Butunjahon kyorling federasiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Butunjahon kyorling federasiyasi
Ishga tushgan sanasi 1923-yil
Joylashuvi Pert,
3 Atholl Crescent
Rahbari Kate Caithness
Aʼzolari 67 ta milliy uyushmalar
Vebsayti http://www.worldcurling.org
Til(lar)i Ingliz
Wcfmap.png

Butunjahon kyorling federasiyasi Butunjahon kyorling federatsiyasi (inglizcha: World Curling Federation, WCF) — jahon kyorlingi bo‘yicha boshqaruv organi hisoblanadi. 1991-yilgacha u Xalqaro Kyorling Federatsiyasi (inglizcha: International Curling Federation, ICF) deb nomlangan. Bosh qarorgohi Pert shahrida (Buyuk Britaniya/Shotlandiya) joylashgan. U o‘ziga 67 milliy assosiasiyani birlashtiradi (2021 yil uchun). WCF prezidenti Keyt Keytness (Buyuk Britaniya / Shotlandiya) hisoblanadi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xalqaro kyorling federasiyasiga 1966-yilda Pert shahrida (Shotlandiya) 7 ta davlat: Shotlandiya, Kanada, Shvetsiya, Norvegiya, Shveytsariya, Fransiya va AQSh milliy assosiasiyalari vakillari tomonidan asos solingan. Yangi sport tashkiloti erkaklar jamoalari o‘rtasidagi eng yirik xalqaro kyorling musobaqasi — 1959-yildan buyon o‘tkazib kelinadi va 1967-yildan Jahon chempionati deb nomlangan Shotlandiya kubogini o‘z nazoratiga oladi. 1979-yildan boshlab ayollar o‘rtasida, 1975-yildan o‘smirlar o‘rtasida, 1988-yildan o‘smir ayollar o‘rtasida, 2002-yildan aralash jamoalar va faxriylar o‘rtasida, 2008-yildan aralash juftliklar o‘rtasida jahon chempionatlari o‘tkazib kelinmoqda.  

1991-yilda XOQ kyorlingni Olimpiya sport turi sifatida tan oldi. 1998-yilda kyorling bo‘yicha musobaqalar 1924-yildan buyon birinchi marta Naganoda o‘tkazilgan Qishki Olimpiya o‘yinlari dasturiga kiritilgan.  

2003-yildan kyorling qishki Universiada dasturiga kiritilgan.

ICF va WCF prezidentlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1966— 1969 — Shotlandiya Alan Kemeron
  • 1969— 1979 — Kanada Kolin Kempbell
  • 1979— 1982 — Shvetsiya Sven Eklund
  • 1982— 1985— Kanada Klifton Tompson
  • 1985— 1988— Shotlandiya Filipp Douson
  • 1988— 1990— Qoʻshma Shtatlar Donald Barcom
  • 1990— 2000 — Avstriya Gyunter Xummelt
  • 2000— 2006 — Shotlandiya Roy Sinkler
  • 2006— 2010 — Kanada Les Xarrison
  • 2010— Shotlandiya Kate Caithness

Maqsadlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

WCF ning belgilangan vazifasi: „Jahon kyorling federasiyasi kyorlingni xalqaro darajaga olib chiqadi va milliy assosiasiyalar (federasiyalar) tarmog‘i orqali sportning rivojlanishiga yordam beradi[1]“. WCFning maqsad va vazifalari quyidagilardan iborat:  

  1. Kyorlingni xalqaro darajaga olib chiqish va sportning butun dunyoda rivojlanishiga hissa qo‘shish;
  2. Assosiasiya aʼzolari o‘rtasida hamkorlik va o‘zaro tushunishni rivojlantirish va dunyo bo‘ylab kyorling sportchilarini jipslashtirish;
  3. Jahon kyorling manfaatlarini himoya qilish va targ‘ib qilish; 
  4. Kyorling bo‘yicha musobaqalarni tashkil etish va boshqarish; 
  5. Jahon musobaqalari va boshqa barcha WCF tomonidan tasdiqlangan musobaqalar uchun kyorling qoidalarini shakllantirish.

WCF tuzilmasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Butunjahon kyorling federasiyasining oliy organi — har yili o‘tkaziladigan Butunjahon kongressidir. WCF ga aʼzo bo‘lgan barcha Milliy federasiyalar Kongressda ishtirok etishga taklif qilinadi.  

Kongress tomonidan WCF oldiga qo‘yilgan vazifalarni, shuningdek, nizom talablarini hal qilish uchun Kongress delegatlari Kongress qarorlarini amalga oshiradigan, shuningdek, Kongress WCFning kundalik faoliyatini tashkil etuvchi Ijroiya qoʻmitasini saylaydilar. Unga Kongress tomonidan saylangan Butunjahon kyorling federasiyasi prezidenti rahbarlik qiladi.  

Mintaqalarga boʻlinish bilan dunyo xaritasi. Moviy rang — Yevropa zonasi, binafsha rang — Tinch okeani-Osiyo zonasi, yashil rang — Amerika zonasi

WCF da ikkita kontinental federasiyalar mavjud bo‘lib, ular WCF ning tarkibiy bo‘linmalari hisoblanadi. Ular tegishli geografik hududlarda vakolatli WCF vakillaridir. Milliy federasiyalar ham, ularning mintaqaviy konfederasiyasi ham WCF aʼzolaridir.  

Hududiy birlashmalarning roʻyxati quyidagicha:

  • Yevropa kyorling federasiyasi (European Curling Federation, ECF) — Yevropa;
  • Tinch okeani—Osiyo kyorling federasiyasi (Pacific-Asia Curling Federation, RASF) — Osiyo, Afrika, Avstraliya va Okeaniya.

Amerika milliy assosiasiyalari bevosita WCF aʼzolaridir.

WCF Ijroiya qoʻmitasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Shotlandiya Keyt Keytness — WCF prezidenti
  • Norvegiya Bent Ramsfjell — WCF vitse-prezidenti
  • Kanada Grem Prus — WCF vitse-prezidenti
  • Avstraliya Xyu Millikin — WCF vitse-prezidenti
  • Shotlandiya Kolin Gremslou — WCF Bosh kotibi
  • Qoʻshma Shtatlar Endryu Anderson
  • Shotlandiya Xyu Chalmers
  • Yaponiya Toyokadzu Ogava
  • Shvetsiya Ketrin Linda

Rasmiy musobaqalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Butunjahon kyorling federasiyasi o‘z faoliyati doirasida quyidagi turnirlarni o‘tkazishga mas’uldir:

  • Kyorling bo‘yicha Olimpiya turnirlari — har 4 yilda bir marta
  • Terma jamoalar o‘rtasidagi jahon chempionatlari — har yili
  • Yoshlar terma jamoalari o‘rtasidagi jahon chempionati — har yili
  • Aralash jamoalar o‘rtasidagi jahon chempionati — har yili
  • Faxriylar o‘rtasidagi jahon chempionati — har yili
  • Aralash juftliklar o‘rtasidagi jahon chempionati — har yili
  • Nogironlar aravachasida kyorling bo‘yicha jahon chempionati — har yili Paralimpiya o‘yinlaridan tashqari
  • Kyorling bo‘yicha jahon chempionati — har yili
  • Kyorling bo‘yicha Pan-Qitʼa chempionati — har yili

WCF aʼzolari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Strana Natsionalnaya federatsiya God
vstupleniya
v WCF
Sayt Zonalnaya
federatsiya
Avstraliya bayrogʻi Avstraliya Australian Curling Federation
1986
curling.org.au
RASF
Avstriya bayrogʻi Avstriya Österreichischer Curling Verband
1982
curling-austria.at
ECF
Angliya bayrogʻi Angliya English Curling Association
1971
englishcurling.org.uk
ECF
Andorra bayrogʻi Andorra Associació Andorrana de Curling
1991
Facebook
ECF
Armaniston[2] Hayastan Azzauin Kerling Federatsia
20102014
ECF
Afgʻoniston bayrogʻi Afgʻoniston Afghanistan Curling Federation
2017
afghanistancurling.org (Wayback Machine saytida 2022-09-07 sanasida arxivlangan)
RASF
Belorussiya bayrogʻi Belarus Belorusskaya assotsiatsiya kyorlinga
1997
curlingbelarus.by (Wayback Machine saytida 2021-11-25 sanasida arxivlangan)
ECF
Belgiya bayrogʻi Belgiya Belgisch Curling Bond

Association Belge de Curling
2005
curlingbelgium.tk
ECF
Bolgariya bayrogʻi Bolgariya Bʼlgarska Kʼrling Federatsiya
1990
curling.bg[sayt ishlamaydi]
ECF
Boliviya bayrogʻi Boliviya Bolivian Curling Federation
2020
Facebook
ACF
Braziliya bayrogʻi Braziliya Confederação Brasileira de Desportos no Gelo
1998
cbdg.org.br
ACF
Vengriya bayrogʻi Vengriya Magyar Curling Szövetseg
1989
curling.hu
ECF
Amerika Virgin Orollari bayrogʻi Amerika Virgin Orollari US Virgin Islands Curling Association
1991
ACF
Gayana bayrogʻi Gayana Guyana Curling Federation
2016
guyanacurling.com
ACF
Olmoniya bayrogʻi Germaniya Deutscher Curling Verband
1967

(FRG)
curling-dcv.de
ECF
Gon Kong bayrogʻi Gonkong Hong Kong Curling Association
2014
curling.org.hk
RASF
Yunoniston bayrogʻi Gretsiya Ελληνική Ομοσπονδία Κέρλινγκ
2003
curling.gr (Wayback Machine saytida 2010-12-09 sanasida arxivlangan)
ECF
Gruziya bayrogʻi Gruziya Sakartvelos Curling Federation
2013
ECF
Daniya bayrogʻi Daniya Dansk Curling Forbund
1971
curling.dk
ECF
Dominika Respublikasi bayrogʻi Dominikan Respublikasi Federacion Dominicana de Patinaje & Deportes de Invierno
2019
Facebook
ACF
Isroil bayrogʻi Isroil Israel Curling Federation
2013
curling.co.il
ECF
Hindiston bayrogʻi Hindiston Curling Federation of India
2019
Facebook
RASF
Irlandiya Irish Curling Association
2003
irish-curling.org
ECF
Islandiya bayrogʻi Islandiya Icelandic Sport Federation
1991
Facebook
ECF
Ispaniya bayrogʻi Ispaniya Federación Española de Deportes de Hielo
1999
fedhielo.com
ECF
Italiya bayrogʻi Italiya Federazione Italiana Sport del Giaccio
1972
fisg.it
ECF
Qozogʻiston bayrogʻi Qozogʻiston Kazaxstanskaya assotsiatsiya kyorlinga
2003
Facebook, Instagram
RASF
Kanada bayrogʻi Kanada Canadian Curling Association
1966
curling.ca
ACF
Qatar bayrogʻi Qatar Qatar Curling Federation
2014
qwsc.com.qa (Wayback Machine saytida 2019-06-30 sanasida arxivlangan), Facebook
RASF
Keniya bayrogʻi Keniya Kenya Curling Federation
2021
kenyacurlingfederation.co.ke (Wayback Machine saytida 2021-10-24 sanasida arxivlangan)
RASF
Qirgʻiziston bayrogʻi Qirgʻiziston Kirgiz Respublikasinin Kyorling Federatsiyasi
2017
curling.kg
RASF
Xitoy bayrogʻi Xitoy Chinese Curling Association
2002
curling.org.cn (Wayback Machine saytida 2013-04-12 sanasida arxivlangan)
RASF
Xitoy Taypeyi bayrogʻi Xitoy Taypeyi Chinese Taipei Curling Federation
1998
curling.com.tw
RASF
Quvayt bayrogʻi Quvayt Kuwait Winter Games Club
2019
Twitter
RASF
Latviya bayrogʻi Latviya Latvijas Kērlinga Asociācija
2001
curling.lv
ECF
Litva bayrogʻi Litva Lietuvos kerlingo asociacija
2003
curling.lt
ECF
 Lixtenshteyn Liechtensteiner Curling Verband
1991
ECF
Lyuksemburg bayrogʻi Lyuksemburg Association Luxembourgeoise de Curling
1976
curling.lu
ECF
Meksika bayrogʻi Meksika FMC Deportes Invernales
2016
curlingmexico.com (Wayback Machine saytida 2022-06-25 sanasida arxivlangan), Facebook
ACF
Mogʻuliston bayrogʻi Mongoliya Mongolian Curling Federation
2012
RASF
Niger bayrogʻi Niger Nigeria Curling Federation
2018
nigeriacurling.com
RASF
Niderlandlar bayrogʻi Niderlandiya Nederlandse Curling Bond
1975
curling.nl
ECF
Yangi Zelandiya bayrogʻi Yangi Zelandiya New Zealand Curling Association
1991
curling.org.nz
RASF
Norvegiya bayrogʻi Norvegiya Norges Curlingforbund
1966
volleyball.no
ECF
Polsha bayrogʻi Polsha Polski Związek Piłki Curlingu
2003
pzc.org.pl (Wayback Machine saytida 2017-04-25 sanasida arxivlangan)
ECF
Portugaliya bayrogʻi Portugaliya Federação de Desportos de Inverno de Portugal
2017
fdiportugal.pt
ECF
Janubiy Koreya bayrogʻi Koreya Respublikasi
(Yujnaya Koreya)
Korean Curling Federation
1992
curling.sports.or.kr
RASF
 Kosovo Kosova Federata Curling
2012
ECF
Rossiya bayrogʻi Rossiya Federatsiya kyorlinga Rossii
1992
curling.ru
ECF
Ruminiya bayrogʻi Ruminiya Federaţia Romǎnǎ de Curling
2010
curling-romania.com
ECF
Saudiya Arabistoni bayrogʻi Saudiya Arabistoni Kingdom Curling Association
2017
RASF
Serbiya bayrogʻi Serbiya [3] Natsionalni savez za karling Srbije
2005
curling.rs
ECF
Slovakiya bayrogʻi Slovakiya Slovenský curlingový zväz
2003
curling.sk
ECF
Sloveniya bayrogʻi Sloveniya Curling zveza Slovenije
2010
curling-zveza.si
ECF
AQSH bayrogʻi AQSh United States Curling Association
1966
usacurl.org
ACF
Turkmaniston bayrogʻi Turkmaniston Curling Federation of Turkmenistan
2020
RASF
Turkiya bayrogʻi Turkiya Türkiye Curling Federasyonu

Türkiye Buz Pateni Federasyonu
2009
curling.gov.tr

buzpateni.org.tr

ECF
Ukraina bayrogʻi Ukraina Vseukrainskaya federatsiya kyorlinga
2013
www.curlingukraine.org
ECF
 Uels Welsh Curling Association
1982
welshcurling.org.uk
ECF
Finlandiya bayrogʻi Finlandiya Suomen Curlingliitto
1979
curling.fi
ECF
Fransiya bayrogʻi Fransiya Association Française de Curling
1966
france-curling.com
ECF
Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Hrvatski curling savez
2004
curling.hr
ECF
Chexiya bayrogʻi Chexiya [4] Česky Svaz Curlingu
1993
curling.cz
ECF
Shveytsariya bayrogʻi Shveysariya Swiss Curling Association
1966
curling.ch
ECF
Shvetsiya bayrogʻi Shvetsiya Svenska Curlingförbundet
1966
curling.se
ECF
Shotlandiya bayrogʻi Shotlandiya Royal Caledonian Curling Club
1966
royalcaledoniancurlingclub.org
ECF
Estoniya bayrogʻi Estoniya Eesti Curlinguliit
2003
curling.ee
ECF
Yaponiya bayrogʻi Yaponiya Japan Curling Association
1985
curling.or.jp
RASF

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Butunjahon kyorling federatsiyasining reytingi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „World Curling Federation — About the WCF“. 2019-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 17-avgust.
  2. Chlenstvo Armenii priostanovleno v 2014 po prichinam neuplati chlenskix vznosov. Sm. „World Curling Federation Annual General Assembly April 2012“. World Curling Federation (2012-yil 6-aprel). 2019-yil 9-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 5-mart. (ingl.)
  3. V 2005—2006 chlenom WCF bila Serbiya i Chernogoriya.
  4. V 1990—1993 chlenom WCF bila Чехословакия.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]