Anqara tarixi

Metin Yurdanurning "Meros" nomli asari Nasreddin Xo'jani Anqara vokzalining oldida eshakda emas, Xet sherida ko'rsatadi. Haykal bilan Anadolu madaniyatining ko'p qatlamli to'planishi ko'rib chiqilishiga harakat qilindi.

Anqarada bronza davri Hatti sivilizatsiyasiga borib taqaladi. Buning ortidan miloddan avvalgi II ming yillikda Xet sivilizatsiyasi, miloddan avvalgi X asrda Frigiya sivilizatsiyasi davri, keyin esa Lidiya, Fors, Makedoniya, Galatiyaliklar, Rim imperiyasi, Vizantiya imperiyasi, Saljuqiylar sulolasi va Usmonlilar imperiyasi davrlari keladi.

Tarixdan oldingi Anqara

Anadolu sivilizatsiyalari muzeyi - Filning pastki jag' suyagi

Anadolu sivilizatsiyalari muzeyi - Karkidonga tegishli suyak

Anadoluda inson xarakteriga ega birinchi fotoalbom primat qoldiqlaridir. Anqarada Fikret Ozansoy tomonidan topilgan va ularga Ankarapithecus meteai nomi berilgan.

Anqaraning ma'lum tarixi paleolit davriga borib taqaladi . Bu davrga oid turli manbalar Gavurkale, Ergazi, Lodumlu va Maltepeda topilgan.

1937-yilda Eti Yokushida Turk Tarix Jamiyati tomonidan qurilgan va Prof. Dr. Shevket Aziz Kansu boshchiligidagi qazishmalar hisoboti 1937-yilda Etiyokuşu qazish hisoboti nomi bilan nashr etilgan. Ushbu hisobotda, bu joy kamida miloddan avvalgi 3000-yillarda yashaganligi ta'kidlangan. Ma’ruzaning birinchi qismida gravitatsiya sohasida qo‘lga kiritilgan paleolit qurollari, ikkinchi qismida esa Kalklit manzilgohida to‘plangan kulolchilik buyumlari va boshqa turli madaniyat buyumlari atroflicha o‘rganilib, ularning inventarlari e’lon qilindi.

Anqaraning qadimiyligiga oid topilmalar Anadolu sivilizatsiyalari muzeyining Anqara galereyasida uzoq yillardan buyon namoyish etilmoqda. Anqara tarixi kitobi II. Topilmalar ushbu boʻlimda koʻrsatilgan

Xet davri

Xettlar ittifoqi miloddan avvalgi 2000-yilda Anadoludagi birinchi siyosiy ittifoqdir. Anqara shahar markazi va atrofidagi eng qadimgi xarobalar bronza davrida hukmronlik qilgan Hatti sivilizatsiyasiga tegishli. Ellinistik davrgacha yozma hujjatlarda Anqara haqida maʼlumot boʻlmagani uchun, Xett davridagi Anqara haqidagi maʼlumotlarga Oʻrta Anadoludagi markazlar hamda Anqara atrofidagi sher va sfenks tasvirlari orqali erishish mumkin.. Anqara hozirgi shahar chegaralarida vujudga kelganligi haqida hech qanday dalil yoʻq.

Xetlar shahri boʻlgan Ankava bugungi Anqara emas, degan fikrlar mavjud .

• 
  Hitit Aslan rölyefi
• 
• 
  Alacahöyük

Frigiya davri

Frigiyaning joylashuvi - an'anaviy mintaqa (sariq) - kengaytirilgan qirollik (to'q sariq)

Miloddan avvalgi 12-asr boshlarida Anadoluga Boʻg'oz orqali kirgan dengiz qabilalarining(frigiyaliklarning) bostirib kirishi bilan Xet imperiyasi tugatildi. Anqara va uning atrofida frigiyaliklar hukmronlik qilgan. Frigiyaliklarning birinchi shohi Gordiya boʻlib, u oʻz nomini mamlakat poytaxti Gordionga qoʻydi. Tarixchi Arianosning soʻzlariga koʻra, Gordias Thelmessos (Fethiye)lik bir ayolga uylangan va oʻg'il koʻrgan. Unga Midas deb ism qoʻygan. Midas frigiyaliklarning eng mashhur shohi boʻlgan. U haqida yetarlicha ma'lumot saqlanib qolinmagan. Biroq, ba'zi tadqiqotlarga koʻra, frigiyaliklar oʻzlarining barcha shohlarini Midas deb atashgani ham aytiladi.

Gordion shahri bugungi Anqaradan 76 km uzoqlikdagi Poʻlatli tumani chegaralari ichida joylashgan.

Anqaraning tashkil topishi haqidagi hikoyalar orasida qirol Midas Anqara tashkil etilishining rahbari sifatida qabul qilinadi.

2-asr oʻrtalarida yashagan Lidiyalik sayohatchi Pausanias ham Galatiyaliklarning Anadoluga joylashishi haqida maʼlumot berar ekan, Anqarani tilga oladi. U Anqara shahriga Gordiosning o‘g‘li Midas tomonidan asos solinganligini va bu shahar Frigiyaliklar shahri ekanligini aytadi. Yunon va lotin tillarida kema langari degan ma'noni anglatuvchi shahar nomini tushuntirish zarurligini his qilgan Pausanias, Midas tomonidan topilgan kema langari Yupiter ibodatxonasida saqlanganligini aytib, shahar nomi ortidagi ma'noni berishga harakat qiladi. ( Zevs ) oʻz davriga qadar. Yuqorida tilga olingan matnda Gen Pausanias, Midas bulogʻi nomi bilan mashhur boʻlgan va hikoyalar yozilgan suv manbai Ankira shahrida ekanligini ta'kidlaydi va " Mana, Galatiyaliklar Ankira shahrini egallab oldilar " deb aytadi.

Anqaradagi frigiyaliklarning mavjudligi oʻzini Avgust ibodatxonasi va Chanqirikapidagi Turk Tarix Jamiyati binosi poydevoridan topilgan qoldiqlar bilan koʻrsatadi, shahar hokimiyati yaqinida, Anqara stantsiyasi atrofida, hozirgi shahar chegaralari.

Anitkabir va Otaturk Oʻrman Çiftliği oʻrtasida joylashgan 20 ga yaqin tumuli Frigiya nekropollaridandir.

Lidiya davri

Krezning Lidiya xaritasi, miloddan avvalgi 6-asr

Anqara miloddan avvalgi 7-asrda Gʻarbiy Anadoludagi Gediz va Küçük Menderes vodiylarini qamrab olgan hududda hukmronlik qilgan qabila sifatida tanilgan Lidiyalar qoʻliga oʻtdi va tarixda birinchi boʻlib pul chop etdi.

Fors imperiyasi davri

Fors imperiyasining hukmronligi ular Makedoniya qiroli Aleksandr Makedonskiy tomonidan magʻlub boʻlgunga qadar davom etdi.

Ellinistik jarayon

Miloddan avvalgi 333-yilda Anqara Makedonskiy tomonidan bosib olingan, Iskandar Gordion shahridan kelib, u yerda qisqa muddat yashagan. Bobilda vafot etganidan soʻng (miloddan avvalgi 323-yil) imperiya uning sarkardalari oʻrtasida boʻlindi va Anqara Antigonusga tegishli boʻldi. Shahar antik davrda eng katta kengayishni boshdan kechirgan. Shimolda Qora dengiz portlari va Qrim; janubda Ossuriya, Kipr va Livan bilan; va Gruziya, Armaniston va Pontiya yunonlari, uni Fors imperiyasi va sharq oʻrtasidagi tovar savdosi markaziga aylantirgan. Shu vaqtgacha shahar ( Anqara sifatida ishlatilgan, turklar tomonidan biroz oʻzgartirilgan) Ankyra ( yunoncha Anchor degan ma'noni anglatadi) nomini olgan edi.^{[manba kerak]}

Galatiyaliklar davri

Rim imperiyasi davridagi Galatiyaliklarning poytaxti Ankira

Miloddan avvalgi 278-yilda Markaziy Anadoluning qolgan qismi bilan birga kelt galatiyaliklari tomonidan bosib olingan. Ular Anqarani oʻzlarining yetakchi qabilalaridan biri — tektozajning markaziga aylantirdilar. Boshqa qabila markazlari Trokmi markazi Pessinos (Balhisar) va Anqaraning sharqidagi Tolstibogii markazi Tavium edi. Oʻshanda shahar Anqara deb atalgan. Keltlar elementi, ehtimol, oz sonli frigiy tilida soʻzlashuvchi dehqonlar ustidan jangchi aristokratiya edi. Keltlar tili Galatiyada asrlar davomida soʻzlashishda davom etdi. MS IV. Asrning oxirida Galatiyadan boʻlgan Aziz Jeromning yozishicha, Anqara atrofida soʻzlashuvchi til Rim imperiyasining shimoli-gʻarbiy qismida (Trier yaqinida) gapiriladigan tilga juda oʻxshaydi. Bu shuni koʻrsatadiki, ehtimol keksa frigiya tilida soʻzlashuvchi aholi kelt bosqinchilari tilini qabul qilgan.^{[manba kerak]}

Rim davri

Anadolu tsivilizatsiyalari muzeyidagi Anqara yodgorligi miniatyurasi

Res gestae Divi Augusti qismlari.

Miloddan avvalgi 25 yilda Avgust tomonidan bosib olingan shahar Rim imperiyasi tomonidan boshqarila boshlagan. Galatiyaning poytaxti Anqara katta tijorat ahamiyatiga ega markaz boʻlishni davom ettirdi. Anqara shuningdek, Anqara yodgorligi ( Avgust va Rim ibodatxonasi ) bilan mashhur boʻlib, uning devorlariga marmar ustiga Res Gestae Divi Augusti deb nomlanuvchi yozuv oʻyilgan va Avgust faoliyatining rasmiy yozuvlarini oʻz ichiga oladi. Anqara xarobalari haligacha qimmatbaho barelyeflar, yozuvlar va boshqa me'moriy buyumlar bilan qoplangan.

Avgust Anqarani Markaziy Anadoluning uchta ma'muriy markazidan biriga aylantirishga qaror qildi. Keyinchalik shaharga uels va kelt tillariga yaqin tilda gaplashadigan frigiyaliklar va galatiyaliklar joylashdilar. Anqara tektozaj deb nomlanuvchi qabilaning markazi boʻlgan va Avgust ularni oʻz imperiyasining asosiy markaziga aylantirgan. Yana ikkita Galatiya qabila markazi; Gʻarbda Yozgat yaqinidagi Tavium va Sivrihisar yaqinidagi Pessinus (Balhisar) Rim davrining juda muhim aholi punktlari boʻlishda davom etdi, ammo Anqara yirik metropolga aylandi.

Anqarada Rim imperiyasining qulashi va XII asr boshlarigacha boʻlgan davrdan ancha koʻp Rim imperiyasining yaxshi davrlarida 200 000 kishi yashaganligi taxmin qilinmoqda. Anqara oqimi, kichik daryo, Rim shaharlaridan oqib oʻtadi. Hozir daryo oʻralgan, ammo u Rim, Vizantiya va Usmonlilar davridagi eski shaharlarning shimoliy chegaralarini belgilab qoʻygan. Chankaya Rim shaharlaridan tashqarida, hozirgi shahar markazining janubidagi ulugʻvor tepaliklar chekkasida joylashgan boʻlib, ehtimol yozgi dam olish joylari sifatida ishlatilgan. 19-asrda kamida bitta Rim villasi yoki saroyining qoldiqlari hozirgi Chankaya saroyidan unchalik uzoq boʻlmagan joyda joylashgan edi. Rim shahri gʻarbda Vokzal va Yoshlar bogʻi joylashgan hududgacha va tepaliklarning janubida, hozirda Hacettepe universiteti egallab turgan hududdan pastda choʻzilgan. Anqara har qanday oʻlchov bilan oʻsishi mumkin boʻlgan va Galliya yoki Britaniyaning boshqa Rim shaharlaridan kattaroq shahar edi.

Gotlar va arablarning yurishlari

Anqaraning ahamiyati, Shimoliy Anadoludagi yoʻllarning shimoldan janubga va sharqdan gʻarbga oʻtib, birlashma nuqtasini tashkil qilishiga asoslanadi. Buyuk imperator yoʻllari Anqara orqali sharqqa choʻzilgan va imperatorlar va ularning qoʻshinlarining muvaffaqiyatlari shu yoʻl orqali oʻtgan. Bu yo‘llar Rimning yirik shaharlarini bog‘labgina qolmay, bosqinchilar uchun foydali yo‘l bo‘lib ham xizmat qilgan. 3-asrning ikkinchi yarmida Anqara gʻarbdan Gotlar (ular Kapadokiyaning yuragiga kirib, asirlarni olib, shaharni talon-toroj qilishdi), soʻngra arablarning cheksiz muvaffaqiyatlari bilan bosib olindi. 10 yil ichida shahar qadimgi dunyoning eng ajoyib malikalaridan birining gʻarbiy postlaridan biriga aylandi. Suriya choʻllaridan kelgan Palmira Arabistoni imperatori Zenobiya Rim imperiyasidagi zaiflik va notinchlikdan foydalanib, bu yerda qisqa muddatli davlat tuzadi.

Rim

Shahar 272-yilda imperator Avrelian nazorati ostida Rim imperiyasi bilan qayta bogʻlandi. Koʻp (toʻrttagacha) hukmdorlar tizimi boʻlgan tetraxiya Diokletian (284-305) tomonidan joriy etilgan va Anqara gʻarbida Germe va Dorlion (hozirgi Eskishehir )gacha boʻlgan muhim rekonstruksiya va yoʻl qurilishi dasturi amalga oshirilgan.

Rim Anqara oʻzining oltin davrida nafaqat yirik bozor va savdo markazi, balki shaharning rasmiy muhim qoidalari oʻrnatilgan yirik ma'muriy saroylar va idoralar, pretoriumlarga ega yirik ma'muriy markaz boʻlib xizmat qilgan. 3-asrda Anqara hayoti, boshqa Anadolu shaharlari kabi, harbiy bosqinchilik urinishlariga qarshi turish va shaharning obroʻsini taʼminlashga qaratilgan edi. Anqara tarixini bronza davridagi Xet tsivilizatsiyasiga borib taqalsa boʻladi, keyin miloddan avvalgi 2-ming yillikda xetlar, miloddan avvalgi 10-asrda frigiyaliklar, soʻngra Lidiya, forslar, Makedoniya, Galatiya hukmronlik qilgan. Rimliklar, Vizantiyaliklar, Saljuqiylar va Usmonlilar .

Xristian Anqara

Anqara yaqinidagi noma'lum Kallipi qishlogʻining tub aholisi imperator Trayan (98-117), oʻsha davr shahidlari, jumladan Proklos va Hilarios tomonidan katta bosimga duchor boʻlgan. Milodiy 280-yilda Anqarada janubiy Anadoludan kelgan makkajoʻxori savdogar Filumenos va Eustatius qoʻlga olinib oʻldirilganini bilamiz.

Boshqa Rim shaharlarida boʻlgani kabi, Diokletian davri xristianlarga nisbatan zulm avjiga chiqqan davrni koʻrsatadi. 303-yilda Anqara imperator oʻrinbosari Diokletian va uning oʻrinbosari Galerius xristianlarga qarshi ta'qiblar bilan shugʻullangan shaharlardan biri edi. Ularning Anqaradagi birinchi nishoni Klement ismli 38 yoshli shahar episkopi edi. Uning hayotida Klement Rimga olib kelindi va keyin qaytarib yuborildi, u erda u, akasi va uning koʻplab izdoshlari oʻlimga joʻnatilishdan oldin koʻplab soʻroq va ta'qiblarga dosh berishlari kerak edi. st. Klement cherkovi bugungi kunda Ulus maydonidagi Ishiklar koʻchasida joylashgan. Bu erda Klement dafn etilgan deb taxmin qilinadi. Toʻrt yil oʻtgach, Platon ismli shahar shifokori va uning ukasi Antiox Galerius tomonidan oʻldirilgan. Keyinchalik Teodot avliyo sifatida hurmatga sazovor boʻldi.

Ammo ta'qiblar muvaffaqiyatsizlikka uchradi va 314-yilda Anqara cherkovning muhim markaziga aylandi, bu erda ta'qiblardan soʻng xristian cherkovini qayta qurishda diniy qoidalar belgilab qoʻyildi va bu erda asosan "lapsi'&mdash" deb nomlangan zulm davrida taslim boʻlgan va butparastlikni qabul qilgan xristianlar joylashdilar.. IV asr davomida Osiyodagi Galatiyaning rasmiy poytaxtida uchta kengash chaqirildi. Birinchisi 314-yilda chaqirilgan pravoslav umumiy sinod edi. Ularning 25 ta intizomiy qonunlari tavba qilish marosimlarini boshqarish uchun oʻsha davrning eng muhim hujjatlaridan birini tashkil etdi. Ulardan toʻqqiztasi lapis tinchligi bilan bogʻliq vaziyat bilan bogʻliq, qolganlari esa nikoh, cherkov xususiyatlaridan begonalashish va boshqalar bilan bogʻliq. mavzularni oʻz ichiga oladi.

Klement davrida Anqarada butparastlik dini zaiflashgan boʻlsa-da, u hali ham eng keng tarqalgan e'tiqod boʻlib qoldi. Yigirma yil oʻtgach, xristianlik va monoteizm oʻz oʻrnini egalladi. Anqara toʻsatdan kundalik hayoti rohiblar, ruhoniylar va diniy janjallarga boy boʻlgan xristian shahriga aylandi. Shahar kengashi va senat episkoplarga mahalliy vakillik vazifasini berdi. 4-asrning oʻrtalarida Anqara nasroniylik tabiatidagi murakkab diniy mojarolar va uning turi – ariyizmning paydo boʻlishi bilan bogʻliq munozaralar bilan oʻralgan edi.

358-yilda cherkov kengashi Anqara qiroli boshchiligidagi yarimoriylar kengashi edi. Bu assambleya oriylarning kufrlarini qoraladi, chunki ularning bid'atchi ta'limotlari Isoning tushunchasi ilohiylik bilan bogʻliqdek tuyuldi, lekin aslida ular butunlay boshqacha edi.

362-363- yillarda imperator Julian Murtad forslar va nasroniylarga qarshi yurishidan baxtsiz qaytganida Anqaradan oʻtib, turli muqaddas kishilarni ta'qib qildi. U Anqara qal'asi devorlarining ichki tomonining sharqiy tomonida hali ham koʻrish mumkin boʻlgan tosh haykalni oʻrnatgan boʻlib, unda Julianga bagʻishlangan " Britaniya okeanidan vahshiy qabilalarga qadar butun dunyo hukmdori" degan yozuv bor edi. " . 362-yilda imperatorning shaharga tashrifi sharafiga o'rnatilgan Julian yodgorligi bugungi kungacha saqlanib qolgan. 375-yilda Anqarada oriy rohiblari to'planishdi va St. Ular ko'plab rohiblarni, shu jumladan Grigoriyni ham ishdan bo'shatishdi. Zamonaviy Anqara g'arbda Angora nomi bilan tanilgan, Laodikiya unvoni, Osiyo mintaqasidagi Galatiya viloyatining Rim-katolik yordamchi episkopi .

Vizantiya

4-asr oʻrtalarida Anqara imperiyaning dam olish maskaniga aylandi. Konstantinopol Sharqiy Rimning markaziga aylangandan so'ng, imperatorlar Bosfor bo'g'ozining nam havosi o'rniga 4-5-asrlarda dam olish uchun Anqaraning quruqroq tog'li atmosferasini afzal ko'rdilar. II. Teodosiy (408-450) yozda saroyini Anqaraga ko'chiradi. Anqarada qabul qilingan qonunlar uning u yerda o‘tkazgan vaqtini isbotlaydi.

Shaharning harbiy, ayniqsa logistika ahamiyati uzoq Vizantiya davrida davom etdi. Anqara 6-asrdan keyin turli arab qoʻshinlari qoʻliga oʻtgan boʻlsa-da, 11-asr oxirigacha Vizantiya imperiyasining muhim aylanma yoʻli boʻlib qoldi.

Saljuqiylar va Usmonlilar davri

1071-yilda Saljuqiy sultoni Alparslon Malazgirt g'alabasi bilan Anadolu darvozalarini turklar uchun ochdi. Keyinchalik, 1073-yilda muhim harbiy tranzit yo'li bo'lgan va tabiiy resurslarga ega Anqarani o'z mamlakatiga qo'shib oldi. Usmonli imperiyasining ikkinchi sultoni O'rxon Bey shaharni 1356-yilda bosib oldi. 1402-yilda Anqara jangida turkiy bo'lgan yana bir qo'mondon Temur Usmonlilarni mag'lub etib, shaharning hukmronligini qo'lga kiritdi, ammo 1403-yilda Anqara yana Usmonlilar imperiyasi nazoratiga o'tdi.

Birinchi jahon urushida Usmonlilar imperiyasining magʻlubiyatga uchrashi bilan Usmonlilar poytaxti Istanbul va Anadoluning katta qismi Antanta davlatlari tomonidan bosib olindi va Oʻrta Osiyo mintaqasidagi turklarga juda kichik bir hudud, Angliya, Fransiya, Italiya . va Yunoniston ularni o'zaro bo'lishmoqchi edi. Bunga javoban Turk milliy kurashining yetakchisi Mustafo Kamol Otaturk 1920-yilda Anqarada qarshilik harakati boshlanganini rasman e'lon qildi. (Qarang. Sevr shartnomasi va Turkiyaning mustaqillik urushi ). Mustaqillik urushi gʻolib boʻlgach, Turk xalqi 1923-yil 29-oktabrda respublikani eʼlon qildi va Usmonlilar davlati oʻrniga Turkiyani tuzdi. Bir necha kun oldin, 1923-yil 13-oktabrda Anqara Istanbul o‘rniga Turkiyaning yangi poytaxti deb e’lon qilindi.

Vaqt jadvali

14-19. Asr

• 1356
  • Shahar Oʻrxon I davrida Usmonli qoʻshini tomonidan bosib olingan.
• 1402
  • 20 iyul: Anqara jangi Chubuk tekisligida bo'lib o'tdi, shahar Temur tomonidan bosib olindi.
• 1403
  • Usmonlilar shaharda oʻz hukmronligini tikladilar.
• 1471
  • Mahmut Posho Bedesten qurilgan.
• 1523
  • Changelxon qurildi.
• 1566
  • Jenabi Ahmad posho masjidi qurilgan.
• 1688
  • Zilzila sodir bo'ldi.
• 1832
  • Anqara qal'asi yangilandi.
• 1864 yil
  • Shahar Anqara viloyatining poytaxti deb e'lon qilindi.
• 1890
  • Shahar aholisi 27 825 kishi ekanligi aniqlandi.

1924-yilda tuzilgan rayonlashtirish rejasi

Rivojlanish rejasi. 1932-yilda tayyorlangan Yansen rejasi sifatida ham tanilgan

1924-yil Anqara shahri xaritasi

Anqara yangi tashkil etilgan Turkiyaning poytaxti bo'lganidan so'ng, yangi o'zgarishlar shaharni eski qismlari bilan Ulus va yangi qismi bilan Yenishehirga bo'ldi. Qadimgi binolar va Rim, Vizantiya va Usmonli tarixini eslatuvchi tor ko'chalar eski qismni ifodalagan. Hozirgi Qizilay atrofida joylashgan yangi qism keng ko'chalari, mehmonxonalari, teatrlari, savdo markazlari va ko'p qavatli binolari bilan yanada zamonaviy shahar tuzilishiga ega edi. Hukumat binolari va xorijiy elchixonalar ham ushbu yangi bo'limda joylashgan edi.

Anqara dunyodagi eng qadimiy poytaxtlardan biri bo'lib, poytaxt London, Parij yoki Madrid kabi yirik shahar markaziga ega. Hatto Istanbuldan ham qadimiy tarixga ega. Hozirgi Istanbul o'sha paytda Vizantiyaning Rim provinsiya shaharlaridan biri bo'lgan bo'lsa-da, 324-yilda u Rim imperiyasining yangi poytaxtiga aylandi, Anqara esa Turkiyaning shimoliy yarmining ko'p qismida hukmronlik qiluvchi muhim ma'muriy markaz holatida edi. .

Vaqt jadvali

20-Asr

• 1920
  • 23 aprel: Turkiya Buyuk Millat Majlisi ochildi.
  • Hakimiyat-i Milliye gazetasi chiqa boshladi.
• 1923 yil
  • 13 oktyabr: Shahar Turkiya Respublikasining poytaxti deb e'lon qilindi.
  • “Genclerbirligi” sport klubi futbol tashkil etildi.
• 1924 yil
  • Shahar aholisi 35 mingga yaqin ekanligi aniqlandi.
  • Musiqa oʻqituvchilari maktabi ochildi.
  • Prezident simfonik orkestri tashkil etildi.
• 1925 yil
  • Otaturk o'rmon xo'jaligi ochildi.
  • Pushti saroy prezidentning rasmiy qarorgohi sifatida foydalanila boshlandi.
• 1927 yil
  • Anqara saroyi ochildi.
  • Shahar aholisi 44 553 kishiga ko'tarildi.
  • G‘alaba monumenti o‘rnatildi.
• 1930 yil
  • Shahar rasman Anqara nomini oldi.
  • Anqara Etnografiya muzeyi tashrif buyuruvchilarga ochildi.
  • Anqara davlat rasm va haykaltaroshlik muzeyi qurildi.
• 1932 yil
  • Chankaya saroyi qurilgan.
• 1933 yil
  • Otaturk o'rmon xo'jaligi hayvonot bog'i ochildi.
• 1935 yil
  • Anqara 19 May stadioni qurildi.
• 1937 yil
  • Anqara stantsiyasida ekspeditsiyalar boshlandi.
• 1940 yil
  • Davlat konservatoriyasi tashkil etildi.
• 1943 yil
  • Yoshlik parki va Anadolu sivilizatsiyalari muzeyi ochildi.
• 1945 yil
  • Shahar aholisi 226 712 kishi ekanligi aniqlandi.
• 1946 yil
  • Anqara universiteti tashkil etildi.
• 1948 yil
  • Opera sahnasi ochildi.
• 1950
  • Shahar aholisi 286 781 kishiga ko'tarildi.
• 1953 yil
  • Mustafo Kamol Otaturkning jasadi qurilishi tugallangan Anitkabirga ko'chirildi.
• 1955 yil
  • Parvozlar Esenboğa aeroportida boshlandi.
• 1956 yil
  • Yaqin Sharq texnika universiteti tashkil etildi.
• 1961 yil
  • Mustaqillik urushi muzeyi tashrif buyuruvchilar uchun ochildi.
• 1967 yil
  • Hacettepe universiteti tashkil etildi.
• 1971 yil
  • “Baris” gazetasi o'z faoliyatini boshladi.
• 1973 yil
  • Shahar aholisi 1 461 345 kishi ekanligi aniqlandi.
• 1974 yil
  • Yenikent Asash stadioni qurildi.
• 1978 yil
  • 9 oktyabr: Bahçelievler qirg'ini sodir bo'ldi.
• 1982 yil
  • 7 avgust: Esenbog'a aeroportida terakt uyushtirildi.
• 1983 yil
  • 16-yanvar: Turk Havo Yoʻllariga tegishli samolyot halokatga uchradi.
• 1984 yil
  • Ma'muriy boshqaruv qayta tashkil etildi.
  • Mehmet Oltinsoy shahar hokimi etib saylandi.
  • Bilkent universiteti tashkil etildi.
  • TAI ochildi.
  • Shahar aholisi 2 019 000 deb e'lon qilindi.
• 1987 yil
  • Kojatepe masjidi qurilgan.
• 1989 yil
  • Parlament masjidi ochildi.
  • Atakule qurilishi yakunlandi.
  • Murat Karayalchin shahar hokimi etib saylandi.
• 1991 yil
  • Anqara Sheraton mehmonxonasi mehmonlarni qabul qila boshladi.
• 1993 yil
  • Bilkent simfonik orkestri tashkil etildi.
  • Vedat Aydin shahar hokimi etib saylandi.
• 1994 yil
  • Melih Gokchek shahar hokimi etib saylandi.
• 1997 yil
  • Anqara metrosi foydalanishga topshirildi.

21- Asr

• 2003-yil
  • Göksu bog'i ochildi.
• 2004-yil
  • Wonderland ochildi.
• 2005-yil
  • Chengelhan Rahmi M. Koch muzeyi tashrif buyuruvchilarga ochildi.
• 2006-yil
  • Davlat kengashiga qarshi qurolli hujum uyushtirildi.
• 2007-yil
  • 22-may: Ulusda xudkush bombali hujum uyushtirildi.
  • Shahar aholisi 3 953 344 kishi deb e'lon qilindi.
• 2009-yil
  • Anqara-Eskishehir tezyurar temir yo'lida ekspeditsiyalar boshlandi.
• 2010-yil
  • Cer Modern zamonaviy san'at muzeyi ochildi.
  • Anqara Arena foydalanishga topshirildi.
• 2012-yil
  • Shahar aholisi 4 417 522 kishi deb e'lon qilindi.
• 2013-yil
  • 1-fevral: Amerika konsulligi bombardimon qilindi.
  • 19-aprel: Ahmet Hamdi Akseki masjidi ochildi.
  • May-iyun: Gezi parki noroziliklari .
  • 5-dekabr: TCDD Ochiq havodagi parovoz muzeyi ochildi.
• 2014-yil
  • 12-fevral: Anqara metrosining M3 liniyasida ekspeditsiyalar boshlandi.
  • 7-mart: Ankapark ochildi.
  • 13-mart: Anqara metrosining M2 liniyasida ekspeditsiyalar boshlandi.
  • 5-avgust: Anqara-Istanbul tezyurar temir yo'lida ekspeditsiyalar boshlandi.
  • 17-oktyabr: Usmonli stadioni foydalanishga topshirildi.
  • 20-oktyabr: Aksaray yangi prezident qarorgohiga aylandi.
• 2015-yil
  • 1-yanvar: Sakarya tarixiy milliy bog'i tashrif buyuruvchilar uchun ochildi.
  • 10 oktyabr: bombali hujumda 86 kishi halok bo'ldi va 186 kishi yaralandi.
  • 31-oktyabr: Cebeci İnönü stadioni foydalanish uchun yopildi.
• 2016-yil
  • 17-fevral: 2016-yil fevrali Anqara hujumi Merasim ko'chasida sodir bo'ldi.
  • 13-mart: 2016 yil martida Anqaradagi Guven bog'iga hujum uyushtirildi.
  • 19-dekabr: Andrey Karlov o'ldirildi .
• 2017-yil
  • 5-yanvar: Anqara va Adana o'rtasidagi transportni osonlashtiradigan 21-magistral loyihasi tayyorlandi.

Havolalar

• Katolik entsiklopediyasi: Anqara kengashlari 11 Ekim 2007 tarihinde