Aydaho

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Aydaho
Idaho
Shtat
Aydaho bayrogʻi Aydaho tamgʻasi
Aydaho bayrogʻi Aydaho tamgʻasi

Shtat laqabi:
(Gem State)

Mamlakat AQSH bayrogʻi AQSh
Poytaxt Boise
Eng yirik shaharlar Boise
Nampa
Idaho Falls
Maydon

   • Butun
   • % suv

AQSh: 14-oʻrinda

216,446 km²
0.98 %

Aholi

   • Butun (2021)
   • Zichlik
   • Senat oʻrinlari
   • Elektoral ovozlari

AQSh: 39-oʻrinda

1,429,096
6.04 kishi/km²
2
4

YIM

   • YIM
   • YIM/kishi

AQSh: 42-oʻrinda

$43,571 million
$31,231

Ittifoqqa kirish

   • Sana

43-boʻlib

3-iyul 1890

Vaqt UTC-8 (PST) / -7 (MST)
Qisqartma IA [19]
Shtat guli Mock Orange

(Philadelphus lewisii)

Shtat daraxti Western White Pine

(Pinus monticola)

Aydaho - Amerika Qoʻshma Shtatlardan biri. Maʼmuriy markazi - Boise shahri. AQSh ittifoqiga 1890-yilning 3-iyulida kirgan, undan oldin - Idaho Territory.[1]

Shimoli-gʻarbidagi shtat. Katta qismi togʻlardan ibo-rat. Shimoliy va markazida Qoyali togʻlar, sharqida Kolumbiya platosi, janubida Sneyk daryosi tekisligi bor. Maydoni 216,4 234ming km². Aholisi 1,1 mln. kishi (1992), jum-ladan, shahar aholisi 47,5%. Ma’muriy markazi – Boyse shahri 3 mingga yaqin mahalliy xalq – indeyslar bor. Shimoliy qismida konchilik sanoati va rangli me-tallurgiya (qurgʻoshin, pyx), janubiy qismida sugʻoriladigan dehqonchilik (Sneyk daryosi va uning irmoqlari vodiylarida) iqtisodiyotining asosini tashkil etadi. Sugʻoriladigan ekin maydoni ishlanadigan yerlarning 1/3 qismini band qilgan. Asosiy ekinlari: kartoshka (ekin may-doni jihatidan AQSHda 1-oʻrinda, yalpi hosili jihatidan 2-oʻrinda turadi); qand lavlagi (AQShda qand lavlagining 1Gʻ10 qismi), bugʻdoy va yem-xashak ekinlari ekiladi. Bogʻdorchilik, yaylov chorvachiligi rivojlangan. Aydaxo tovar mahsulotining yarmiga yaqinini chorvachilik beradi. A.da kumush, rux va qoʻrgʻoshin qazib chiqariladi. Fosforit zaxirasi katta. Ishlab beruvchi sanoatda asosiy tarmoqlari – rangli metallurgiya (Kellogg), oziq-ovqat sanoati, oʻrmonchilik. Shtatning markaziy qismida atom ener-giyasi sohasida ilmiy ish olib boradigan yirik markaz bor. Turizm (Quyosh vodiysi va boshqalar) rivojlangan, kurort koʻp. Ameri-kani gʻarbdan sharqqa kesib oʻtadigan 2 ta temir yoʻl magistrali A.dan oʻtadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. "Aydaho" OʻzME. A-harfi Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil