1930-yilgi Indianapolis 500
| Indianapolis Motor Speedway | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Indianapolis 500 | |||||
| Sanksiya qiluvchi organ | AAA | ||||
| Sana | May 30, 1930 | ||||
| Gʻolib | Billy Arnold | ||||
| Gʻolib jamoa | Harry Hartz | ||||
| Oʻrtacha tezlik | 100.448 mph (161.655 km/h) | ||||
| Pole natijasi | Billy Arnold | ||||
| Pole tezligi | 113.268 mph (182.287 km/h) | ||||
| Eng tez aylanish |
Arnold (198*) *All time race record | ||||
| Musobaqa oldidan | |||||
| Eng tez avtomashina | Cord L-29 | ||||
| Eng tez poygachi | Wade Morton | ||||
| Starter | Grantland Rice[1] | ||||
| Faxriy hakam | Vincent Hugo Bendix[1] | ||||
| Muxlislar | 165,000-170,000[2] | ||||
| Xronologiya | |||||
| |||||
1930 -yil 30-may, juma kuni Indianapolis Motor Speedwayda 18-Xalqaro Indianapolis 500-mil poygasi boʻlib oʻtdi. Shuningdek, ushbu poygalar 1930-yilgi Amerika avtomobillar assotsiatsiyasi chempionatining birinchi mavsumi boʻldi.
Pole pozitsiyasi gʻolibi Billy Arnold 3-davrada peshqadamlikni qoʻlga kiritdi va poyganing qolgan qismida yetakchilikni bermadi. U jami 198 davrani (barchasi ketma-ket) boshqardi, bu Indianapolis 500dagi poyga rekordi hisoblanadi. Arnoldga yordamchi mexanik Spider Matlock hamrohlik qildi.
Arnold 500 milni besh soatdan kamroq vaqt ichida (oʻrtacha tezlik 100 milyadan ortiq) hech qanday yordamsiz bosib oʻtgan birinchi poygachi sifatida tarixga qoldi. Pete DePaolo 1925-yilgi poygani besh soatdan kamroq vaqt ichida tugatgan edi, ammo natijasi boʻyicha Arnolddan orqada qoldi (21 aylanish kam edi). Keyinchalik Arnold nufuzli 100 mph klubining birinchi aʼzosi sifatida qabul qilingan.
Poyga Paul Marshallning oʻlimi bilan yakunlandi. U akasi Cy uchun yordamchi mexanik boʻlib poygada ishtirok etayotgan edi. Ularning mashinasi devorga urilgan va agʻdarilgan. Uning akasi og‘ir tan jarohatlari bilan tirik qolgan. Ammo Marshall vafot etgan.
Qoidalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
1930-yilgi poygada bir qator yangi dvigatel qoidalari va spesifikatsiyalarini koʻrish mumkin edi. Ajratilgan siljish 91 1⁄2 kubometrdan oshirildi. Dyuym (1,5 L) dan 366 kubometrgacha (6,0 L) koʻtarildi. Ikki qismli dvigatellar bundan mustasno, super zaryadlovchilar taqiqlandi va haydash mexanikasi yana bir bor majburiy holga keltirildi. Bundan tashqari, maksimal 33 davrali maydonning anʼanaviy mandati olib tashlandi. Ushbu qoidalar toʻplami 1937-yilgacha amal qiladi.
Umumiy qoidalardan farqli oʻlaroq, 1929-yilgi fond bozori qulashiga javoban qoida oʻzgarishlari amalga oshirilmadi. Qoidalar toʻplami baʼzan "keraksiz " deb hisoblangan. Chunki koʻp ishtirokchilar moliyaviy inqiroz davrida ishtirokchilarga yengilik berish kerak deb hisoblagan. Ammo, Buyuk Depressiya davrida bir qancha yengilliklar berildi.
Speedway prezidenti Eddie Rickenbeker yengil avtomobil ishlab chiqaruvchilarni jalb qilish va poygadagi avtomobillarni oʻzgartirishga qaror qildi. Rickenbekerning istagi 1920-yillar davomida Speedwayni egallab olgan yuqori quvvatli, maxsus poyga mashinalaridan uzoqlashish edi . Oʻsha paytda uning maqsadi Speedwayni oʻzining kelib chiqishi va ildizlariga qaytarish, yengil avtomobillar sanoati uchun „sinov maydonchasi“ni tashkil qilish boʻlgan. Qoidaga kiritilgan oʻzgarishlarni eʼlon qilar ekan, u „Hatto Model T ham gʻalaba qozonishi mumkin“ degan soʻzlari keltirildi. Qoidaga kiritilgan oʻzgarishlar 1928-yilda ishlab chiqilgan va 1929-yil yanvar oyi boshida Amerika avtomobillar assotsiatsiyasi tanlov kengashi tomonidan tasdiqlangan.
Natijalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Finish | Start | No | Ism | Jamoa | Shassi | Dvigatel | Saralash | Daraja | Aylanish | Holat | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1 | 4 |  Billy Arnold
|
Harry Hartz | Summers | Miller | 113.268 | 1 | 200 | 4:58:39.72 | |
| 2 | 3 | 16 | Shorty Cantlon R (birgalikda Herman Schurch aylanish 97-151) |
William S. White | Stevens | Miller | 109.810 | 3 | 200 | +7:17.46 | |
| 3 | 4 | 23 | Louis Schneider
|
Louis F. Schneider | Stevens | Miller | 106.107 | 6 | 200 | +11:25.49 | |
| 4 | 2 | 1 | Louis Meyer W
|
Alden Sampson II | Stevens | Miller | 111.290 | 2 | 200 | +16:18.35 | |
| 5 | 22 | 6 | Bill Cummings R (birgalikda Freddy Winnai aylanish 113-149) |
Peter DePaolo | Stevens | Duesenberg | 106.173 | 4 | 200 | +21:56.39 | |
| 6 | 33 | 24 | Dave Evans
|
David E. Evans | Stevens | Miller | 97.342 | 24 | 200 | +25:24.78 | |
| 7 | 8 | 15 | Phil Shafer
|
Phil Shafer | Coleman | Miller | 102.279 | 13 | 200 | +31:17.65 | |
| 8 | 7 | 22 | Russ Snowberger
|
Russell Snowberger | Snowberger | Studebaker | 104.577 | 11 | 200 | +37:47.24 | |
| 9 | 9 | 25 | Leslie Allen R (birgalikda Fred Lecklider aylanish 51-115) (birgalikda Stubby Stubblefield aylanish 116-200) |
Leslie Allen | Miller | Miller | 101.919 | 14 | 200 | +50:71.79 | |
| 10 | 17 | 2 | L. L. Corum W
|
Milton Jones | Stutz | Stutz | 94.130 | 29 | 200 | +52:52.37 | |
| 11 | 16 | 38 | Claude Burton R
|
Ira Vail | Oakland | Oakland | 95.087 | 28 | 196 | Finish | |
| 12 | 30 | 42 |  Letterio Cucinotta R
|
Letterio Piccolo Cucinotta | Maserati | Maserati | 91.584 | 34 | 185 | Finish | |
| 13 | 15 | 41 | Chet Miller R
|
Thomas J. Mulligan | Ford T | Fronty-Ford | 97.360 | 23 | 161 | Finish | |
| 14 | 38 | 46 | Harry Butcher R
|
Harry M. Butcher | Buick | Buick | 87.003 | 38 | 127 | Finish | |
| 15 | 23 | 10 | Mel Kenealy R
|
J. Talbot, Jr. | Whippet | Miller | 103.327 | 12 | 114 | Finishga yetib kelmadi | |
| 16 | 34 | 21 | Zeke Meyer R
|
Zeke Meyer | Miller | Miller | 95.357 | 26 | 115 | Finishga yetib kelmadi | |
| 17 | 6 | 17 | Ernie Triplett
|
Allen Guiberson | Whippet | Miller | 105.618 | 9 | 125 | Finishga yetib kelmadi | |
| 18 | 13 | 35 | J. C. McDonald R (birgalikda Johnny Krieger aylanish 105-112) |
William H. Richards | Studebaker | Studebaker | 98.953 | 21 | 112 | Finishga yetib kelmadi | |
| 19 | 37 | 28 | Roland Free R
|
Julius C. Slade | Chrysler | Chrysler | 89.639 | 37 | 69 | Finishga yetib kelmadi | |
| 20 | 20 | 9 | Tony Gulotta
|
J. Talbot, Jr. | Whippet | Miller | 100.033 | 18 | 79 | Finishga yetib kelmadi | |
| 21 | 11 | 33 | Frank Farmer
|
M. A. Yagle | Miller | Miller | 100.615 | 17 | 69 | Finishga yetib kelmadi | |
| 22 | 35 | 44 | Bill Denver R
|
Gabriel Nardi | Duesenberg | Duesenberg | 90.650 | 35 | 41 | Finishga yetib kelmadi | |
| 23 | 26 | 34 | Joe Huff R (birgalikda Ted Chamberlain aylanish 8-27) (birgalikda William Gardner aylanish 28-48) |
Herman N. Gauss | Cooper | Miller | 101.178 | 15 | 48 | Finishga yetib kelmadi | |
| 24 | 25 | 3 | Wilbur Shaw
|
Empire State Motors | Smith | Miller | 106.135 | 5 | 54 | Finishga yetib kelmadi | |
| 25 | 14 | 29 | Joe Caccia R (birgalikda Rick Decker) |
William Alberti | Duesenberg | Duesenberg | 97.606 | 22 | 43 | Finishga yetib kelmadi | |
| 26 | 10 | 36 | Cy Marshall R
|
George A. Henry | Duesenberg | Duesenberg | 100.846 | 16 | 29 | Finishga yetib kelmadi | |
| 27 | 19 | 32 | Charles Moran R
|
Du Pont Motors, Inc. | Du Pont | Du Pont | 89.733 | 36 | 22 | Finishga yetib kelmadi | |
| 28 | 24 | 7 | Jimmy Gleason
|
Thomas J. Mulligan | Miller | Miller | 93.709 | 30 | 22 | TFinishga yetib kelmadi | |
| 29 | 12 | 14 | Lou Moore
|
Coleman Motors Corporation | Coleman | Miller | 99.867 | 20 | 23 | Finishga yetib kelmadi | |
| 30 | 31 | 12 | Deacon Litz
|
Henry W. Maley | Duesenberg | Duesenberg | 105.755 | 8 | 22 | Finishga yetib kelmadi | |
| 31 | 32 | 8 | Babe Stapp
|
A. S. Duesenberg | Duesenberg | Duesenberg | 104.950 | 10 | 18 | Finishga yetib kelmadi | |
| 32 | 18 | 39 | Johnny Seymour
|
Herman N. Gauss | Cooper | Miller | 93.376 | 31 | 21 | Finishga yetib kelmadi | |
| 33 | 21 | 5 | Peter DePaolo W (birgalikda Fred Roberts (aylanish 8-20) |
Peter DePaolo | Stevens | Duesenberg | 99.956 | 19 | 20 | Finishga yetib kelmadi | |
| 34 | 29 | 45 | Marion Trexler R
|
M. M. Lain, Jr. | Auburn | Lycoming | 92.978 | 32 | 19 | Finishga yetib kelmadi | |
| 35 | 27 | 19 | Speed Gardner
|
W. H. Gardner | Miller | Miller | 95.585 | 25 | 14 | Finishga yetib kelmadi | |
| 36 | 28 | 26 | Baconin Borzacchini R (birgalikda Jimmy Rossi (aylanish 4-7) |
Alfieri Maserati | Maserati | Maserati | 95.213 | 27 | 7 | Finishga yetib kelmadi | |
| 37 | 36 | 48 | Rick Decker
|
Clemons Motors, Inc. | Mercedes | Clemons | 92.293 | 33 | 8 | Benzin muammosi | |
| 38 | 5 | 18 | Chet Gardner R
|
James H. Booth | Duesenberg | Duesenberg | 105.811 | 7 | 1 | Spun T1 | |
| [3][4] | |||||||||||
Statistika[tahrir | manbasini tahrirlash]
|
| ||||||||||||||||
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Fox, Jack C.. The Illustrated History of the Indianapolis 500 1911-1994, 4th (en), Carl Hungness Publishing, 1994 — 22,400 bet. ISBN 0-915088-05-3.
- ↑ Patton, W. Blaine. „Jump Into Lead On Third Lap And Is Never Headed“ (31-may 1930-yil), s. 1. Qaraldi: 3-iyun 2017-yil.
- ↑ „Indianapolis 500 1930“. Ultimate Racing History. 17-yanvar 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-yanvar 2012-yil.
- ↑ Popely, Rick; Riggs, L. Spencer. The Indianapolis 500 Chronicle. Lincolnwood, Illinois: Publications International, Ltd., 1998.
| ||||||||