Tsarevich (Fabergé tuxumi)
| Tsarevich Fabergé tuxumi | |
|---|---|
-crop.jpg) | |
| Yetkazib berilgan yil | 1912 |
| Mijoz | Nikolay II |
| Qabul qiluvchi | Alexandra Feodorovna |
| Amaldagi egasi | |
| Individual yoki muassasa | Virginia tasviriy san'at muzeyi |
| Sotib olish yili | 1947 |
| Dizayn va materiallari | |
| Ish ustasi | Henrik Wigström |
| Foydalanilgan materiallar | Oltin,lapis lazuli, olmos |
| Boʻyi | 146.1 mm |
| Eni | 101.6 mm |
| Oʻziga xos xususiyati | Tsarevich Alexiening portreti |
Tsarevich tuxumi, shuningdek, Czarevich tuxumi sifatida ham tanilgan, Fabergé tuxumi hisoblanadi. Tsarevich tuxumi Peter Carl Fabergé nazorati ostida ishlab chiqarilgan marvarid tuxumlaridan biri bo'lib, 1912-yilda Rossiya imperatori Nikolay II uchun tayyorlangan. Nikolay II Tsarevich tuxumini imperator Alexandra Feodorovnaga sovg'a qilgan[1]. Tsarevich tuxumi hozirda Richmonddagi Virginia tasviriy sanʼat muzeyida saqlanmoqda.
Dizayni
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tsarevich tuxumining tashqi qobigʻi koʻk rangli lapis lazuli boʻlib, Louis XV uslubi bargli oʻramlar dizaynidagi oltin qafas bilan bezatilgan[2]. Oltin naqshlar har bir boʻgʻinni qoplaydi, bu tuxumni xuddi bitta lapis blokidan oʻyilgandek qilib ko'rsatadi. Tuxumdagi oltindan tayyorlangan buyumlarga ikkita ikki boshli imperator burgutlari, shuningdek, kuboklar, kanoplar, gulli oʻramlar, gul savatlari va gulchambarlar kiradi. Ikkita yirik olmos, biri tepada va biri pastda, tuxum yuzasiga oʻralgan boʻlib, unda qirolicha Alexandra Feodorovnaning bosh harflari, 1912-yil yozuvi va imperator toji koʻrsatilgan[3]. Asl stendning joylashuvi nomaʼlum, ammo u antiqa buyumlar sotuvchisi Armand Hammer tomonidan sotib olinganida stendni Rossiyadan tashqariga chiqarmagan deb taxmin qilinadi.
Oʻziga xos xususiyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tsarevich tuxumining ichidagi „sovgʻa“ Tsarevich Alexeining platina va olmos bilan bezatilgan miniatyura portreti hisoblanadi. Miniatyura portreti ikki yonidan ikki boshli rus imperator burguti bilan mustahkamlangan[3]. Imperator burguti Romanovlar sulolasining toji va tayogʻining modulini ushlab turadi. Murakkab ramka lapis lazuli tagida oʻrnatilgan va tuxumning ichidan butunlay olib tashlanishi mumkin. Portretda Alexei oʻzining sevimli kiyimi dengizchi kostyumida koʻrsatilgan. Asl ikki tomonlama akvarel miniatyura portreti shikastlangan va hozir ham Virginia tasviriy sanʼat muzeyi kollektsiyasida asliyatida namoyish etilmoqda. Koʻrsatilgan hozirgi portret arxiv fotosuratidir.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Fabergé tuxumni Tsarevich Alexeiga hurmat sifatida yaratgan. Qirol oilasidan boshqa hammaga maʼlum boʻlmagan Alexei gemofiliyadan oʻlishi kutilgan edi va bir paytlar oʻlimga shu qadar yaqin ediki, Rossiya imperatorlik sudi uning oʻlim haqidagi guvohnomasini tuzib boʻlgan edi. Alexei tirik qolganida, Tsarevichning sogʻligʻini bilgan Fabergé Alexeining onasi uchun uning tirik qolish moʻjizasiga hurmat sifatida ushbu tuxumni yaratdi[4][5].
Tsarevich tuxumi keyingi egalari orasida 1930-yillarning boshlarida Parijdan Nyu-Yorkka koʻchib oʻtgan antiqa buyumlar sotuvchisi Armand Hammer ham bor edi. Virginia shtatining Frederiksburg shahrida yashovchi filantrop Lillian Thomas Pratt (1876-1947) 1933-1934-yillarda Hammerdan Nyu-York shahrida Tsarevich tuxumini sotib oldi. Tsarevich tuxumini 1947-yilda Pratt Virginia shtatining Richmond shahridagi Virginia tasviriy sanʼat muzeyiga vasiyat qilgan va u yerda doimiy koʻrinishda saqlanadi[6].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Faber, Toby. Faberge's Eggs: The Extraordinary Story of the Masterpieces That Outlived an Empire. Random House, 2008. ISBN 978-1-4000-6550-9.
- ↑ „Imperial Czarevich Easter Egg“. Virginia Museum of Fine Arts. 2008-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 29-dekabr.
- ↑ 3,0 3,1 Koymasky. „Fabergé Czarevich“. 2008-yil 4-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 29-dekabr.
- ↑ „Fabergé Eggs: Fragile Remembrances“. PBS.org. 2007-yil 9-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 29-dekabr.
- ↑ Mieks. „1912 Tsarevich Egg“. Mieks Fabergé Eggs (2016-yil 30-may). 2016-yil 24-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-may.
- ↑ „Imperial Czarevich Easter Egg“. Virginia Museum of Fine Arts. 2008-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 29-dekabr.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Faber, Toby. Faberge's Eggs: The Extraordinary Story of the Masterpieces That Outlived an Empire. Random House, 2008. ISBN 978-1-4000-6550-9.
- Forbes, Christopher. FABERGE; The Imperial Eggs. Prestel, 1990.
- Lowes, Will. Fabergé Eggs: A Retrospective Encyclopedia. Scarecrow Press, 2001. ISBN 0-8108-3946-6.
- Snowman, A Kenneth. Carl Faberge: Goldsmith to the Imperial Court of Russia. Gramercy, 1988. ISBN 0-517-40502-4.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Media related to Tsarevich (Fabergé egg) at Wikimedia Commons
- Virginia Museum of Fine Arts description
