1912-yilgi Indianapolis 500

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Dawson gʻalaba qozonganidan keyin
Joe Dawson poygada gʻolib chiqdi
Bob Burman halokatga uchragan Cutting

1912-yilgi Indianapolisdagi 500-Mile poygasi yoki Xalqaro 500-milli Sweepstakes poygasi oʻz tarixida ikkinchi bor oʻtkazilishi edi[1]. Poyga 1912-yil 30-may, payshanba kuni boshlandi. Indianada tug‘ilgan poygachi Joe Dawson poygada g‘alaba qozondi. Ralph DePalma poygada davomida 200ta davraning 196 tasida yetakchilik qildi. Ammo ikki aylanishdan sal ko‘proq vaqt qolganida, uning mashinasi singan bog‘lovchi tayoq tufayli toʻxtab qoldi[2].

Xulosa[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bir yil oldin birinchi 500 milya poygasida Ray Harrounning bir oʻrindiqli Marmon „Wasp“dagi gʻalabasidan soʻng, yangi qoidalar ishlab chiqildi. Dvigatelning maksimal hajmi 600 kub dyuym (9,83.3) boʻlishi belgilandi. Mukofot jamgʻarmasi 50 000 AQSh dollarini tashkil etgan.

29 ta arizachidan 24 tasi poygada qatnashish huquqini qoʻlga kiritdi. David L.Bruce-Brownn 88,45 ball bilan eng tezaylanish natijasini qayd etdi (milya (142,35km/soat). Lekin boshlangʻich pozitsiyalar yana kirish sanasi boʻyicha aniqlandi (arizalar tartibi boʻyicha). Beshta mashinani birinchi toʻrt qatorga va toʻrtdan beshinchi qatorga qoʻyildi. Oʻtgan yilgi boshlangʻich usulidan oʻzgarish boʻldi. Bu Stutzning birinchi qatorning ichki qismidan maydon oldiga joylashishi edi.

Oʻsha paytdagi qizil start bayrogʻi bilan Teddy Tetzlaff Fiat avtomobilida birinchi qatorning uchinchi boshlangʻich pozitsiyasidan oldinga chiqdi va hammani ortda qoldirdi.

Dawson Amerikada ishlab chiqarilgan, toʻrt silindrli Nationalda harakat qildi. Gʻalaba vaqti 6:21:06 va oʻrtacha 78,719 milya (126,686 km/soat)ni tashkil etdi. Gʻolib mukofot puli va boshqa mukofotlarni qoʻlga kiritdi.

Rasmiy natijalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Saralash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qoida boʻyicha saralashdan oʻtish uchun bitta aylanish soatiga 75 mildan (120,7 milya) oshib ketishi kerak.
Poygachi Uzoq markaz (old tomon) Oʻrta markaz Markaz Tashqi markaz Uzoq markaz (orqa tomon)
Vaqt Tezlik
(mph) (km/h)
1-qator Norvegiya Gil Andersen Qoʻshma Shtatlar Len Zengel  R  Qoʻshma Shtatlar Teddy Tetzlaff ItaliyaRalph DePalma Qoʻshma Shtatlar Eddie Hearne
0:01:51.21 80.93 130.24 0:01:54.14 78.85 126.90 0:01:46.84 84.24 135.57 0:01:44.63 86.02 138.44 0:01:49.96 81.85 131.72
2-qator Qoʻshma Shtatlar Spencer Wishart Qoʻshma Shtatlar Joe Dawson Qoʻshma Shtatlar Howdy Wilcox Qoʻshma Shtatlar Harry Knight Qoʻshma Shtatlar Bert Dingley  R 
0:01:47.21 83.95 135.10 0:01:44.49 86.13 138.61 0:01:43.21 87.20 140.33 0:01:58.55 75.92 122.18 0:01:51.43 80.77 129.99
3-qator Qoʻshma Shtatlar Johnny Jenkins  R 

 
Qoʻshma Shtatlar Bob Burman

 
Qoʻshma Shtatlar Eddie Rickenbacker  R 

Saralandi Lee Frayer
Qoʻshma Shtatlar Billy Liesaw  R 

 
Qoʻshma Shtatlar Bill Endicott

 
0:01:51.36 80.82 130.07 0:01:47.00 84.11 135.36 0:01:56.43 77.30 124.40 0:01:56.11 77.51 124.74 0:01:51.70 80.57 129.66
4-qator Qoʻshma Shtatlar Ralph Mulford Qoʻshma Shtatlar Hughie Hughes Qoʻshma Shtatlar Joe Horan  R  Qoʻshma Shtatlar Mel Marquette Qoʻshma Shtatlar Len Ormsby  R 
0:01:42.41 87.88 141.43 0:01:50.01 81.81 131.66 0:01:51.83 80.48 129.52 0:01:55.27 78.08 125.66 0:01:47.03 84.09 135.33
5-qator Qoʻshma Shtatlar Joe Matson  R  Qoʻshma Shtatlar Charlie Merz Qoʻshma Shtatlar David L. Bruce-Brown Qoʻshma Shtatlar Louis Disbrow  
0:01:52.64 79.90 128.59 0:01:54.10 78.88 126.95 0:01:41.75 88.45 142.35 0:01:57.59 76.54 123.18

Poyga natijalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Poz No Poygachi Avtomobil Jamoa Shassi Dvigatel Cyl Displ

(in3)

(L)
Rang Saralash tezligi

(mph)

(km/h)
Daraja Start

Aylanish 1 Aylanish 2 Vaqt Tezlik

(mph)

(km/h)
Holat
Mukofot puli
($)
1 8 Qoʻshma Shtatlar Joe Dawson*[3] National National Motor Vehicle Company National National 4 491

8.05
moviy / oq 86.13

138.61
4 7 2 200 6:21:06 78.719

126.686
Finish 20,000
2 3 Qoʻshma Shtatlar Teddy Tetzlaff Fiat E. E. Hewlett Fiat Fiat 4 589

9.65
qizil 84.24

135.57
6 3 2 200 6:31:29

+0:10:23
76.632

123.327
Finish 10,000
3 21 Qoʻshma Shtatlar Hughie Hughes Mercer Mercer Motors Company Mercer Mercer 4 301

4.93
sariq 81.81

131.66
11 17 0 200 6:33:09

+0:12:03
76.307

122.804
Finish 5,000
4 28 Qoʻshma Shtatlar Charlie Merz Stutz Ideal Motor Car Company Stutz Wisconsin 4 390

6.39
kulrang 78.88

126.95
18 22 0 200 6:34:40

+0:13:34
76.014

122.333
Finish 3,000
5 18 Qoʻshma Shtatlar Bill Endicott Schacht Schacht Motor Car Company Schacht Wisconsin 4 390

6.39
qizil 80.57

129.66
15 15 0 200 6:46:28

+0:25:22
73.807

118.781
Finish 2,500
6 2 Qoʻshma Shtatlar Len Zengel  R  Stutz Ideal Motor Car Company Stutz Wisconsin 4 390

6.39
kulrang 78.85

126.90
19 2 0 200 6:50:28

+0:29:22
73.088

117.624
Finish 2,000
7 14 Qoʻshma Shtatlar Johnny Jenkins  R  White White Motor Company White White 6 490

8.03
oq 80.82

130.07
13 11 0 200 6:52:38

+0:31:32
72.704

117.006
Finish 1,500
7 22 Qoʻshma Shtatlar Joe Horan  R  Lozier Dr. W. H. Chambers Lozier Lozier 4 545

8.39
oq / qizil 80.48

129.52
16 18 0 200 6:59:38

+0:38:32
71.491

115.054
Finish 1,400
9 9 Qoʻshma Shtatlar Howdy Wilcox National National Motor Vehicle Company National National 4 590

9.67
moviy / oq 87.20

140.33
3 8 0 200 7:11:30

+0:50:24
69.525

111.890
Finish 1,300
10 19 Qoʻshma Shtatlar Ralph Mulford Knox Ralph Mulford Knox Knox 6 597

9.78
oq / qizil 87.88

141.43
2 16 0 200 8:53:00

+2:31:54
56.285

90.582
Finish 1,200
11 4 ItaliyaRalph DePalma Mercedes E. J. Schroeder Mercedes Mercedes 4 583

9.55
kulrang 86.02

138.44
5 4 196 198 Finishga yetolmadi birlashtiruvchi qism 0
12 15 Qoʻshma Shtatlar Bob Burman Cutting Clark-Carter Auto Company Cutting Cutting 4 598

9.80
oq / qizil 84.11

135.36
7 12 0 157 Finishga yetolmadi halokat 0
13 12 Qoʻshma Shtatlar Bert Dingley  R  Simplex Bert Dingley Simplex Simplex 4 597

9.67
qizil / oq 80.77

129.99
14 10 0 116 Finishga yetolmadi birlashtiruvchi qism 0
14 25 Qoʻshma Shtatlar Joe Matson  R  Lozier O. Applegate Lozier Lozier 4 545

8.93
oq / qizil 79.90

128.59
17 21 0 110 Finishga yetolmadi halokat 0
15 7 Qoʻshma Shtatlar Spencer Wishart Mercedes Spencer Wishart Mercedes Mercedes 4 583

9.55
kulrang / qora / qizil 83.95

135.10
9 6 0 82 Finishga yetolmadi dvigatel 0
16 1 Norvegiya Gil Andersen Stutz Ideal Motor Car Company Stutz Wisconsin 4 390

6.39
kulrang / oq 80.93

130.24
12 1 0 80 Finishga yetolmadi halokat 0
17 17 Qoʻshma Shtatlar Billy Liesaw  R  Marquette-Buick Will Thomson Marquette Buick 4 594

9.73
oq / qizil 77.51

124.74
21 14 0 72 Finishga yetolmadi yonib ketdi 0
18 46 Qoʻshma Shtatlar Louis Disbrow Case J. I. Case T. M. Company Case Case 6 450

7.37
oq / qizil 76.54

123.18
23 24 0 67 Finishga yetolmadi differentsial pin 0
19 23 Qoʻshma Shtatlar Mel Marquette McFarlan Speed Motors Company McFarlan McFarlan 6 425

6.96
kulrang 78.08

125.66
20 19 0 63 Finishga yetolmadi singan gʻildiraklar 0
20 6 Qoʻshma Shtatlar Eddie Hearne Case J. I. Case T. M. Company Case Case 6 450

7.37
oq / qizil 81.85

131.72
10 5 0 55 Finishga yetolmadi yonib ketgan podshipnik 0
21 16 Qoʻshma Shtatlar Eddie Rickenbacker  R  Firestone-Columbus Columbus Buggy Company Fiat Firestone-Columbus 4 345

5.65
toʻq qizil/ qora 77.30

124.40
22 13 0 43 Finishga yetolmadi qabul qilish valfi 0
22 29 Qoʻshma Shtatlar David L. Bruce-Brown National National Motor Vehicle Company National National 4 590

9.67
moviy / oq 88.45

142.35
1 23 0 25 Finishga yetolmadi valf muammosi 0
23 10 Qoʻshma Shtatlar Harry Knight Lexington Lexington Motor Car Company Lexington Lexington 6 422

6.92
malla / oq 75.92

122.18
24 9 0 6 Finishga yetolmadi dvigatel 0
24 26 Qoʻshma Shtatlar Len Ormsby  R  Opel I. C. Stern & B. C. Noble Opel Opel 4 450

7.37
kulrang / qizil 84.09

135.33
8 20 0 5 Finishga yetolmadi valf muammosi 0

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Fox, Jack C.. The Illustrated History of the Indianapolis 500 1911-1994, 4th (en), Carl Hungness Publishing, 1994 — 22 bet. ISBN 0-915088-05-3. 
  2. Greenough, Walter S.. „Motor Mad Throng Sees Indiana Boy Win $35,000“ (1912-yil 31-may), s. 1. Qaraldi: 2017-yil 3-iyun.Andoza:Open access
  3. Associated Press. „Joseph Dawson, 56, Auto Racing Figure“. The New York Times (1946-yil 19-iyun). Qaraldi: 2009-yil 17-sentyabr. „Joseph Dawson, winner of the 500 mile national sweepstakes auto race at ...“.