Oʻrtacha oylik maosh boʻyicha davlatlar roʻyxati

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Oʻrtacha ish haqi boʻyicha davlatlar roʻyxati – soliqlar hisoblanmaganda jami daromadning ish bilan band boʻlgan xodimlarning umumiy soniga boʻlingan oʻlchovidir. Ushbu maqolada oʻrtacha ish haqi yashash xarajatlari „xarid qobiliyati pariteti“ (XQP) uchun oʻrnatiladi. Buni oʻrtacha daromad bilan aralashtirib yubormaslik kerak, bu umumiy daromadning oʻlchovi, shu jumladan ish haqi, sarmoya foydasi va boshqa kapital daromadlari aholining umumiy soniga, ishlamaydigan rezidentlarga boʻlinadi. Oʻrtacha ish haqi oʻrtacha daromaddan farq qilishi mumkin. Masalan, ijtimoiy taʼminot maʼmuriyati qoʻshma Shtatlardagi 2020-yilgi oʻrtacha ish haqi $53383, 2020-yilgi oʻrtacha daromad esa $34,612 ekanligini taxmin qildi[1][2].

Iqtisodiy hamkorlik va rivojlanish tashkiloti statistikasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

OECD (iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti) maʼlumotlar toʻplamida umumiy iqtisodiyotdagi toʻliq yillik ekvivalent xodimlarning oʻrtacha yillik ish haqi toʻgʻrisidagi maʼlumotlar mavjud. Toʻliq stavkadagi xodim uchun oʻrtacha yillik ish haqi milliy hisob-kitoblarga asoslangan umumiy ish haqi toʻgʻrisidagi qonunni umumiy iqtisodiyotdagi xodimlarning oʻrtacha soniga boʻlish yoʻli bilan olinadi. Soʻngra toʻliq kunlik xodim uchun oʻrtacha odatdagi haftalik soatlarning barcha xodimlar uchun oʻrtacha haftalik soatlarga nisbati bilan koʻpaytiriladi[3][4].

2000-2022-yillarda oʻrtacha yillik ish haqining oʻsishi (AQSh dollari, XQP)[5]
Davlat 2000 2010 2020 2022
 Islandiya 57,008 54,268 71,687 79,473
 Lyuksemburg 64,217 71,085 74,839 78,310
 AQSh 61,132 67,263 77,567 77,463
  Shveysariya 60,768 67,961 69,728 72,993
 Belgiya 60,929 63,295 63,677 64,848
 Daniya 52,019 61,537 66,203 64,127
 Avstriya 57,529 62,831 64,648 63,802
 Niderlandiya 60,063 66,270 67,163 63,225
 Avstraliya 48,213 55,536 60,377 59,408
 Kanada 46,526 52,457 59,160 59,050
 Germaniya 51,344 52,912 60,309 58,940
 Buyuk Britaniya 44,967 52,455 53,612 53,985
 Norvegiya 36,444 47,531 52,415 53,756
 Ireland 37,874 52,793 53,651 52,243
 Finlandiya 43,073 49,911 51,092 51,836
 Yangi Zelandiya 36,452 44,476 51,417 50,722
 Shvetsiya 37,651 45,337 51,214 50,407
 Janubiy Koreya 32,243 39,730 48,294 48,922
 Sloveniya 33,203 42,846 48,605 47,204
 Italiya 45,290 47,629 44,246 44,893
 Isroil 37,782 34,993 42,130 44,156
 Litva 17,102 28,340 44,228 43,875
 Ispaniya 43,029 46,538 43,828 42,859
 Yaponiya 41,428 40,999 41,442 41,509
 Polsha 23,770 28,091 37,325 36,897
 Estoniya 14,254 24,461 35,128 34,705
 Latviya 13,407 22,140 33,199 34,136
 Chexiya 20,070 28,648 35,552 33,476
 Turkiya 22,847 31,761
 Chili 20,515 27,871 31,369
 Kosta Rika 18,160 21,062 31,341
 Portugaliya 30,975 31,589 31,300 31,922
 Vengriya 17,969 24,005 27,588 28,475
 Slovakiya 16,381 22,642 27,052 26,263
 Yunoniston 29,797 35,454 27,747 25,979
 Kolumbiya 19,800 24,681
 Fransiya 43,694 49,926 50,550 52,764
 Meksika 17,311 17,618 17,467 16,685

BMT-EIK statistikasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yil uchun o'rtacha oylik ish haqi smetalari Milliy va xalqaro (MDH, Eurostat, OECD) rasmiy manbalaridan olingan. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Yevropa iqtisodiy komissiyasi (UNECE) statistik ma'lumotlar bazasidan milliy valyuta ko'rsatkichlarini konvertatsiya qilish yo'li bilan hisoblanadi. AQSh dollaridagi ish haqi BMT-EIK kotibiyati tomonidan XQP bo'yicha dollarda hisoblanadi.

Yalpi o'rtacha oylik ish haqi har qanday soliqlar va ijtimoiy sug'urta badallarini to'lashdan oldingi naqd ko'rinishidagi umumiy ish haqini qoplaydi. Ularga ishlamagan vaqt uchun haq to'lash, ish beruvchi tomonidan xodimga to'lanadigan mukofotlar kiradi. Ish haqi iqtisodiyotning umumiy hajmini qoplaydi va to'liq stavkada ishlaydigan xodimga to'g'ri keladi[6].

Davlat 2022-yil uchun[7]
 Shveysariya 8,111
 Lyuksemburg 6,633
 AQSh 6,455
 Islandiya 6,441
 Norvegiya 5,665
 Daniya 5,642
 Kanada 5,081
 Ireland 4,642
 Niderlandiya 4,581
 Belgiya 4,560
 Avstriya 4,312
 Buyuk Britaniya 4,179
 Finlandiya 4,090
 Germaniya 3,984
 Shvetsiya 3,977
 Fransiya 3,655
 Isroil 3,608
 Italiya 2,763
 Sloveniya 2,611
 Ispaniya 2,551
 Kipr Respublikasi 2,316
 Portugaliya 1,781
 Estoniya 1,772
 Chexiya 1,770
 Litva 1,628 (2020)
 Slovakiya 1,512
 Yunoniston 1,417
 Polsha 1,416
 Ruminiya 1,306
 Latviya 1,303 (2020)
 Vengriya 1,189
 Bolgariya 947
 Chernogoriya 929
 Bosniya va Gersegovina 927
 Serbiya 925
 Shimoliy Makedoniya 813
 Qozogʻiston 673
 Belarus 621
 Armaniston 541
 Gruziya 529
 Moldova 508 (2021)
 Ozarbayjon 494
 Ukraina 430 (2020)
 Albaniya 364 (2019)
 Oʻzbekiston 351
 Qirgʻiziston 228 (2021)

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Average wages, median wages, and wage dispersion“.
  2. ↑ „Taxing Wages - Comparative tables: Average tax wedge, One-earner married couple at 100% of average earnings, 2 children“. OECD.StatExtracts, stats.oecd.org. Organization for Economic Co-operation and Development, OECD (2012). Qaraldi: 2015-yil 20-fevral.
  3. ↑ „Average annual wages, 2013 USD PPPs and 2013 constant prices“. OECD.StatExtracts, stats.oecd.org. Organization for Economic Co-operation and Development, OECD (2012). Qaraldi: 2015-yil 20-fevral.
  4. ↑ Gross income – Compulsory deductions = Disposable income
  5. ↑ „OECD.Stat: Average annual wages“
  6. ↑ „Gross Average Monthly Wages by Country and Year (2020)“. UNECE. Qaraldi: 2016-yil 24-avgust.
  7. ↑ „Gross Average Monthly Wages by Country and Year“, UNECE.org

Linklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Oʻrtacha_oylik_maosh_boʻyicha_davlatlar_roʻyxati&oldid=4186383" dan olindi