Kontent qismiga oʻtish

Muhojirun

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Muhojirlar (arabcha: المهاجرون rum ,birlik مهاجر ,muhājir) Islomni birinchi qabul qilganlar va Islom payg'ambari Muhammadning maslahatchilari va qarindoshlari bo'lib, u bilan Makkadan Madinaga hijrat qilganlar, bu voqea Islomda hijrat deb nomlanadi. Madinalik ilk musulmonlar ansorlar (“yordamchilar”) deb ataladi.

Muhammad davrida

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hamzaning birinchi karvon yurishidagi muvaffaqiyatsiz hujumidan taxminan bir oy oʻtgach, Muhammad Ubayda boshchiligidagi oltmish nafar muhojirlar guruhiga Suriyadan qaytayotgan va yuz kishi himoyalangan Quraysh karvonida navbatdagi operatsiya oʻtkazishni topshirdi. Bu karvonning rahbari Abu Sufyon ibn Harb edi. Musulmonlar partiyasi Hijozdagi sug'orish joyi bo'lgan Tanyatul-Murragacha borishdi. Qurayshlar karvonga hujum qilish uchun musulmonlar turgan joydan ancha uzoqda bo'lgani uchun hech qanday jang bo'lmadi. Shunga qaramay, Sa’d ibn Abu Vaqqos Qurayshga oʻq otdi. Bu Islomning birinchi o'qi sifatida tanilgan. Bu kutilmagan hujumga qaramay, hech qanday jang boʻlmadi va musulmonlar quruq qoʻl bilan qaytdilar. Ubayda islom bayrogʻini birinchi boʻlib koʻtargan deb ishoniladi; boshqalarning aytishicha, birinchi bayroqni Hamza ko'targan.[1][2]

Sa'd ibn Abu Vaqqosga uchinchi bosqinga boshchilik qilish buyurildi. Uning guruhi yigirmaga yaqin muhojirlardan iborat edi. Ushbu reyd avvalgisidan taxminan bir oy o'tgach amalga oshirildi. Sa'd o'z askarlari bilan Makka yo'lida Xarror vodiysida pistirma qo'yib, Suriyadan qaytib kelayotgan Makka karvoniga bostirib kelishni kutdi. Ammo karvon allaqachon oʻtib ketgan va musulmonlar Madinaga jangsiz qaytishgan.[1][3][4]

Vaddan bosqini deb nomlanuvchi to'rtinchi reyd Muhammad shaxsan 70 nafar, asosan muhojir askarlari bilan ishtirok etgan birinchi hujum edi.[1] Aytishlaricha, Madinaga ko'chib o'tgandan o'n ikki oy o'tgach, Muhammadning o'zi Vaddanga (Al-Abva) karvon bosqinini olib boradi. Bundan maqsad Quraysh karvonlarini toʻsish edi. Bosqinchilar bosqin chogʻida birorta ham Qurayshga duch kelmadi.

Buvat bosqini deb nomlanuvchi beshinchi bosqin ham Muhammad tomonidan boshqarilgan. Al-Abva bosqinidan bir oy o'tgach, u shaxsan 200 kishini, jumladan, muhojirlar va ansorlarni Quraysh savdogarlarining karvon yo'lidagi Bavotga olib bordi. Qurayshlik Umayya ibn Xalaf boshchiligidagi 100 chavandoz hamrohligida 1500 ta tuya podasi. Bu bosqinlardan maqsad Quraysh diniga amal qilganliklari uchun zulmga uchramaslik uchun Makkadan Madinaga hijrat qilganlarida yoʻqotganlarini qaytarib olish edi. Quraysh musulmonlardan qolgan mol-mulk va mol-mulkni tortib olib, sotdi.[5] Karvonga 100 nafar qurayshlik va ular bilan birga 2500 ta tuya bor edi.[6]

Sunniy Rashidun

  • Abu Bakr, Muhammadning katta hamrohi va qaynotasi. Oyshaning otasi.
  • Umar, Muhammadning katta hamrohi va qaynotasi. Hafsaning otasi.
  • Usmon Muhammadning ikkinchi amakivachchasi va kuyovi. Ummu Kulsum va Ruqayyaning eri.
  • Muhammadning amakivachchasi va kuyovi Ali. Fotimaning eri.
  • Muhammadning ikkinchi xotini Savda binti Zamoa
  • Muhammadning uchinchi xotini Oisha
  • Fotima binti Asad, Abu Tolibning xotini, Alining onasi va Muhammadning xolasi.
  • Asmo' binti Abu Bakr, Zubayrning xotini va Muhammadning kelin opasi.
  • Luboba bint al-Horis, Abbosning xotini, Muhammadning xolasi va kelini
  • Ummu Rumon, Abu Bakrning xotini va Oisha orqali Muhammadning qaynonasi.

Muhammadning qizlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Fotima, Muhammadning qizi va Ali ibn Abu Tolibning xotini
  • Ruqayya, Muhammadning qizi va Usmon ibn Affonning xotini
  • Ummu Kulsum, Muhammadning qizi va Usmon ibn Affonning xotini
  • Muhammadning qizi va Abu al-Os ibn ar-Rabiyning xotini Zaynab
  • Umoma binti Zaynab, Muhammadning nabirasi va Ali ibn Abu Tolibning xotini
  1. 1,0 1,1 1,2 Mubarakpuri, The Sealed Nectar p. 127
  2. Witness Pioneer "Pre-Badr Missions and Invasions", 2011-09-27da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2011-08-12
  3. Mubarakpuri, Sealed Nectar, P 147
  4. Muḥammad Ibn ʻAbd al-Wahhāb, Mukhtaṣar zād al-maʻād, p. 345.
  5. Muḥammad Ibn ʻAbd al-Wahhāb, Mukhtaṣar zād al-maʻād, p. 346.
  6. Mubarakpuri, The Sealed Nectar (Free Version), p. 128
  7. IslamWeb
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Peshawar Nights on Al-Islam.org