Gilead Sciences

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Gilead Sciences, Inc.
Turi biznes[1], korxona va ommaviy kompaniya
Qachon asos solingan iyun 1987
Aylanma daromadi 27 281 000 000[2]
Operatsion foydasi 7 330 000 000[2]
Boyligi 61 627 000 000[3]
Sof foydasi 4 592 000 000[2]

Gilead Sciences, Inc. /ˈɡɪliəd/, shtab-kvartirasi Kaliforniyaning Foster-Siti shahrida joylashgan Amerika biofarmatsevtika kompaniyasi boʻlib, u OIV/OITS, gepatit B,gepatit C ni davolashda ishlatiladigan virusga qarshi dori -darmonlarni tadqiq qilish va ishlab chiqishga qaratilgan gripp va COVID-19, shu jumladan ledipasvir/sofosbuvir va sofosbuvir.Gilad NASDAQ Biotexnologiya indeksi va S&P 500 aʻzosi.

Gilad 1987-yilda Maykl L. Riordan tomonidan Oligogen nomi bilan tashkil etilgan. Asl nomi genetik ketma-ketliklarni nishonga olish uchun ishlatiladigan oligomerlarga, DNKning kichik iplariga havola edi. Gilad 1992-yilda IPO oʻtkazdi va oʻsha oʻn yil ichida Tamiflu va Vistide kabi dori vositalarini muvaffaqiyatli ishlab chiqdi.

2000-yillarda Gilad dori vositalari, shu jumladan Viread va Hepsera uchun ruxsat oldi. U biotexnologiya kompaniyasidan farmatsevtika kompaniyasiga aylana boshladi, bir nechta shoʻba korxonalarni sotib oldi, garchi u hali ham oʻz dori-darmonlarini ishlab chiqarish boʻyicha shartnoma tuzishga tayangan.

Kompaniya 2010-yillarda oʻz oʻsishini davom ettirdi, lekin uning biznes amaliyoti, jumladan,AQShda Sovaldi va Truvada kabi dori vositalarining ishlab chiqarish tannarxiga va rivojlanayotgan mamlakatlardagi tannarxiga nisbatan juda yuqori narxlari ustidan qattiq nazorat ostida qoldi.[4][5][6][7][8]

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fond[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tashqi mediafayllar
Gregg Alton of Gilead Sciences & others, "The Evolution of HIV/AIDS Therapies: A Conversation", 2012, Chemical Heritage Foundation via Vimeo

1987-yil iyun oyida Gilead Sciences dastlab tibbiyot shifokori Maykl L. Riordan tomonidan Oligogen[9] nomi bilan tashkil etilgan.[10] Riordan Sent-Luisdagi Vashington universiteti, Jon Xopkins tibbiyot maktabi va Garvard biznes maktabini tamomlagan .[11] Riordan bilan kompaniyani yaratishda uchta ilmiy maslahatchi ishladi: Kaltekdan Piter Dervan , Garvarddan Dug Melton va Fred Xatchinson saraton tadqiqot markazidan Garold M. Vayntraub . Riordan kompaniya tashkil etilgandan 1996-yilgacha bosh direktor lavozimida ishlagan[12][13] Riordan ilgari ishlagan Menlo Ventures venchur kapitali firmasi Gilad kompaniyasiga 2 million dollarlik birinchi sarmoya kiritdi.[14] Riordan, shuningdek, ilmiy maslahatchilarni, jumladan, Nobel mukofoti laureati, keyinchalik Milliy Sogʻliqni saqlash institutlari direktori boʻlgan Garold Varmus va 2009-yilda fiziologiya yoki tibbiyot boʻyicha Nobel mukofoti sovrindori Jek Szostakni ham ishga oldi[15][16]

Kompaniyaning asosiy terapevtik yoʻnalishi virusga qarshi dori-darmonlarga qaratildi, bu soha Riordanning dang isitmasi bilan kasallanganidan keyin qiziqish uygʻotdi.[17] Riordan 1988-yilda Donald Ramsfeldni direktorlar kengashiga aʻzolikka yolladi , undan keyin Benno C. Shmidt, Sr.  Gordon Mur,[18] va Jorj P. Shultz .[18] Riordan Uorren Baffetni investor va boshqaruv kengashi aʻzosi sifatida jalb qilmoqchi boʻldi, ammo muvaffaqiyatga erisha olmadi.[10]

Kompaniya oʻzining dastlabki tadqiqotlarini DNKning kichik zanjirlarini (oligomerlar yoki aniqrogʻi, oligonükleotidlar) maxsus genetik kod ketma-ketliklarini, yaʻni gen terapiyasining bir shakli boʻlgan antisens terapiyasini maqsad qilib olishga qaratilgan.[9] Riordanning soʻzlariga koʻra, u har doim Gilead Sciences nomidan foydalanishni xohlagan, ammo Oligogenni vaqtinchalik nom sifatida ishlatgan, chunki u Kaliforniyadagi notijorat tashkiloti bilan savdo belgisini rasmiylashtirish masalasini hal qilishi kerak edi.[19] U Gilad balzami haqida birinchi marta Giladda Lanford Uilsonning “ Balsam ” pyesasini oʻqiganida, tibbiyot maktabida oʻqib yurganida eshitgan, soʻngra tabiiy asetilsalitsil kislotasi (aspirin) hozirgi zamonda oʻsha hududdagi majnuntol daraxti turlaridan topilganligini bilgan. oʻsha dunyo va shuning uchun oʻz kompaniyasini Gilad deb nomlash uchun ilhomlantirilgan.[19][19]

1988-yilga kelib, kompaniya oʻz qarorgohini Foster Sitining Vintage Park mahallasiga koʻchirdi va shu vaqtdan beri u erda joylashgan.[9] Kompaniya 1991-yilda kichik molekulali antiviral terapevtiklarni ishlab chiqishni boshladi, oʻshanda kompaniya nukleotid birikmalari guruhini, shu jumladan tenofovirni litsenziyalagan.[10]

Keyinchalik Riordan Giladning startap sifatidagi birinchi oʻn yilligi uning uchun oʻta ogʻir tajriba boʻlganini, yosh venchur kapitalist sifatida oʻzining biotexnologik kompaniyasining asoschisi, raisi va bosh ijrochi direktori sifatida birinchi marta ishlayotganini esladi.[20] Yangi kompaniya hech qanday mahsulotga ega emas va juda kam daromadga ega edi va bir necha marta biznesni toʻxtatishdan qutulib qoldi: "Bu uzoq vaqt davomida tegib ketdi".[20] Gilad uchun pul topish yoʻlini topish Riordanning "sakkiz yil davomida har soniyada" ustuvor vazifasi edi.[20]

1990–1999: IPO[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gileadning antisense intellektual mulk portfeli Ionis Pharmaceuticals kompaniyasiga sotildi. Gilead 1992-yil yanvar oyida NASDAQ da debyut qildi. Uning dastlabki ommaviy taklifi 86,25 million dollar daromad keltirdi. 

1996-yil iyun oyida Gilad kompaniyasi OITS bilan kasallangan bemorlarda sitomegalovirus (CMV) retinitini davolash uchun Vistide (sidofovir inʻektsiyasi) ni ishga tushirdi.[21]

1997-yilning yanvarida Donald Ramsfeld rais etib tayinlandi, biroq 2001-yilning yanvarida Jorj Bushning birinchi prezidentlik muddati davomida Qoʻshma Shtatlar Mudofaa vaziri etib tayinlangach, boshqaruv kengashini tark etdi.[22]

1999—yil mart oyida Gilad Kolorado shtatining Boulder shahridagi NeXstar Pharmaceuticals kompaniyasini sotib oldi. Oʻsha paytda NeXstar’ning yillik 130 million dollarlik sotuvi Gilad’dan uch baravar koʻp edi; u AmBisome, inʻektsion qoʻziqorinlarni davolash va DaunoXome, OIV bilan kasallanganlar tomonidan qabul qilingan onkologik dori sotdi. Oʻsha yili Roche grippni davolash uchun Tamiflu (oseltamivir) ni FDA maʻqullaganini eʻlon qildi.[23] Tamiflu dastlab Gilad tomonidan kashf etilgan va oxirgi bosqichda ishlab chiqish va marketing uchun Roche kompaniyasiga litsenziyalangan.[24]

Tamiflu litsenziyalash shartnomasini tuzish sabablaridan biri shundaki, atigi 350 nafar xodimi boʻlgan Gilad hali ham oʻz dori vositalarini xorijdagi xaridorlarga toʻgʻridan-toʻgʻri sotish imkoniyatiga ega emas edi. Xalqaro bozorlarga chiqish uchun kelajakdagi dori-darmonlarni litsenziyalashdan qochish uchun Gilad shunchaki AmBisomeni u erda sotish uchun Yevropada oʻz savdo kuchini yaratgan 480 nafar xodimi NeXstarni sotib oldi.[25]

2000—2009-yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Viread (tenofovir) OIVni davolash uchun 2001-yilda birinchi marta tasdiqlangan.[26]

2002-yilda Gilad korporativ strategiyasini faqat virusga qarshi vositalarga qaratish uchun oʻzgartirdi va saraton aktivlarini OSI Pharmaceuticals kompaniyasiga 200 million dollarga sotdi.[27]

2002-yil dekabr oyida Gilead va Triangle Pharmaceuticals, Gilead Triangle kompaniyasini taxminan 464 million dollarga sotib olishini eʻlon qildi; Trianglening etakchi preparati FDA maʻqullashiga yaqin boʻlgan emtrisitabin edi va uning quvurida yana ikkita virusga qarshi vosita bor edi.[27][28] Shuningdek, kompaniya oʻzining birinchi toʻliq yillik rentabelligini eʻlon qildi. Oʻsha yilning oxirida Hepsera (adefovir) surunkali gepatit B ni davolash uchun va Emtriva (emtrisitabin) OIVni davolash uchun tasdiqlangan.

Bu davrda Gilad biotexnologik startapdan farmatsevtika kompaniyasiga bosqichma-bosqich evolyutsiyani yakunladi.[9] San-Fransisko Chronicle taʻkidlashicha, 2003-yilga kelib, Foster Sitidagi Gilad korporativ kampusi "oʻrdaklar quvnoq eshkak eshadigan kichkina koʻl atrofidagi yettita past boʻyli qum rangli bino"gacha kengaygan.[9] Koʻpgina startaplar singari, Gilead dastlab oʻz maydonini ijaraga olgan, ammo 2004-yilda kompaniya oʻzining barcha bosh ofis binolarini uy egalaridan sotib olish uchun 123 million dollar toʻlagan.[18] Biroq, Gilad oʻz dori vositalarini tarqatish va sotish qobiliyatini rivojlantirgan boʻlsa ham, u koʻpgina farmatsevtika kompaniyalaridan oʻz ishlab chiqarishining koʻp qismini pudratchi ishlab chiqarish tashkilotlariga subpudrat qilishga qattiq bogʻliqligi bilan ajralib turdi.[29]

2004-yilda parranda grippi pandemiyasi qoʻrquvi davrida Gilead Sciences kompaniyasining Tamiflu kompaniyasidan olgan daromadi deyarli toʻrt baravarga oshib, 44,6 million dollarga yetdi, chunki 60 dan ortiq milliy hukumatlar virusga qarshi dori-darmonlarni zaxiralashdi, garchi firma grippdan xavotir boshlanishidan oldin 2003-yilda zarar koʻrgan edi. Qimmatli qogʻozlar qimmatlashgani sababli, AQSh Mudofaa vaziri va Pentagon rahbari Donald Ramsfeld kompaniya aktsiyalarini sotdi va 5 million dollardan koʻproq sarmoya oldi va yil oxirigacha 25 million dollarlik aksiyalarni saqlab qoldi. Tamiflu sotuvi 2005-yilda yana toʻrt baravar koʻpayib, 161,6 million dollarni tashkil etdi, shu vaqt ichida aksiyalar narxi uch baravar oshdi. 2005-yilgi hisobot Ramsfeldning umumiy qiymati 95,9 million dollargacha boʻlgan aktsiyalarga ega boʻlganini va undan 13 million dollargacha daromad olganini koʻrsatdi.[30] 2006-yilda Gilad ikkita xaridni yakunladi, bu esa kompaniyaga oʻzining tarixiy antiviral franshizasidan yurak- qon tomir va nafas olish yoʻllarining terapevtik arenalariga chiqish imkonini berdi. GlaxoSmithKline bilan tuzilgan shartnomaga koʻra, Myogen Flolanʻı (epoprostenol natriy) Amerika Qoʻshma Shtatlarida birlamchi oʻpka gipertenziyasini davolash uchun sotdi. Bundan tashqari, Myogen (3-bosqich tadqiqotlarida) darusentan[31].

2006-yilda kompaniya Corus Pharma, Inc.ni 365 million dollarga sotib oldi. Korusni sotib olish Giladning nafas olish maydoniga kirishini koʻrsatdi. Korus Pseudomonas aeruginosa bilan kasallangan mukovistsidozli bemorlarni davolash uchun aztreonam lizin ishlab chiqargan.

2006-yil iyul oyida AQSh oziq-ovqat va farmatsevtika idorasi (FDA) OIV uchun kuniga bir marta bitta tabletkali Atriplani tasdiqladi, u Sustiva (efavirenz), Bristol-Myers Squibb mahsuloti va Truvada (emtrisitabin va tenofovir disoproksil), Gilad ni birlashtirgan. mahsulot.[32][33][34]

Gilad 2006-yil noyabr oyida Raylo Chemicals, Inc.ni AQSh$133,3 million oldi.[35] Alberta shtatining Edmonton shahrida joylashgan Raylo Chemical nemis kompaniyasi Degussa AGning toʻliq shoʻʻba korxonasi edi. Raylo Chemical farmatsevtika va biofarmatsevtika sanoati uchun faol farmatsevtik ingredientlar va ilgʻor oraliq mahsulotlarni maxsus ishlab chiqaruvchisi edi. Oʻsha yilning oxirida Gilad Myogen, Inc.ni 2,5 milliard dollarga sotib oldi (oʻsha paytda uning eng katta xaridi).

Gilead 2007-yilda Parion bilan oʻpka kasalliklarini, shu jumladan mukovistsidozni, surunkali obstruktiv oʻpka kasalligini va bronxoektaziyani davolash uchun epitelial natriy kanali inhibitori boʻyicha litsenziya shartnomasini imzolash orqali nafas olish terapiyasi yoʻnalishini kengaytirdi.[36]

2009-yilda kompaniya CV Therapeutics, Inc.ni 1,4 milliard dollarga sotib olib, Ranexa va Lexiscanni Giladga olib keldi.[37] Ranexa yurak-qon tomir preparati boʻlib, koronar arteriya kasalligi bilan bogʻliq koʻkrak qafasidagi ogʻriqlarni davolashda qoʻllaniladi, bu ikkala mahsulot va quvur liniyasi Giladning yurak-qon tomir franshizasini yaratadi.[37][38][39]

2010—2019-yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taʻsir qilishdan oldingi profilaktika orqali OIVning oldini olish uchun ishlatiladigan Descovy shishasi

2010-yilda kompaniya CGI Pharmaceuticals kompaniyasini 120 million dollarga sotib oldi va Gileadning kinaz biologiyasi va kimyosi boʻyicha tadqiqot tajribasini kengaytirdi. Oʻsha yilning oxirida kompaniya Arresto Biosciences, Inc.ni 225 million dollarga sotib oldi va fibrotik kasalliklar va saratonni davolash boʻyicha rivojlanish bosqichidagi tadqiqotlarni oldi.[40]

2011-yil fevral oyida kompaniya Calistoga Pharmaceuticals kompaniyasini AQSh$375 million (225 million dollar va muhim toʻlovlar) sotib oldi. Sotib olish Giladning onkologiya va yalligʻlanish sohalarini kuchaytirdi.[41][42] Oʻsha yilning oxirida Gilad oʻzining eng muhim va eng qimmat xaridini amalga oshirdi - Pharmasset, Inc.ni AQSh$10,4 billion sotib oldi. Ushbu tranzaksiya Gilad kompaniyasiga sofosbuvirni nazorat qilish orqali gepatit C virusini davolashda yetakchi sifatida mustahkamlanishiga yordam berdi (pastga qarang).

2011-yil oktabr oyida Gilad Foster Sitidagi 17 binodan iborat bosh qarorgohini koʻp yillik kengayishiga asos soldi.[43] Sakkizta bir yoki ikki qavatli binolarni balandligi 10 qavatli yettita yangi inshoot bilan almashtirib, Gilad bosh qarorgohidagi koʻchmas mulk maydonini qariyb ikki barobarga oshirib, taxminan 620 000 kvadrat futdan 1,2 million kvadrat futga yetdi.[43]

2012-yil 16-iyulda FDA Giladʻs Truvada -ni OIV infektsiyasining oldini olish uchun tasdiqladi (u allaqachon OIVni davolash uchun tasdiqlangan). Hap jinsiy aloqa orqali OIV yuqish xavfi yuqori boʻlgan odamlar uchun profilaktika chorasi (PrEP) edi.[44][45][46][47]

2013-yilda kompaniya YM Biosciences, Inc.ni 510 million dollarga sotib oldi. Sotib olish Giladning onkologiya tarmogʻiga Yanus kinaz (JAK) oilasining selektiv inhibitori boʻlgan CYT387 dori nomzodini, xususan, JAK1 va JAK2ni olib keladi. JAK fermentlari miyeloproliferativ kasalliklar, yalligʻlanish kasalliklari va ayrim saraton kasalliklarida ishtirok etgan.

2015-yilda kompaniya uchta xaridni amalga oshirdi:

  • U Phenex Pharmaceuticals kompaniyasini 470 million dollarga sotib oldi. Uning Farnesoid X retseptorlari (FXR) dasturi alkogolsiz steatohepatit kabi jigar kasalliklarini davolashda kichik molekulali FXR agonistlaridan foydalangan.[48]
  • EpiTherapeutics kompaniyasini 65 million dollarga sotib oldi. Ushbu xarid Gilad kompaniyasiga saraton kasalligida gen transkripsiyasini tartibga solishda ishtirok etadigan giston demetilazlarning kichik molekulali ingibitorlarini berdi.[49]
  • U Galapagos NV ning 15% aktsiyalari uchun 425 million dollar toʻladi, Gilad kompaniyasiga revmatoid artrit, yarali kolit va Kron kasalligini davolashi mumkin boʻlgan eksperimental yalligʻlanishga qarshi filgotinib preparatini litsenziyalash uchun qoʻshimcha toʻlovlar toʻladi.[50]

2016-yilda kompaniya Nimbus Apollo, Inc.ni 400 million dollarga sotib oldi va Gilead kompaniyasiga NDI-010976 birikmasini (ACC inhibitori) va boshqa preklinik ACC inhibitörlerini alkogolsiz steatohepatitni davolash va gepatotsellyulyar karsinomani potentsial davolash uchun nazorat qilish imkonini berdi.[51][52] Shuningdek, 2016-yilda kompaniya Fortune 500 ning eng saxiy kompaniyalari 2016 Fortune roʻyxatida eng saxiy kompaniya deb topildi.

2017-yil avgust oyida kompaniya Kite Pharma’ni 11,9 milliard dollarga sotib olishini e’lon qildi[53], bu har bir aksiya uchun 180 dollar naqd pulga toʻgʻri keladi, bu aktsiyalarning yopilish narxidan 29% oshdi. Bitim kompaniyaning mavjud portfeliga istiqbolli CAR-T nomzodini qoʻshadi.[54] Noyabr oyida kompaniya Kite Pharma kelishuvi orqali bilvosita 12,2% ulushga ega boʻlganidan soʻng.

2019-yil 9-may kuni AQSh Sogʻliqni saqlash va aholiga xizmat koʻrsatish departamenti Gilad fanlari OIV infektsiyasini oldini olish uchun tasdiqlangan yagona dori Truvadani har yili 200 000 bemorga 11 yil davomida bepul berishini e’lon qildi.[55] 2019-yil 3-dekabrda HHS hukumat xayriya qilingan dori-darmonlarni qanday tarqatishini tushuntirdi. HHS kotibi Aleks Azarning tushuntirishicha, AQSh hukumati dorini fabrikalardan bemorlarning qoʻliga yetkazish bilan bogʻliq xarajatlar uchun Giladga 30 tabletka uchun shisha uchun 200 dollar toʻlaydi.[56]

2020-yildan boshlab[tahrir | manbasini tahrirlash]

2020-yil mart oyida kompaniya Forty Seven Inc.ni har bir aksiya uchun 95,50 dollarga (jami 4,9 milliard dollar) sotib olishini e’lon qildi.[57][58][59] 2020-yil 7-aprelda Gilad kompaniyasi Forty Seven, Inc.ni “har bir aksiya uchun 95,50 dollar, sotuvchiga naqd pulda, foizlarsiz yoki jami taxminan 4,9 milliard dollarga” sotib olishni yakunladi.[60][61]

2020-yil iyun oyida Bloomberg xabar berishicha, AstraZeneca Plc deyarli 240 milliard dollarlik potentsial qoʻshilish uchun Gilead kompaniyasiga dastlabki murojaat qilgan.[62][63][64][65]

2020-yil sentabr oyida Gilad Immunomedics kompaniyasini 21 milliard dollarga (har bir aksiya uchun 88 dollar) sotib olish boʻyicha kelishuvga erishganini e’lon qildi va Trodelvy (Sacituzumab govitecan -hziy) saraton kasalligini davolashni nazorat qildi – Trop-2 antikor-dori konjugati boʻyicha birinchi sinf. .[66][67][68] Dekabr oyida kompaniya Germaniyaning MYR GmbH biotexnologiyasini 1,15 milliard yevroga va yana 300 million yevroga sotib olishini eʻlon qildi. MYR surunkali gepatit delta virusini davolashga qaratilgan.[69][70]

2021-yil 11-avgustda amerikalik senator Rend Pol rafiqasi Kelli Pol 2020-yil 26-fevralda Gilead Sciences’dagi ulushini sotib olganini ma’lum qildi[71].

2022-yil yanvar oyida Gilad oʻzining saratonga qarshi dorisi Zydelig (idelalisib) relapsli follikulyar B-hujayrali Xodgkin boʻlmagan limfoma (FL) va relapsli kichik limfotsitik leykemiya (SLL) da tezlashtirilgan ruxsatidan voz kechdi.[72]

Sovaldi va Harvoni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sofosbuvir preparati 2011-yilda Pharmassetni sotib olishning bir qismi boʻlgan. 2013-yilda FDA ushbu preparatni Sovaldi savdo nomi ostida gepatit C virusini davolash sifatida tasdiqladi. Forbes jurnali bozor kapitallashuvi 113 milliard AQSh dollarini tashkil etgani va aksiyalarning 100% oʻsishini taʻkidlab, 2011-yilda Pharmasset -ni 11 milliard dollarga sotib olganini "hayotdagi eng yaxshi farmatsevtika xaridlaridan biri" deb taʻriflab, "Forbes" jurnali Giladni oʻzining 4-raqamli dori-darmon kompaniyasi deb hisobladi.[73] Deutsche Bank yilning soʻnggi choragida Sovaldi savdosi 53 million dollar boʻlishini taxmin qildi[74][75]

2014-yil 11-iyulda Qoʻshma Shtatlar Senatining Moliya qoʻmitasi Sovaldining yuqori narxini tekshirdi (har bir tabletka 1000 dollar; toʻliq 12 haftalik rejim uchun 84 000 dollar). Senatorlar bozor qay darajada "samarali va oqilona" ishlayotganiga shubha qilishdi va qoʻmita raisi Ron Uayden (D - Oregon) va ozchilik aʻzosi Chak Grassli (R - Ayova) bosh direktor Jon C. Martinga xat yozib, Giladdan narxni oqlashni soʻradilar. bu dori uchun.[76] Qoʻmita tinglovlari yangi qonunga olib kelmadi, ammo 2014 va 2015-yillarda kelishilgan va majburiy chegirmalar tufayli Sovaldi roʻyxat narxidan ancha past sotildi.[77] Qashshoq mamlakatlar uchun Gilad bir nechta kompaniyalarga Sovaldining umumiy versiyalarini ishlab chiqarish uchun litsenziya bergan; Hindistonda bir tabletkaning narxi 4,29 dollargacha past edi.[78]

Keyinchalik Gilead Sovaldini boshqa antiviral preparatlar bilan bitta tabletkali kombinatsiyalarda birlashtirdi. Birinchidan, Sovaldi ledipasvir bilan birlashtirildi va Harvoni sifatida sotildi . Gepatit C ni davolashning ushbu usuli bemorni 94% dan 99% gacha (HCV genotipi 1) davolaydi.[79] 2017-yilga kelib, Gilad kompaniyasi Sovaldi daromadining yildan-yilga keskin kamayib ketgani haqida xabar berib kelardi, bu nafaqat narx bosimi tufayli, balki mos bemorlar sonining kamayishi tufayli.[80] Keyinchalik bitta tabletkali kombinatsiyalar Epclusa (velpatasvir bilan) va Vosevi (velpatasvir va voxilaprevir bilan) edi.

Moliya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-moliya yili uchun Gilead Sciences 4,628 milliard AQSh dollari daromad va yillik daromadi 26,107 milliard AQSH dollarini tashkil etdi[81], bu avvalgi moliyaviy tsiklga nisbatan 14,1% ga kamaydi. Gilead Sciences aktsiyalari har bir aksiya uchun 70 dollardan koʻproqqa sotildi va uning bozor kapitallashuvi 2018-yil oktabr oyida 93,4 milliard AQSh dollariga baholandi[82]

Year Revenue

in mil. USD$ 		Net income

in mil. USD$ 		Total assets

in mil. USD$ 		Price per share

in USD$ 		Employees
2005 2,028 814 3,766 9.77[manba kerak]
2006 3,026 −1,190 4,086 14.31[manba kerak]
2007 4,230 1,585 5,835 18.30[manba kerak]
2008 5,336 1,979 6,937 22.74[manba kerak]
2009 7,011 2,636 9,699 21.32[manba kerak]
2010 7,949 2,901 11,593 18.15[manba kerak]
2011 8,385 2,804 17,303 18.46[manba kerak]
2012 9,702 2,592 21,240 26.13[manba kerak]
2013 11,202 3,075 22,579 51.83[manba kerak] 6,000[manba kerak]
2014 24,890 12,101 34,664 82.82[manba kerak] 7,000[manba kerak]
2015 32,639[81] 18,108[81] 51,716[81] 98.83[manba kerak] 8,000[manba kerak]
2016 30,390[81] 13,501[81] 56,977[81] 78.87[manba kerak] 9,000[manba kerak]
2017 26,107[81] 4,628[81] 70,283[81] 70.13[manba kerak] 10,000[manba kerak]
2018 22,127[81] 5,455[81] 63,675[81] 63.86[manba kerak] 11,000[83]
2019 22,449[81] 5,386[81] 61,627[81] 11,800[81]
2020 24,689 123 68,407 13,600
2021 27,305 6,225 67,952 14,400

Kelajak uchun istiqbollar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yildan boshlab, Giladning vazifasi joriy daromad ishlab chiqaruvchilarning kamayishi yoki patent himoyasi muddati tugashidan oldin yangi blokbaster dori vositalarini ishlab chiqish yoki sotib olishdir. Gilad kompaniyasi ACAda Medicaid kengayishidan foyda koʻrdi; Leerink tahlilchisi Geoffrey Porges Gilad kompaniyasining OIV dori vositalari islohot takliflari ostida moliyalashtirish bosimiga duch kelishi mumkinligini yozgan.[84] Giladning 32 milliard dollar naqd puli bor, ammo 27,4 milliard dollar AQShdan tashqarida va agar Gilead AQSh soligʻini toʻlamasa, uni sotib olish mumkin emas, lekin u qarz olishi mumkin.[85] Gilad kompaniyasi kompaniyalarga minimal soliqqa tortilgan holda offshor kapitalni qaytarishga ruxsat berish takliflaridan foyda koʻradi.[86]

Qabul qilish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tanqid[tahrir | manbasini tahrirlash]

TAF rivojlanishining kechikishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gilad kompaniyasiga qarshi, tenofovir disoproksil fumarat (TDF) oʻz ichiga olgan oldingi avlod dori vositalaridan maksimal foyda olish uchun kompaniya tenofovir alafenamid fumarat (TAF) asosidagi antiretrovirus preparatlarni ishlab chiqishni ataylab kechiktirganligi haqidagi daʻvolar boʻyicha bir nechta sud ishlari qoʻzgʻatildi.[87] Daʻvogarlarning taʻkidlashicha, Gilad 2004-yilda TAFga asoslangan dori-darmonlar TDFga qaraganda xavfsizroq ekanligini koʻrsatadigan aniq dalillarga qaramay, uzoq muddatli foydalanish nefrotoksiklik va suyak zichligi yoʻqolishi kabi salbiy yon taʻsirlar bilan bogʻliq edi.[88][89]

Genvoya savdo nomi ostida sotiladigan Giladning birinchi TAF dori vositasi 2015-yilda sotuvga chiqarildi. Daʻvolar shuni koʻrsatadiki, oraliq davrda Giladning eski TDF asosidagi dori-darmonlarini qabul qilgan koʻplab OIV bemorlari jiddiy yon taʻsirga, shu jumladan nefrotoksiklikka duchor boʻlgan.[90][91]

Narxlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sovaldi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gilad shirkati gepatit C ni davolashda qoʻllaniladigan patentlangan sofosbuvir (Sovaldi brendi ostida sotiladigan) preparatining yuqori narxi uchun qattiq tanqid ostiga olindi.[4] Masalan, AQShda u har bir tabletka uchun 1000 dollardan yoki standart 84 kunlik kurs uchun 84 000 dollardan sotila boshlandi[5][92], lekin rivojlanayotgan mamlakatlarda u ancha arzon edi;[6] Hindistonda u har bir tabletka uchun 4,29 dollarga tushdi.[93] Sovaldi zamonaviy davolash usullariga nisbatan sezilarli yaxshilanishni ifodalagan boʻlsa-da, Reuters agentligiga koʻra, uning narxi bilan bogʻliq bahslar AQShda milliy munozaralarni keltirib chiqardi.[94]

Amerika Qoʻshma Shtatlari Senatining moliya boʻyicha qoʻmitasi Gilad kompaniyasining Sovaldi narxlari boʻyicha 18 oylik tekshiruvni boshladi va oʻzining 2015-yilgi hisobotida Gilad inson xarajatlarini hisobga olmasdan va Sovaldining vorisi uchun yuqori narxga zamin yaratish uchun narxlarni baland qilib qoʻyganini taʻkidladi., Harvoni.[7][95] Qoʻmitaning qisman Giladdan olingan ichki hujjatlarga asoslangan tekshiruvi shuni koʻrsatdiki, kompaniya har yili 50 000 dan 115 000 dollargacha boʻlgan narxlarni koʻrib chiqdi va daromad va faollar va jamoatchilik bilan aloqalar oʻrtasidagi muvozanatni saqlashga harakat qildi, tadqiqot va ishlab chiqish xarajatlari.[96]

Yuqori narxlar davlat Medicaid dasturlarini bemorlarni ratsion bilan davolashga majbur qildi, bu esa kamroq rivojlangan gepatit C holatlarini davolashni kechiktirdi.[96] Masalan, Oregon shtatida 10 000 Medicaid bemorlari Sovaldi terapiyasi uchun yaxshi nomzodlar deb topildi, ammo Oregon sogʻliqni saqlash boshqarmasi ushbu bemorlarning yarmini davolash shtatning umumiy dori xarajatlarini ikki baravar oshirishini taxmin qildi. Shunday qilib, davlat yiliga 500 bemor bilan davolanishni cheklashni tanladi.[96]

Truvada va Descovy[tahrir | manbasini tahrirlash]

Truvada taqdim etilganda, Qoʻshma Shtatlarda oyiga taxminan 1200 dollar turadi.[97] 2018-yilga kelib, bu narx AQSHdan tashqarida 100 dollardan kam boʻlishiga qaramay, 2000 dollargacha koʻtarildi[97] Gilad 2018-yilda Truvada sotuvidan 3 milliard dollardan ortiq daromad keltirdi[8]

Yuqori narx ACT UP kabi faol guruhlarning gʻazabini qoʻzgʻatdi va 2019-yil may oyida Kongressda tinglov mavzusi boʻldi[98] Gilad kompaniyasining bosh direktori tinglovda kompaniyaning OIV/OITS boʻyicha tadqiqotlariga katta mablagʻ sarflayotganini taʻkidlab, uning narxini himoya qildi.[99] Truvada ortidagi tadqiqot, birinchi navbatda, asl patentni topshirgan Qoʻshma Shtatlar hukumati tomonidan moliyalashtirildi.[8]

2019-yil may oyida Gilad har yili 200 000 bemorni 11 yilgacha davolash uchun etarli darajada Truvada xayriya qilishini eʻlon qildi, bu Tramp boshchiligidagi Sogʻliqni saqlash va aholiga xizmat koʻrsatish departamenti bilan muhokamalar natijasidir. Doktor Rochelle Valenskiyning taʻkidlashicha, xayr-ehsonlar hali ham doriga muhtoj boʻlgan odamlarning beshdan biridan kamrogʻini qamrab olgan va bu, ehtimol, kompaniyaning yanada ilgʻor vorisi boʻlgan Descovy dori-darmonlarini bozorga chiqarishga yordam berish harakatidir.[100] Valenskiy 2020-yilgi tadqiqotni olib bordi, natijada Descovy-ning yuqori xarajatlari uni umumiy Truvada muqobili bilan taqqoslashning har qanday qiyosiy ustunligini inkor etadi.[101][102]

2021-yil iyul oyida Gilad birinchi navbatda kam taʼminlangan jamoalarga xizmat koʻrsatuvchi klinikalar uchun 340B Dori-darmon narxlari dasturi toʻlovlarini kamaytirishini eʼlon qildi; klinikalarning taʻkidlashicha, bu ularning aholining zaif qatlamlari orasida OIV/OITSning oldini olish va davolash xizmatlarini koʻrsatish qobiliyatiga jiddiy toʻsqinlik qiladi.[103]

Raqobatga qarshi xatti-harakatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gilad ham raqobatni boʻgʻishda ayblangan. 2019-yilda Qoʻshma Shtatlarda qoʻzgʻatilgan daʻvo kompaniyaning boshqa ishlab chiqaruvchilar bilan "kechiktirilganlik uchun toʻlov" shartnomalarini tuzganligi, unda ishlab chiqaruvchilar Truvadaʻning umumiy versiyalarini chiqarishni kechiktirishga rozi boʻlganligi daʻvo qilingan.[104] 2021-yilda CVS Pharmacy va RiteAid shu kabi asoslar boʻyicha Gilead, Bristol-Myers Squibb va Teva Pharmaceuticals kompaniyalariga 2021-yilda da’vo arizasi berdi[105]

Sovaldi narxi haqidagi tanqidlarga javoban Gilad 2015-yilda Hindistondagi ishlab chiqaruvchilarni tanlash uchun preparatning umumiy versiyalarini ishlab chiqarish huquqlarini litsenziyalashni boshladi. Litsenziyalash kelishuvlariga dorining arzonroq, umumiy muqobillari hali ham mavjud boʻlmagan rivojlangan mamlakatlarga eksport qilinishini oldini olish uchun moʻljallangan "diversiyaga qarshi" qoidalar kiritilgan.[106] (Hindistonda bir oylik davolanish taxminan 300 AQSh dollari turadi, AQShda esa har bir tabletka uchun 1000 dollar turadi.)[106] Gilad kompaniyasi hind ishlab chiqaruvchilaridan Sovaldini kim sotib olishi mumkinligini aniqlash uchun bemorlarni tekshirishni talab qildi, bu esa Chegara bilmas shifokorlar tomonidan tanqid qilindi, chunki bu qochqinlar va muhojirlar kabi zaif guruhlarning dori vositalaridan foydalanish imkoniyatidan mahrum boʻlishiga olib kelishi mumkin edi.[107] Tanqidga javoban Gilad oxir-oqibat bu talablarni yumshatdi.[106]

Soliq tuzilmalari va soliqdan qochish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gilad soliqdan qochish uchun tanqid qilingan. Soliq toʻlashdan boʻyin tovlashdan farqli oʻlaroq, daromadlar asosan chet el yurisdiktsiyasidan tashqarida olingan boʻlsa ham, soliq yuklarini bir yurisdiktsiyadan pastroq soliq stavkasini toʻlaydigan chet eldagi filiallarga oʻtkazish uchun qonuniy vositalardan foydalanishdir.

Americans for Tax Fairness liberal tahlil markazining 2016-yilgi hisobotida Gilad kompaniyasi transfer narxlari,[108][109][110] filiallar oʻrtasida aktivlarni sotish kabi mexanizmlar orqali AQSh savdosidan 10 milliard dollargacha soliqdan qochishga muvaffaq boʻlganligi taʼkidlangan. subʻektlar. Xususan, Gilad intellektual mulkni Irlandiyadagi shoʻʻba korxonasiga sotadi, soʻngra Sovaldi kabi tayyor mahsulotlarni AQShda va boshqa joylarda sotadi va foydadan past Irlandiya soliq stavkasini toʻlaydi.[111] Amaliyot Gilad kabi koʻp millatli farmatsevtika kompaniyalari orasida keng tarqalgan.[108]

2018-yilning 26-dekabrida The Times gazetasi Gilad kompaniyasi AQShning global foydasiga korporativ soliqlarni toʻlamaslik uchun Double Irish kelishuvidan foydalangani haqida xabar berib, firma “Irlandiya korxonasi orqali qariyb €20 billion foydani oʻtkazish uchun munozarali soliq boʻshliqlaridan foydalanganligini ta’kidladi. faqat ikki yil" Irlandiya soliqlarini toʻlamasdan.[112] Kompaniya 2018-yilda korporativ soliq stavkasini pasaytirgandan soʻng Irlandiya shoʻba korxonasi ulushining bir qismini, ya’ni 28 milliard dollarni AQShga qaytardi. Buning uchun u taxminan 5,5 milliard dollar soliq toʻlagan.[112]

Remdesivir[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gilad 2020-yil 23-mart kuni AQSh oziq-ovqat va farmatsevtika idorasidan (FDA) remdesivir uchun etim dori belgisini qidirdi va oldi[113] Ushbu belgi ishlab chiqaruvchiga mustahkamlangan va kengaytirilgan qonuniy monopoliya huquqlarini berish, shuningdek, soliqlar va davlat yigʻimlaridan voz kechish orqali 200 000 dan kam amerikaliklarga taʻsir qiluvchi dori vositalarining rivojlanishini ragʻbatlantirish uchun moʻljallangan.[114]

Remdesivir COVID-19 davolash uchun nomzod boʻldi; maqom berilgan vaqtda 200 000 dan kam amerikaliklarda COVID-19 bor edi, ammo COVID-19 pandemiyasi AQShga yetib borgani uchun ularning soni tez surʻatlarda oshib bordi va tez orada chegaradan oʻtish muqarrar deb hisoblandi.[114] Gilead 70 dan ortiq mamlakatlarda 20 yillik remdesivir patentlarini saqlab qoladi.[115]

2021-yilda remdesivir (savdo nomi Veklury) yiliga 4,5 milliard dollardan ortiq daromad keltirdi va Giladning eng koʻp sotilgan mahsuloti boʻldi.[116][117]

COVID-19[tahrir | manbasini tahrirlash]

AQShda 2020-yil 1-mayda ogʻir COVID-19 bilan kasalxonaga yotqizilgan odamlar uchun remdesivirdan favqulodda foydalanishga ruxsat berilgan.[118] 2020-yil sentabr oyida dalillarni koʻrib chiqqandan soʻng, JSST COVID-19 bilan kasallangan odamlar uchun remdesivirni ishlatmaslik boʻyicha koʻrsatma berdi, chunki foyda haqida yaxshi dalillar yoʻq edi.[119] Biroq, 2020–22 yillar davomida keyingi klinik tadqiqotlar bilan remdesivir AQSh, Yevropa Ittifoqi va boshqa koʻplab mamlakatlarda COVID-19 bilan kasalxonaga yotqizilgan odamlarni davolash uchun tasdiqlangan.[120][121][122] 2022-yilda JSST xalqaro birdamlik sinovining Kanada komponenti remdesivir bilan davolangan COVID-19 bilan kasalxonada yotqizilgan odamlarda oʻlim darajasi past (taxminan 4%) va kislorod va mexanik ventilyatsiyaga boʻlgan ehtiyoj kamayganligi haqida xabar berdi. - parvarish muolajalari.[123]

Normativ tasdiqlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Veklury 2020-yil oktyabr oyida AQSh oziq-ovqat va farmatsevtika idorasidan (FDA) kasalxonaga yotqizilgan kattalar va 12 yosh va undan katta bolalarda ogʻir COVID-19 infektsiyalarini davolash uchun foydalanishga ruxsat oldi.[124] 2022-yil yanvar oyida FDA Veklury -ni kattalar va bolalarda (12 yosh va undan katta ogʻirligi kamida 40 kilogram (88 lb))) foydalanish uchun tartibga soluvchi ruxsat berdi. va COVID-19 uchun ijobiy, kasalxonaga yotqizilmagan va ogʻir COVID-19, jumladan kasalxonaga yotqizish yoki oʻlim xavfi yuqori.[125]

FDA shuningdek, COVID-musbat va kasalxonaga yotqizilmagan, ammo ogʻir COVID-19, jumladan kasalxonaga yotqizish yoki oʻlim xavfi yuqori boʻlgan, engil va oʻrtacha darajadagi COVID-19 boʻlgan 12 yoshgacha boʻlgan bolalarni vekluriya bilan davolash uchun favqulodda foydalanish ruxsatini taqdim etdi.[125]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ (unspecified title)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (unspecified title)
  3. ↑ (unspecified title)
  4. ↑ 4,0 4,1 Silverman, Ed. „Lawsuit Alleges Price Gouging by Maker of Hepatitis Drug“. Wall Street Journal (2014-yil 19-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.
  5. ↑ 5,0 5,1 Stanton. „Activists pounce on $1,000-a-day price for Gilead's hep C wonder drug, Sovaldi“. FiercePharma. 2014-yil 18-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 22-fevral.
  6. ↑ 6,0 6,1 Silverman, Ed. „Gilead Deal to Sell Sovaldi in Poor Countries Meets Criticism“. Wall Street Journal (2014-yil 15-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.
  7. ↑ 7,0 7,1 „Senate Report Criticizes Gilead's Pricing Strategy for Sovaldi“ (en). news.bloomberglaw.com (2015-yil 2-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Rowland, Christopher. „An HIV treatment cost taxpayers millions. The government patented it. But a pharma giant is making billions.“. Washington Post (2019-yil 26-mart).
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Tansey, Bernadette. „Profile: Gilead Sciences / Gilead grows up / Visionary biotech startup matures into pragmatic industry leader“. San Francisco Chronicle. Hearst Communications, Inc. (2003-yil 14-aprel), s. E1. Qaraldi: 2020-yil 21-mart.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Boslaugh, Sarah E.. The Sage Encyclopedia of Pharmacology and Society. Sage Publications, 2015 — 657 bet. ISBN 978-1-4833-4999-2. 
  11. ↑ „1996 Alumni Achievement Awards“. Washington University in St. Louis. 2014-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan.
  12. ↑ Moukheiber, Kerry A. Dolan Zina. „The Golden Age of Antiviral Drugs“. Forbes. Qaraldi: 2017-yil 14-dekabr.
  13. ↑ „Gilead Sciences Board Resolution Michael Riordan Founder CEO Chairman Antiviral Medicine AIDS Therapeutics Nucleotides“. Scribd. Qaraldi: 2017-yil 14-dekabr.
  14. ↑ „History of Gilead Sciences, Inc. – FundingUniverse“. fundinguniverse.com.
  15. ↑ „Harold E. Varmus, M.D.“. National Institutes of Health (NIH) (2015-yil 6-avgust). Qaraldi: 2019-yil 25-fevral.
  16. ↑ „The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2009“. NobelPrize.org. Qaraldi: 2019-yil 25-fevral.
  17. ↑ Moukheiber, Zina; Dolan, Kerry A.. „The Golden Age of Antiviral Drugs“. Forbes (2003-yil 27-oktyabr).
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Jacobs
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 Elbe, Stephan. Pandemics, Pills, and Politics: Governing Global Health Security. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2018 — 57 bet. ISBN 9781421425580. 2022-yil 4-fevralda qaraldi. 
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 Elbe, Stephan. Pandemics, Pills, and Politics: Governing Global Health Security. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2018 — 60 bet. ISBN 9781421425580. 2022-yil 4-fevralda qaraldi. 
  21. ↑ Fisher, Lawrence M.. „F.D.A. Approves Gilead's Drug for AIDS Patients“ (en-US). The New York Times (1996-yil 28-iyun). Qaraldi: 2021-yil 22-sentyabr.
  22. ↑ „Donald Rumsfeld Fast Facts“. KTVQ (2019-yil 27-iyun). Qaraldi: 2020-yil 3-aprel.
  23. ↑ „FDA approves first generic of Tamiflu for influenza A, B“. www.healio.com (2016-yil 4-avgust). Qaraldi: 2020-yil 3-aprel.
  24. ↑ „Roche settles dispute with Gilead over Tamiflu“ (en). PharmaTimes (2005-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.
  25. ↑ Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Abate
  26. ↑ Masho, Saba Woldemichael; Wang, Cun-Lin; Nixon, Daniel E (December 2007). „Review of tenofovir-emtricitabine“. Therapeutics and Clinical Risk Management. 3-jild, № 6. 1097–1104-bet. ISSN 1176-6336. PMC 2387297. PMID 18516268.
  27. ↑ 27,0 27,1 Gellene, Denise. „Gilead Sciences to Buy Triangle Pharmaceuticals“. Los Angeles Times (2002-yil 5-dekabr).
  28. ↑ „Gilead to Pay $464 Million For Triangle Pharmaceuticals“. Wall Street Journal (2002-yil 4-dekabr).
  29. ↑ Stanton, Dan. „Gilead's reliance on CMOs gives firm 'flexibility' says CFO“. Outsourcing-Pharma.com. Crawley: William Reed Business Media Ltd (2015-yil 20-may). Qaraldi: 2020-yil 1-aprel.
  30. ↑ „Donald Rumsfeld makes $5m killing on bird flu drug“. The Independent (2006-yil 12-mart). Qaraldi: 2020-yil 2-avgust.
  31. ↑ „ClinicalTrials.gov – Information on Clinical Trials and Human Research Studies: Darusentan“. Qaraldi: 2007-yil 18-avgust.
  32. ↑ Pollack, Andrew. „F.D.A. Backs AIDS Pill to Be Taken Once a Day“. The New York Times (2006-yil 13-iyul). Qaraldi: 2007-yil 20-sentyabr.
  33. ↑ Gilead Sciences and Bristol-Myers Squibb (2006-yil 12-iyul). „U.S. Food And Drug Administration (FDA) Approves Atripla“. Press-reliz. 15-noyabr 2008-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2007-yil 15-dekabr.
  34. ↑ Bristol-Myers Squibb and Gilead Sciences (2006-yil 12-iyul). „U.S. Food and Drug Administration (FDA) Approves Atripla (efavirenz 600 mg/ emtricitabine 200 mg/ tenofovir disoproxil fumarate 300 mg), the First Once-Daily Single Tablet Regimen For Adults With HIV-1 Infection“. Press-reliz. Qaraldi: 2020-yil 12-iyul.
  35. ↑ Gilead Sciences (2006-yil 3-noyabr). „Gilead Sciences Completes Acquisition of Raylo Chemicals Inc.“. Press-reliz. 16-yanvar 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2007-yil 7-iyun.
  36. ↑ Gilead Sciences (2007-yil 15-avgust). „Parion Sciences and Gilead Sciences Sign Agreement to Advance Drug Candidates for Pulmonary Disease“. Press-reliz. 8-fevral 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2007-yil 15-avgust.
  37. ↑ 37,0 37,1 „Gilead to Buy CV Therapeutics for $1.4 Billion“. The New York Times. Reuters (2009-yil 12-mart). Qaraldi: 2020-yil 25-aprel.
  38. ↑ „Fortune 100 Fastest-Growing Companies 2009“. Fortune. Qaraldi: 2020-yil 13-aprel.
  39. ↑ „Fortune 100 Fastest-Growing Companies“. www.cnbc.com (2009-yil 17-avgust). Qaraldi: 2020-yil 13-aprel.
  40. ↑ Gilead Sciences (2010-yil 20-dekabr). „Gilead Sciences to Acquire Arresto Biosciences for $225 Million; Deal Adds Pipeline Candidates for Fibrotic Diseases“. Press-reliz. 13-yanvar 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  41. ↑ Gilead Sciences (2011-yil 22-fevral). „Gilead Sciences to Acquire Calistoga Pharmaceuticals for $375 Million; Deal Adds Pipeline Candidates in Oncology and Inflammation“. Press-reliz. 9-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2011-yil 22-fevral.
  42. ↑ (2011-yil 22-fevral). „Gilead Sciences to Acquire Calistoga Pharmaceuticals for $375 Million“. Press-reliz. Qaraldi: 2020-yil 12-iyul.
  43. ↑ 43,0 43,1 Leuty, Ron. „Gilead breaking ground on 1st part of massive campus rebuild in Foster City“. San Francisco Business Journal. American City Business Journals (2011-yil 19-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 21-mart.
  44. ↑ Perrone. „FDA approves first pill to help prevent HIV“. Today Health. NBC News. 2012-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 16-iyul.
  45. ↑ „Drug Approval Package: Truvada (Emtricitabine and Tenofovir Disoproxil Fumarate) NDA #021752“. U.S. Food and Drug Administration (2006-yil 31-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 12-iyul.
  46. ↑ (2019-yil 1-iyul). „FDA encourages ongoing education of HIV PrEP treatment“. Press-reliz. Qaraldi: 2020-yil 12-iyul.
  47. ↑ (2012-yil 16-iyul). „FDA approves first drug for reducing the risk of sexually acquired HIV infection“. Press-reliz. 29-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2020-yil 12-iyul.
  48. ↑ „Gilead to Acquire Phenex's FXR Program for Up-to-$470M“. Genetic Engineering and Biotechnology News: GEN.
  49. ↑ „Gilead Boosts Cancer Pipeline With $65M EpiTherapeutics Buy“. Genetic Engineering and Biotechnology News: GEN (2015-yil 6-may).
  50. ↑ „Gilead (GILD) Collaborates with Galapagos for Filgotinib“. Yahoo Finance. Yahoo/Zack's. Qaraldi: 2015-yil 31-dekabr.
  51. ↑ „Gilead Sciences Announces Acquisition of Nimbus Therapeutics' Acetyl-CoA Carboxylase (ACC) Program for NASH and Other Liver Diseases | Gilead Sciences“. investors.gilead.com. 2021-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  52. ↑ „Gilead Sciences: Nimbus Drug Acquired, Offering Cure For Fatty Liver“. Parent Herald (2016-yil 6-aprel).
  53. ↑ „Gilead to buy Kite for promising cancer therapies in $12 billion deal“. reuters.com (2017-yil 28-avgust).
  54. ↑ „Growth-hungry Gilead finally pivots from flagging hep C with $12B Kite buy“. fiercepharma.com (2017-yil 28-avgust). Qaraldi: 2017-yil 29-avgust.
  55. ↑ McNeil, Jr., Donald G.. „Gilead Will Donate Truvada to U.S. for H.I.V. Prevention“. The New York Times (2019-yil 9-may). Qaraldi: 2019-yil 4-dekabr.
  56. ↑ McNeil, Jr., Donald G.. „200,000 Uninsured Americans to Get Free H.I.V.-Prevention Drugs“. The New York Times (2019-yil 3-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 4-dekabr.
  57. ↑ „Gilead to Acquire Immuno-Oncology Company Forty Seven for $4.9 Billion“. BioSpace.
  58. ↑ „Gilead to Acquire Forty Seven for $4.9 Billion“. BioSpace.
  59. ↑ „Gilead buys Forty Seven for $4.9 billion to bolster cancer drug pipeline“. Reuters (2020-yil 2-mart).
  60. ↑ „Gilead Completes Acquisition of Forty Seven, Inc.“. Gilead Sciences. 2022-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 11-aprel.
  61. ↑ (2020-yil 7-aprel). „Gilead Completes Acquisition of Forty Seven, Inc.“. Press-reliz. Qaraldi: 2020-yil 11-aprel.
  62. ↑ Hammond. „A new pharma king? AstraZeneca approaches Gilead about potential merger: report“. The Sydney Morning Herald (2020-yil 7-iyun). Qaraldi: 2020-yil 8-iyun.
  63. ↑ „AstraZeneca Ponders a Huge $240 Billion Gilead Gamble“. Bloomberg.com (2020-yil 7-iyun). Qaraldi: 2020-yil 7-sentyabr.
  64. ↑ „AstraZeneca Approaches Gilead About Potential Merger“. Bloomberg (2020-yil 7-iyun). Qaraldi: 2020-yil 7-sentyabr.
  65. ↑ „Gilead to buy 49.9% stake in cancer drug developer for $275 million“ (2020-yil 23-iyun).
  66. ↑ Lombardo, Cara; Rockoff, Jonathan D.. „Gilead Reaches Deal to Buy Immunomedics for $21 Billion“. Wall Street Journal (2020-yil 13-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 13-sentyabr.
  67. ↑ „Gilead Sciences to Acquire Immunomedics“.
  68. ↑ „Gilead Moves Deeper into Oncology with $21 Billion Acquisition of Immunomedics“.
  69. ↑ „Gilead Sciences to Acquire MYR GMBH“.
  70. ↑ „Gilead to acquire German biotech firm MYR for about 1.15 billion euros“. Reuters (2020-yil 10-dekabr).
  71. ↑ Stanley-Becker, Isaac. „Rand Paul discloses 16 months late that his wife bought stock in company behind covid treatment“ (en-US). The Washington Post (2021-yil 12-avgust). Qaraldi: 2021-yil 30-avgust.
  72. ↑ „Gilead Statement on Zydelig® U.S. Indication for Follicular Lymphoma and Small Lymphocytic Leukemia“ (en). www.gilead.com. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
  73. ↑ „Grading Pharma in 2013“. Forbes (2013-yil 31-dekabr).
  74. ↑ „Q4 Sovaldi Sales Tracking at $53 Million“. Street Insider (2014-yil 3-yanvar).
  75. ↑ „Stocks to Watch“. Barrons (2014-yil 2-yanvar).
  76. ↑ Sanger-Katz, Margot. „Critics Raise Concerns About Sovaldi“. The New York Times (2014-yil 2-avgust). Qaraldi: 2015-yil 4-oktyabr.
  77. ↑ „Gilead Q4 2014 Earnings Call“.
  78. ↑ Ketaki Gokhale. „The same pill that cost $1,000 in the U.S. sold for $4 in India“. Bloomberg (2015-yil 28-dekabr).
  79. ↑ „Ledipasvir/Sofosbuvir: a review of its use in chronic hepatitis C“. Drugs. 75-jild, № 6. 2015. 675–85-bet. doi:10.1007/s40265-015-0381-2. PMID 25837989.
  80. ↑ Michael Douglass. „I Was Wrong About Gilead Sciences“. The Motley Fool (2017-yil 9-mart).
  81. ↑ 81,00 81,01 81,02 81,03 81,04 81,05 81,06 81,07 81,08 81,09 81,10 81,11 81,12 81,13 81,14 81,15 81,16 „Gilead Sciences, Inc. 2019 Annual Report (Form 10-K)“ (PDF). U.S. Securities and Exchange Commission. Gilead Sciences (2020-yil fevral). 2022-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  82. ↑ „Gilead Sciences Revenue 2006–2018“. www.macrotrends.net. Qaraldi: 2018-yil 1-noyabr.
  83. ↑ „Mission & Core Values – Gilead“. www.gilead.com. 2022-yil 11-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-avgust.
  84. ↑ Allison Gatlin. „Will Gilead's HIV Franchise Plan Be Dashed On TrumpCare?“. Investor's Business Daily. Investors Business Daily (2017-yil 6-aprel).
  85. ↑ Ben Levisohn. „Gilead Sciences: Is an Incyte Deal 'Reasonable'?“. Barron's (2017-yil 13-mart).
  86. ↑ Ioannis Stamatopoulos. „Pharma M&A In 2017: The Most Likely Deal Hunters“. Seeking Alpha (2017-yil 12-fevral). Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  87. ↑ Petersen. „Patients sue Gilead, saying drug company intentionally delayed safer HIV medicine“. Los Angeles Times (2018-yil 5-may). Qaraldi: 2019-yil 7-dekabr.
  88. ↑ Tourret, Jérôme; Deray, Gilbert; Isnard-Bagnis, Corinne (2013). „Tenofovir Effect on the Kidneys of HIV-Infected Patients: A Double-Edged Sword?“. Journal of the American Society of Nephrology. 24-jild, № 10. 1519–1527-bet. doi:10.1681/ASN.2012080857. PMC 3785270. PMID 24052632.
  89. ↑ Grigsby, Iwen F.; Pham, Lan; Mansky, Louis M.; Gopalakrishnan, Raj; Mansky, Kim C. (2010). „Tenofovir-associated bone density loss“. Therapeutics and Clinical Risk Management. 6-jild. 41–47-bet. PMC 2817787. PMID 20169035.
  90. ↑ „Gilead Lawsuits: 41 HIV and PrEP Patients File California Personal Injury Case Over Gilead's TDF-Based Drugs“. Business Wire (2019-yil 11-aprel). Qaraldi: 2019-yil 7-dekabr.
  91. ↑ Petersen, Melody. „Patients sue Gilead, saying drug company intentionally delayed safer HIV medicine“. Los Angeles Times (2018-yil 9-may). Qaraldi: 2022-yil 11-mart.
  92. ↑ Waldman. „Gilead's HCV drug sofosbuvir approved by the FDA but accessible for how many?“. Doctors of the World. 2014-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 22-fevral.
  93. ↑ Gokhale, Ketaki. „The same pill that costs $1,000 in the U.S. sells for $4 in India“. chicagotribune.com. Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.
  94. ↑ Beasley, Deena. „Will Gilead price its coronavirus drug for public good or company profit?“ (en). Reuters (2020-yil 6-may). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr. „Public outrage over the cost of Sovaldi in 2013 - despite that it was a vast improvement over existing equally expensive therapies - ignited a national debate on fair pricing for prescription medicines that the pharmaceutical industry has fought to deflect ever since.“.
  95. ↑ Sullivan, Thomas. „Senate Finance Committee Releases Results of Investigation Into Gilead's Pricing Strategy for Hepatitis-C Drugs“. Policy & Medicine (2018-yil 5-may).
  96. ↑ 96,0 96,1 96,2 Johnson, Carolyn Y.; Dennis, Brady. „How an $84,000 drug got its price: 'Let's hold our position … whatever the headlines'“. Washington Post (2015-yil 1-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.
  97. ↑ 97,0 97,1 Fitzsimmons, Tim. „#BreakThePatent: How HIV activists are going after Gilead's PrEP patent“ (en). NBC News (2018-yil 19-iyul). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.
  98. ↑ Simmons-Duffin, Selena. „AIDS Activists Take Aim At Gilead To Lower Price Of HIV Drug PrEP“ (en). NPR (2019-yil 30-may). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.
  99. ↑ Rowland, Christopher. „Gilead CEO insists federal government patent for HIV prevention pill Truvada is invalid“. Washington Post (2019-yil 16-may). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.
  100. ↑ McNeil, Donald G.. „Gilead Will Donate Truvada to U.S. for H.I.V. Prevention“. The New York Times (2019-yil 10-may). Qaraldi: 2021-yil 20-sentyabr.
  101. ↑ Rapaport, Lisa. „New brand-name HIV-prevention pill not worth the added cost: study“ (en). Reuters (2020-yil 9-mart). Qaraldi: 2021-yil 23-sentyabr.
  102. ↑ Walensky, Rochelle P.; Horn, Tim; McCann, Nicole C.; Freedberg, Kenneth A.; Paltiel, A. David (May 5, 2020). „Comparative Pricing of Branded Tenofovir Alafenamide–Emtricitabine Relative to Generic Tenofovir Disoproxil Fumarate–Emtricitabine for HIV Preexposure Prophylaxis: A Cost-Effectiveness Analysis“. Annals of Internal Medicine. 172-jild, № 9. 583–590-bet. doi:10.7326/m19-3478. PMC 7217721. PMID 32150602.
  103. ↑ Ryan, Benjamin. „Pharma giant's policy change will devastate local HIV-prevention clinics' efforts“ (en). NBC News (2021-yil 7-iyul). Qaraldi: 2021-yil 23-sentyabr.
  104. ↑ Rowland, Christopher. „Gilead is accused of cutting anti-competitive deals to extend profit on HIV drug combinations“. Washington Post (2019-yil 14-may). Qaraldi: 2021-yil 27-sentyabr.
  105. ↑ Leuty, Ron. „Pharmacy chains sue Gilead for allegedly blocking lower-cost generic HIV drugs“. San Francisco Business Times (2021-yil 23-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 27-sentyabr.
  106. ↑ 106,0 106,1 106,2 Kazmin, Amy. „Pharma combats diversion of cheap drugs“. Financial Times (2015-yil 12-aprel). Qaraldi: 2021-yil 27-sentyabr.
  107. ↑ Gahlot. „How big pharma and the Indian government are letting millions of patients down“. The Caravan. Qaraldi: 2019-yil 25-iyul.
  108. ↑ 108,0 108,1 Merle, Renae; Johnson, Carolyn Y.. „The drug company that shocked the world with its prices dodged $10 billion in taxes, report says“ (en-US). Washington Post. Qaraldi: 2022-yil 2-yanvar.
  109. ↑ Silverman, Ed. „Gilead avoided nearly $10 billion in taxes last year thanks to tax dodges“ (en-US). Stat News (2016-yil 13-iyul). Qaraldi: 2022-yil 2-yanvar.
  110. ↑ Kocieniewski, David. „Gilead Seen Cutting Taxes by $10 Billion as Pricey Drug Took Off“. Bloomberg (2016-yil 13-iyul). Qaraldi: 2022-yil 4-yanvar.
  111. ↑ Blair-Stanek, Andrew (2016). „Just Compensation as Transfer Prices“. Arizona Law Review. 58-jild, № 4. 1093–94-bet. Qaraldi: January 4, 2022.
  112. ↑ 112,0 112,1 Paul O'Donoghue. „US pharma giant Gilead uses 'Double Irish' tax loophole“. The Times (2018-yil 26-dekabr).
  113. ↑ „Remdesivir Orphan Drug Designations and Approvals“. U.S. Food and Drug Administration (FDA). Qaraldi: 2020-yil 29-iyun.
  114. ↑ 114,0 114,1 Lupkin, Sydney. „FDA Grants Experimental Coronavirus Drug Benefits For Rare Disease Treatments“. NPR (2020-yil 24-mart). Qaraldi: 2020-yil 24-mart.
  115. ↑ „No profiteering on COVID-19 drugs and vaccines, says MSF“. Médecins Sans Frontières (MSF) International.
  116. ↑ Dulan Lokuwithana. „Gilead lifts 2021 guidance as remdesivir sales more than double in Q3“. Seeking Alpha (2021-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  117. ↑ Kevin Dunleavy. „Resurgent Veklury delivers Gilead $1.9B in sales and an earnings surprise“. Fierce Pharma (2021-yil 29-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  118. ↑ Rizk, John G.; Forthal, Donald N.; Kalantar-Zadeh, Kamyar; Mehra, Mandeep R.; Lavie, Carl J.; Rizk, Youssef; Pfeiffer, JoAnn P.; Lewin, John C. (2021). „Expanded Access Programs, compassionate drug use, and Emergency Use Authorizations during the COVID-19 pandemic“. Drug Discovery Today. 26-jild, № 2. 593–603-bet. doi:10.1016/j.drudis.2020.11.025. ISSN 1359-6446. PMC 7694556. PMID 33253920.
  119. ↑ „A living WHO guideline on drugs for covid-19“. BMJ. 370-jild. September 2020. m3379-bet. doi:10.1136/bmj.m3379. PMID 32887691.
  120. ↑ „Veklury becomes first option for COVID-19 approved in EU“. The Pharma Letter (2020-yil 7-mart). Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  121. ↑ „Veklury“. European Medicines Agency (2021-yil 22-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  122. ↑ „COVID-19 Treatments“. Government of Canada (2022-yil 17-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  123. ↑ „Remdesivir for the treatment of patients in hospital with COVID-19 in Canada: a randomized controlled trial“. Canadian Medical Association Journal. 194-jild, № 7. January 2022. E242–E251-bet. doi:10.1503/cmaj.211698. PMC 8863204. PMID 35045989.
  124. ↑ „FDA Approves First Treatment for COVID-19“. US Food and Drug Administration (2020-yil 22-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 27-yanvar.
  125. ↑ 125,0 125,1 „FDA Takes Actions to Expand Use of Treatment for Outpatients with Mild-to-Moderate COVID-19“. US Food and Drug Administration (2022-yil 21-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 26-yanvar. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Gilead_Sciences&oldid=4212509" dan olindi