark Knight (2008)“. Box Office Mojo. 2014-yil 21-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 17-noyabr.
  57. „The 81st Academy Awards (2009) Nominees and Winners“. Academy of Motion Picture Arts and Sciences. 2014-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-dekabr.
  58. Weldon. „A Superhero Movie Got a Screenplay Nomination: Glitch or Game-Changer?“. NPR (2018-yil 25-yanvar). 2022-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  59. McGowan 2012.
  60. Fleming, Michael. „Nolan tackles Inception for WB“. Variety (2009-yil 11-fevral). 2009-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 2-aprel.
  61. Goldberg, Matt. „Warner Bros. Keeping Inception in Oscar-voters' Minds With 'New' Behind-the-Scenes Featurette“. Collider (2010-yil 23-dekabr). 2017-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 15-iyun.
  62. Kermode Uncut: My Top Five Films of the Year. BBC. 5:05.
  63. Johnson 2020.
  64. Inception (2010)“. Box Office Mojo. 2012-yil 30-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 2-noyabr.
  65. „2011 Academy Awards Nominations and Winners“. Academy of Motion Picture Arts and Sciences. 2017-yil 2-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 26-iyul.
  66. 66,0 66,1 Bevan. „Christopher Nolan: escape artist“. British Film Institute (2012-yil 18-iyul). 2014-yil 4-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-dekabr.
  67. The Dark Knight Rises receives overwhelmingly positive early reviews“. NME. 2016-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-aprel.
  68. Turan, Kenneth. „Review: The Dark Knight Rises more than shines, and on many levels“. Los Angeles Times (2012-yil 18-iyul). 2021-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 6-dekabr.
  69. Lemire, Christy. „Batman Review: Is The Dark Knight Rises an Epic Letdown?“. HuffPost (2012-yil 16-iyul). 2014-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 16-mart.
  70. McClintock, Pamela. „Box Office Milestone: Dark Knight Rises Crosses $1 Billion Worldwide“. The Hollywood Reporter (2012-yil 2-sentyabr). 2014-yil 9-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 17-noyabr.
  71. Koole et al. 2013.
  72. Morley, Will (20 July 2012). „Christopher Nolan on Theater Shooting: 'I Would Like to Express Our Profound Sorrow'. Entertainment Weekly. 21 July 2012da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6 December 2022.
  73. 73,0 73,1 Child, Ben. „Christopher Nolan's Batman movies will endure“. The Guardian (2015-yil 12-yanvar). 2022-yil 31-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 6-dekabr.
  74. Sims, David. The Dark Knight Changed Hollywood Movies Forever“. The Atlantic (2018-yil 18-iyul). 2022-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr. (subscription required)
  75. Dibdin, Emma. Dark Knight inspired Man of Steel. Digital Spy (2013-yil 26-mart). 2022-yil 30-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-dekabr.
  76. Itzkoff, Dave. „Alien, Yet Familiar“. The New York Times (2013-yil 22-may). 2013-yil 23-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 22-may.
  77. Man of Steel Reviews“. Metacritic. 2014-yil 6-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-iyun.
  78. Man of Steel. Box Office Mojo. 2022-yil 17-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 31-dekabr.
  79. Jagernauth. „Christopher Nolan's Merging an Original Idea with Jonah Nolan's Old Screenplay for Interstellar. IndieWire (2013-yil 10-yanvar). 2013-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 13-yanvar.
  80. Kluger, Jeffery (24 November 2014). „Watch Christopher Nolan and Kip Thorne Discuss the Physics of Interstellar. Time. 14 February 2016da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 15 August 2017.
  81. Interstellar Reviews“. Metacritic. 2017-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 13-noyabr.
  82. Interstellar (2014)“. Box Office Mojo. 2015-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.
  83. Scott, A. O.. „Off to the Stars, with Grief, Dread and Regret“. The New York Times (2014-yil 4-noyabr). 2016-yil 28-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 16-iyul.
  84. Trenholm. „Space station film school: How astronauts shot this glorious IMAX movie“. CNET (2016-yil 10-iyun). 2016-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 27-yanvar.
  85. James et al. 2015a.
  86. 86,0 86,1 James et al. 2015b.
  87. Ghosh, Pallab. Interstellar 'should be shown in school lessons'“. BBC News (2015-yil 23-iyun). 2015-yil 24-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 23-iyun.
  88. D'Addario, Daniel (15 January 2015). „Oscars 2015: See the Full List of Nominees“. Time. 15 January 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16 January 2015.
  89. Kit, Borys. „Christopher Nolan to Exec Produce Wally Pfister's Directorial Debut“. The Hollywood Reporter (2012-yil 13-iyun). 2012-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 23-oktyabr.
  90. McNary, Dave (19 February 2015). „Christopher Nolan's Syncopy Teaming With Zeitgeist on Blu-ray Releases (Exclusive)“. Variety. 24 February 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 23 February 2015.
  91. Sharf, Zack. „Why 'The Quay Brothers in 35mm' Is One of Christopher Nolan's Greatest Accomplishments“. IndieWire (2015-yil 20-avgust). 2015-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-avgust.
  92. Labrecque, Jeff (27 July 2015). „Christopher Nolan's next movie is a documentary short“. Entertainment Weekly. 29 July 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 28 July 2015.
  93. Foundas, Scott. „Christopher Nolan Rallies the Troops to Save Celluloid Film“. Variety (2015-yil 11-mart). 2015-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-mart.
  94. Child, Ben. „Tarantino and Nolan share a Kodak moment as studios fund film processing“. The Guardian (2014-yil 31-iyul). 2017-yil 27-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 27-fevral.
  95. Sahani, Alaka. „On Christopher Nolan's upcoming visit to India, celluloid in digital era and preservation of film heritage“. The Indian Express (2018-yil 29-mart). 2022-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-dekabr.(subscription required)
  96. Fleming, Mike Jr. (22 April 2015). „Christopher Nolan Joins Film Foundation Board“. Deadline Hollywood. 24 April 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 22 April 2015.
  97. „DGA Congratulates Martin Scorsese and Christopher Nolan on Appointments to National Film Preservation Board“. The Directors Guild of America (2015-yil 7-may). 2015-yil 21-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-may.
  98. „About Us“. Motion Picture & Television Fund. 2021-yil 9-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-fevral.
  99. Golhen, Gaël. „Exclu: Christopher Nolan et ses collaborateurs révèlent 7 infos sur Dunkerque (fr). Première (2017-yil 28-fevral). 2017-yil 28-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 28-fevral.
  100. Nolan, Christopher. „Spitfires, flotillas of boats, rough seas and 1,000 extras: Christopher Nolan on the making of Dunkirk, his most challenging film to date“. The Daily Telegraph (2017-yil 8-iyul). 2017-yil 10-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 8-iyul. (subscription required)
  101. Lang, Brent. „Christopher Nolan Gets Candid on the State of Movies, Rise of TV and Spielberg's Influence“. Variety (2017-yil 8-noyabr). 2017-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 9-noyabr.
  102. McNary, Dave. „Harry Styles, Fionn Whitehead to Star in Christopher Nolan WW2 Action-Thriller Dunkirk. Variety (2016-yil 11-mart). 2016-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-may.
  103. McMillan, Graeme. Dunkirk: What the Critics Are Saying“. The Hollywood Reporter (2017-yil 17-iyul). 2017-yil 20-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 19-iyul.
  104. Dunkirk Reviews“. Metacritic. 2017-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-iyul.
  105. Keegan, Rebecca (24 July 2017). „How Dunkirk, Summer's Boldest Box-Office Gamble, Paid Off“. Vanity Fair. 27 July 2017da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 1 August 2017.
  106. Mithaiwala. Dunkirk Becomes Highest Grossing WWII Film at Global Box Office“. Screen Rant (2017-yil 15-sentyabr). 2019-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 13-dekabr.
  107. LaSalle, Mick. „Not a victory, but a triumph in Dunkirk. San Francisco Chronicle (2017-yil 18-iyul). 2019-yil 28-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 28-may.
  108. 108,0 108,1 Sharf. Tenet Divides Critics: Nolan's Latest Called a 'Monumental Spectacle' and 'Head-Scratching' Dud“. IndieWire (2020-yil 21-avgust). 2021-yil 9-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 9-yanvar.
  109. Elsaesser 2020.
  110. Mandell, Andrea. „Christopher Nolan inspires crazed Cannes crowd, talks Batman trilogy“. USA Today (2018-yil 13-may). 2018-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-may.
  111. The Doll's Breath. Illuminations Media (2019-yil 11-sentyabr). 2020-yil 6-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 11-sentyabr.
  112. Shone, Tom. „Film review: Tenet. The Sunday Times (2020-yil 22-avgust). 2020-yil 23-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 23-avgust. (subscription required)
  113. Maytum, Matt (June 2020). „Time to Spy“. Total Film. № 299. 30–35-bet.
  114. Pamela, McClintock. „Box Office: Tenet Debuts to $20M as U.S. Theaters Reopen, Nears $150M Globally“. The Hollywood Reporter (2020-yil 6-sentyabr). 2020-yil 6-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 7-sentyabr.
  115. Jones, Nate. „A Beat-by-Beat Explanation of What Happens in Tenet. Vulture (2020-yil 4-sentyabr). 2022-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-dekabr.
  116. Tenet. Rotten Tomatoes. 2020-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.
  117. Bradshaw, Peter. Tenet review – supremely ambitious race against time makes for superb cinema“. The Guardian (2020-yil 25-avgust). 2020-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 25-avgust.
  118. Felperin, Leslie. Tenet: Film Review“. The Hollywood Reporter (2020-yil 21-avgust). 2020-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 8-sentyabr.
  119. Hipes, Patrick. „Oscar Nominations: The Complete List“. Deadline Hollywood (2021-yil 15-mart). 2021-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-mart.
  120. Giardina, Carolyn. „Christopher Nolan, Rob Legato Join SMPTE Engineers Advisory Board“. The Hollywood Reporter (2020-yil 10-noyabr). 2020-yil 11-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 10-noyabr.
  121. Guerrasio. „Deborah Snyder says Christopher Nolan supported her husband Zack in his quest to make the 'Snyder cut'“. Insider Inc. (2021-yil 10-mart). 2021-yil 29-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-mart.
  122. Lupton, Drake. Oppenheimer: Release Date, Cast, Trailer, and Everything We Know About Christopher Nolan's New Movie“. Collider (2023-yil 2-iyun). 2023-yil 15-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 16-iyun.
  123. Starkey, Adam. „Here's what we know about Christopher Nolan's Oppenheimer. NME (2022-yil 19-dekabr). 2022-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-dekabr.
  124. Kit, Borys. „Inside the Studios' (and Apple's) Frenzy to Get Christopher Nolan's Next Film“. The Hollywood Reporter (2021-yil 15-sentyabr). 2021-yil 15-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 16-sentyabr.
  125. Oppenheimer. Rotten Tomatoes. 2023-yil 19-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 20-iyul.
  126. Jackson, Matthew. Oppenheimer review: Christopher Nolan delivers his masterpiece“. The A.V. Club (2023-yil 19-iyul). 2023-yil 20-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 20-iyul.
  127. James, Caryn. „Oppenheimer review: A "magnificent" story of a tragic American genius“. BBC Culture (2023-yil 19-iyul). 2023-yil 19-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 21-iyul.
  128. „Meet the women behind Hollywood's iconic filmmakers“. WTVD (2016-yil 10-mart). 2022-yil 17-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-dekabr.
  129. Jolin, Dan. Empire 30: My Experiences on Christopher Nolan's Movie Sets“. Empire (2020-yil 18-avgust). 2022-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-dekabr.
  130. 130,0 130,1 Lewis-Kraus, Gideon. „The Exacting, Expansive Mind of Christopher Nolan“. The New York Times (2014-yil 30-oktyabr). 2016-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 6-mart.
  131. 131,0 131,1 131,2 Goh 2022.
  132. Blouin 2013.
  133. Aravind, Ajay. „10 Directors and Their Best Film, According to IMDb“. Comic Book Resources (2022-yil 30-may). 2022-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  134. Gompertz. „Tenet: Will Gompertz reviews Christopher Nolan's epic“. BBC News (2020-yil 21-avgust). 2020-yil 27-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 1-sentyabr.
  135. Molloy 2013.
  136. Nathan 2022, s. 5.
  137. LB 2017.
  138. 138,0 138,1 Bordwell. „Nolan book 2.0: Cerebral blockbusters meet blunt-force cinephilia“. DavidBordwell.net (2019-yil 28-yanvar). 2019-yil 9-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 11-sentyabr.
  139. 139,0 139,1 O'Falt. „Influencers: Christopher Nolan's Team Is the Big-Budget, Practical-Filmmaking Alternative“. IndieWire. 2019-yil 3-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 12-mart.
  140. Dietz. „Best Movies of the Decade (2010–19)“. Metacritic (2019-yil 18-dekabr). 2020-yil 1-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 18-dekabr.
  141. Phipps, Keith; Robinson, Tasha; Rabin, Nathan; Tobias, Scott; Murray, Noel. „The best films of the '00s“. The A.V. Club (2009-yil 3-dekabr). 2019-yil 29-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 27-noyabr.
  142. Fritz, Ben. „Why Hollywood Loves Interstellar Director Christopher Nolan“. The Wall Street Journal (2014-yil 30-oktyabr). 2014-yil 2-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 30-oktyabr. (subscription required)
  143. „As Bollywood reckons with uncertain future, a throwback to when Christopher Nolan called Hindi films 'fundamental'“. The Indian Express (2022-yil 30-iyul). 2022-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-dekabr.
  144. 144,0 144,1 Littleton, Cynthia. Titanic, The Goonies, Field of Dreams, Memento Added to National Film Registry“. Variety (2017-yil 13-dekabr). 2017-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-dekabr.
  145. 145,0 145,1 Mcnary, Dave. Dark Knight, Shrek, Grease, Blues Brothers Added to National Film Registry“. Variety (2020-yil 14-dekabr). 2020-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 14-dekabr.
  146. „The 21st Century's 100 greatest films“. BBC (2016-yil 23-avgust). 2017-yil 31-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-yanvar.
  147. „Hollywood's 100 Favorite Films“. The Hollywood Reporter (2014-yil 25-iyun). 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  148. „The 100 Greatest Movies“. Empire (2017-yil 23-iyun). 2017-yil 29-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 29-avgust.
  149. The Hollywood Reporter 100: The Most Powerful People in Entertainment 2018“. The Hollywood Reporter (2018-yil 20-sentyabr). 2020-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-aprel.
  150. Reinstein, Mara. „The 75 Best Movie Directors of All Time“. Parade (2022-yil 2-noyabr). 2022-yil 27-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 1-dekabr.
  151. „An Evening With Christopher Nolan“. IFC Center (2012-yil 27-noyabr). 2013-yil 24-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 6-iyul.
  152. „Christopher Nolan“. British Film Institute. 2018-yil 20-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-mart.
  153. Bordwell, David. Dunkirk Part 2: The art film as event movie“. DavidBordwell.net (2017-yil 9-avgust). 2017-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 10-avgust.
  154. French, Philip. „The top 50“. The Guardian (2008-yil 13-aprel). 2015-yil 27-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 21-aprel.
  155. East, Ben. „Newsmaker: Christopher Nolan is a different kind of storyteller“. The National (2013-yil 14-iyun). 2014-yil 23-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-fevral.
  156. Gilbey. „Christopher Nolan: from superheroes to DunkirkAndoza:'s small tales of heroism“. The Guardian (2017-yil 23-iyul). 2019-yil 30-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 30-iyun.
  157. Cousins, Mark. „Widescreen: Hollywood's big ideas“. Prospect (2010-yil 25-avgust). 2018-yil 20-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 5-sentyabr.
  158. Foundas, Scott (27 October 2014). „Film Review: Interstellar. Variety. 29 October 2014da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30 October 2014.
  159. Chang, Justin. „Ten years after it changed Hollywood, The Dark Knight is back in theaters. Accept no substitutes“. Los Angeles Times (2018-yil 22-avgust). 2018-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 23-avgust.
  160. Erbland, Kate. „Duncan Jones on How He Models His Career After Christopher Nolan – Q&A“. IndieWire (2017-yil 2-iyun). 2019-yil 11-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 11-aprel.
  161. Davis. „Exclusive: Sam Mendes Says He Was 'Not at All' Interested In Bond At First, Took Direct Inspiration From Nolan's Dark Knight Films“. IndieWire (2012-yil 18-oktyabr). 2022-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  162. The Dark Knight Effect – How Hollywood fell for – and learned from – the greatest superhero sequel ever made“. Empire. 13 July 2012. 13 November 2012da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 26 January 2013.
  163. „Kenneth Branagh must evacuate soldiers trapped in Dunkirk. Philippine Daily Inquirer (2017-yil 17-iyul). 2022-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  164. „Martin Scorsese: There's always the budget, but I am more concerned about the creative freedom“. Film Talk (2015-yil 26-oktyabr). 2016-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 13-fevral.
  165. Bryant, Jacob (5 December 2017). „Damien Chazelle on Dunkirk. Variety. 6 December 2017da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6 December 2017.
  166. In conversation with Steven Spielberg and Stacey Snider on The Front Row. Star World. 4:45.
  167. 167,0 167,1 „Christopher Nolan turns 49: Here is what Steven Spielberg, James Cameron and other directors say about him“. The Indian Express (2019-yil 30-iyul). 2021-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  168. O'Falt, Chris. „Denis Villenueve Aspires to Be Like Christopher Nolan, and Why He Wants to Make Dune. IndieWire (2017-yil 22-dekabr). 2017-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 23-dekabr.
  169. „Christopher Nolan“. AllMovie. 2022-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  170. „Winners & Nominees“. Hollywood Foreign Press Association. 2019-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  171. „Honorary Fellows of UCL“. University College London (2006). 2016-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 11-mart.
  172. „Back to where it all began: Christopher Nolan awarded honorary doctorate at UCL“. University College London (2017-yil 12-sentyabr). 2017-yil 16-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 15-sentyabr.
  173. „Christopher Nolan“. Forbes (error: too many #time calls.). 2022-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.

    „Christopher Nolan“. Forbes (16 may 2012). 2022-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.

    „Christopher Nolan“. Forbes (28 june 2013). 2022-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.

    „Christopher Nolan“. Forbes (27 june 2014). 2022-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.
  174. Rome, Emily (7 July 2012). The Dark Knight Rises: Christopher Nolan's hand and footprint ceremony“. Entertainment Weekly. 8 August 2012da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 14 December 2022.
  175. Caine, Michael (17 April 2015). „Christopher Nolan“. Time. 17 April 2015da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 8 December 2022.