Kontent qismiga oʻtish

Mark Zuckerberg

Ishoratlarni tahrirla
Vikipediya, erkin ensiklopediya
Mark Zuckerberg
Tavalludi
Mark Elliot Zuckerberg

14-may 1984-yil (1984-05-14) (41 yosh)
White Plains, New York, A. Q. Sh.
Fuqaroligi Qoʻshma ShtatlarAQSh
Taʼlimi
Faoliyat yillari 2004-hozirgacha
Turmush oʻrtogʻi Prissila Chan
Bolalari 2
Ota-onasi
  • Edvard Zuckerberg
  • Karen Zuckerberg
Veb-sayti markzuckerbergofficial.com
Imzosi

Mark Elliot Tsukerberg (ingl. Mark Elliot Zuckerberg, tug. 14 may kuni 1984, Uayt-Plains, Nyu-York) amerikalik media magnat, Internet-tadbirkor va filantrop. Meta (ilgari Facebook, Inc.) va uning raisi, bosh ijrochi direktori va nazorat qiluvchi aksiyador hisoblanadi. Shuningdek, u Breakthrough Starshot quyosh yelkanli kosmik kemasini ishlab chiqish loyihasining hammuassisi va uning direktorlar kengashi a'zolaridan biridir.

Tsukerberg Garvard universitetida tahsil oldi va u yerda 2004 yil fevral oyida yotoqxonadagi qo'shnilari bilan Facebook ijtimoiy tarmog'ini ishga tushirdi. 2012 yil may oyida Tsukerberg kompaniyani nazorat paketi bilan birjaga olib chiqdi. 2007 yilda, 23 yoshida u dunyodagi eng yosh milliarderga aylandi. 2021-yil oktabr oyida 122 milliard AQSh dollari boyligi bilan dunyodagi eng boy odamlar ro'yxatida 5-o'rinni egalladi.[1]

Biografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mark 1984 yil 14 mayda Nyu-York shahridan bir necha kilometr shimoliyda joylashgan Uayt-Plains shahrida (Nyu-York shtati) tug'ilgan. Otasi tish shifokori Edvard Tsukerberg. Onasi psixiatr Karen Tsukerberg. Uning buyuk bobolari va bobolari Rossiya imperiyasi, Germaniya, Avstriya va Polshadan edi. U oiladagi 4 farzandning ikkinchi farzandi va yagona o'g'li edi; uning singillari Rendi (katta), Donna va Ariel.

Deyteranop sifatida Tsukerberg qizil va yashil ranglarni Facebook — ning asosiy rangi boʻlgan ko'kdan ancha yomonroq ajratib turadi [2]

Maktab yillarida Mark kompyuter dasturlash bilan shug'ullangan va "Risk" o'yinining tarmoq versiyasini ishlab chiqqan[3]. Mark Tsukerberg oliy ma'lumotni tugatmadi: 2002 yilda u Garvard universitetiga o'qishga kirdi, u yerda 2004 yilgacha psixologiya fakultetida tahsil oldi. Bunga parallel ravishda Mark IT kurslarida qatnashdi. U o'z qiziqish doirasini "C, C++, Java, Visual Basic, VBscript, JavaScript, PHP va ASP deb ko'rsatgan. Tsukerberg bir necha bor o'zini xaker deb ta'riflagan [4]. Kollejda Mark Microsoft xodimlari tomonidan Synapse dasturini yozgandan so'ng e'tiborga olingan, bu esa kompyuterga o'z egasi uchun musiqiy xitlar ketma-ketligini mustaqil ravishda yaratishga imkon bergan [5].

Kris Xyuz va Dastin Moskovits bilan birgalikda Facebook ijtimoiy tarmog'ini yaratishni boshladi [6]. Unga braziliyalik talaba Eduardo Saverin moliyaviy yordam ko'rsatdi. Uning 2005 yilda Saverinni kompaniyani boshqarishdan chetlashtirishga urinishlari sud muhokamasiga sabab bo'ldi.

2009-yil yanvar oyida Palo Alto shahrida Yuriy Milner bilan tanishadi. 2009-yil 26-mayda kompaniya DST Facebook'ning 1,96 foiz aksiyalarini 200 million dollarga sotib olgan shartnoma imzolandi.[7]

2010-yilda Time jurnali Tsukerbergni yilning eng yaxshi odami deb topdi.[8]

2010-yil 8-dekabrda Mark Tsukerberg va Uorren Baffett va Bill Geyts milliarderlarni xayriya kampaniyasi boʻlgan "sovg'a qasamyodi" ga qo'shilganini e'lon qildi [9]

2016 yilning yozida Rim Papasi Fransisk bilan uchrashdi.[10]

2018-yil aprel oyida AQSh Kongressida Cambridge Analytica mojarosi yuzasidan guvohlik berd.[11]

Hayot

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012 yil 19 mayda Mark Zukerberg o'zining uzoq yillik do'sti Priskilla Changa uylandi. Er-xotin Priskilla tibbiyot fanlari doktori ilmiy darajasini olish uchun bayram uyushtirishdi, ammo Palo Alto shahridagi yoshlar uyining hovlisida yaqin do'stlari va oila a'zolari paydo boʻlganida, ular to'yga kelganliklarini e'lon qilishdi. Er-xotin vakilining so'zlariga ko'ra, to'y Facebook IPO-ga to'g'ri kelmadi, aksincha Priskilla mashg'ulotining oxiriga to'g'ri keldi.[12]

2015 yil 2 dekabrda ularning qizi Maksim Chan (Maks) tug'ildi.[13]

2017 yil 28 avgustda qizi nomi Avgusta tug'ildi.[14]

2023 yil 24 martda Markning uchinchi qizi Aureliya Chan Tsukerberg tug'ildi.[15]

Daromad va boylik

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Facebook, Inc kompaniyasining 24 foiz ulushiga ega boʻlgan Mark Tsukerberg tarixdagi eng yosh milliarderga aylandi: 2010 yil mart oyida Forbes jurnali uni 4 milliard dollarlik boyligi bilan o'z ro'yxatidagi eng yosh milliarderlardan biri deb tan oldi. 2010-yil sentabr oyida Forbes tomonidan e'lon qilingan eng boy amerikaliklar ro'yxatida Tsukerberg 7 milliard dollar boyligi bilan 29-o'rinni egalladi. Mark Tsukerbergning rasmiy maoshi atigi $1.

2010 — yil boshida uning boyligi 6,9 milliard dollarga baholangan va bu yil 245 foizga oshgan-2011-yilda "Forbes" jurnali tomonidan chop etilgan AQShning eng boy 400 kishisi reytingida Tsukerberg 17,5 milliard dollar boyligi bilan 14-o'rinni egallagan.

2013-yilning 10-martida Tsukerberg eng yosh milliarderlarning eng yaxshi 10taligiga kirdi, Forbes ma'lumotlariga ko'ra, u reytingda 2-o'rinni egallaydi, uning boyligi 13,3 milliard dollarni tashkil etadi. 2013-yil 16-sentabrda Tsukerberg 19 milliard dollarlik shaxsiy boyligi bilan yana ro'yxatda 20-o'rinni egalladi, Forbes jurnali ma'lumotlariga ko'ra, u 2011-yilda, 2012-yil may oyida Facebook IPO-ga qadar shu o'rinni egallagan.

2014-yil oktabr oyida Tsukerberg Kauai orolining Shimoliy qirg'og'ida yer uchastkalarini sotib olish uchun 100 million dollar sarfladi va u yerda 280 gektarlik oilaviy mulk qurishga qaror qildi. Birozdan keyin u umumiy qiymati 30 million dollar boʻlgan o'z mulkiga tutash ikkita uchastkani sotib oldi.

2014 yil dekabr oyida Forbes Top-15da 33,6 milliard AQSh dollari bilan 14-o'rinni egalladi. 2018 yil yanvar oyida u Forbes ro'yxatida 5-o'rinni egalladi va 70 milliard dollarlik boyligi bilan eng yosh multimilliarder bo'ldi. 2020-yil dekabr oyida Forbes ma'lumotlariga ko'ra, uning boyligi 101,7 milliard AQSh dollarini tashkil etgan holda sayyoradagi eng boy odamlar ro'yxatida 3-o'ringa ko'tarildi.

Mark Tsukerbergning boyligi ikki kun ichida (2018-yil 19-20-mart) Britaniyaning Cambridge Analytica tahliliy kompaniyasi bilan bog'liq janjal tufayli 8,1 milliard dollarga kamaydi, deb xabar berdi Bloomberg. 2020-yil dekabr oyida 104 milliard dollarlik boyligi bilan Bloomberg milliarderlari ro'yxatida 5-o'rinni egalladi.

2010 yildan Forbes versiyasiga ko'ra dunyodagi eng nufuzli odamlar ro'yxatiga kiradi. 2018-yilda ushbu reytingda 13-o'rinni egallagan bo'lsa-da, ilgari 10-o'rinni egallagan.

2022-yil 31-yanvarda Mark Tsukerberg Silvergate bankiga Diem Group (Diem) kriptografik loyihasining barcha aktivlarini sotdi.

Bloomberg ma'lumotlariga ko'ra, 2023-yil may oyida Mark Tsukerbergning boyligi 89,9 milliard dollarni tashkil etdi va bu yil boshidan beri kapital o'sishi bo'yicha milliarderlar orasida yetakchi bo'ldi (44,3 milliard dollar).

Xayriya

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2015 yil dekabr oyida Tsukerberg deyarli barcha boyliklarini xayriya ishlariga bag'ishlashini e'lon qildi. "Biz Facebook aktsiyalarimizning 99 foizini beramiz-hozirda bu taxminan 45 milliard dollarni tashkil etadi. "butun hayotimiz davomida bu dunyoni keyingi avlod uchun yaxshilash uchun ko'plab boshqalarni qo'shish uchun", deb yozgan milliarder o'zining Facebook sahifasida[20].

2016 yil 21 sentabrda Mark Tsukerberg va uning rafiqasi Priskilla Chan Chan Zuckerberg Initiative[en] doirasida yangi loyiha Chan Zuckerberg Science ishga tushirilganini e'lon qilishdi. Loyiha turli kasalliklarga qarshi kurashishga qaratilgan bo'lib, unga 10 yil ichida 3 milliard dollar sarflanadi.

Madaniyatda

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning ijtimoiy tarmoq yaratish tarixi Aaron Sorkin ssenariysi va Devid Fincherning "ijtimoiy tarmoq" (2010) filmi asosini tashkil etdi. 2009 — yil 20-dekabrda u o'zining eng mashhur foydalanuvchisi-Tsukerberg misolida ijtimoiy tarmoqlarning psixologik tahlilini o'z ichiga oladi. Kelajakdagi milliarder rolini aktyor Jessi Eyzenberg ijro etdi. Tsukerberg kino loyihasi bilan aloqasi yo'q edi va intervyuda undan uzoqlashdi[39].

2011-yil 29-yanvarda Mark Tsukerberg "Saturday Night Live" shousida ishtirok etdi va u yerda Jessi Eyzenberg bilan birinchi marta uchrashdi va filmga turlicha baho berdi.

"Simpsonlar" animatsion seriyasining 22-mavsumining ikkinchi seriyasida Tsukerberg o'zini ovoz bilan namoyish etdi[41].

Mark Tsukerberg animatsion seriyaning 21-mavsumining 4-qismida paydo bo'ldi Janubiy Park.


  1. ↑ „Forbes milliarderlar 2020“.
  2. ↑ „Why Facebook is blue — six facts about Mark Zuckerberg — CNN.com /// Nima uchun Facebook ko'k-Mark Tsukerberg haqida oltita fakt — CNN.com“. 2023-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-oktyabr.
  3. ↑ „Марк Цукерберг — гений, бросивший учебу“.
  4. ↑ „Wired“.
  5. ↑ „Интересные факты о Цукерберге“.
  6. ↑ „Youtube Video“.
  7. ↑ „Юрий Мильнер. Рука Москвы“.
  8. ↑ „Человеком года по версии Time стал Марк Цукерберг“.
  9. ↑ „Zuckerberg to donate wealth /// Tsukerberg boylik ehson qilish“.
  10. ↑ „Папа римский принял в Ватикане основателя Facebook Марка Цукерберга“.
  11. ↑ „«Вы следите за нами»: Цукерберг дал показания конгрессу“.
  12. ↑ „Через день после IPO, Марк Цукерберг женится на своей давней подруге Присцилле Чан“.[sayt ishlamaydi]
  13. ↑ „Глава Facebook Марк Цукерберг сообщил о рождении дочери“.
  14. ↑ „У Марка Цукерберга родилась вторая дочь по имени Август“. 2017-yil 29-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-oktyabr.
  15. ↑ „Марк Цукерберг стал отцом в третий раз и назвал дочь в честь ядовитой медузы“. 2017-yil 29-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-oktyabr. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Mark_Zuckerberg&oldid=5394569" dan olindi