Abbos ibn Abdulmuttalib

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Abbos ibn Abdulmuttalib
العبَّاس بن عبد المُطلب.png
Tavalludi 568-yil
Vafoti 653-yil
Hozirgi Saudiya Arabistonining Madina shahridagi Jannatul Baqi qabristoniz
Fuqaroligi Rashidun Caliphate
Kasbi Savdogar
Turmush oʻrtogʻi Luboba bint al-Horis
Otasi Abdulloh ibn Abdulmuttalib
Onasi Natila bint Janab

Abbos ibn Abdulmuttalib (568 - 653) Islom payg'ambari Muhammadning amakisi va sahobasi . [1]

Yoshligidan savdo-sotiq bilan shug‘ullangan. Islomdan oldingi davrda moddiy ahvoli yaxshi bo‘lgani uchun Ka’bani ziyorat qilish uchun kelgan ziyoratchilarga suv tarqatish va ziyofat berish vazifalarini ukasi Abu Tolibdan olgan Abbos ham o'g'li Jafarga moddiy yordam ko'rsatish uchun unga g'amxo'rlik qilgan.

Dastlabki yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Abbos, tug'ilgan c. Milodiy 565 yil, Abdulmuttalibning kichik o'g'illaridan biri edi. Onasi Namir qabilasidan Nutayla binti Janab edi. Otasi vafotidan soʻng Zamzam qudugʻini va ziyoratchilarga suv taqsimlashni oʻz zimmasiga oldi. Makkada ziravorlar savdosi bilan shug‘ullanib,  bu hunar uni boy qilgan.

Islomni qabul qilish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Avvaliga Islomni qabul qilmagan, lekin unga qarshi chiqmagan. Abbos ibn Abdulmuttalib Badr jangida Makkaliklar tomonida jang qildi va asirga tushadi [2] va fidya evaziga qutulib qoldi. Shundan so‘ng Makkada qolib, payg‘ambarga Makkaliklarning urush rejalari haqida xabar berdi. Makkani fath qilishga tayyorgarlik chog‘ida u musulmon ekanligini oshkor qildi. Payg'ambar alayhissalomga pul bilan yordam berib, ba'zi g'azotlarida qatnashgan. Abbosiy xalifalari uning o'g'li Abdullohning avlodlaridir.

Boshqa joylarda Abbos 630-yilning yanvarigacha , Makka qulashi arafasida , rafiqasi Luboba dinini qabul qilganidan yigirma yil oʻtgach, rasman Islomga eʼtiqod qilmagani nazarda tutilgan.  Keyin Muhammad payg'ambar uni "muhojirlarning oxirgisi" (Muhojirun) deb nomladi, bu esa unga urush o'ljasidan tushgan mablag'ni olish huquqini berdi. Unga ziyoratchilarni zamzam suvi bilan ta’minlash huquqi berildi, bu huquq uning avlodlariga o‘tib ketgan.

Abbos darhol Muhammad payg'ambar qo'shiniga qo'shildi va Makka fathida, Hunayn jangida va Toif qamalida qatnashdi . Boshqa jangchilar uni tashlab ketishganida, u Hunaynda Muhammad payg'ambarni himoya qildi. Bu harbiy jasoratlardan keyin Abbos oilasini Madinaga olib keldi, u yerda Muhammad payg'ambar tez-tez borib turdi va hatto qiziga turmush qurishni taklif qildi.

Keyinchalik Abbos Tabuk g'azotida jang qildi

O'lim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Abbos ibn Abdulmuttalib 653 yilning fevralida 89 yoshida vafot etdi. U Saudiya Arabistonining Madina shahridagi Jannatul Baqi qabristoniga dafn etilgan

Abbosiylar xalifaligining shajarasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manba[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Peygamberimizin amcası: Abbâs Bin Abdülmuttalib“. Milli Gazete (7 haziran 2017). Qaraldi: 28 kasım 2017.
  2. Sahabiler Ansiklopedisi. Nesil Yayınları — 128 bet. 28 kasım 2017da qaraldi.