Yunus Oʻgʻuz
| Yunus Oʻgʻuz | |
|---|---|
| Tavalludi |
22-iyul 1960-yil |
| Fuqaroligi |
 Ozarbayjon |
| Taʼlimi |
1983 — Rostov Davlat universiteti 1988 — Rossiya fanlar akademiyasi |
Yunus Oʻgʻuz (ozarbayjoncha: „Yunus Oğuz“)(22-iyul 1960-yil, Shirvon, Ozarbayjon) — Milliy birlik partiyasining sobiq raisi (2000–2023-yillar), Birlik partiyasi raisining sobiq birinchi o‘rinbosari (1998–2000-yillar), Xalq ozodligi partiyasi raisi (1997–1998-yillar; 1990-yil), Ozarbayjon Xalq fronti raisi o‘rinbosari va a’zosi, (1992) jurnalist.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yunus O‘g‘uz 1960-yil 22-iyulda Ozarbayjonning Shirvon shahrida tug‘ilgan[1]. 1977-yilda o‘rta maktabni tugatgan. 1978–1979-yillarda Boku shahridagi 6-son texnik kasb-hunar bilim yurtida tahsil olgan. 1979–1981-yillarda Sovet armiyasida xizmat qilgan. Armiyadan qaytib, 1983-yilning avgusti oyigacha Shirvon shahar paxta tozalash zavodida shtab boshlig‘i lavozimida faoliyat yuritgan. Oʻsha davrda kombinatning komsomol tashkiloti kotibi lavozimiga jamoatchilik tomonidan saylangan. 1983-yilda Rostov Davlat universitetiga oʻqishga kirib, 1988-yilda Rossiya Fanlar Akademiyasining falsafa fakultetini falsafa mutaxassisligi boʻyicha tahsilini tugatadi[1]. Oliy taʼlimni tamomlagach, Ozarbayjon SSR Fanlar akademiyasi Falsafa va huquq institutida kichik ilmiy xodim boʻlib ishladi.
Ijtimoiy-siyosiy faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]1988-yildan Milliy ozodlik harakatiga qoʻshilib, 1990-yil yanvar oyida akademiyaning bir guruh yosh olimlari bilan “Xalq ozodligi” partiyasini tuzdi va uning raisi etib saylandi. 1990-yilda Ozarbayjon Xalq fronti Oliy Majlisiga, keyin esa Ozarbayjon Xalq fronti Boshqaruv Kengashiga saylangan. 1992-yilda AXC direktorlar kengashi tarqatib yuborilgach,AXC raisining oʻrinbosari etib tayinlangan. 1993-yilda Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining maslahatchisi etib tayinlangan. 1994-yilda Ozarbayjon Xalq fronti safidan chiqib, Ozarbayjon yaxlitligi jamiyati va shu nomdagi partiyani tuzib, partiya raisi etib saylangan. Yunus O‘g‘uz tashabbusi bilan 1997-yilda ABUP va XAP birlashib, u birlashgan Xalq ozodligi partiyasi raisi etib saylangan. 1998-yilda XAP ichida boʻlinish yuz berib, u va uning tarafdorlari “Vəhdət” partiyasiga birlashganini eʼlon qiladi hamda partiya raisining birinchi o‘rinbosari etib saylanadi. 2000-yilda “Vəhdət” partiyasi ichida boʻlinish yuz beradi va Yunus Oʻgʻuz boshchiligidagi guruh partiya nomi “Milli Vəhdət Partiyası”ga oʻzgartirilib, yangi partiya tashkil etilganini eʼlon qiladi. Partiya qurultoyida Yunus O‘g‘uz “Milli Vəhdət partiyasi” raisi etib saylandi. 2023-yilda “Milli Vəhdət partiyasi” oʻz faoliyatini toʻxtatadi.
Saylovlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Uning nomzodi 2003-yil 15-oktabrda bo‘lib o‘tgan prezidentlik saylovlarida ro‘yxatga olingan va u Ozarbayjon Respublikasining amaldagi prezidenti Ilhom Aliyev foydasiga o‘z nomzodini qaytarib olgan.
Ijtimoiy faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]U falsafa va huquq institutida kichik ilmiy xodim bo‘lib ishlash bilan birga 1989–1991-yillarda “Azad söz” gazetasining noqonuniy nashr etilishiga, shuningdek, maxsus byulletenlarga rahbarlik qilgan. 1991–1992-yillarda “Ordu” gazetasi bosh muharriri bo‘lib ishlagan. 1995-yildan “Olaylar” axborot agentligi bosh direktori va shu nomdagi gazeta bosh muharriri lavozimlarida ishlab kelmoqda.
Ilmiy faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]2009-yilda “Nodirshoh” (Nadir şah) romani Ozarbayjon Madaniyat vazirligi tomonidan “Qızıl kəlmə” mukofoti bilan taqdirlangan. 2010-yilda “Nodirshoh” (Nadir şah), “Tahmasibshoh” (Təhmasib şah), “Attila” va “Qadimgi turklar va ehtiros nazariyasi” (Qədim türklər və passionarlıq nəzəriyyəsi) turkiy tiliga tarjima qilinib, katta tiraj bilan nashr etilgan. “Nodirshoh” romani 2010-yilda Londonda ingliz tilida nashr etilgan. “Turk tarixiga yangicha qarash” (Türkün tarixinə yeni bir baxış) kitobi 2008-yilda Xalq ta’limi vazirligi qarori bilan oliy maktablarda o‘quv qo‘llanma sifatida nashr etilgan. 2011-yilda Xalq ta’limi vazirligi qarori bilan “Nodirshoh” va “Tahmasibshoh” tarixiy romanlari sinfdan tashqari o‘qish uchun adabiyot sifatida buyurtma qilinib, nashr etilgan. “Nodirshoh” 4 marta, “Tahmasibshoh” esa 3 marta qayta nashr etilgan. “Nodirshoh” 2015-yilda Akademik Milliy drama teatrida sahnalashtirilgan. 2011-yilda Milliy Fanlar akademiyasi Tarix instituti Ilmiy kengashi qarori bilan “Qadimgi turklar va L.N.Gumilyov tadqiqotlarida ehtiros nazariyasi” (Qədim türklər və passionarlıq nəzəriyyəsi L. N. Qumilyovun tədqiqatlarında) ilmiy kitobi vazirlik tomonidan o‘quv qo‘llanma sifatida chop etilgan. Bu kitob ham 2012-yilda Istanbulda nashr etilgan. 2011–2012-yillarda “Amir Temur: Yuksalish sari” (Əmir Teymur – zirvəyə doğru) va “Amir Temur: Dunyoning hokimi” (Əmir Teymur — dünyanın hakimi) tarixiy romani nashr etildi. Ozarbayjon Fan va taʼlim vazirligi tomonidan maktabdan tashqari oʻqish adabiyoti sifatida qayta nashr etilgan. Uning asarlari Nyu-York, London, Moskva, Istanbul, Kiyev, Toshkent, Olmaota, Bishkek va boshqa shaharlarda nashr etilgan. Jami 22 ta davlatda 47 ta kitob nashr etilgan. Kitoblari haqida 3 ta monografiya ham yozilgan.
Kitoblari
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Nomi | Asl nomi | Yil | Til |
|---|---|---|---|
| Qorabogʻ nazoratsiz zonasi | Qarabağ nəzarətsiz zona | 2003 | Inglizcha |
| Siyosiy hokimiyatni boshqarish tamoyillari | Siyasi hakimiyyətin idarəetmə prinsipləri | 1994 | |
| Ayol yulduz | Qadın ulduzu | 1996 | |
| Qadimgi Anadolu va Ozarbayjon turklari | Qədim Anadolu və Azərbaycan türkləri | 2002 | Ozarbayjoncha, turkcha |
| Turk tarixiga yangicha qarash | Türkün tarixinə yeni bir baxış | 2006 | Ozarbayjoncha, ruscha, turkcha |
| Atilla pyesasi | Atilla pyesi | 2007 | Ozarbayjoncha, turkcha |
| Nodirshoh | Nadir Şah | 2008 | Ozarbayjoncha, turkcha va inglizcha |
| Tahmasibshoh | Təhmasib Şah | 2009 | Ozarbayjoncha, turkcha |
| Turk sirli tarixi | Türkün gizli tarixi | 2010 | Ozarbayjoncha, turkcha |
| Amir Temur: Yuksalish sari | Əmir Teymur zirvəyə doğru | 2011 | Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha, qirgʻizcha, qozoqcha, ruscha |
| Qadimgi turklar va Gumilyov tadqiqotlarida ehtiros nazariyasi | Qədim Türklər və passionarlıq nəzəriyyəsi Qumilyovun tədqiqatlarında | 2011 | |
| Amir Temur: Dunyoning hokimi | Əmir Teymur dünyanın hakimi | 2012 | Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha, qirgʻizcha, qozoqcha, ruscha |
| Malika va jodugar | “Şah arvadı və Cadugər” tarixi romanı | 2013 | Ozarbayjoncha, turkcha, polyakcha |
| Sulton Alp Arslon | Sultan Alp Arslan | 2015 | Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha |
| Azərbaycanın geosiyasəti Əli Həsənovun tədqiqatlarında | 2016 | Ozarbayjoncha, oʻzbekcha, ruscha | |
| Atabəy Eldəniz | 2017 | ||
| Ovçu | 2018 | ||
| Nadir Şah pyesi | |||
| Səfəvi şeyxi tarixi romanı[2] | Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha | ||
| Altun dəftər pyesi | |||
| Çingiz xan tarixi romanı | Ozarbayjoncha, ruscha | ||
| Uçurum romanı | |||
| Cığır romanı | Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha | ||
| Keçmişdən gələcəyə nə daşıyırıq-Tarix ibrətdir (fəlsəfi-tarixi-publisist düşüncələr) |
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]2005-yilda Prezident Ilhom Aliyev tomonidan “Taraqqiyot” medali, 2010-yilda “Xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi” unvoni bilan taqdirlangan. TURKSOY tashkiloti Chingiz Aytmatov nomidagi medal bilan taqdirlandi. 2023-yilda Turk dunyosi tadqiqotlari xalqaro fanlar akademiyasining faxriy doktori unvoni bilan taqdirlangan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „Yunus O‘g‘uz“. Qaraldi: 24-may 2024-yil.
- ↑ APA TV. „“Səfəvi şeyxi” romanı oxuculara təqdim olunub“ (az). Youtube.com (2019-yil 26-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 26-dekabr.