Abdulloh ibn Muhammad ibn al-Hanafiyya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Abdulloh ibn Muhammad ibn al-Hanafiyya (arabcha: عبد الله بن محمد بن الحنفية) (98-hijriy; tax. 716-yilda vafot etgan)[1], Abu Hoshim nomi bilan ham tanilgan boʻlib, Makkadagi Quraysh qabilasining Banu Hoshim qabilasidan boʻlgan. Abu Hoshim salaflardan va hadis roviylaridan edi. Muhammad ibn al-Hanafiya vafot etgach, uning oʻgʻli yaʼni Abu Hoshim imomlikka daʼvo qilgan. Oʻrta asrlar tasavvufchisi Jomiyning taʼkidlashicha, Abu Hoshim „soʻfiy“ deb atalgan birinchi shaxsdir.

Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Abbosiylar Abu Hoshim vafotidan keyin Abu Hoshimning oʻzi oʻlim toʻshagidaligi payti uzoq qarindoshi Muhammad ibn Ali ibn Abdulloh ibn Abbos ibn Abdulmuttalib ibn Hoshimni imomlikka koʻrsatgan deb daʼvo qilishgan. Uning oʻgʻli Abu al-Abbos Abdulloh shialikni rad etgan birinchi abbosiy xalifasi boʻlgan, chunki u as-Saffah Muhammad ibn al-Hanafiyyani imom deb tan olgan mazhabni amalda yoʻq qilgan[2].

Alining oʻgʻli Muhammad ibn al-Hanafiyya Abu Hoshimning otasi boʻlgan. Abu Hoshimning Hasan ismli ukasi ham bor boʻlgan.

Milodiy 700-yilda otasi vafotidan soʻng, Kaysaniylar tomonidan shialarining Hoshimiyya sektasi Abu Hoshimga bobosi Alining merosxoʻri sifatida qaralgan. Oʻz oʻlimidan soʻng esa, ilk abbosiylar Abu Hoshim birinchi ikki abbosiy xalifalari deb as-Saffah va al-Mansurning otasi Muhammadni Banu Hoshim qabilasining vorisi va boshligʻi etib tayinlaganini daʼvo qilishgan.

Sunniylarga koʻra, Ibn Hajar al-Asqaloniy hadisda Muhammad ibn al-Hanafiyyaning ikki oʻgʻlini zaif deb baholagan, biri murji’iy, ikkinchisi esa shia deb taʼkidlagan[3].

Boshqa tomondan, Ibn Sa'd esa : „Abu Hoshimning ilmi va naqli bor. U hadisda ishonchli boʻlgan va bir necha qabul qilingan hadislarni rivoyat qilgan“ [4] .

Uning ajdodlari va shajarasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quraysh qabilasi
(batafsil shajara)
Vaqida bint AmrAbdumanof ibn QusayAtika bint Murra
Navfal ibn AbdumanofAbd Shams ibn AbdumanofBarraHalaMuttalib ibn AbdumanofHoshim ibn AbdulmanafSalma bint Amr
Umayya ibn Abd ShamsAbdulmuttalib
Harb ibn UmayyaAbu al-Os ibn UmayyaOminaAbdalloh ibn AbdulmuttalibHamza ibn AbdulmuttalibAbu Tolib ibn AbdulmuttalibAz-Zubayr ibn AbdulmuttalibAbbos ibn AbdulmuttalibAbu Lahab
Abu SufyonAl-Hakam ibn Abu al-OsUsmon ibn Abu al-OsAffon ibn Abu al-OsMUHAMMAD
(Oilaviy shajara)		Xadicha bint XuvaylidAli
(Oilaviy shajara)		Xavla bint JaʼfarAbdulloh ibn Abbos
Muoviya IMarvonUsmon ibn AffonRuqayya binti MuhammadFotimaMuhammad ibn al-HanafiyyaAli ibn Abdalloh
SufyanidsUmaviylarHasan ibn AliHusayn ibn Ali
(Oilaviy shajara)		Abu Hoshim
(Imām of Muxtor al-Saqafiy and Hoshimiylar)		Muhammad ibn Ali ibn Abdulloh
(Bagʻdod xalifaligi)
Ibrohim al-Imomal-SaffāḥAbu Jafar al-Mansur
Abu Hoshim va Shia Islom

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Shaban, M. A., The 'Abbāsid Revolution (Cambridge: Cambridge University Press, 1970), 139. ISBN 978-0521295345
  2. ↑ Momen, Moojan. An Introduction to Shi'i Islam. Oxford, U.K.: George Ronald, 1985 — 47–48 bet. 
  3. ↑ Tahdhib al-tahdhib
  4. ↑ The Book of the Major Classes
Abdulloh ibn Muhammad ibn al-Hanafiyya
Banu Quraysh Cadet branch
Tavalludi: ≈ ? CE Vafoti: ≈ ? CE
Shialik unvonlari
Oldingisi
Abu al-Qosim Muhammad
ibn `Ali ibn Abi Tolib ibn ʿAbd al-Muṭtalib
To'rtinchi Imomi Kaysaniylar Shia
 Abu Hoshim Abdulloh ibn Muhammad
ibn Ali ibn Abi Tolib ibn al-Muttab |ʿAbd al-Muṭtalib]]
Beshinchi Imomi Hoshimiyya Shia
?–? 		Keyingisi
Muhammad "al-Imom" ibn 'Ali
ibn 'Abdullah ibn al-Abbos ibn ʻAbd al-Mutalib
Oltinchi [[Imoma (shia taʼlimoti)|Hoshimiyya imomi] [ [Shia]]
(Abbosiylar sulolasi asoschisi)

Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Abdulloh_ibn_Muhammad_ibn_al-Hanafiyya&oldid=3882445" dan olindi