Buxoro davlat muzey-qoʻriqxonasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Buxoro davlat muzey-qoʻriqxonasi
Buxoro Arki
Buxoro Muzeyi
Asos solingan sanasi 1922-yil
Ochilgan sanasi 8-noyabr
Asos soluvchi Buxoro Xalq Sovet Respublikasi Maorif Nozirligi Qori Yoʻldosh Poʻlatov
Manzili Buxoro shahar Abu Havs Kabir koʻchasi
Yillik tashrif buyuruvchilar 800 ming
Sayti https://www.bukharamuseums.uz

Buxoro davlat muzey-qoʻriqxonasi (Buxoro muzeyi (1922—1947); Buxoro oʻlkani oʻrganish muzeyi (1947—1983); Buxoro davlat badiiy-meʼmorchilik muzey-qoʻriqxonasi (1983—2017) — Oʻzbekistonning Buxoro viloyatidagi barcha 18 ta muzeyni va bir necha tarixiy yodgorliklarni birlashtirib turuvchi davlat ilmiy, maʼrifiy-madaniy muassasasi. Asosiy faoliyati tarixiy ashyolarni saqlash, restavratsiya va konservatsiya qilish, oʻrganish, targʻib qilish hamda kelgusi avlodga yetkazishdan iborat.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Buxoroda dastlabki muzey 1922-yilda tashkil topgan. Buxoroda muzey ochish va muzey uchun mos bino tanlash masalasi 1920-yildan boshlab olimlar oʻrtasida muhokamada boʻladi. Muzey binosi uchun Buxoro amirlarinining yozgi saroyi, Ark qal’asi, Rus-Osiyo banki binosi, Teart binosi kabilar tanlanadi. Qori Yoʻldosh Poʻlatov va boshqa ziyolilarning faol harakatlari natijasida 1922-yil 8-noyabrda oldingi Rus-Xitoy (Rus-Osiyo)banki binosida tashkil qilinadi[1]. Ammo moliyaviy muammolar sabab muzey oʻz faoliyatini keyingi yillarda toʻxtatishiga toʻgʻri keladi. Muso Saidjonov rahbarligida 1927-yilda Koʻkaʼdosh madrasasining ichki hovlisida muzey uchun yevropacha uslubda yangi bino quriladi. Shu davrdan boshlab muzey oʻz faoliyatini toʻxtatmadi.

Sobiq ittifoq davrida muzey faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

XX asr oxiri va XXI asr boshida muzey faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Buxoro muzeyi bugungi kunda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muzey bosh binosi tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Buxoro davlat muzey-qoʻriqxonasi bosh binosi Buxoro hukmdorlarining qarorgohi Ark qal’asida joylashgan. Ark qal’asining 4 gektarga yaqin maydonni tashkil qilib, uning 1 gektaridan bugungi kunda muzey sifatida foydalanilmoqda. Qolgan 3 gektar maydoni arxeologik qoʻriqxona hisoblanadi. Muzey sifatida foydalanilayotgan hudud quyidagicha qismlardan iborat:

Ark ichidagi hovli va undagi ekspozitsiyalar
Hovlilar Boʻlimlar Koʻrgazma nomi
Dolon-usti berk yoʻlak, Obxona, Kanaxona, Regxona
Jome masjidi „Tarix“ ilmiy boʻlimi „Muqaddas kitob talqini“
Taxt hovlisi — „Marosimxona“
Salomxona „Tarix“ ilmiy boʻlimi Buxoro vohasining zamonaviy va oʻrta asrlar tarixi" ekspozitsiyasi
Salomxona „Tarix“ ilmiy boʻlimi „Buxoro xonligi/amirligi tarixi“ekspozitsiyasi
Salomxona „Tarix“ ilmiy boʻlimi „Numizmatika va epigrafiya“ ekspozitsiyasi
Otxona Etnografiya va sanʼat ilmiy boʻlimi „XIX asr oxiri- XX asr boshi saroy harbiylari va ot anjomlari tarixi“ ekspozitsiyasi
Qushbegi hovlisi Etnografiya va sanʼat ilmiy boʻlimi „Buxoro misgarligi va zargarlik tarixi“ ekspozitsiyasi
Qushbegi hovlisi „Tarix“ ilmiy boʻlimi „Arxeologiya“ ekspozitsiyasi
Qushbegi hovlisi Tabiat ilmiy boʻlimi „Buxoro vohasi Tabiati va tabiiy boyliklari“ ekspozitsiyasi

Direktorlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mahmudov

Almiyev Robert Valievich (1983—2012)

Zikrillaev Abdurashid Nematovich (2012—2019)

Nasimov Bahrom Bahodirovich (2020-yildan)

Muzey xodimlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Filiallar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ark viloyat oʻlkashunoslik muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil: Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Abu Xavs Kabir koʻchasi № 2 uy.

Telefon: +99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′40″ s. sh. 64°24′39″ v. d.

Sitorayi Moxi-Xossa amaliy bezak sanʼati muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Moxi Xossa shohkoʻchasi № 47 uy.

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°48′46″ s. sh. 64°26′29″ v. d.

Buxoro gilamlar tarixi muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Arabon (Mehtar Ambar) koʻchasi, Magʻoki Attor masjidi

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′23″ s. sh. 64°25′06″ v. d.

Buxoro suv taʼminoti tarixi muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Muxtor Ashrafiy (Pistashikanon) koʻchasi, „Istirohat“ bogʻi, Chashmayi Ayyub maqbarasi

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′41″ s. sh. 64°24′08″ v. d.

Buxoro Tasviriy sanʼat muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Bahouddin Naqshband shohkoʻchasi, II passaj

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′20″ s. sh. 64°24′59″ v. d.

Imom al-Buxoriy memorial muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Muxtor Ashrafiy (Pistashikanon) koʻchasi, „Istirohat“ bogʻi

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′41″ s. sh. 64°24′08″ v. d.

Buxoro adabiyoti tarixi muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Mehtar Ambar koʻchasi, Koʻkaldosh madrasasi hujralari

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′23″ s. sh. 64°25′12″ v. d.

Qadimgi Varaxsha va kulolchilik sanʼati tarixi muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Bahouddin Naqshband shohkoʻchasi,

Labi Hovuz majmuasi, Nodir Devonbegi xonaqosi Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′22″ s. sh. 64°25′10″ v. d.

Qadimgi Poykent tarixi muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro viloyati Qorakoʻl tumani „Sayyot“ MFY Shoʻobod qishlogʻi

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°58′54″ s. sh. 64°01′00″ v. d.

Abu Ali ibn Sino memorial muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro viloyati Peshku tumani „Afshona“ MFY Afshona qishlogʻi

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°59’39.7"N 64°22’50.8"E

Romitan tuman tarixi muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro viloyati Romitan tumani Muhammad Samosiy koʻchasi, 4 uy

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°55’44.3"N 64°22’44.9"E

Fayzulla Xoʻjayev (Buxorolik boy savdogar) uy-muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Abdulla Toʻqay koʻchasi, № 70 uy

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39.769133, 64.412896

Mutal Burxonov uy-muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Bahouddin Naqshband shohkoʻchasi, 1/182 uy, 2-xonadon

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39.769075, 64.453263

Buxoro yogʻoch oʻymakorligi sanʼati tarixi muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Xoʻja Nurobod koʻchasi, 31 uy,

Abdulazizxon madrasasi masjidi Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′33″ s. sh. 64°25′04″ v. d.

Buxoro xattotlik sanʼati tarixi muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Xoʻja Nurobod koʻchasi, 29 uy,

Ulugʻbek madrasasi darsxonasi Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′35″ s. sh. 64°25′03″ v. d.

Buxoro temirchilik hunari tarixi muzey-ustaxonasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Haqiqat (Mehtar Ambar) koʻchasi, 2

Kulita karvonsaroyi otxonasi Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′25″ s. sh. 64°25′02″ v. d.

Buxoro huquq va qonunchilik tarixi muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro shahar, Mirzo Sahbo (Mirzo Usmon) koʻchasi, 17 uy

„Zindon“ obidasi Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°46′44″ s. sh. 64°24′50″ v. d.

Naqshbandiya tariqati muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manzil:Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro viloyati Kogon tumani, Niyoz Hoji MFY, Qasri Orifon qishlogʻi Bahouddin Naqshband hazirasi, Doniyolbiy madrasasi

Telefon:+99865-224-13-49 Veb sayt:http://bukharamuseums.uz/ (Wayback Machine saytida 2023-03-26 sanasida arxivlangan) Xaritadagi kordinatorlari:39°48′03″ s. sh. 64°32′11″ v. d.

Boʻlimlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Boshqaruv apparati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muzeyning boshqaruv apparatiga quyidagilar kiradi: Direktor, umumiy ishlar bo'yicha direktor o'rinbosari, ilmiy ishlar bo'yicha derektor o'rinbosari,Bosh muxofiz, ilmiy kotib, kadrlar bo'yicha bosh mutaxassis, kotib, texnik ishlar bo'yicha mas'ul, Bosh bug'alter

Kadrlar boʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ilmiy boʻlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xoʻjalik ishlari boʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muzey ashyolarini saqlash (fond) boʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muzey eksponatlari va kolleksiyalarini hisobga olish boʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nashriyot ishlari va axborot texnologiyalarini tadbiq etish boʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Turizm va marketing boʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Koʻchma koʻrgazmalar boʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kolleksiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Noyob eksponatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muzey nashri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qoʻshimcha oʻqish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Бухорода биринчи музахонанинг очилиш маросими“.